মজুৰী শ্ৰমিক(ইংৰাজী: Wage labour) (সাধাৰণতে বেতনপ্ৰাপ্ত কাম, বেতনপ্ৰাপ্ত নিযুক্তি, বেতনপ্ৰাপ্ত শ্ৰমিক, বা মজুৰী দাসত্ত্ব)ৰ দ্বাৰা এজন শ্ৰমিক আৰু নিয়োগকৰ্তাৰ মাজৰ আৰ্থসামাজিক সম্পৰ্কক বুজোৱা হয়, য'ত শ্ৰমিকে তেওঁলোকৰ শ্ৰমিক শক্তি এক আনুষ্ঠানিক বা অনানুষ্ঠানিক নিযুক্তি চুক্তিৰ অধীনত বিক্ৰী কৰে।[1] এই লেনদেনবোৰ সাধাৰণতে শ্ৰমিক বজাৰত হয় য'ত মজুৰি বা দৰমহা বজাৰ-নিৰ্ধাৰিত হয়।[2]

চাৰিবৰণীয়া কো-অপাৰেটিভ সক্ৰিয়তা

মজুৰি (হ্ৰস্বম্যাদী কাম-চুক্তিৰ বাবে সচৰাচৰ) বা দৰমহা (স্থায়ী নিযুক্তি চুক্তিত) হিচাপে পৰিশোধ কৰা ধনৰ বিনিময়ত, কামৰ সামগ্ৰী সাধাৰণতে নিয়োগকৰ্তাৰ অপৃথক সম্পত্তি হৈ পৰে। এজন মজুৰী শ্ৰমিক হৈছে এনে এজন ব্যক্তি যাৰ উপাৰ্জনৰ প্ৰাথমিক উপায় হৈছে তেওঁলোকৰ শ্ৰম বিক্ৰী কৰা।


বৈশিষ্ট্যসমূহ সম্পাদনা কৰক

আধুনিক মিশ্ৰিত অৰ্থনীতি যেনে অইচিডি দেশবোৰত, ই বৰ্তমান কামৰ ব্যৱস্থাৰ আটাইতকৈ সাধাৰণ প্ৰকাৰ। যদিও বেছিভাগ শ্ৰমিক এই গাঁথনি অনুসৰি সংগঠিত কৰা হয়, মুখ্য কাৰ্যবাহী বিষয়া, পেছাদাৰী কৰ্মচাৰী, আৰু পেছাদাৰী ঠিকা কৰ্মীসকলৰ মজুৰী কামৰ ব্যৱস্থাকে কেতিয়াবা শ্ৰেণীৰ দায়িত্বৰ সৈতে সংযুক্ত কৰা হয়, যাতে "মজুৰী শ্ৰমিক" কেৱল দক্ষতাহীন, অৰ্ধ-দক্ষ বা শাৰীৰিক শ্ৰমিকৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰযোজ্য বুলি গণ্য কৰা হয়।

প্ৰকাৰসমূহ সম্পাদনা কৰক

বৰ্তমান মজুৰী শ্ৰমিকৰ আটাইতকৈ সাধাৰণ প্ৰকাৰ হৈছে সাধাৰণ পোনপটীয়া, বা "পূৰ্ণ-সময়।" এয়া হৈছে এনে প্ৰকাৰৰ নিযুক্তি য'ত এজন মুক্ত শ্ৰমিকে তেওঁলোকৰ শ্ৰম এক অনিৰ্দিষ্ট সময়ৰ বাবে বিক্ৰী কৰে (কেইবছৰমানৰ পৰা শ্ৰমিকৰ সমগ্ৰ কেৰিয়াৰলৈ)। এই বিক্ৰী প্ৰক্ৰিয়াটো সম্পন্ন হয় ধন-মজুৰি বা দৰমহাৰ বিনিময়ত। এইক্ষেত্ৰত নিয়োগকৰ্তাৰ সৈতে এক নিৰন্তৰ সম্পৰ্ক গঢ় লৈ উঠে যিটো সাধাৰণতে ঠিকাদাৰ বা অন্যান্য অনিয়মীয়া কৰ্মচাৰী প্ৰদান কৰা নহয়। অৱশ্যে, মজুৰী শ্ৰমিকে আন বহুতো ৰূপ লয় (অৰ্থাৎ স্থানীয় শ্ৰম আৰু কৰ আইনৰ দ্বাৰা চৰ্তবদ্ধ)। অৰ্থনৈতিক ইতিহাসত বিভিন্ন ধৰণৰ উপায় দেখুওৱা হয়, য'ত শ্ৰমিকৰ ব্যৱসায় আৰু আদান-প্ৰদান কৰা হয়। পাৰ্থক্যবোৰ নিকটতম ৰূপত দেখা যায়:

  • নিযুক্তিৰ স্থিতি – এজন শ্ৰমিকক পূৰ্ণ-সময়, আংশিক-সময়, বা সাধাৰণ ভিত্তিত নিযুক্তি দিব পাৰি। উদাহৰণ স্বৰূপে তেওঁলোকক কেৱল এটা নিৰ্দিষ্ট প্ৰকল্পৰ বাবে অস্থায়ীভাৱে, বা স্থায়ী ভিত্তিত নিয়োগ কৰিব পাৰি। আংশিক-সময়ৰ মজুৰী শ্ৰমিকে আংশিক-সময়ৰ স্ব-নিযুক্তিৰ সৈতে একত্ৰিত হ'ব পাৰে। শ্ৰমিকজনক এপ্ৰেণ্টিছ হিচাপেও নিযুক্তি দিব পাৰি।
  • অসামৰিক (আইনী) স্থিতি – উদাহৰণ স্বৰূপে শ্ৰমিক এজন মুক্ত নাগৰিক, এজন বন্ধকী শ্ৰমিক, বলপূৰ্বক শ্ৰমিকৰ বিষয় হ'ব পাৰে (কিছু কাৰাগাৰ বা সেনা শ্ৰমিকসহ); এজন শ্ৰমিকক ৰাজনৈতিক কৰ্তৃপক্ষই এটা কামত নিযুক্তি দিব পাৰে, তেওঁলোক অৰ্ধ-দাস হ'ব পাৰে বা কোনো এক নিৰ্দিষ্ট ক্ষেত্ৰত আৱদ্ধ চাৰ্ফ হ'ব পাৰে যাক কিছু সময়ৰ বাবে নিযুক্তি দিয়া হয়। সেয়েহে শ্ৰম কম বেছি পৰিমাণে স্বেচ্ছামূলক ভিত্তিত, বা কম বেছি পৰিমাণে অনিচ্ছাকৃত ভিত্তিত সম্পন্ন কৰা হ'ব পাৰে। ইয়াত কামৰ বিভিন্ন স্তৰ থাকে।
  • পৰিশোধৰ পদ্ধতি (পাৰিশ্ৰমিক বা ক্ষতিপূৰণ) – কৰা কামটো "নগদ" (ধন-মজুৰি) বা "প্ৰকাৰে" (সামগ্ৰী আৰু/বা সেৱা প্ৰাপ্ত কৰাৰ জৰিয়তে) বা "আংশিক মূল্য"ৰ ৰূপত (য'ত শ্ৰমিকে কিমান উৎপাদন কৰে তাৰ ওপৰত পোনপটীয়াকৈ নিৰ্ভৰশীল) পৰিশোধ কৰিব পাৰি। কিছুমান ক্ষেত্ৰত, শ্ৰমিকজনক সামগ্ৰী আৰু সেৱা ক্ৰয় কৰিবলৈ ব্যৱহৃত ক্ৰেডিটৰ ৰূপত, বা এটা উদ্যোগত ষ্টক বিকল্প বা শ্বেয়াৰৰ ৰূপত পৰিশোধ কৰা হ'ব পাৰে।
  • নিয়োগৰ পদ্ধতি – শ্ৰমিকজনে তেওঁলোকৰ নিজা প্ৰচেষ্টাত শ্ৰমিক-চুক্তিত জড়িত হ'ব পাৰে, বা তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ শ্ৰম এটা গোটৰ অংশ হিচাপে নিয়োগ কৰিব পাৰে। কিন্তু তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ শ্ৰম মধ্যস্থতাকাৰীৰ জৰিয়তে (যেনে নিযুক্তি সংস্থা) তৃতীয় পক্ষক নিয়োগ কৰিব পাৰে। এই ক্ষেত্ৰত, তেওঁলোকক মধ্যস্থতাকাৰীয়ে পৰিশোধ কৰে, কিন্তু তৃতীয় পক্ষৰ বাবে কাম কৰে যি মধ্যস্থতাকাৰীক পৰিশোধ কৰে। কিছুমান ক্ষেত্ৰত কেইটাও মধ্যস্থতাকাৰীৰ সৈতে শ্ৰমিকক কেইবাবাৰো উপ-চুক্তিবদ্ধ কৰা হয়। আন এটা সম্ভাৱনা হৈছে যে শ্ৰমিকজনক ৰাজনৈতিক কৰ্তৃপক্ষৰ দ্বাৰা চাকৰি এটাত নিযুক্তি দিয়া হয় বা মকৰল কৰা হয়, বা এটা সংস্থাই উৎপাদনৰ উপায়ৰ সৈতে একেলগে এটা উদ্যোগত এজন শ্ৰমিক নিয়োগ কৰে।

তথ্যসূত্ৰ সম্পাদনা কৰক

  1. Steinfeld 2009, পৃষ্ঠা 3: "All labor contracts were/are designed legally to bind a worker in one way or another to fulfill the labor obligations the worker has undertaken. That is one of the principal purposes of labor contracts."
  2. Deakin & Wilkinson 2005

সহায়ক গ্ৰন্থ সম্পাদনা কৰক

প্ৰবন্ধ
গ্ৰন্থ
  • Deakin, Simon; Wilkinson, Frank (2005). The Law of the Labour Market: Industrialization, Employment, and Legal Evolution. প্ৰকাশক Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-815281-1. 
  • Elkins, Caroline (2005). Britain's Gulag: The Brutal End of Empire in Kenya. প্ৰকাশক London: Jonathan Cape. ISBN 978-0-224-07363-9. 
  • Fitzhugh, George (1857). Cannibals All! or, Slaves Without Masters. প্ৰকাশক Richmond, VA: A. Morris. ISBN 9781429016438. https://books.google.com/books?id=ECdb7EjiBnEC. 
  • Krahn, Harvey J., and Graham S. Lowe (1993). Work, Industry, and Canadian Society. Second ed. Scarborough, Ont.: Nelson Canada. xii, 430 p. আই.এচ.বি.এন. 0-17-603540-0.
  • Olusoga, David; Erichsen, Casper W. (2010). The Kaiser's Holocaust: Germany's Forgotten Genocide. প্ৰকাশক London: Faber and Faber. ISBN 978-0-571-23141-6. 
  • Marx, Karl (1847). Wage Labour and Capital. http://www.marxists.org/archive/marx/works/1847/wage-labour/. 
  • Marx, Karl (1990). Capital, Volume I. প্ৰকাশক London: Penguin Classics. ISBN 978-0-140-44568-8. 
  • Roediger, David (2007a). The Wages of Whiteness: Race and the Making of the American Working Class (revised and expanded সম্পাদনা). প্ৰকাশক London & New York: Verso. ISBN 978-1-844-67145-8. 
  • Young, John (1997). Peasant Revolution in Ethiopia: The Tigray People's Liberation Front, 1975–1991. প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-02606-2.