জলপ্ৰপাত হৈছে এক মনোমোহা প্ৰাকৃতিক পৰিঘটনা যাৰ বৈশিষ্ট্য হৈছে ঠেক ঢাল বা শিলৰ ওপৰেৰে ওখ ঠাইৰ পৰা নিম্ন বিন্দুলৈ পানীৰ ঢৌ তললৈ নামি অহাৰ মহিমাময় আৰু মন্ত্ৰমুগ্ধকৰ দৃশ্য।[1] জলপ্ৰপাতৰ নিৰ্মল সৌন্দৰ্য আৰু বিস্ময়কৰ উপস্থিতিয়ে যুগ যুগ ধৰি মানুহৰ হৃদয় আৰু মন মোহিত কৰি আহিছে।[2] এই প্ৰাকৃতিক আশ্চৰ্যসমূহ বিশ্বৰ বিভিন্ন স্থানত পোৱা যায়, আৰু প্ৰত্যেকেই আকৃতি, আকাৰ আৰু শক্তিৰ দিশত অনন্য, যাৰ বাবে ইয়াক পৰ্যটকৰ বাবে জনপ্ৰিয় গন্তব্যস্থান আৰু প্ৰকৃতিপ্ৰেমীসকলৰ বাবে প্ৰেৰণাৰ উৎস হিচাপে গণ্য কৰা হয়।[3] এক ৰূপৱতী নৃত্যৰে পানী তললৈ নামি অহা দৃশ্য আৰু শব্দই প্ৰকৃতিৰ শক্তি আৰু ভৱিষ্যতৰ প্ৰতি শান্তি, বিস্ময় আৰু শ্ৰদ্ধাৰ অনুভূতি জগাই তোলে। জলপ্ৰপাতবোৰ নিস্তব্ধ সৌন্দৰ্যৰ প্ৰতীক হৈ পৰিছে, যিয়ে মানুহক গতিশীল পানীৰ তেওঁলোকৰ উশাহ লোৱাৰ দৰে প্ৰদৰ্শনৰ সাক্ষী হ’বলৈ আকৰ্ষণ কৰিছে।[4] ৰসাল অৰণ্যৰ গভীৰতাত সোমাই থকা, দূৰৈত লুকাই থকা ৰত্নৰ পৰা আৰম্ভ কৰি বিশ্ববিখ্যাত লেণ্ডমাৰ্কত পৰিণত হোৱা আইকনিক জলপ্ৰপাতলৈকে জলপ্ৰপাতবোৰে মানুহৰ কল্পনাত সদায় এক বিশেষ স্থান দখল কৰি আহিছে, আমাৰ ইন্দ্ৰিয়বোৰক মোহিত কৰি ৰাখিছে আৰু প্ৰাকৃতিক জগতখনে আগবঢ়োৱা ভয়ংকৰ আশ্চৰ্যবোৰৰ কথা সোঁৱৰাই দিছে।[5]

জলপ্ৰপাত

শিলাময় পাহাৰৰ পৰা তললৈ নামি অহা এটা চমকপ্ৰদ জলপ্ৰপাত
অৱস্থান বিশ্বৰ বিভিন্ন স্থান
Type প্ৰাকৃতিক
Total height ভিন্ন হয়
Total width ভিন্ন হয়
Average
flow rate
ভিন্ন হয়

গঠন সম্পাদনা কৰক

জলপ্ৰপাত মূলতঃ লাখ লাখ বছৰ ধৰি পৃথিৱীৰ ভূ-প্ৰকৃতি গঢ় দিয়া ভূতাত্ত্বিক প্ৰক্ৰিয়াৰ দ্বাৰা গঠিত। কোনো নদী বা নদীৰ তলৰ শিলৰ গঠনৰ পৰিৱৰ্তনৰ সন্মুখীন হ’লে এইবোৰ হয়। চূণশিল বা গ্ৰেনাইটৰ দৰে অধিক প্ৰতিৰোধী শিলৰ স্তৰৰ উপস্থিতিয়ে পানীয়ে ইয়াৰ তলৰ কোমল শিলৰ স্তৰবোৰ খহাই পেলোৱাৰ লগে লগে উলম্ব টোপাল বা ধাৰাবাহিক ধাৰাবাহিকতাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। সময়ৰ লগে লগে পানীৰ অবিৰত প্ৰবাহে জলপ্ৰপাতটো আৰু অধিক গভীৰ আৰু বহল কৰি চাৰিওফালৰ ভূখণ্ডটোক ভাস্কৰ্য্য ৰূপত ৰূপায়ণ কৰে।[6]

বৈশিষ্ট্য সম্পাদনা কৰক

জলপ্ৰপাতৰ আকাৰ, উচ্চতা আৰু প্ৰস্থৰ ভিন্নতা থাকে। কিছুমান সৰু আৰু সূক্ষ্ম, আনহাতে কিছুমান বিশাল আৰু শক্তিশালী। জলপ্ৰপাত এটাৰ উচ্চতা নিৰ্ণয় কৰা হয় পানীৰ শিখৰৰ পৰা গুৰিলৈকে কিমান উলম্ব দূৰত্বত পৰে। বিখ্যাত উদাহৰণ হ’ল ভেনিজুৱেলাএঞ্জেল জলপ্ৰপাত, যিটো ৯৭৯ মিটাৰ (৩,২১২ ফুট)ৰ আচৰিত ধৰণৰ উচ্চতাত অৱস্থিত আৰু আফ্ৰিকাভিক্টোৰিয়া জলপ্ৰপাত, যিটো প্ৰায় ১,৭০০ মিটাৰ (৫,৬০০ ফুট) প্ৰস্থত বিস্তৃত। জলপ্ৰপাতৰ গড় প্ৰবাহৰ হাৰ অৰিহণা যোগোৱা নদী বা নদীৰ আকাৰ, বৰষুণৰ ধৰণ, আৰু সেই অঞ্চলৰ ভৌগোলিক বৈশিষ্ট্য আদি কাৰকৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হয়।[7]

পৰিৱেশ তন্ত্ৰ সম্পাদনা কৰক

জলপ্ৰপাতে অনন্য পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ সৃষ্টি কৰে আৰু বিভিন্ন ধৰণৰ উদ্ভিদ আৰু প্ৰাণীৰ বাবে বাসস্থান প্ৰদান কৰে। ডুব যোৱা পানীৰ পৰা সৃষ্টি হোৱা কুঁৱলীই প্ৰায়ে আৰ্দ্ৰ পৰিৱেশৰ সৃষ্টি কৰে, যাৰ ফলত ফাৰ্ণ, শৈবাল আৰু অন্যান্য আৰ্দ্ৰতাপ্ৰেমী উদ্ভিদৰ বৃদ্ধিত উৎসাহিত হয়। ইয়াৰ উপৰিও জলপ্ৰপাতৰ গুৰিৰ অশান্ত পানীয়ে কিছুমান মাছৰ প্ৰজাতিৰ, যেনে ছালমনৰ বাবে নিজৰ ওপৰৰ প্ৰব্ৰজনৰ পথত চলাচল কৰিবলৈ অনুকূল পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি কৰে।[8]

সাংস্কৃতিক তাৎপৰ্য্য সম্পাদনা কৰক

ইতিহাসৰ বুকুত জলপ্ৰপাতে বহু সমাজৰ বাবে সাংস্কৃতিক আৰু আধ্যাত্মিক তাৎপৰ্য্য অৰ্জন কৰি আহিছে। প্ৰায়ে এইবোৰক পবিত্ৰ স্থান হিচাপে গণ্য কৰা হয়, যিবোৰ মিথ, কিংবদন্তি, লোককথাৰ সৈতে জড়িত। জলপ্ৰপাতে এনে শিল্পী, লেখক, কবিসকলক অনুপ্ৰাণিত কৰিছে যিসকলে নিজৰ সৌন্দৰ্য্য আৰু প্ৰতীকীতাক নিজৰ ৰচনাত ধৰি ৰাখিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। তদুপৰি জলপ্ৰপাতসমূহ জনপ্ৰিয় পৰ্যটনস্থলীত পৰিণত হৈছে, ইয়াৰ ভৱিষ্যৎ আৰু নিশ্চিন্ততা অনুভৱ কৰিব বিচৰা বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা অহা দৰ্শনাৰ্থীক আকৰ্ষণ কৰিছে।[9]

সংৰক্ষণ আৰু পৰ্যটন সম্পাদনা কৰক

জলপ্ৰপাতৰ প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্য্য আৰু পৰিৱেশগত ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। বহুতো জলপ্ৰপাত ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান বা নিৰ্দিষ্ট সংৰক্ষণ অঞ্চলৰ ভিতৰত সুৰক্ষিত কৰি ৰখা হয় যাতে ইয়াৰ দীৰ্ঘম্যাদী বহনক্ষমতা নিশ্চিত হয়। মানুহৰ প্ৰভাৱ সীমিত কৰিবলৈ আৰু জলপ্ৰপাতটোৰ চাৰিওফালে থকা সূক্ষ্ম পৰিৱেশ তন্ত্ৰ বজাই ৰাখিবলৈ কঠোৰ নিয়ম জাৰি কৰিব পাৰি। ইয়াৰ উপৰিও পৰিৱেশৰ পদাংক কম কৰিবলৈ আৰু এই প্ৰাকৃতিক আশ্চৰ্য্যৰ সৈতে জড়িত সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য সংৰক্ষণ কৰিবলৈ দায়িত্বশীল পৰ্যটন পদ্ধতিক উৎসাহিত কৰা হয়।[10]

লগতে চাওক সম্পাদনা কৰক

তথ্যসূত্ৰ সম্পাদনা কৰক

  1. "Waterfalls". National Geographic. https://www.nationalgeographic.com/environment/habitats/waterfalls/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-05-21. 
  2. "UNESCO World Heritage Centre". UNESCO. https://whc.unesco.org/en/list/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-05-21. 
  3. "The Science Behind the World's Most Famous Waterfalls". Smithsonian Magazine. https://www.smithsonianmag.com/travel/the-science-behind-the-worlds-most-famous-waterfalls-180976195/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-05-21. 
  4. "What Is a Waterfall?". WorldAtlas. https://www.worldatlas.com/articles/what-is-a-waterfall.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-05-21. [সংযোগবিহীন উৎস]
  5. "Waterfall". Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/science/waterfall। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-05-21. 
  6. "Waterfalls - National Park Service". National Park Service. https://www.nps.gov/subjects/waterfalls/index.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-05-21. 
  7. "Waterfall erosion: new observations and experiments". ScienceDirect. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S221237171830057X। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-05-21. 
  8. "World Waterfall Database". World Waterfall Database. http://www.worldwaterfalldatabase.com। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-05-21. 
  9. "Why are waterfalls so relaxing?". The Guardian. https://www.theguardian.com/environment/2021/jan/25/why-are-waterfalls-so-relaxing-। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-05-21. 
  10. "How Waterfalls Form". United States Geological Survey. https://www.usgs.gov/special-topic/water-science-school/science/how-waterfalls-form?qt-science_center_objects=0#qt-science_center_objects। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-05-21. 

বাহ্যিক সংযোগ সম্পাদনা কৰক