চীনা পৌৰাণিক কাহিনী বা চীনা শ্ৰুতিকথা (সৰলীকৃত চীনা: 中国神话; পৰম্পৰাগত চীনা: 中國神話; ইংৰাজী: Chinese mythology) হৈছে মৌখিক ৰূপত প্ৰচাৰিত বা বৰ্তমান বৃহত্তৰ চীন নামেৰে জনাজাত সমগ্ৰ অঞ্চলটোৰ সাহিত্যত লিপিবদ্ধ হোৱা পৌৰাণিক কাহিনীৰ সম্ভাৰ। চীনা পৌৰাণিক কাহিনীয়ে আঞ্চলিক আৰু সাংস্কৃতিক পৰম্পৰাৰ পৰা উদ্ভৱ হোৱা শ্ৰুতিকথাৰ এক বৈচিত্ৰময় শৃংখলক সামৰি লৈছে। অসাধাৰণ ব্যক্তি আৰু যাদুকৰী শক্তিৰে সমৃদ্ধ সত্তাৰ সৈতে আকৰ্ষণীয় আখ্যানেৰে জনবহুল এই কাহিনীবোৰ প্ৰায়ে কল্পনাপ্ৰসূত পৌৰাণিক ক্ষেত্ৰ বা ঐতিহাসিক যুগত উন্মোচিত হয়। আন বহুতো পৌৰাণিক কাহিনীৰ দৰেই চীনা পৌৰাণিক কাহিনীকো ঐতিহাসিকভাৱে আংশিকভাৱে হ’লেও অতীতৰ বাস্তৱিক অভিলেখ হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে।

চীনা লোককথাৰ লগতে চীনা পৌৰাণিক কাহিনী চীনা লোকধৰ্মৰ[1] আৰু তাওবাদৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ, বিশেষকৈ ইয়াৰ পুৰণি জনপ্ৰিয় ৰূপ নিৰ্মান কৰিছে।[2] প্ৰাচীন কালৰ চৰিত্ৰ আৰু পৰিঘটনাৰ পুনৰাবৃত্তি কৰা বহুতো আখ্যানে দ্বৈত পৰম্পৰা প্ৰদৰ্শন কৰে: এটাই অধিক ঐতিহাসিক বা ইউহেমেৰাইজড ব্যাখ্যা উপস্থাপন কৰে আৰু আন এটাই অধিক পৌৰাণিক দৃষ্টিভংগী আগবঢ়ায়।[3]

চীনৰ অসংখ্য শ্ৰুতিকথাই বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ সৃষ্টি আৰু ব্ৰহ্মাণ্ডবিজ্ঞানৰ বিষয়ে গভীৰভাৱে অধ্যয়ন কৰি দেৱতা আৰু স্বৰ্গবাসীৰ উৎপত্তিৰ বিষয়ে অন্বেষণ কৰে। কিছুমান আখ্যানে বিশেষভাৱে সৃষ্টিৰ বিষয়ৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে আৰু বস্তু, মানুহ আৰু সংস্কৃতিৰ আৰম্ভণিৰ কথা উন্মোচন কৰে। ইয়াৰ উপৰিও কিছুমান বিশেষ শ্ৰুতিকথা চীন ৰাষ্ট্ৰৰ উৎপত্তিৰ সৈতে জড়িত। শ্ৰুতিকথাৰ এটা উপগোটে প্ৰাগঐতিহাসিক সময়ৰ কথা বৰ্ণনা কৰে, প্ৰায়ে এজন সাংস্কৃতিক নায়কক উপস্থাপন কৰে যিয়ে মানুহক ঘৰ নিৰ্মাণ আৰু ৰন্ধা-বঢ়াৰ পৰা আৰম্ভ কৰি লিখাৰ মূল কথাবোৰলৈকে অত্যাৱশ্যকীয় দক্ষতা শিকাইছিল। কিছুমান ক্ষেত্ৰত কোনো জনগোষ্ঠী বা বংশ পৰিয়ালৰ পূৰ্বপুৰুষ হিচাপে তেওঁলোকক শ্ৰদ্ধা কৰা হৈছিল। চীনা পৌৰাণিক কাহিনী চীনৰ পৰম্পৰাগত ধাৰণা লি আৰু চিৰ সৈতে ঘনিষ্ঠভাৱে জড়িত। এই দুটা মৌলিক ধাৰণা যোগাযোগ, অভিবাদন, নৃত্য, অনুষ্ঠান, বলিদান আদি সামাজিকভাৱে জড়িত আচাৰ-ব্যৱহাৰৰ সৈতে গভীৰভাৱে জড়িত হৈ আছে।

শ্ৰুতিকথা আৰু ধৰ্ম

সম্পাদনা কৰক

চীনা পৌৰাণিক কাহিনী আৰু কনফুচিয়াছ ধৰ্ম, তাওবাদ আৰু বৌদ্ধ ধৰ্মৰ দাৰ্শনিক পৰম্পৰাৰ মাজত উল্লেখযোগ্য আন্তঃসম্পৰ্ক আছে। হান ৰাজবংশৰ পূৰ্বৰ পৌৰাণিক কাহিনীৰ উপাদান যেনে ক্লাছিক অৱ মাউণ্টেনছ এণ্ড ছিজৰ উপাদানসমূহ এই বিশ্বাস ব্যৱস্থাসমূহৰ বিকাশৰ লগে লগে (তাও ধৰ্মৰ ক্ষেত্ৰত), বা চীনা সংস্কৃতিৰ সৈতে একীকৰণ কৰা হৈছিল (বৌদ্ধ ধৰ্মৰ ক্ষেত্ৰত)। ইয়াৰ বিপৰীতে কনফুচিয়াছ, তাওবাদ আৰু বৌদ্ধ ধৰ্মৰ শিক্ষা আৰু বিশ্বাসসমূহ পাছলৈ চীনা পৌৰাণিক কাহিনীৰ অবিচ্ছেদ্য উপাদান হৈ পৰিছে। উদাহৰণস্বৰূপে, আধ্যাত্মিক স্বৰ্গৰ তাওবাদী বিশ্বাস পৌৰাণিক কাহিনীত অমৰ আৰু দেৱতাসকলৰ বাসস্থান হিচাপে অন্তৰ্ভুক্ত হ’ল।

কেতিয়াবা চীনৰ বহু অঞ্চল আৰু বৈচিত্ৰময় জনগোষ্ঠীয় সমাজত পৌৰাণিক আৰু ধৰ্মীয় ধাৰণাবোৰে ব্যাপকতা লাভ কৰিছে। আন কিছুমান ক্ষেত্ৰত বিশ্বাস কিছুমান বিশেষ সামাজিক গোটৰ মাজতে অধিক সীমাবদ্ধ থাকে, যেনে- কিয়াঙৰ বগা শিলৰ পূজা। দীৰ্ঘ ইতিহাস আৰু বহু ভিন্নতা থকা এটা পৌৰাণিক বিষয়বস্তুৰ লগত শ্বেমানিক বিশ্বদৃষ্টিভংগী জড়িত হৈ আছে, উদাহৰণস্বৰূপে মংগোলীয়সকলৰ মাজত মংগোলীয় শ্বেমানীজম, মিয়াও জনগোষ্ঠীৰ মাজত হমং শ্বেমানীজম আৰু ১৬৪৩ চনৰ পৰা ১৯১২ চনলৈকে মানচুৰ পৰা আহৰণ কৰা কিং বংশৰ শ্বেমানিক বিশ্বাস। ৰাজনৈতিকভাৱে পৌৰাণিক কাহিনী প্ৰায়ে চীনৰ বংশসমূহক বৈধতা প্ৰদানৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল, তেওঁলোকক ঐশ্বৰিক বংশৰ বুলি দাবী কৰিছিল।

তথ্য সংগ্ৰহ

সম্পাদনা কৰক
  1. Yang, An & Turner 2005, পৃষ্ঠা. 4.
  2. Brown, Robert McAfee; Chakravarty, Amiva; Chan, Wing-tsit; Davies, W. D.; Hillerbrand, Hans J.; Jurji, Edward J.; Kitagawa, Joseph M.; Smith, Huston et al. (1971). Payne, Melvin M.. ed. Great Religions of the World. National Geographic Society. পৃষ্ঠা. 128. 
  3. Yang, An & Turner 2005, পৃষ্ঠা. 12–13.