কূটনীতি

গোট বা ৰাষ্ট্ৰৰ প্ৰতিনিধিসকলৰ মাজত আলোচনা কৰাৰ কলা আৰু অনুশীলন

কূটনীতি (ইংৰাজী: Diplomacy) হৈছে আলোচনা, মীমাংসা আৰু অন্যান্য অহিংস উপায়েৰে বিদেশী চৰকাৰ বা আন্তঃচৰকাৰী সংগঠনৰ সিদ্ধান্ত আৰু আচৰণ প্ৰভাৱিত কৰাৰ পদ্ধতি।[1] কূটনীতিয়ে সাধাৰণতে বিভিন্ন বিষয়ৰ সন্দৰ্ভত পেছাদাৰী কূটনীতিবিদসকলৰ মধ্যস্থতাৰ জৰিয়তে কৰা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সম্পৰ্কক বুজায়।[2]

নিউয়ৰ্ক মহানগৰত মুখ্য কাৰ্যালয় স্থিত ৰাষ্ট্ৰসংঘ হৈছে সৰ্ববৃহৎ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় কূটনৈতিক সংগঠন।

কূটনীতি হৈছে বৈদেশিক নীতি আৰু গোলকীয় শাসনৰ মুখ্য সঁজুলি যি বিশ্বৰ বাকী অংশৰ সৈতে এখন দেশৰ বাৰ্তালাপক নিৰ্দেশনা দিয়া বহল লক্ষ্য আৰু ৰণনীতিক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে। আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চুক্তি, মিত্ৰতা আৰু বৈদেশিক নীতিৰ অন্যান্য প্ৰকাশ সাধাৰণতে কূটনৈতিক আলোচনা আৰু প্ৰক্ৰিয়াৰ ফলাফল। কূটনীতিবিদসকলে চৰকাৰী বিষয়াসকলক পৰামৰ্শ দি এখন দেশৰ বৈদেশিক নীতি গঢ়ি তোলাত সহায় কৰিব পাৰে।

আধুনিক কূটনৈতিক পদ্ধতি, প্ৰথা আৰু নীতিবোৰ মুখ্যতঃ সপ্তদশ শতিকাৰ ইউৰোপীয় ৰীতি-নীতিৰ পৰা উদ্ভৱ হৈছিল। বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিতে, কূটনীতি পেছাদাৰী হৈ পৰিছিল; ১৯৬১ চনত বিশ্বৰ বেছিভাগ সাৰ্বভৌম ৰাষ্ট্ৰই অনুমোদন জনোৱা কূটনৈতিক সম্পৰ্কৰ ভিয়েনা সন্মিলনে কূটনৈতিক প্ৰক্ৰিয়া, পদ্ধতি আৰু আচৰণৰ বাবে এক গাঁথনি প্ৰদান কৰে। বৰ্তমানে বেছিভাগ কূটনীতি স্বীকৃতিপ্ৰাপ্ত বিষয়া, যেনে: দূত আৰু ৰাষ্ট্ৰদূতৰ দ্বাৰা এক বৈদেশিক পৰিক্ৰমা কাৰ্যালয়ৰ জৰিয়তে পৰিচালনা কৰা হয়। কূটনীতিবিদসকলে কূটনৈতিক মিছনৰ, যি সচৰাচৰ হৈছে কনচুলেট আৰু দূতাবাস, জৰিয়তে কাম কৰে, য'ত তেওঁলোকক সহায় কৰে সহায়ক কৰ্মচাৰীসকলে; সেয়েহে কেতিয়াবা কূটনৈতিক আৰু কনচুলাৰ কৰ্মী আৰু বৈদেশিক মন্ত্ৰালয়ৰ বিষয়াসকলৰ বাবে কূটনীতিবিদ শব্দটো বহল অৰ্থত প্ৰয়োগ কৰা হয়।[3]

তথ্য সংগ্ৰহ সম্পাদনা কৰক

  1. "diplomacy | Nature, Purpose, History, & Practice" (en ভাষাত). Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/topic/diplomacy। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-07-30. 
  2. Ronald Peter Barston, Modern diplomacy, Pearson Education, 2006, p. 1
  3. "The Diplomats" in Jay Winter, ed. The Cambridge History of the First World War: Volume II: The State (2014) vol 2 p 68.