ইম্ফাল

ভাৰতৰ মণিপুৰ ৰাজ্যৰ ৰাজধানী চহৰ

ইম্ফাল (মেইতেই: ꯏꯝꯐꯥꯜ), ভাৰতমণিপুৰ ৰাজ্যৰ ৰাজধানী আৰু মহানগৰ। চহৰ খনৰ কেন্দ্ৰত পুৰণি মণিপুৰ ৰাজ্যৰ ৰাজ হাউলি কাংলা মহলৰ ভগ্নাৱশেষ চাৰিওফালে গড়াৰে আৱৰি আছে। দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ সময়ত ১৯৪৪ চনৰ মাৰ্চ মাহৰ পৰা জুলাইলৈকে ইয়াত ইম্ফল যুদ্ধ সংঘটিত হৈছিল।[1]

ইম্ফাল
ꯏꯝꯐꯥꯜ
—  ৰাজধানী  —
City of Imphal.jpgইম্ফল মহানগৰী
দেশ ভাৰত
ৰাজ্য মণিপুৰ
জিলা পূব ইম্ফল জিলা, পশ্চিম ইম্ফল জিলা
চৰকাৰ
 - পৰিষদ ইম্ফাল পৌৰনিগম
 - মেয়ৰ এল. লোকেশ্বৰ সিং
উচ্চতা ৭৮৬ মিটাৰ (২,৫৭৮.৭৪ ফুট)
জনসংখ্যা (২০১৬ লোকপিয়ল)
 - মুঠ ২,৬৮,২৪৩ জন
ভাষা
 - চৰকাৰী মৈতৈ ভাষা (মণিপুৰী ভাষা) আৰু ইংৰাজী
সময় অঞ্চল IST (গ্ৰী.মা.স.+৫:৩০)
পিনক'ড ৭৯৫০০১
টেলিফোন কোড ৩৮৫২
যানবাহনৰ নম্বৰ MN-01
ৱেবছাইট www.imphalwest.nic.in

ইম্ফাল মহানগৰৰ বৰ্তমান মেয়ৰ এল. লোকেশ্বৰ সিং।

জনগাঁঠনি সম্পাদনা কৰক

২০১৬ চনত ইম্ফল মহানগৰৰ জনসংখ্যা ২,৬৮,২৪৩ জন। ইম্ফলৰ সাক্ষৰতা হাৰ ৯০%, তাৰে ভিতৰত পুৰুষৰ হাৰ ৯৫% আৰু মহিলাৰ হাৰ ৮৭%। ইম্ফলৰ ৭০% হিন্দু, ১০% খ্ৰীষ্টান, ৩.৮% সনাম ধৰ্ম, ৩.৭% মুছলমান, ০.৫৪% বৌদ্ধ, ০.৪৫% জৈন আৰু ০.১৮% শিখ সম্প্ৰদায়ৰ।[2]

যাতায়ত সম্পাদনা কৰক

বিমানপথ সম্পাদনা কৰক

 
বীৰ টিকেন্দ্ৰজিৎ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিমানবন্দৰ

বীৰ টিকেন্দ্ৰজিৎ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিমানবন্দৰ ইম্ফল নগৰৰ পৰা ৮ কিঃমিঃ নিলগত অৱস্থিত। ইয়াৰ পৰা নতুন দিল্লী, কলকাতা, আইজ্বল, গুৱাহাটী, হায়দৰাবাদ, বেংগালুৰু আৰু আগৰতলালৈ নিয়মীয়া বিমান আছে।[3]

ৰে'লপথ সম্পাদনা কৰক

২০১২ চনত ভাৰতৰ কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ কেবিনেটে জিৰিবাম শিলচৰ ৰে'লপথ ইম্ফললৈ প্ৰসাৰিত কৰিবলৈ ঘোষণা কৰিছিল।[4][5]

স্থলপথ সম্পাদনা কৰক

 
ইম্ফাললৈ যোৱা ১৫০ নং ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথ

ইম্ফালৰ মাজেৰে ১৫০ নং ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথ পাৰ হৈ গৈছে। ই স্থল পথেৰে উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চলৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ নগৰ গুৱাহাটী, কহিমা, আগৰতলা, শ্বিলং, ডিমাপুৰ, আইজল, শিলচৰ আদিৰ লগত সংযোজিত।

পৰ্যটন সম্পাদনা কৰক

কাংলা সম্পাদনা কৰক

 
কাংলা গড়ত এযোৰ কাংলা শ্বা
 
কাংলা গড়ৰ ভগ্নাৱশেষ
 
কাংলা যাদুঘৰ

কাংলা গড় ইম্ফল নদীৰ পাৰত অৱস্থিত। ইয়াক কাংলা মহল বুলিও জনা যায়। মেইতেই ভাষাত কাংলা মানে শুকান ঠাই। এই মহল মণিপুৰ ৰাজ্যৰ ৰজা পাখাংবাৰ ৰাজ হাউলি আছিল। ধৰ্মীয় দৃষ্টিকোণৰ পৰাও ই গুৰুত্বপূৰ্ণ। গড়ৰ ভিতৰত কেইবাটাও মন্দিৰ আৰু আৰু ইয়াৰ চাৰিওফালে দ খাৱৈ আছে।

বিহু লৌকন সম্পাদনা কৰক

বিহু লৌকন বোকা মাটিৰে সজা প্ৰাচীন তৰা আকাৰৰ গড়। ই পশ্চিম ইম্ফল জিলাৰ মাকলাঙত অৱস্থিত।

 
আকাশৰ পৰা বিহু লৌকন

হিয়ানথাং লাইৰেম্বি মন্দিৰ সম্পাদনা কৰক

হিয়ানথাং লাইৰেম্বি মন্দিৰ অঞ্চলত কেইবাটাও পুৰণি মন্দিৰ আছে। ইয়াত প্ৰতি বছৰে দুৰ্গা পূজা অনুষ্ঠিত হয়।

ভাৰত শান্তি স্মৃতিসৌধ সম্পাদনা কৰক

ইম্ফল নগৰৰ পৰা ১৭ কিঃমিঃ দূৰত চিদ্দিম পথত অৱস্থিত ৰঙা পাহাৰত ভাৰত শান্তি স্মৃতিসৌধ আছে। দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধত মিত্ৰ বাহিনী আৰু জাপানী সন্যৰ মাজত ঘটা যুদ্ধৰ স্মৃতি স্বৰূপে ইয়াক নিৰ্মাণ কৰোৱা হৈছিল।

ইম্ফল যুদ্ধ কবৰস্থান সম্পাদনা কৰক

 
ইম্ফল যুদ্ধ কবৰস্থান

১৯৪৪ ইম্ফল যুদ্ধত প্ৰাণ হেৰুৱা ব্ৰিটিছ ভাৰতীয় সন্য সকলৰ স্মৃতিত ইম্ফল যুদ্ধ কবৰস্থান নিৰ্মাণ কৰা সুশীল।

ইমা কৈথেল সম্পাদনা কৰক

ইমা কৈথেল বা মহিলাৰ বজাৰ ইম্ফলৰ অন্যতম আকৰ্ষণ। কেৱল মহিলায়ে পৰিচালনা কৰা আৰু সকলো মহিলাৰ দোকান থকা ই পৃথিৱীৰ একমাত্ৰ মহিলাৰ বজাৰ।[6]

 
ইমা কৈথেল

ত্ৰি মাতৃৰ চিত্ৰ বিঠিকা সম্পাদনা কৰক

ত্ৰি মাতৃৰ চিত্ৰ বিঠিকা ইম্ফল চহৰৰ উল্লেখযোগ্য চিত্ৰ কলা সংগ্ৰাহালয় আৰু বিঠিকা। ই ইম্ফলৰ পৰা ৪ কিঃমিঃ নিলগত ঠাঙাপাত পথত অৱস্থিত।

ক্ৰীড়া সম্পাদনা কৰক

ইম্ফলত খুমন লামপাক মুখ্য ষ্টেডিয়াম নামৰ এখন বহুমুখী ষ্টেডিয়াম আছে। ইয়াত ঘাইকৈ ফুটবল আৰু এথলেটিক্স অনুষ্ঠিত হয়। ৩০,০০০ মানুহ জোৰা এই ষ্টেডিয়ামখন ১৯৯৯ চনত নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। ফুটবলৰ আই লীগৰ ক্লাব এনইআৰঅ'চিএ এফচিৰ ই ঘৰুৱা খেলপথাৰ।

শিক্ষা সম্পাদনা কৰক

বিশ্ববিদ্যালয় সম্পাদনা কৰক

 
মণিপুৰ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ প্ৰৱেশদ্বাৰ
  • মণিপুৰ বিশ্ববিদ্যালয়[7]
  • কেন্দ্ৰীয় কৃষি বিশ্ববিদ্যালয়
  • ৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰীড়া বিশ্ববিদ্যালয়
  • মণিপুৰ সাংস্কৃতিক বিশ্ববিদ্যালয়

প্ৰযুক্তিবিদ্যা প্ৰতিষ্ঠান সম্পাদনা কৰক

  • ভাৰতীয় তথ্য প্ৰযুক্তিবিদ্যা প্ৰতিষ্ঠান, মণিপুৰ
  • মণিপুৰ প্ৰযুক্তিবিদ্যা প্ৰতিষ্ঠান
  • ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰযুক্তিবিদ্যা প্ৰতিষ্ঠান, মণিপুৰ[8]
  • মণিপুৰ প্ৰযুক্তি বিশ্ববিদ্যালয়[9]

চিকিৎসা মহাবিদ্যালয় সম্পাদনা কৰক

  • আঞ্চলিক চিকিৎসা বিজ্ঞান প্ৰতিষ্ঠান[10]
  • জৱাহৰলাল নেহৰু চিকিৎসা বিজ্ঞান প্ৰতিষ্ঠান[11]
 
চিটি কনভেঞ্চন কেন্দ্ৰ

বিদ্যালয় সম্পাদনা কৰক

ইম্ফলত কেইবাখনো চিবিএছই, আইচিএছই আৰু ৰাজ্যিক বৰ্ডৰ অন্তৰ্গত বিদ্যালয় আছে। সেইসমূহৰ ভিতৰত উল্লেখযোগ্য হ'ল:

  • এৰিকা স্কুল, ৰাগাইলং
  • কমেট স্কুল, চাংঙেই
  • ডাভ পাব্লিক স্কুল, চিংমেইৰং
  • ডন বস্ক' স্কুল ইম্ফল
  • গুৰু নানক পাব্লিক স্কুল
  • হাৰবাৰ্ট স্কুল
  • জৱাহৰ নবোদয় বিদ্যালয়
  • জনষ্টন পাব্লিক স্কুল ইত্যাদি

উল্লেখযোগ্য ব্যক্তি সম্পাদনা কৰক

তথ্য উৎস সম্পাদনা কৰক

  1. "Imphal and Kohima". Britain's Greatest Battles. National Army Museum. Archived from the original on 7 February 2015. https://web.archive.org/web/20150207003427/http://www.nam.ac.uk/exhibitions/online-exhibitions/britains-greatest-battles/imphal-kohima। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 January 2016. 
  2. "Imphal City Population, Manipur". Census 2011www.census2011.co.in. 2015. http://www.census2011.co.in/census/city/184-imphal.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 14 June 2018. 
  3. "Imphal". Airports Authority of India. http://www.aai.aero/allAirports/imphal_gen.jsp। আহৰণ কৰা হৈছে: 25 November 2012. 
  4. "Govt approves rail link to Imphal". The Indian Express. 26 October 2012. http://www.indianexpress.com/news/govt-approves-rail-link-to-imphal/1022103। আহৰণ কৰা হৈছে: 25 November 2012. 
  5. "NFR – Jiribam-Imphal Rail Line – Manipur". Construction Intelligence Centre. Archived from the original on 19 January 2018. https://web.archive.org/web/20180119235238/https://www.construction-ic.com/HomePage/Projects?ReturnUrl=%2FProjects%2FOverview%2F151721। আহৰণ কৰা হৈছে: 7 November 2017. 
  6. "Ima Keithel – A market by women". She. msn. Archived from the original on 15 June 2013. https://web.archive.org/web/20130615235104/http://she.msn.astroyogi.com/she-speaks/ima-keithel-a-market-by-women.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 25 November 2012. 
  7. "Manipur University". Archived from the original on 1 June 2015. https://web.archive.org/web/20150601080759/http://en.manipuruniv.ac.in/। আহৰণ কৰা হৈছে: 10 June 2015. 
  8. "Welcome To NIT Manipur". http://www.nitmanipur.ac.in/। আহৰণ কৰা হৈছে: 10 June 2015. 
  9. "MTU" (en-US ভাষাত). mtu.ac.in. http://mtu.ac.in/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2017-02-25. 
  10. "Regional Institute of Medical Sciences". http://www.rims.edu.in/। আহৰণ কৰা হৈছে: 28 January 2014. 
  11. "JNIMS". Archived from the original on 22 November 2010. https://web.archive.org/web/20101122013632/http://jnims.edu.in/। আহৰণ কৰা হৈছে: 28 January 2014. 

বাহ্যিক সংযোগ সম্পাদনা কৰক