ইমা কৈথেল: বিভিন্ন সংশোধনসমূহৰ মাজৰ পাৰ্থক্য

No edit summary
টেগ্‌: ম'বাইল সম্পাদনা ম'বাইল ৱে'ব সম্পাদনা উচ্চতৰ ম'বাইল সম্পাদনা
No edit summary
5 নং শাৰী:
| settlement_type = বজাৰ
| image_skyline = Imphal women market 4.JPG
| image_alt =
| image_caption = ইমা কৈথেলত মহিলাৰ বিপণিসমূহ
| pushpin_map =
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption =
| coordinates = {{coord|24.808|93.935|display=inline,title}}
| subdivision_type = দেশ
18 নং শাৰী:
| subdivision_type2 = জিলা
| subdivision_name2 = [[পশ্চিম ইম্ফল জিলা]]
| subdivision_type3 =
| subdivision_name3 = Municipal Administration, Housing and Urban Development (MAHUD)
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| demographics_type1 = Languages
| demographics1_title1 = Colloquial
| demographics1_info1 = [[Meitei language|Meitei]]
| timezone1 = [[Indianভাৰতীয় Standardমান Timeসময়|ISTভামাস]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = [[পিনক'ড]]
| postal_code = ৭৯৫০০১
| postal_code = [http://www.citypincode.in/MANIPUR/IMPHAL_WEST/D.M_COLLEGE_PINCODE 795001]
| registration_plate =
| website =
| footnotes =
| blank3_name_sec1 = পৰিচালনা
| blank3_info_sec1 = ইমা কৈথেল ইউনিয়ন
| official_name =
}}
'''ইমা কৈথেল''' ({{lang-en|Ima Keithel}}) বা '''নুপি কৈথেল''' হৈছে [[ভাৰত]]ৰ [[মণিপুৰ]] ৰাজ্যৰ ৰাজধানী [[ইম্ফল]]ত একমাত্ৰ মহিলাসকলৰ দ্বাৰা পৰিচালিত এখন বজাৰ।<ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/news/av/world-asia-32793952/mother-s-market-the-indian-bazaar-run-entirely-by-women|title=India's Mother's Market run by women|last=|first=|date=19 May 2015|website=BBC News|language=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180121071432/http://www.bbc.com/news/av/world-asia-32793952/mother-s-market-the-indian-bazaar-run-entirely-by-women|archive-date=21 January 2018|access-dateaccessdate=}}</ref><ref name=":5">{{Cite web|url=https://www.thenewsminute.com/article/manipur%E2%80%99s-historic-women%E2%80%99s-only-market-damaged-earthquake-37306|title=Manipur’s historic women’s only market damaged in earthquake|last=|first=|date=4 January 2016|website=The News Minute|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-dateaccessdate=}}</ref> ই মণিপুৰ ৰাজ্যৰ এক বাণিজ্যিক কেন্দ্ৰ আৰু এক জনপ্ৰিয় পৰ্যটন আকৰ্ষণ।<ref name=":2" /> এই বজাৰখন ইম্ফল চহৰৰ ভিতৰত ইয়াৰ অৱস্থান স্থানান্তৰ কৰিছে আৰু বৰ্তমান খাৱাইৰাবান্দ বজাৰত অৱস্থিত। ইয়াক ষোড়শ শতিকাত প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল। ইয়াত প্ৰায় ৫,০০০-৬,০০০ গৰাকী মহিলা বিক্ৰেতা আছে আৰু তেওঁলোকে বিভিন্ন ধৰণৰ সামগ্ৰী বিক্ৰী কৰে।<ref>{{Cite web|url=https://www.nativeplanet.com/travel-guide/ima-keithal-women-s-market-in-imphal-001889.html|title=Ima Keithal : World's Only Women's Market|last=Vinayak|first=Akshatha|date=14 May 2018|website=Native Planet|language=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160721033629/http://www.nativeplanet.com/travel-guide/ima-keithal-women-s-market-in-imphal-001889.html|archive-date=21 July 2016|access-dateaccessdate=}}</ref> পাচলি, ফল, বস্ত্ৰ, পুতলা মাছ, মচলা আৰু বাচন-বৰ্তন আদি সামগ্ৰী বজাৰত উপলব্ধ।<ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.incredibleindia.org/content/incredible-india-v2/en/destinations/imphal/ima-keithel--ima-market--khwairamband-bazar.html|title=Incredible India {{!}} Ima Keithel/ Ima Market/ Khwairamband Bazar|last=|first=|date=|website=[[Incredible India]]|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-dateaccessdate=2020-02-02}}</ref><ref name=":3">{{Cite web|url=http://scroll.in/article/801410/the-earthquake-has-damaged-a-nerve-centre-of-life-in-manipur-the-ima-keithel-or-mothers-market|title=The earthquake has damaged a nerve centre of life in Manipur: the Ima Keithel or Mother's Market|last=Chakravarty|first=Ipsita|date=6 January 2016|website=[[Scroll.in]]|language=en-US|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-dateaccessdate=}}</ref> ই [[এছিয়া]]ৰ সৰ্ববৃহৎ মহিলাৰ দ্বাৰা পৰিচালিত বজাৰ।<ref name=":0">{{Cite web|url=https://theculturetrip.com/asia/india/articles/ima-keithel-asias-largest-all-womens-market/|title=Ima Keithel: Asia's Largest All Women's Market|last=Binayak|first=Poonam|date=5 January 2018|website=Culture Trip|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-dateaccessdate=}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://nenow.in/north-east-news/manipur/3-storey-market-building-coming-up-at-pureiromba-keithel-in-imphal.html|title=3-storey market building coming up at Pureiromba Keithel in Imphal|last=|first=|date=30 December 2019|website=Northeast Now|language=|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-dateaccessdate=}}</ref>
 
'''ইমা কৈথেল''' ({{lang-en|Ima Keithel}}) বা '''নুপি কৈথেল''' হৈছে [[ভাৰত]]ৰ [[মণিপুৰ]] ৰাজ্যৰ ৰাজধানী [[ইম্ফল]]ত একমাত্ৰ মহিলাসকলৰ দ্বাৰা পৰিচালিত এখন বজাৰ।<ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/news/av/world-asia-32793952/mother-s-market-the-indian-bazaar-run-entirely-by-women|title=India's Mother's Market run by women|last=|first=|date=19 May 2015|website=BBC News|language=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180121071432/http://www.bbc.com/news/av/world-asia-32793952/mother-s-market-the-indian-bazaar-run-entirely-by-women|archive-date=21 January 2018|access-date=}}</ref><ref name=":5">{{Cite web|url=https://www.thenewsminute.com/article/manipur%E2%80%99s-historic-women%E2%80%99s-only-market-damaged-earthquake-37306|title=Manipur’s historic women’s only market damaged in earthquake|last=|first=|date=4 January 2016|website=The News Minute|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=}}</ref> ই মণিপুৰ ৰাজ্যৰ এক বাণিজ্যিক কেন্দ্ৰ আৰু এক জনপ্ৰিয় পৰ্যটন আকৰ্ষণ।<ref name=":2" /> এই বজাৰখন ইম্ফল চহৰৰ ভিতৰত ইয়াৰ অৱস্থান স্থানান্তৰ কৰিছে আৰু বৰ্তমান খাৱাইৰাবান্দ বজাৰত অৱস্থিত। ইয়াক ষোড়শ শতিকাত প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল। ইয়াত প্ৰায় ৫,০০০-৬,০০০ গৰাকী মহিলা বিক্ৰেতা আছে আৰু তেওঁলোকে বিভিন্ন ধৰণৰ সামগ্ৰী বিক্ৰী কৰে।<ref>{{Cite web|url=https://www.nativeplanet.com/travel-guide/ima-keithal-women-s-market-in-imphal-001889.html|title=Ima Keithal : World's Only Women's Market|last=Vinayak|first=Akshatha|date=14 May 2018|website=Native Planet|language=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160721033629/http://www.nativeplanet.com/travel-guide/ima-keithal-women-s-market-in-imphal-001889.html|archive-date=21 July 2016|access-date=}}</ref> পাচলি, ফল, বস্ত্ৰ, পুতলা মাছ, মচলা আৰু বাচন-বৰ্তন আদি সামগ্ৰী বজাৰত উপলব্ধ।<ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.incredibleindia.org/content/incredible-india-v2/en/destinations/imphal/ima-keithel--ima-market--khwairamband-bazar.html|title=Incredible India {{!}} Ima Keithel/ Ima Market/ Khwairamband Bazar|last=|first=|date=|website=[[Incredible India]]|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-02-02}}</ref><ref name=":3">{{Cite web|url=http://scroll.in/article/801410/the-earthquake-has-damaged-a-nerve-centre-of-life-in-manipur-the-ima-keithel-or-mothers-market|title=The earthquake has damaged a nerve centre of life in Manipur: the Ima Keithel or Mother's Market|last=Chakravarty|first=Ipsita|date=6 January 2016|website=[[Scroll.in]]|language=en-US|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=}}</ref> ই [[এছিয়া]]ৰ সৰ্ববৃহৎ মহিলাৰ দ্বাৰা পৰিচালিত বজাৰ।<ref name=":0">{{Cite web|url=https://theculturetrip.com/asia/india/articles/ima-keithel-asias-largest-all-womens-market/|title=Ima Keithel: Asia's Largest All Women's Market|last=Binayak|first=Poonam|date=5 January 2018|website=Culture Trip|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://nenow.in/north-east-news/manipur/3-storey-market-building-coming-up-at-pureiromba-keithel-in-imphal.html|title=3-storey market building coming up at Pureiromba Keithel in Imphal|last=|first=|date=30 December 2019|website=Northeast Now|language=|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=}}</ref>
 
==নাম==
স্থানীয় [[মেইতেই ভাষা]]ত এই বজাৰ খনৰ নাম ইমা কৈথেল বা নুপি কৈথেল বোলে। আক্ষৰিকভাবে মণিপুৰী ভাষাত ইমা মানে 'মাতৃ' আৰু কৈথেল মানে বজাৰ। সেইদৰে নুপি মানে হৈছে মহিলা। গতিকে ইয়াৰ নামৰ অৰ্থ হৈছে 'মাতৃৰ বজাৰ' বা 'মহিলাৰ বজাৰ'। বৰ্তমান ইয়াক 'ইমা মাৰ্কেট' বুলিও কোৱা হয়।
 
==ইতিহাস==
১৫৩৩ চনত লালুপ-কাবা নামৰ শ্ৰমিক প্ৰণালী জাপি দিয়াৰ পিছত ১৬ শতিকাত বজাৰখন প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল। লালুপ-কাবা মণিপুৰৰ এক বলপূৰ্বক শ্ৰমিক প্ৰণালী আছিল যাৰ বাবে মেইতেই সম্প্ৰদায়ৰ পুৰুষ সদস্যসকলে দূৰদেশত কাম কৰা বা সেনাত সেৱা আগবঢ়োৱা বাধ্যতামূলক। এই প্ৰণালীৰ ফলস্বৰূপে মহিলাসকলে তেওঁলোকৰ পথাৰৰ খেতি কৰি বা বস্ত্ৰ উৎপাদন কৰি আৰু তাৰ পিছত সামগ্ৰীবোৰ বজাৰত বিক্ৰী কৰি তেওঁলোকৰ পৰিয়ালক সহায় কৰিব লগা হৈছিল। এই বজাৰসমূহৰ ফলত সংগঠিত ইমা কৈথেল গঠন হৈছিল।<ref name=":0" /> বিংশ শতিকাৰ আগলৈকে ই মণিপুৰৰ প্ৰাথমিক স্থায়ী বজাৰ আছিল।
 
১৮৯১ চনত ব্ৰিটিছ ঔপনিৱেশিক প্ৰশাসনে মণিপুৰত অৰ্থনৈতিক আৰু ৰাজনৈতিক সংস্কাৰ আৰোপ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ইয়াৰ ফলত এই বজাৰৰ কাম-কাজসমূহ ব্যাহত হৈছিল।<ref name=":0" /> এই সংস্কাৰসমূহত স্থানীয় প্ৰয়োজনীয়তাৰ প্ৰতি বিবেচনা নকৰাকৈ মণিপুৰৰ পৰা বৃহৎ পৰিমাণৰ খাদ্য বাহিনী জব্দ আৰু ৰপ্তানি কৰা হৈছিল যাৰ ফলত [[মাওতম]]ৰ সময়ত দুৰ্ভিক্ষৰ সৃষ্টি হৈছিল।<ref>{{Cite web|url=http://e-pao.net/epSubPageExtractor.asp?src=education.Science_and_Technology.Mautam_phenomenon_in_NE_States|title=Mautam phenomenon in NE States|last=|first=|date=|website=e-pao.net|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190810025254/http://e-pao.net/epSubPageExtractor.asp?src=education.Science_and_Technology.Mautam_phenomenon_in_NE_States|archive-date=10 August 2019|access-dateaccessdate=}}</ref> ইয়াৰ ফলত ইমা কৈথেলৰ মহিলাসকলে আন্দোলন কৰে আৰু ইয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়াস্বৰূপে ব্ৰিটিছে বিদেশী আৰু বাহ্যিক ক্ৰেতাসকলক ইমা কৈথেলৰ স্থাৱৰ আৰু অস্থাৱৰ সম্পত্তিসমূহ বিক্ৰী কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। ইয়াৰ ফলত অন্যান্য কাৰণৰ ভিতৰত [[নুপি লান]] বা মহিলাৰ যুদ্ধ হৈছিল। অৱশেষত ভাৰতত জাপানী আক্ৰমণৰ সৈতে এয়া বন্ধ হয়।<ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.thebetterindia.com/73948/ima-keithal-all-women-market-imphal-manipur/|title=Exploring Ima Keithal, a 500-Year-Old Market with over 5000 Traders - All Women!|last=Pal|first=Sanchari|date=3 November 2016|website=The Better India|language=|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170731225129/http://www.thebetterindia.com/73948/ima-keithal-all-women-market-imphal-manipur/|archive-date=31 July 2017|access-dateaccessdate=}}</ref>
 
ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ পিছত বজাৰখনে বাণিজ্যিক কেন্দ্ৰ আৰু সামাজিক-ৰাজনৈতিক আলোচনাৰ কেন্দ্ৰ হিচাপে পুনৰ গুৰুত্ব লাভ কৰে।<ref name=":0" /><ref name=":1" /> ২০১০ চনত বজাৰখন ইম্ফল পৌৰ নিগমৰ দ্বাৰা নিৰ্মাণ কৰা খাৱাইৰামবন্দ বজাৰ কমপ্লেক্সলৈ স্থানান্তৰিত কৰা হয়।<ref>{{Cite web|url=http://twocircles.net/2010nov12/khwairamband_bazaar_symbol_women_empowerment.html|title=Khwairamband Bazaar: a symbol of women empowerment|last=Begum|first=Anjuman Ara|date=12 November 2010|website=Two Circles|language=|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-dateaccessdate=}}</ref> ২০১৬ চনৰ ইম্ফল ভূমিকম্পত কমপ্লেক্সটো ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছিল। এই ভূমিকম্পৰ ফলত প্ৰায় ৮০০ বিক্ৰেতাৰ জীৱিকা প্ৰভাৱিত কৰিছিল।<ref>{{Cite web|url=https://www.oxfamindia.org/featuredstories/women-vendors-manipurs-ima-market-are-angry-after-earthquake-heres-why|title=Women vendors in Manipur’s Ima market are angry after the earthquake. Here’s why {{!}} Oxfam India|last=|first=|date=6 January 2016|website=Oxfam India|language=|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-dateaccessdate=}}</ref>
 
==বিৱৰণ==
ইমা কৈথেল কেন্দ্ৰীয় ইম্ফলৰ পুৰাণ বজাৰৰ স্থানত পুনৰ নিৰ্মাণ কৰা এক কমপ্লেক্স খাৱাইৰামবন্দ বজাৰত অৱস্থিত। ই কাংলা দুৰ্গৰ পশ্চিমে আৰু থাঙ্গল বজাৰ এলেকাৰ বীৰ টিকেন্দ্ৰজিৎ পথত অৱস্থিত।<ref>{{Cite web|url=http://e-pao.net/epSubPageExtractor.asp?src=news_section.opinions.Construction_of_Ima_Keithel_at_Khwairamband_By_Oinam_Nabakishore|title=Construction of Ima Keithel at Khwairamband By Oinam Nabakishore|last=Singh|first=Oinam Nabakishore|date=|website=e-pao.net|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190809235155/http://e-pao.net/epSubPageExtractor.asp?src=news_section.opinions.Construction_of_Ima_Keithel_at_Khwairamband_By_Oinam_Nabakishore|archive-date=9 August 2019|access-dateaccessdate=2020-02-02}}</ref> এই কমপ্লেক্সত তিনিটা ডাঙৰ অট্টালিকা আৰু ইয়াৰ স্থাপত্যত পেগোডা আৰু কলোনাড দেখিবলৈ পোৱা যায়।<ref name=":7" /> বজাৰখন পথৰ দুয়োফালে দুটা ভাগত বিভক্ত।<ref>{{Cite web|url=https://imphalwest.nic.in/tourist-place/womens-market-or-ima-keithel/|title=Ima Keithel|last=|first=|date=|website=imphalwest.nic.in|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-dateaccessdate=}}</ref> মূল পথটোৰ উত্তৰে দুটা আৰু দক্ষিণে এটা অট্টালিকা অৱস্থিত। ভৱনবোৰ বস্ত্ৰ আৱাস শাখা আৰু ঘৰুৱা সামগ্ৰী শাখাত পৃথক কৰা হৈছে। মুখ্য অট্টালিকাৰ পূবে এটা ডাঙৰ টিন আৰু টাৰ্প ব্যৱস্থাত বজাৰৰ তলত ষ্টলৰ এটা অংশও আছে।<ref name=":7">{{Cite web|url=https://www.lonelyplanet.com/india/imphal/attractions/ima-keithel/a/poi-sig/1293695/1317337|title=Ima Keithel {{!}} Imphal, India Attractions|last=|first=|date=|website=Lonely Planet|language=|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-dateaccessdate=2020-02-02}}</ref> বজাৰৰ মুখ্য ভৱনসমূহত বিপণি স্থাপন কৰিবলৈ বাৰ্ষিক পৌৰ নিগমৰ মাচুল আৰোপ কৰা হয়। ২০১০ চনত নিৰ্মাণৰ সময়ত ১৬ বৰ্গফুট বিপণিৰ মাচুল ১,৪০,০০০ টকা আছিল। <ref name=":4">{{Cite web|url=https://www.livemint.com/Politics/76VDJ00TS0jTDTMLyy12gK/In-the-name-of-the-mother.html|title=In the name of the mother|last=Bag|first=Shamik|date=25 June 2010|website=Livemint|language=|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-dateaccessdate=}}</ref><ref name=":6">{{Cite book|last=Lisam|first=Khomdan Singh|title=Encyclopaedia Of Manipur|publisher=Kalpaz Publications|year=2011|isbn=978-81-7835-864-2|volume=3|location=India|pages=583-584}}</ref> বিপণিসমূহ থকা বিক্ৰেতাসকলৰ বাবে এক অনুজ্ঞা পত্ৰৰ প্ৰণালী আছে।<ref>{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/indepth/inpictures/2014/02/pictures-india-market-mothers-201425153944212606.html|title=India's 'market of mothers'|last=Das|first=Bijoyeta|date=7 March 2014|website=Al Jazeera|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-dateaccessdate=}}</ref> বজাৰত যিকোনো দিনতে প্ৰায় ৫০০০-৬০০০ মহিলা বিক্ৰেতা থাকে। ২০১৭ চনলৈকে বজাৰৰ বিক্ৰেতাসকলে ৭৩,০০০ টকাৰ পৰা ২,০০,০০০ টকাৰ ভিতৰত বাৰ্ষিক লাভ অৰ্জন কৰিছিল। বজাৰৰ বাৰ্ষিক টাৰ্ণঅ'ভাৰ ৪০-৫০ কোটিৰ ভিতৰত হ'ব বুলি অনুমান কৰা হয়।<ref>{{Cite web|url=https://www.northeastguide.in/featured-post/asias-largest-women-run-market-manipur-perfect-example-women-empowerment/|title=Ima Keithel - Asia's Largest Women Run Market in Manipur|last=|first=|date=2017-03-08|website=NorthEast Guide|language=|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-dateaccessdate=}}</ref>
 
==ব্যৱস্থাপনা==
বজাৰখন ইয়াৰ বিক্ৰেতাসকলৰ এক সংঘৰ দ্বাৰা পৰিচালিত হয়। ই কেৱল কমেও এবাৰ বিয়া হোৱা মহিলাসকলক বিপণি স্থাপন কৰিবলৈ অনুমতি দিয়াৰ এক ৰীতি বজাই ৰাখে। মহিলা বিক্ৰেতাসকলৰ ভিতৰত মণিপুৰৰ উগ্ৰবাদৰ বাবে বিবাহ বিচ্ছেদ হোৱা বা বিধৱা হোৱা মহিলা অধিক।<ref name=":1" /><ref name=":5" /> বিক্ৰেতাসকলৰ বয়স মুখ্যতঃ ৪৫-৭০ বছৰ। মহিলা ব্যৱসায়ীসকলক ঋণ দিয়াৰ বাবে ইউনিয়নে এটা ঋণ প্ৰণালীও চলায়।<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/travel/things-to-do/wonder-women-of-india-running-the-show-in-a-500-year-old-market/as64999687.cms|title=Wonder women of India running the show in a 500-year-old market|last=Dey|first=Panchali|date=26 July 2018|website=Times of India|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-dateaccessdate=}}</ref>
 
==তথ্য উৎস==
"https://as.wikipedia.org/wiki/ইমা_কৈথেল"ৰ পৰা অনা হৈছে