|
|name = ডক্টৰ ৰাজেন্দ্ৰ প্ৰসাদ
|image = Rajendra Prasad portrait.jpg
|office = [[:en:List of Presidents of India|1stপ্ৰথম]] [[Presidentভাৰতৰ of Indiaৰাষ্ট্ৰপতি]]
|primeminister = [[জৱাহৰলাল নেহৰু]]
|vicepresident = [[সৰ্বপল্লী ৰাধাকৃষ্ণণ]]
|term_start = 26২৬ Januaryজানুৱাৰী, 1950১৯৫০
|term_end = ১৩ মে', ১৯৬২
|predecessor = Position Established
|successor = [[সৰ্বপল্লী ৰাধাকৃষ্ণণ]]
|birth_date = {{birth date|1884|12|3|df=y}}
|birth_place = [[:en:Ziradei (Community development block)|জীৰাদেঈ গাওঁ]], [[সাৰণ জিলা]], [[বিহাৰ]]
|death_date = {{death date and age|1963|2|28|1884|12|3|df=y}}
|death_place = [[পাটনা]], [[বিহাৰ]]
|party = [[ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছ]]
|spouse = ৰাজবংশী দেৱী
|alma_mater = [[Universityকলিকতা of Calcuttaবিশ্ববিদ্যালয়]]
|other_names = Deshদেশ Ratnaৰত্ন, Ajatshatruঅজাতশত্ৰু
| partner =
| children =
}}
''' ৰাজেন্দ্ৰ প্ৰসাদ ''' ({{lang-en| Rajendra Prasad}})(জন্ম:১৮৮৪- মৃত্যু:১৯৬৩) ১৯৫০ চনৰ ২৬ জানুৱাৰীত সাৰ্বভৌম বাৰত গণৰাজ্যৰ '''প্ৰথম ৰাষ্ট্ৰপতি''' হিচাপে কাৰ্য্যভাৰ গ্ৰহন কৰিছিল। তেওঁ স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ ১৯২১ চনৰ '''[[অসহযোগ আন্দোলন''']], ১৯৩২ চনৰ আইন '''[[অমান্য আন্দোলন''']] আৰু ১৯৪২ চনৰ '''[[ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন''']]ৰ সক্ৰিয় অংশ গ্ৰহণকাৰী আছিল। তেওঁৰ নিষ্ঠা আৰু চৰম ত্যাগৰ দেশ সেৱাৰ বাবে ১৯৬২ চনত [[ভাৰত]] চৰকাৰে তেওঁক '''[[ভাৰত-ৰত্ন''']] উপাধিৰে বিভূষিত কৰি সন্মানিত কৰিছিল। দেশৰ কোটি কোটি জনতাৰ মাজত '''ৰাজেন্দ্ৰ বাবু''' বুলি জনাজাত ডঃ ৰাজেন্দ্ৰ প্ৰসাদ এজন বহুমুখী প্ৰতিভাসম্পন্ন ব্যক্তি আছিল। তেওঁ সাতোটা ভাষা ভাল দৰে জানিছিল। তেওঁ সাহিত্যিক আৰু সাংবাদিক হিচাপেও প্ৰখ্যাতি আছিল প্ৰচুৰ, সাংবাদিক জীৱনত তেওঁ [['''চাৰ্চলাইট''']] নামৰ এখন ইংৰাজী কাকত আৰু [['''দেশ''']] নামৰ এখন হিন্দী কাকত প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল।
==জন্ম আৰু পৰিয়াল==
ৰাষ্ট্ৰীয় কংগ্ৰেছৰ জন্ম হোৱা এবছৰ আগেয়ে, ১৮৮৪ চনৰ ৩ ডিচেম্বৰ তাৰিখে [[বিহাৰ]]ৰ [[সাৰণ জিলা]]ৰজিলাৰ জীৰাদেঈ গাঁৱত ৰাজেন্দ্ৰ পাৰসাদৰপ্ৰসাদৰ জন্ম হয়। তেওঁৰ পিতাকৰ নাম আছিল '''মুঞ্চি মহাদেউ সহায়।সহায়'''। তেওঁলোক আছিল কায়স্থ পৰিয়ালৰ লোক। তেওঁলোকৰ পূৰ্বপুৰুষ [[উত্তৰ প্ৰদেশ]]ৰ আছিল। বিহাৰলৈ আহি তেওঁলোকে হাথুৱা ৰাজ জমিদাৰীত সাধাৰণ ৰায়ত হিচাপে কিছুদিন বসবাস কৰাৰ পিছত সেই পৰিয়ালৰ লোকে লাহে লাহে এখন দুখনকৈ কেবাখনো গাওঁ কিনি লৈছিল। মাত্ৰ ১৩ বছৰ বয়সতে তেওঁ '''ৰাজবংশী দেৱী'''ৰদেৱীৰ সৈতে বিবাহ পাশত আবদ্ধ হয়। তেওঁলোকৰ পৰিয়ালে পৰ্দা প্ৰথা বৰকৈ মানি চলিছিল। তেওঁৰ ২৩ বছৰ বয়সত পিতাকৰ মৃত্যু হয়।
==শিক্ষা==
==কৰ্মজীৱন আৰু আন্দোলনত ভুমিকা==
১৯৪৬ চনৰ ছেপ্টেম্বৰ মাহ তেওঁ [[জৱাহৰলাল নেহেৰু]]ৰ অন্তৰ্বৰ্তী কালিন চৰকাৰৰ খাদ্য আৰু কৃষি দপ্তৰৰ মন্ত্ৰী ৰূপে নিযুক্ত হৈয়েই কৰ্মজীৱনৰ পাতনি মেলিছিল। ১৯৫০ চনৰ ২৬ জানুৱাৰীত তেওঁ সাৰ্বভৌম ভাৰত গনৰাজ্যৰ প্ৰথম ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচিত হয় আৰু যথাক্ৰমে ১৯৫২ আৰু ১৯৫৭ চনৰ সাধাৰণ নিৰ্বাচনৰ পিছতো তেৱেঁ ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচিত হৈছিল। ১৯৬২ চনৰ ১২ মে তাৰিখলৈ তেওঁ ৰাষ্ট্ৰপতি পদত অধিষ্ঠিত আছিল। তেওঁ ৰাষ্ট্ৰপতি পদত থকা কালচোৱাত ৰাষ্ট্ৰপতি হিচাপে ১০,০০০ হাজাৰ টকা বেতনৰ প্ৰথম তিনি বছৰৰ সৰ্ম্পূনসম্পূৰ্ণ দৰমহা লৈ, পিছত ১৯৫৩ চনৰ পৰা পাঁচ হাজাৰকৈ আৰু ১৯৫৭ চনৰ পৰা আঢ়ৈ হাজাকৈ দৰমহা গ্ৰহণ কৰিছিল।
১৯১৭ চনত গান্ধীজীয়ে বিহাৰৰ ''নীল'' খেতিয়কসকলক চাহাবৰ অত্যাচাৰৰ পৰা উদ্ধাৰ কৰিবলৈ চলোৱা বিহাৰৰ [[চম্পাৰণ সত্যাগ্ৰহ]]ৰ সময়ৰ পৰা গান্ধীৰ লগত তেওঁৰ সমন্ধ গঢ়ি উঠে আৰু সত্যাগ্ৰহ আন্দোলনেই তেওঁৰ জীৱনলৈ বৈপ্লৱিক পৰিবৰ্তনো আনি দিয়ে। তেতিয়াই তেওঁ '''স্বদেশী ব্যৱহাৰ''' ধ্বনিলৈ সঁহাৰি দিছিল। ছাত্ৰ অৱস্থাতে তেওঁ ৰাজনৈতিক দল এটাৰ দ্বাৰা স্থাপিত '''ডন''' নাম সংঘ এটাৰ লগত জড়িত হৈছিল। ১৯০৫ চনত তেওঁ বংগ বিভাজন ৰদ কৰিবলৈ চলা আন্দোলনত অংশ লোৱাৰ উপৰিও তেওঁ বিহাৰৰ এখন ছাত্ৰ-সন্মিলন সংগঠন কৰিছিল। ১৯১১ চনত তেওঁ [[কলিকতা]]ত বহা কংগ্ৰেছ অধিবেশনত আনুষ্ঠানিকভাবে যোগদান কৰে আৰু নিখিল '''ভাৰতীয় কংগ্ৰেছ কমিটী'''লৈ তেওঁ নিৰ্বাচিত হয়। ১৯১১ চনতে তেওঁ আইনজীৱী ''খান বাহাদুৰ হুদা''ৰ তলত '"আষ্ঠীকল ক্লাৰ্ক" হিচাপে আইন ব্যৱসায় আৰম্ভ কৰে আৰু আদালতত প্ৰথমবাৰ উপস্থিত হৈয়ে ন্যায়ধীশ চাৰ [[আশুতোষ মুখাৰ্জী]]ক অভিভূত কৰি আইন কলেজত প্ৰবক্তাৰ পদত নিযুক্তি পায়। ১৯১১ চনৰ পা ১৯১৬ চনলৈ কলিকতা উচ্ছ ন্যায়লয়ত আৰু ১৯১৬ চনৰ পৰা ১৯২০ চনলৈ [[পাটনা]] উচ্ছউচ্চ ন্যায়লয়ত তেওঁ ওকালতি কৰিছিল। কলিকতাত ওকালতি কৰি থকা কালছোৱাতে তেওঁ [[গোপালকৃষ্ণ গোখলে]]ৰ সম্পৰ্কলৈ অহাৰ সুযোগ পাইছিল।
১৯২০ চনত শেষলৈ তেওঁ তিনিহাজাৰ টকা উপাৰ্জন কৰা ওকালতি ব্যৱসায় বাদ দি তেওঁ '''স্বাধীনতা আন্দোলন'''তআন্দোলনত যোগদান কৰিবলৈ ওলাই আহিছিল। তেওঁ স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ ১৯২১ চনৰ [[অসহযোগ আন্দোলন]], ১৯৩২ চনৰ [[[আইন অমান্য আন্দোলন]] আৰু ১৯৪২ চনৰ '''[[ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন''']]ত সক্ৰিয় অংশ গ্ৰহন কৰাৰ কাৰণে কেইবাবাৰো কাৰাবৰণো খাটিছিল। তেওঁ ভাৰতীয় কংগ্ৰছৰ সাধাৰণ সম্পাদক পদত নিযুক্ত হোৱাৰ উপৰিও কাৰ্যকৰী কমিটীৰ সদস্য মনোনীত হৈছিল, তাৰোপৰি কিছুদিন বিহাৰ প্ৰাদেশিক কংগ্ৰছ কমিটীৰো সভাপতি আছিল। ১৯৩২,১৯৩৫, ১৯৩৮, আৰু ১৯৪৭ চনত অনুষ্ঠিত হোৱা বাৰতীয় ৰাষ্ট্ৰীয় কংগ্ৰেছৰ তেওঁ সভাপতি নিৰ্বাচিত হৈছিল।
১৯১৪ চনত বিহাৰৰ বান-পীড়িত ৰাইজ আৰু ১৯৩৪ চনত প্ৰলয়ংকাৰী ভূমিকম্পই বিহাৰৰ ৰাইজৰ ক্ষতিসাধন কৰা সময়ত তেওঁ ৰুগীয়া শৰীৰেৰে ৰাইজৰ মাজত উপস্থিত হৈ ধান, চাউল, আটা আদিৰ উপৰিও টকা-পইচা সংগ্ৰহ কৰি মানুহৰ ঘৰে ঘৰে গৈ নিজে সেইবোৰ বিতৰণ কৰি ঘুৰি ফুৰিছিল। ৰাজেন্দ্ৰ প্ৰসাদৰ জীৱনৰ শান্তিৰ আলয় আছিল '''সত্যৰ ভূমি সদাকত আশ্ৰম''' । ইয়াতেই তেওঁ কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ "খাদ্য মন্ত্ৰী" আৰু গণ-পৰিষদৰ সভাপতি হোৱাৰ আগৰ সময়ছোৱালৈ অতিবাহিত কৰিছিল। '''ৰাষ্ট্ৰপতি''' পদৰ পৰা অৱসৰ লৈ জীৱনৰ বাকীছোৱা কালো তেওঁ এই আশ্ৰমতে পৰম শান্তিৰে যোগীৰ জীৱন অতিবাহিত কৰিছিল। ১৯২৯ চনত তেওঁ [[ইংলেণ্ড]]লৈ যাত্ৰা কৰে আৰু [[ইউৰোপ]] মহাদেশৰ নানা ঠাই ভ্ৰমণ কৰিছিল। তেওঁ [[বাৰ্লিন]]লৈ গৈ তাৰ এখন তসভাত নাত্সী দৰ্শন ৰ বিষয়ে এটি পাণ্ডিত্যপূৰ্ণ ভাষম দিছিল, যিটো ভাষনৰ প্ৰতিক্ৰিয়াত তাৰ ডেকা নাত্সী দলে সভাকক্ষত এক বিৰাট হুলস্থুলৰ সৃষ্টি কৰিছিল।
==প্ৰথম ৰাষ্ট্ৰপতি ৰূপে দায়িত্ব গ্ৰহণ আৰু শপত গ্ৰহণ==
| 