আমষ্টাৰডাম

আমষ্টাৰডাম নেদাৰলেণ্ডৰ ৰাজধানী আৰু সৰ্বাধিক জনবসতিপূৰ্ণ চহৰ। ইয়াৰ জনসংখ্যা চহৰখনৰ ভিতৰত ৯২১,৪০২^[1], চহৰ অঞ্চলত ১,৪৫৭,০১৮ জন^[2] আৰু মহানগৰ অঞ্চলত ২,৪৮০,৩৯৪ জন।^[3] ডাটচ প্ৰদেশ উত্তৰ হলণ্ডত অৱস্থিত^[4]^[5] আমষ্টাৰডামক ইয়াৰ বৃহৎ সংখ্যক নৰ্ডমাৰ বাবে,"উত্তৰৰ ভেনিচ" বুলিও কোৱা হয় । ই বৰ্তমান ইউনেস্কোৰ বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰ।^[6]

বানপানী নিয়ন্ত্ৰণ কৰিবলৈ আমষ্টেল নদীৰ মুখত আমষ্টাৰডাম প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল।^[7] মূলতঃ দ্বাদশ শতিকাৰ এখন সৰু মাছমৰীয়া গাঁও আমষ্টাৰডাম ১৭ শতিকাৰ ডাটচ সোণালী যুগত যেতিয়া নেদাৰলেণ্ড অৰ্থনৈতিক ভাৱে শক্তিশালী দেশ হৈছিল তেতিয়া বিশ্বৰ এক প্ৰধান বন্দৰত পৰিণত হয়। আমষ্টাৰডাম আছিল বিত্ত আৰু বাণিজ্যৰ আগশাৰীৰ কেন্দ্ৰৰ লগতে ধৰ্মনিৰপেক্ষ শিল্প উৎপাদনৰ কেন্দ্ৰবিন্দু।^[8] ১৯ আৰু ২০ শতিকাত চহৰখনৰ সম্প্ৰসাৰণ ঘটি নতুন চুবুৰী আৰু উপকণ্ঠ অঞ্চল নিৰ্মাণ হয়। এই চহৰখনৰ মুকলি মন, উদাৰতাবাদ আৰু সহনশীলতা দীৰ্ঘদিন ধৰি চলি আহিছে। ^[9] চাইকেল চলোৱাটো চহৰখনৰ আধুনিক চৰিত্ৰৰ মূল চাবিকাঠি, আৰু সমগ্ৰ ঠাইতে বিস্তৃত অসংখ্য বাইকিং পথ আৰু লেন আছে।^[10]^[11]

আমষ্টাৰডামৰ মূল আকৰ্ষণসমূহৰ ভিতৰত ইয়াৰ ঐতিহাসিক খাল; ডাটচ সোণালী যুগৰ শিল্পকৰ্ম থকা ৰাজ্যিক সংগ্ৰহালয় ৰাইক্সমিউজিয়াম; ভ্যান গগ সংগ্ৰহালয়; ডেম স্কোৱাৰ, য'ত আমষ্টাৰডামৰ ৰয়েল পেলেচ আৰু পূৰ্বৰ চিটি হল অৱস্থিত; আমষ্টাৰডাম সংগ্ৰহালয়; ষ্টেডেলিক সংগ্ৰহালয়, আধুনিক শিল্পৰ সৈতে; কনচাৰ্টগেবাউ কনচাৰ্ট হল; এন্নে ফ্ৰেংক হাউচ; শ্বিপভাৰ্ট মিউজিয়াম, নেচাৰা আৰ্টিছ মেজিষ্ট্ৰা; হৰটাছ বটানিকাছ, নেমো, ৰেড লাইট জিলা আৰু ভাং কফি দোকান। নৈশজীৱন আৰু উৎসৱৰ কাৰ্যকলাপৰ বাবে পৰিচিত এই চহৰখনৰ কেইবাটাও নাইট ক্লাব বিশ্বৰ বিখ্যাত ক্লাবসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম। ইয়াৰ কলাত্মক ঐতিহ্য, খাল আৰু গেবলযুক্ত মুখাৱয়বৰ সৈতে সংকীৰ্ণ খালৰ ঘৰ, চহৰখনৰ ১৭ শতিকাৰ সোণালী যুগৰ সুসংৰক্ষিত উত্তৰাধিকাৰ, বছৰি লাখ লাখ দৰ্শনাৰ্থীক আকৰ্ষণ কৰি আহিছে ।

ইতিহাস

প্ৰাগঐতিহাসিক

ৰয়েল কনচাৰ্টগেবৌ

আগতে ভিজা পিটলেণ্ডত ভৌগোলিক অৱস্থানৰ বাবে আমষ্টাৰডামৰ প্ৰতিষ্ঠা নিম্ন দেশৰ অন্যান্য নগৰ কেন্দ্ৰতকৈ পিছৰ। কিন্তু পিছলৈ আমষ্টাৰডাম হোৱা অঞ্চলটোৰ আশে-পাশে তিনি সহস্ৰাব্দৰ আগতেই কৃষকসকলে বসতি স্থাপন কৰিছিল। প্ৰাগঐতিহাসিক আই জে নদীৰ কাষত আৰু ইয়াৰ উপনৈ আমষ্টেলৰ ওপৰত তেওঁলোকে বাস কৰিছিল। প্ৰাগঐতিহাসিক আই জে আছিল বিলৰ শিখৰৰ পিছফালে থকা পিটলেণ্ডত থকা এটা অগভীৰ আৰু নিস্তব্ধ নৈ। এই নিৰ্জন অঞ্চলটো বিশেষকৈ ব্ৰঞ্জ যুগৰ শেষৰ ফালে, লোহা যুগ আৰু ৰোমান যুগত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থানীয় বসতি কেন্দ্ৰলৈ গঢ় লৈ উঠিবলৈ সক্ষম হৈছিল। আমষ্টাৰডামৰ ডামৰাক আৰু ৰকিনৰ তলৰ প্ৰাগঐতিহাসিক আমষ্টেলৰ বিচনাসমূহতো নৱপ্ৰস্তৰ যুগ আৰু ৰোমান শিল্পকৰ্ম পোৱা গৈছে, যেনে বেল বিকাৰ সংস্কৃতিৰ মৃৎশিল্পৰ টুকুৰা (খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ২২০০–২০০০) আৰু গ্ৰেনাইট পিহি লোৱা শিল (খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ২৭০০–২৭৫০),^[12]^[13] কিন্তু আমষ্টেলৰ নদীৰ পাৰৰ চাৰিওফালে এই শিল্পকৰ্মসমূহৰ অৱস্থানে সম্ভৱতঃ সামান্য অৰ্ধস্থায়ী বা ঋতুভিত্তিক বসতিৰ উপস্থিতিৰ সূচায়। পানীৰ সমস্যা নিয়ন্ত্ৰণ নোহোৱালৈকে স্থায়ী বসতি সম্ভৱ নহ'লহেঁতেন, কিয়নো এই সময়ছোৱাত নদীৰ মুখ আৰু আমষ্টেলৰ পাৰ স্থায়ী বাসস্থানৰ বাবে অতি তিতি আছিল।^[14]^[15]

প্ৰতিষ্ঠা

আমষ্টাৰডামৰ উৎপত্তি আমষ্টেল নদীত Aa(m) 'নদী' + stelle 'এটা তীৰৰেখাত থকা ঠাই', 'নদীৰ পাৰ'ৰ পৰা Amestelle অৰ্থাৎ 'জলীয় অঞ্চল' নামৰ এটা বান্ধৰ বিকাশৰ সৈতে জড়িত।^[16] এই অঞ্চলত দশম শতিকাৰ শেষৰ ফালৰ পৰাই ভূমি পুনৰুদ্ধাৰৰ কাম আৰম্ভ হৈছিল।^[17] এমেষ্টেল, আই জেৰ কাষৰ এটা বান্ধৰ কাষত আছিল। এই কাষৰ বান্ধৰ নামেৰেই জনাজাত ভূমি এমেষ্টেলত কৃষকসকলে বাস কৰিছিল, যিসকলে অধিক অন্তৰ্দেশীয় আৰু অধিক ওপৰলৈ বসবাস কৰিছিল, য’ত মাটি তলৰ নদীৰ মুখৰ পাৰৰ দৰে তিতা নাছিল। এই কৃষকসকলে ওউডাৰকেৰ্ক আৰু ডি আমষ্টেলৰ ওপৰৰ ফালে, আৰু পিছলৈ আমষ্টেলভিনত নদীৰ সিটো পাৰে পুনৰুদ্ধাৰৰ কাম আৰম্ভ কৰিছিল। ১০১৯ চনৰ পৰা এই ভ্যান আমষ্টেল পৰিয়ালৰ নামেৰে নথি-পত্ৰত পৰিচিত হয় ^[18] উট্ৰেখ্টৰ বিচপৰ গীৰ্জাৰ জিলাৰ এই উত্তৰ-পশ্চিম কোণত ষ্টুয়াৰ্ডশ্বিপৰ দায়িত্ব পালন কৰিছিল। পিছলৈ পৰিয়ালটোৱে হলণ্ডৰ কাউণ্টৰ অধীনতো সেৱা আগবঢ়াইছিল।

তথ্যসূত্ৰ

↑ "CBS Statline". opendata.cbs.nl.
↑ "Bevolking op 1 januari en gemiddeld; geslacht, leeftijd en regio". CBS StatLine (in Dutch). Retrieved 1 November 2022.
↑ "Economische Verkenningen Metropool Regio Amsterdam" (PDF). Archived from the original (PDF) on 9 October 2022.
↑ "Randstad2040; Facts & Figures (p.26)" (in Dutch). VROM. Archived from the original on 12 January 2013.
↑ "Ranstad Monitor 2017" (PDF). Ragio Ranstad. Archived (PDF) from the original on 9 October 2022.
↑ Ahmed, Shamim (10 July 2015). "Amsterdam • Venice of the North". theindependentbd.com. The Independent. Archived from the original on 15 June 2022. Retrieved 15 June 2022.
↑ "Amsterdam | History, Population, & Points of Interest". Encyclopedia Britannica. Retrieved 5 January 2021.
↑ Cambridge.org Archived 16 November 2017 at the Wayback Machine, Capitals of Capital -A History of International Financial Centres – 1780–2005, Youssef Cassis, ISBN 978-0-521-84535-9
↑ Shorto, Russell. Amsterdam: A History of the World's Most Liberal City. New York: Vintage Books 2014. ISBN 9780307743756
↑ Nello-Deakin, Samuel, and Anna Nikolaeva. "The human infrastructure of a cycling city: Amsterdam through the eyes of international newcomers." Urban Geography 42.3 (2021): 289–311.
↑ Feddes, Fred, Marjolein de Lange, and Marco te Brömmelstroet. "Hard work in paradise. The contested making of Amsterdam as a cycling city." The Politics of Cycling Infrastructure. Policy Press, 2020. 133–156.
↑ Gawronski, J (2017). "Ontstaan uit een storm; De vroegste geschiedenis van Amsterdam archeologisch en landschappelijk belicht" [Born from a storm; The earliest history of Amsterdam from an archaeological and landscape perspective.] (PDF). Jaarboek van het Genootschap Amstelodamum (in Dutch). 109. Amsterdam: University of Amsterdam. Retrieved 5 January 2021., pp. 69–71.
↑ "Below the Surface – Archeologische vondsten Noord/Zuidlijn Amsterdam". belowthesurface.amsterdam. Retrieved 25 February 2021.
↑ Gawronski, J (2017). "Ontstaan uit een storm; De vroegste geschiedenis van Amsterdam archeologisch en landschappelijk belicht" [Born from a storm; The earliest history of Amsterdam from an archaeological and landscape perspective.] (PDF). Jaarboek van het Genootschap Amstelodamum (in Dutch). 109. Amsterdam: University of Amsterdam. Retrieved 5 January 2021., pp. 62–63.
↑ Kranendonk, P.; Kluiving, S. J.; Troelstra, S. R. (December 2015). "Chrono- and archaeostratigraphy and development of the River Amstel: results of the North/South underground line excavations, Amsterdam, the Netherlands". Netherlands Journal of Geosciences. 94 (4): 333–352. Bibcode:2015NJGeo..94..333K. doi:10.1017/njg.2014.38. ISSN 0016-7746. S2CID 109933628.
↑ "Plaatsnamen en hun betekenis". www.volkoomen.nl. Retrieved 21 February 2021.
↑ "Amsterdam 200 jaar ouder dan aangenomen" (in Dutch). Nu.nl. 22 October 2008. Archived from the original on 25 October 2008. Retrieved 22 October 2008.
↑ "Plaatsnamen en hun betekenis". www.volkoomen.nl. Retrieved 21 February 2021.

[1] "CBS Statline". opendata.cbs.nl.

[2] "Bevolking op 1 januari en gemiddeld; geslacht, leeftijd en regio". CBS StatLine (in Dutch). Retrieved 1 November 2022.

[3] "Economische Verkenningen Metropool Regio Amsterdam" (PDF). Archived from the original (PDF) on 9 October 2022.

[4] "Randstad2040; Facts & Figures (p.26)" (in Dutch). VROM. Archived from the original on 12 January 2013.

[5] "Ranstad Monitor 2017" (PDF). Ragio Ranstad. Archived (PDF) from the original on 9 October 2022.

[6] Ahmed, Shamim (10 July 2015). "Amsterdam • Venice of the North". theindependentbd.com. The Independent. Archived from the original on 15 June 2022. Retrieved 15 June 2022.

[7] "Amsterdam | History, Population, & Points of Interest". Encyclopedia Britannica. Retrieved 5 January 2021.

[8] Cambridge.org Archived 16 November 2017 at the Wayback Machine, Capitals of Capital -A History of International Financial Centres – 1780–2005, Youssef Cassis, ISBN 978-0-521-84535-9

[9] Shorto, Russell. Amsterdam: A History of the World's Most Liberal City. New York: Vintage Books 2014. ISBN 9780307743756

[10] Nello-Deakin, Samuel, and Anna Nikolaeva. "The human infrastructure of a cycling city: Amsterdam through the eyes of international newcomers." Urban Geography 42.3 (2021): 289–311.

[11] Feddes, Fred, Marjolein de Lange, and Marco te Brömmelstroet. "Hard work in paradise. The contested making of Amsterdam as a cycling city." The Politics of Cycling Infrastructure. Policy Press, 2020. 133–156.

[12] Gawronski, J (2017). "Ontstaan uit een storm; De vroegste geschiedenis van Amsterdam archeologisch en landschappelijk belicht" [Born from a storm; The earliest history of Amsterdam from an archaeological and landscape perspective.] (PDF). Jaarboek van het Genootschap Amstelodamum (in Dutch). 109. Amsterdam: University of Amsterdam. Retrieved 5 January 2021., pp. 69–71.

[13] "Below the Surface – Archeologische vondsten Noord/Zuidlijn Amsterdam". belowthesurface.amsterdam. Retrieved 25 February 2021.

[14] Gawronski, J (2017). "Ontstaan uit een storm; De vroegste geschiedenis van Amsterdam archeologisch en landschappelijk belicht" [Born from a storm; The earliest history of Amsterdam from an archaeological and landscape perspective.] (PDF). Jaarboek van het Genootschap Amstelodamum (in Dutch). 109. Amsterdam: University of Amsterdam. Retrieved 5 January 2021., pp. 62–63.

[15] Kranendonk, P.; Kluiving, S. J.; Troelstra, S. R. (December 2015). "Chrono- and archaeostratigraphy and development of the River Amstel: results of the North/South underground line excavations, Amsterdam, the Netherlands". Netherlands Journal of Geosciences. 94 (4): 333–352. Bibcode:2015NJGeo..94..333K. doi:10.1017/njg.2014.38. ISSN 0016-7746. S2CID 109933628.

[16] "Plaatsnamen en hun betekenis". www.volkoomen.nl. Retrieved 21 February 2021.

[17] "Amsterdam 200 jaar ouder dan aangenomen" (in Dutch). Nu.nl. 22 October 2008. Archived from the original on 25 October 2008. Retrieved 22 October 2008.

[18] "Plaatsnamen en hun betekenis". www.volkoomen.nl. Retrieved 21 February 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]