বুৰঞ্জী: বিভিন্ন সংশোধনসমূহৰ মাজৰ পাৰ্থক্য

'''বুৰঞ্জী''' বা '''বুৰণ -জি''' ([[আহোম ভাষা]] অৰ্থবুৰণ-জী হৈছে,<ref> প্ৰাচীন{{section সাহিত্যৰ ভঁৰালlink||আৰম্ভণি}}</ref>, বুৰণ মানে প্ৰাচীন জী মানে ভঁৰাল,[[ইংৰাজী ভাষা]]:Buranji){{sfn|Hartman|2011|p=227|ps=: "The Tai-Ahom term ''buran'' is cognate with the Standard Thai word ''boran'' (ancient). Buranji, then, are ''ancient writings''."}} হৈছে ইতিহাসৰ একপ্ৰকাৰৰ কালক্ৰমিক লিখিত বিৱৰণ।বুৰঞ্জী শব্দটোৰ মূল টাই-চীন [[আহোম ভাষা]]। ৰাজকীয় বুৰঞ্জী সমূহ টাই আহোম ভাষাত লিপিবদ্ধ আছিল আৰু পৰৱৰ্ত্তী পৰ্যায়ত আহোম ম'-লৌঙ সকলেও বুৰঞ্জী লিখিছিল , যদিও আধুনিক যুগত কিছু সম্পাদিত আৰু প্ৰকাশিত কিতাপৰ পাছত বুৰঞ্জী শব্দটো ব্যৱহাৰ কৰা হয় কিন্তু সেয়া আধুনিক বুৰঞ্জীহে ৰাজকীয় সাঁচিপতিয়া বুৰঞ্জী নহয়<ref name="LILA">{{cite book | title=টাই সংস্কৃতিৰ ৰূপৰেখা | publisher=বনলতা | author=লীলা গগৈ | authorlink=লীলা গগৈ | year=১৯৯৪ | pages=৫৬ | isbn=81-7339-079-7}}</ref> <ref>Goswami, Golockchandra (1982), ''Structure of Assamese'', Page 11, Western Assamese dialect, the sole medium of all ancient Assamese literature including the buranjis written in the Ahom court</ref><ref>{{harv|Goswami|2007|p=436}}</ref>। সেই সময়ত এনেধৰণৰ বুৰঞ্জী লিখা প্ৰথা সেইসময়ত বিৰল আছিল আৰু লগতে টাই আহোমৰ উপৰিও আন বহুতো জাতি জনগোষ্ঠীৰ অতীতৰ বিষয়ে বিশ্বাসযোগ্য তথ্যৰ উৎস হিচাপে বৰ্তমান সময়ত পৰিগণিত হৈছে।

[[আহোম ভাষা]] অৰ্থ: প্ৰাচীন সাহিত্যৰ ভঁৰাল, বুৰণ মানে প্ৰাচীন জী মানে ভঁৰাল, [[আহোম সাম্ৰাজ্য]]ৰ প্ৰতিষ্ঠাপক [[চাওফা]] [[চুকাফা]]ৰ নিৰ্দেশত ১২২৮ চনমানতে অসমত বুৰঞ্জী লিখা ব্যৱস্থাৰ প্ৰৱৰ্ত্তন ঘটে। সেই সময়ত শাসকীয় পক্ষৰ লগতে বাকী লোকসকলেও ঘৰে ঘৰে বুৰঞ্জী লিখি ৰাখিছিল। গতিকে বুৰঞ্জীৰ মূলতঃ দুটা ভাগ দেখা যায়: ৰজাঘৰীয়া বুৰঞ্জী আৰু অন্যান্য পৰিয়ালসমূহে লিখা বুৰঞ্জী।<ref>{{harv|Hartman|1997|p=227}}</ref> [[আহোম ভাষা|টাই আহোম ভাষাত]] লিখিত বুৰঞ্জীসমূহক বিষয়বস্তু অনুযায়ী লিট ফি আৰু ডিন বুৰঞ্জী হিচাপে দুই ভাগত ভগাব পাৰি । 'ফি' শব্দৰ অৰ্থ হ’ল দেউ ডাঙৰীয়া আৰু এনে বুৰঞ্জীত প্ৰাচীন চীনৰ মৌঙ ফি আৰু প্ৰাচীন টাই সকল আদিৰ বিষয়ে উপকথামূলক কাহিনী আছে। আনহাতে 'ডিন' শব্দৰ অৰ্থ হ’ল পৃথিৱী আৰু ইয়াত ম্যুং-ৰি-ম্যুং ৰাম ৰাজ্যত (বৰ্তমান চীনৰ Xishuangbanna অঞ্চল) খুন্-লুং আৰু খুনলাইৰ বংশধৰসকল আৰু চুকাফাই প্ৰতিষ্ঠা কৰা ৰাজ্যসমূহৰ বিষয়ে তথ্য-পাতি আছে। বুৰঞ্জীসমূহৰ আকাৰ, বিৱৰণ আদিৰ আধাৰত ইয়াক লাই লিক (ঘাই/ৰাজনীতি বিষয়ক পুথি), লিট (নথি পত্ৰ/পবিত্ৰ গ্ৰন্থ), ৰু-পুত (শিক্ষাৰ উদ্দেশ্যে ৰক্ষিত নথি পত্ৰ), উ-কুত (থোৰতে লিখি ৰখা ঘটনাপঞ্জী) আদি ভাগত ভগোৱা হয়।<ref name="LILA2">{{cite book | title=টাই সংস্কৃতিৰ ৰূপৰেখা | publisher=বনলতা | author=লীলা গগৈ | authorlink=লীলা গগৈ | year=১৯৯৪ | pages=১১০-১৪৬ | isbn=81-7339-079-7}}</ref> আহোম সাম্ৰাজ্যৰ পতনৰ পিছত বুৰঞ্জী লিখাৰ প্ৰথাও লাহে লাহে নোহোৱা হয়।