|
১৯৮৪ চনৰ ২ আৰু ৩ ডিচেম্বৰত সংঘটিত এই দুৰ্ঘটনাটোক "ভূপাল দুৰ্ঘটনা" বা " ভূপালত গেছৰ শোকাৱহ ঘটনা" হিচাপে আখ্যা দিয়া হয়। ভাৰতৰ মধ্যপ্ৰদেশৰ ভূপালস্থিত ইউনিয়ন কাৰ্বাইড কৰপৰেশন [[UCC]] ৰ অধীনৰ ইউনিয়ন কাৰ্বাইড ইণ্ডিয়া লিমিটেড [[UCIL]](বৰ্তমানে এভাৰেডি ইণ্ডাণ্ট্ৰিজ লিমিটেড) নামৰ এটি কীটনাশক কাৰখানাত বহুলমাত্ৰাত হোৱা মিথাইল আইছ'চায়ানেট [[MIC]] বিষাক্ত গেছৰ নিৰ্গমনে ইয়াৰ সমীপৱৰ্তী এক বৃহৎ অঞ্চলত এই বিপৰ্যয়ৰ সূচনা কৰিছিল। প্ৰায় ৫ লক্ষাধিক লোক পীড়িত হোৱা এই দুৰ্ঘটনাটোক অনেকে ইতিহাসৰ আটাইতকৈ কৰুণ শিল্প বিপৰ্যয় হিচাপে অভিহিত কৰিছে।
<ref name="MandavilliUnfolding" /><ref name="convictions">{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8725140.stm|title=Bhopal trial: Eight convicted over India gas disaster |date=7 June 2010|work=[[BBC News]]|accessdate=7 June 2010| archiveurl=https://web.archive.org/web/20100607185745/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8725140.stm| archivedate= 7 June 2010 | url-status=live}}</ref>
<উৎস অনুসৰি মৃতকৰ সংখ্যা ভিন্ন যদিও চৰকাৰী তথ্য মতে তাৎক্ষণিক মৃতু্্যৰ সংখ্যা ২,২৫৯৷ ২০০৮ চনত মধ্যপ্ৰদেশ চৰকাৰে ৩,৭৮৭ টা মৃতকৰ পৰিয়াললৈ আৰু ৫,৭৪,৩৬৬ পীড়িত লোকলৈ ক্ষতিপূৰণ আগবঢ়াইছে৷<ref name="rehabilitation1">{{cite web |url=http://www.mp.gov.in/bgtrrdmp/relief.htm |title=Madhya Pradesh Government : Bhopal Gas Tragedy Relief and Rehabilitation Department, Bhopal |publisher=Mp.gov.in |accessdate=28 August 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120518020821/http://www.mp.gov.in/bgtrrdmp/relief.htm |archivedate=18 May 2012 }}</ref> ২৬ বছৰৰ পিছত ৭ জুন, ২০১০ চনত আদালতে ৰায় নিদিয়া পৰ্যন্ত দূৰ্ঘটনাৰ প্ৰকৃত কাৰণ সম্পৰ্কে যথেষ্ট মতবিৰোধ আছিল৷ ভাৰত চৰকাৰ আৰু স্হানীয় সমাজকৰ্মীসকলৰ মতে শিথিল ব্যৱস্হাপনা আৰু বিলম্বিত তদাৰক বা ৰক্ষণাবেক্ষণৰ বাবে MIC টেংকলৈ পাইপেৰে পানীৰ উভতনি প্ৰবাহ হয় আৰু দ্ূৰ্ঘটনাটোৰ সূত্ৰপাত হয়৷ আনহাতে UCC মতে কোনো অসাধু ব্যক্তিৰ কূটাঘাতমূলক কামৰ বাবেহে টেংকিত পানী সোমায়৷ ▼
<ref>{{cite news |work=New York Times|title=Company Defends Chief in Bhopal Disaster |url=http://dealbook.blogs.nytimes.com/2009/08/03/company-defends-chief-in-bhopal-disaster/ | date=3 August 2009 | accessdate=26 April 2010}}</ref><ref>{{cite news |publisher=[[CBS News]] |title=U.S. Exec Arrest Sought in Bhopal Disaster |url=https://www.cbsnews.com/stories/2009/07/31/world/main5201155.shtml | date=31 July 2009 |accessdate=26 April 2010}}</ref>
▲<উৎস অনুসৰি মৃতকৰ সংখ্যা ভিন্ন যদিও চৰকাৰী তথ্য মতে তাৎক্ষণিক মৃতু্্যৰ সংখ্যা ২,২৫৯৷ ২০০৮ চনত মধ্যপ্ৰদেশ চৰকাৰে ৩,৭৮৭ টা মৃতকৰ পৰিয়াললৈ আৰু ৫,৭৪,৩৬৬ পীড়িত লোকলৈ ক্ষতিপূৰণ আগবঢ়াইছে৷<ref name="rehabilitation1">{{cite web |url=http://www.mp.gov.in/bgtrrdmp/relief.htm |title=Madhya Pradesh Government : Bhopal Gas Tragedy Relief and Rehabilitation Department, Bhopal |publisher=Mp.gov.in |accessdate=28 August 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120518020821/http://www.mp.gov.in/bgtrrdmp/relief.htm |archivedate=18 May 2012 }}</ref> ২৬ বছৰৰ পিছত ৭ জুন, ২০১০ চনত আদালতে ৰায় নিদিয়া পৰ্যন্ত দূৰ্ঘটনাৰ প্ৰকৃত কাৰণ সম্পৰ্কে যথেষ্ট মতবিৰোধ আছিল৷ ভাৰত চৰকাৰ আৰু স্হানীয় সমাজকৰ্মীসকলৰ মতে শিথিল ব্যৱস্হাপনা আৰু বিলম্বিত তদাৰক বা ৰক্ষণাবেক্ষণৰ বাবে MIC টেংকলৈ পাইপেৰে পানীৰ উভতনি প্ৰবাহ হয় আৰু দ্ূৰ্ঘটনাটোৰ সূত্ৰপাত হয়৷ আনহাতে UCC মতে কোনো অসাধু ব্যক্তিৰ কূটাঘাতমূলক কামৰ বাবেহে টেংকিত পানী সোমায়৷
The owner of the factory, UCIL, was majority owned by UCC, with Indian Government-controlled banks and the Indian public holding a 49.1 percent stake. In 1989, UCC paid $470 million (equivalent to ${{Format price|{{Inflation|US-GDP|470000000|1989}}}} in {{Inflation/year|US-GDP}}) to settle litigation stemming from the disaster. In 1994, UCC sold its stake in UCIL to [[Eveready Industries India|Eveready Industries India Limited]] (EIIL), which subsequently merged with [[McLeod Russel|McLeod Russel (India) Ltd]]. Eveready ended clean-up on the site in 1998, when it terminated its 99-year lease and turned over control of the site to the state government of Madhya Pradesh. [[Dow Chemical Company]] purchased UCC in 2001, seventeen years after the disaster.
Civil and criminal cases filed in the United States against UCC and [[Warren Anderson (American businessman)|Warren Anderson]], UCC CEO at the time of the disaster, were dismissed and redirected to Indian courts on multiple occasions between 1986 and 2012, as the US courts focused on UCIL being a standalone entity of India. Civil and criminal cases were also filed in the [[District Courts of India|District Court]] of Bhopal, India, involving UCC, UCIL and UCC CEO Anderson.<ref>{{cite news |work=New York Times|title=Company Defends Chief in Bhopal Disaster |url=http://dealbook.blogs.nytimes.com/2009/08/03/company-defends-chief-in-bhopal-disaster/ | date=3 August 2009 | accessdate=26 April 2010}}</ref><ref>{{cite news |publisher=[[CBS News]] |title=U.S. Exec Arrest Sought in Bhopal Disaster |url=https://www.cbsnews.com/stories/2009/07/31/world/main5201155.shtml | date=31 July 2009 |accessdate=26 April 2010}}</ref> In June 2010, seven Indian nationals who were UCIL employees in 1984, including the former UCIL chairman, were convicted in Bhopal of causing death by negligence and sentenced to two years imprisonment and a fine of about $2,000 each, the maximum punishment allowed by [[Law of India|Indian law]]. All were released on bail shortly after the verdict. An eighth former employee was also convicted, but died before the judgement was passed.<ref name="convictions" />
{{TOC limit}}
==Background==
|
