অন্ধবিশ্বাস

অযৌক্তিক কোনো বিশ্বাস বা অভ্যাস

অযুক্তিকৰ বা অতিপ্ৰাকৃতিক বুলি গণ্য কৰা, ভাগ্য বা যাদু, অনুভূত অলৌকিক প্ৰভাৱ বা অজ্ঞাত বস্তুৰ প্ৰতি ভয়ৰ বাবে জগৰীয়া কৰা যিকোনো বিশ্বাস বা প্ৰথাক অন্ধবিশ্বাস বোলে। ইয়াক সাধাৰণতে ভাগ্য, তাবিজ, জ্যোতিষ, ভৱিষ্যদ্বাণী, আত্মা আৰু কিছুমান অস্বাভাৱিক সত্তাক আগুৰি থকা বিশ্বাস আৰু প্ৰথাৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰয়োগ কৰা হয়, বিশেষকৈ এই বিশ্বাস যে ভৱিষ্যতৰ পৰিঘটনাসমূহ নিৰ্দিষ্ট (আপাত দৃষ্টিত) অসংলগ্ন পূৰ্বৰ পৰিঘটনাৰ দ্বাৰা ভৱিষ্যদ্বাণী কৰিব পাৰি।[1][2]

ডাইনী চিকাৰৰ পৰিঘটনা সাধাৰণতে ধৰ্মীয় অন্ধবিশ্বাসৰ দ্বাৰা প্ৰেৰিত হয়

লগতে, প্ৰচলিত ধৰ্মত কথিত অন্ধবিশ্বাস বা সকলো ধৰ্মকে ধৰ্মবিৰোধীসকলে পালন নকৰা ধৰ্মক বুজাবলৈ প্ৰায়ে অন্ধবিশ্বাস শব্দটো ব্যৱহাৰ কৰা হয়।[3]

সমসাময়িক ব্যৱহাৰ সম্পাদনা কৰক

শব্দটোৰ সংজ্ঞা বেলেগ বেলেগ, কিন্তু সাধাৰণতে অন্ধবিশ্বাসক পৃথিৱীৰ বৈজ্ঞানিক জ্ঞানৰ সৈতে বিৰোধী অযুক্তিকৰ বিশ্বাস বুলি বৰ্ণনা কৰা হয়। ষ্টুয়াৰ্ট ভাইজে প্ৰস্তাৱ দিছে যে এটা অন্ধবিশ্বাসৰ "ক্ৰিয়াৰ অনুমানিক ব্যৱস্থাটো ভৌতিক জগতখনৰ বিষয়ে আমাৰ বুজাবুজিৰ সৈতে অসঙ্গতিপূৰ্ণ", জেন ৰাইজেনে এই বিশ্বাসসমূহ কেৱল বৈজ্ঞানিকভাৱে ভুল নহয়, বৰঞ্চ অসম্ভৱ বুলিও যোগ কৰিছে।[4][5] একেদৰে লাইছান ডেমিছে অন্ধবিশ্বাসক সংজ্ঞায়িত কৰিছে যে "যি বস্তু, কাৰ্য্য বা পৰিস্থিতিয়ে কোনো পৰিঘটনাৰ সৈতে যুক্তিসংগতভাৱে সম্পৰ্কিত নহয়, ইয়াৰ ফলাফলক প্ৰভাৱিত কৰে বুলি অযুক্তিকৰ বিশ্বাস",[6][7] ডেল মাৰ্টিনে কয় যে তেওঁলোকে "এই বিষয়ে ভুল বুজাবুজিৰ পূৰ্বধাৰণা কৰে কাৰণ আৰু প্ৰভাৱ, যিবোৰ আধুনিক বিজ্ঞানে নাকচ কৰিছে।"[8] অক্সফৰ্ড ইংৰাজী অভিধানে[9] ইয়াক "অযুক্তিকৰ, ভিত্তিহীন", মেৰিয়াম ৱেবষ্টাৰক "কাৰণতা বা বিশ্বাস বা অনুশীলনৰ বিষয়ে এটা ভুৱা ধাৰণা" বুলি বৰ্ণনা কৰিছে ] কেম্ব্ৰিজ অভিধান "মানৱ যুক্তি বা বৈজ্ঞানিক জ্ঞানৰ ভিত্তিহীন"।[10] অন্ধবিশ্বাসৰ এই ধাৰণাটো ফলাফলৰ সৈতে কাৰণগতভাৱে জড়িত নহয়।[11]

ভাইজ আৰু মাৰ্টিন দুয়োজনেই যুক্তি আগবঢ়ায় যে যিটোক অন্ধবিশ্বাস বুলি গণ্য কৰা হয় সেয়া সংস্কৃতি আৰু সময়ৰ ভিন্নতা থাকে। ভাইজৰ বাবে "যদি কোনো সংস্কৃতিয়ে এতিয়াও বিজ্ঞানক নিজৰ মানদণ্ড হিচাপে গ্ৰহণ কৰা নাই, তেন্তে আমি যিটোক যাদু বা অন্ধবিশ্বাস বুলি গণ্য কৰোঁ, সেয়া অধিক সঠিকভাৱে স্থানীয় বিজ্ঞান বা ধৰ্ম।"[12] ডেলে আঙুলিয়াই দিয়ে যে আধুনিক ক্ষেত্ৰত অন্ধবিশ্বাসক প্ৰায়ে ঠাইৰ বাহিৰত বুলি গণ্য কৰা হয় আধুনিক বিজ্ঞান আৰু ইয়াৰ যুক্তিযুক্ত বা অযুক্তিকৰ ধাৰণাসমূহৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হোৱা সময়, পুৰণি জনপ্ৰিয় বিশ্বাস আৰু প্ৰথাৰ অৱশিষ্ট হিচাপে জীয়াই আছে।[13]

ভাইজে প্ৰস্তাৱ দিছে যে অযুক্তিকৰ আৰু সাংস্কৃতিকভাৱে নিৰ্ভৰশীল হোৱাৰ উপৰিও অন্ধবিশ্বাসবোৰ সহায়ক হ’ব লাগিব: কোনো বিশ্বাস ৰখা ব্যক্তিজনে প্ৰকৃত প্ৰভাৱ আশা কৰা হয়, যেনে পুৰস্কাৰ লাভৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি। এই পাৰ্থক্যই এনে অনুশীলন বাদ দিয়ে য'ত অংশগ্ৰহণকাৰীসকলে কেৱল মনোৰঞ্জন পোৱাৰ আশা কৰে।[14]

তথ্য সংগ্ৰহ সম্পাদনা কৰক

  1. Vyse, Stuart A. (2000). Believing in Magic: The Psychology of Superstition. Oxford, England: Oxford University Press. pp. 19–22. ISBN 978-0-1951-3634-0.
  2. Chardonnens, L. S. (2007-01-01). Chapter Four. Superstition and prognostication. Brill. ISBN 978-90-474-2042-2.
  3. Vyse, Stuart A. (2000). Believing in Magic: The Psychology of Superstition. Oxford, England: Oxford University Press. pp. 19–22. ISBN 978-0-1951-3634-0.
  4. Vyse, Stuart (2020). Superstition: A Very Short Introduction. Oxford University Press. ISBN 978-0198819257.
  5. Risen, Jane L. (2016). "Believing what we do not believe: Acquiescence to superstitious beliefs and other powerful intuitions". Psychological Review. 123 (2): 182–207. doi:10.1037/rev0000017. PMID 26479707
  6. Damisch, Lysann; Stoberock, Barbara; Mussweiler, Thomas (2010-07-01). "Keep Your Fingers Crossed!: How Superstition Improves Performance". Psychological Science. 21 (7): 1014–1020. doi:10.1177/0956797610372631. ISSN 0956-7976. PMID 20511389. S2CID 8862493.
  7. Tosyali, Furkan; Aktas, Busra (2021-12-01). "Does training analytical thinking decrease superstitious beliefs? Relationship between analytical thinking, intrinsic religiosity, and superstitious beliefs". Personality and Individual Differences. 183: 111122. doi:10.1016/j.paid.2021.111122. ISSN 0191-8869.
  8. Martin, Dale B. (2009-06-30). Inventing Superstition. Harvard University Press. pp. 10 to 20. ISBN 978-0-674-04069-4.
  9. "superstition, n." OED Online. Oxford University Press. September 2021. Retrieved 28 November 2021
  10. "Superstition meaning in the Cambridge English Dictionary". dictionary.cambridge.org. Retrieved 2020-12-30.
  11. Carlson, Brad D.; Mowen, John C.; Fang, Xiang (2009). "Trait superstition and consumer behavior: Re-conceptualization, measurement, and initial investigations". Psychology & Marketing. 26 (8): 691 of 689–713. doi:10.1002/mar.20295. ISSN 1520-6793.
  12. Vyse, Stuart (2020). Superstition: A Very Short Introduction. Oxford University Press. ISBN 978-0198819257
  13. "Definition of SUPERSTITION". www.merriam-webster.com. Retrieved 2020-12-30.
  14. Vyse, Stuart (2020). Superstition: A Very Short Introduction. Oxford University Press. ISBN 978-0198819257