থাই ভাষা
থাই ভাষা (ภาษา ไทย) থাইলেণ্ডৰ একমাত্ৰ চৰকাৰী আৰু জাতীয় ভাষা আৰু চেণ্ট্ৰেল থাই লোক সকলৰ প্ৰথম ভাষা। চীনাসকলৰ মাজত থাই ভাষিক লোক সংখ্যাগৰিষ্ঠ। ই ক্ৰা-ডাই ভাষা পৰিয়ালৰ তাই গোষ্ঠীৰ সদস্য। আধাতকৈয়ো বেছি থাই শব্দভাণ্ডাৰ পালি, সংস্কৃত, সোম আৰু পৌৰাণিক খেমাৰ ভাষাৰ পৰা ধাৰ কৰা। এই ভাষাটো চীনা আৰু ভিয়েটনামিসকলৰ অনুৰূপ এটি কথিত আৰু বিশ্লেষণমূলক ভাষা।
| থাই | |
|---|---|
| চিয়ামিজ | |
| ภาษาไทย ফাচা থাই | |
| অঞ্চল | থাইলেণ্ড কম্বোডিয়া (কহ কং জিলা) |
| জাতীয়তা | থাই |
স্থানীয় ভাষিক |
৪৪ মিলিয়ন L2 ভাষিক লগতে লানা, ইশান, দক্ষিণ থাই, উত্তৰ খমেৰ আৰু লাও (2001) |
ভাষা পৰিয়াল |
Tai–Kadai
|
| লিখন প্ৰণালী | থাই লিপি থাই ব্ৰেইল |
| আধিকাৰিক স্থিতি | |
আধিকাৰিক ভাষা |
 থাইলেণ্ড
 এচিয়েন[1] |
স্বীকৃতিপ্ৰাপ্ত গৌণ ভাষা |
|
নিয়মাধীন হয় |
ৰয়েল চচাইটি অফ থাইলেণ্ড |
| ভাষা সংকেত | |
| ISO 639-1 | th |
| ISO 639-2 | tha |
| ISO 639-3 | tha |
| গ্লোটোলগ | thai1261[2] |
| লিংগোৱাস্ফেয়াৰ | 47-AAA-b |
 | |
থাই সকলৰ এটি জটিল অৰ্থোগ্ৰাফি আৰু সম্পৰ্কিত লোকৰ চিহ্নিতকৰণৰ ব্যৱস্থা আছে। কঠিত থাই লাও আৰু ইশান, দক্ষিণ-পশ্চিমাঞ্চলীয় টাই ভাষাৰ সহপাঠ্য আৰু পাৰস্পৰিক স্বাক্ষৰিত। এই ভাষাসমূহ কিছুমান ভিন্ন লিপিৰ দ্বাৰা ৰচিত। সেয়ে ই ভাষাতাত্ত্বিকভাৱে অনুৰূপ আৰু কাৰ্যকৰীভাৱে এটি উপভাষাৰ ধাৰাবাহিকতা তৈযাৰ কৰে। ই অসমৰ আহোম,খামটি আৰু চীনৰ দাইসকলৰ ভাষাৰ সৈতে একে মূলৰ। থাইলেণ্ডত ২০ লাখতকৈ অধিক জনসংখ্যাৰ লোকে থাই ভাষা কয় আৰু ই থাইলেণ্ডৰ চৰকাৰী ভাষা হয়। কিন্তু বাস্তৱতে এই সংখ্যা ইয়াতকৈ অধিক হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে, কাৰণ মধ্য থাইলেণ্ডৰ নাগৰিকসকলে এইয়া ৰাষ্ট্ৰঃ ভাষা হোৱাৰ হেতুকে সৰ্বপ্ৰথম ইয়াকে শিকে অন্যহাতে পূব আৰু পশ্চিম থাইলেণ্ডৰ লোকসকলে যি প্ৰাচীন কালৰে পৰা সেই ঠাইত বসবাস কৰি আহিছে তেওঁলোকে চিয়াম আৰু মধ্য থাই ভাষা কয়। অন্যহাতে উত্তৰ আৰু উত্তৰ পূব থাইলেণ্ডৰ নিবাসী সকল দ্বিভাষিক হয়। উত্তৰ থাই ভাষা বা খ্ৱম মৌঙ ভাষাৰ ব্যৱহাৰ যথেষ্ট কমি ইয়াৰ স্থান থাই ভাষাই লয়। থাইৰ উপৰিও আন বহুতো টাই ভাষা থাইলেণ্ডত আছে। এই টাই ভাষাসমূহৰ ঠাইভেদে বিভিন্ন বৈশিষ্ট্যতা আছে যদিও থাইলেণ্ডৰ চৰকাৰে ইয়াক থাই ভাষাৰে বিভিন্ন ৰূপ বুলি বিশ্লেষণ কৰে।
উপভাষা আৰু বৈচিত্ৰতাসম্পাদনা কৰক
দোৱানসম্পাদনা কৰক
- কেন্দ্ৰীয় থাই ভূমি
- পূব মধ্য ভূমি
- পশ্চিম মধ্য ভূমি
- ৰাজধানী মূল থাই
- মূল থাই
- নাঙ ৰাং
- মধ্য উজনি
- দক্ষিণ পশ্ছিম থাই
- ৰৎসবোৰী
- প্ৰপি
- খোৰত
লিপিসম্পাদনা কৰক
বাওঁ ফালৰ পৰা সোঁফাললৈ থাই লিপিত থাই ভাষাসমূহ লিখা যায়। ভাষা আৰু লিপিৰ ফালৰ পৰা লাও আৰু থাই লিপি অধিক সম্পৰ্ক আছে। লাও সকলে থাই ভাষা পঢ়িব পাৰে,কাৰণ থাই ভাষাৰ আধাতকৈ অধিক শব্দ , লিপি, ব্যাকৰণ স্বৰ আদি লাও ভাষাৰ সৈতে একেই হয়।
থাই ভাষাই বুদ্ধ ধৰ্মৰ প্ৰভাৱত নিজৰ লিপি বিকাশ কৰিছিল কিন্তু উচ্চাৰণৰ ফলৰ পৰা ই যথেষ্ট পৃথক আৰু জটিল হয় আৰু লিপি আৰু উচ্চাৰণ বেলেগ মূলৰ হয় বাবে একেটা উচ্চাৰণ কেইবাটাও লিপি ব্যৱহাৰ হয়। যত নেকি মেৰ ভাষাৰ প্ৰাচীনতম তথ্য ৬১১ খ্ৰীষ্টাব্দ ৰ পৰা পোৱা যায়, থাই লেখনিৰ তথ্য ১২৯২ খ্ৰীষ্টাব্দ আশেপাশে দেখা গৈছিল। ইয়াৰ উল্লেখযোগ্য বিশেষত্ব সমূহ হৈছে-
এয়া এক অৱগিদা লিপি হয়। স্বৰৰ বিষয়ে শব্দৰ শেষৰ আৰম্ভণিতে লিখা হয়।
ব্যঞ্জনবৰ্ণসম্পাদনা কৰক
আৰম্ভণিসম্পাদনা কৰক
মানক থাই লিপিত জটিল ব্যঞ্জনবৰ্ণৰ মাজত তিনিটা উচ্চাৰণে আৰম্ভণিতে পৃথক কৰে:
- উচ্চাৰিত
- অপ্ৰকাশিত
- উশাহ বন্ধ কৰি
তলৰ প্ৰতিটো কক্ষত প্ৰথম শাৰীয়ে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ধ্বন্যাত্মক বৰ্ণমালা (আই পি এ), দ্বিতীয় শাৰীয়ে থাই অক্ষৰ সমূহ প্ৰাৰম্ভিক স্থিতিত ইংগিত কৰে।
| অষ্ঠ | বায়ুকোণীয় | তালু (জিভাৰ ওপৰ) | কুণ্ডলীকৃত | কণ্ঠদ্বাৰ | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| নাকেৰে | [m] ม |
[n] ณ,น |
[ŋ] ง |
|||
| স্পৰ্শ | কণ্ঠ | [b] บ |
[d] ฎ,ด |
|||
| অল্প উচ্চাৰিত ব্যঞ্জন | [p] ป |
[t] ฏ,ต |
[k] ก |
[ʔ] อ** | ||
| শোষিত | [pʰ] ผ,พ,ภ |
[tʰ] ฐ,ฑ,ฒ,ถ,ท,ธ |
[kʰ] ข,ฃ,ค,ฅ,ฆ* |
|||
| মৃত শব্দ | অল্প উচ্চাৰিত ব্যঞ্জন | [tɕ] จ |
||||
| শোষিত | [tɕʰ] ฉ,ช,ฌ |
|||||
| ঘৰ্ষ | [f] ฝ,ฟ |
[s] ซ,ศ,ษ,ส |
[h] ห,ฮ | |||
| পৰিস্থিতি | [l] ล,ฬ |
[j] ญ,ย |
[w] ว |
|||
| কম্পন | [r] ร |
|||||
- * ฃ আৰু ฅ ব্যৱহাৰ নহয় ইয়াৰ সলনি আধুনিক থাই ভাষাত ৪২টা ব্যঞ্জন বৰ্ণ আছে।
- ** প্ৰাৰম্ভিক อ মৌন হৈ থাকে।
ব্যঞ্জনধ্বনি
| অষ্ঠ | বায়ুকোণীয় | তালু (জিভাৰ ওপৰ) | কুণ্ডলীকৃত | কণ্ঠদ্বাৰ | |
|---|---|---|---|---|---|
| নাকেৰে | [m] ม |
[n] ญ,ณ,น,ร,ล,ฬ |
[ŋ] ง |
||
| স্পৰ্শ | [p] บ,ป,พ,ฟ,ภ |
[t] จ,ช,ซ,ฌ,ฎ,ฏ,ฐ,ฑ, ฒ,ด,ต,ถ,ท,ธ,ศ,ษ,ส |
[k] ก,ข,ค,ฆ |
[ʔ]* | |
| পৰিস্থিতি | [w] ว |
[j] ย |
সুৰসম্পাদনা কৰক
থাই ভাষা সুৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল ভাষা। সেইকাৰণে আখৰ আৰু গঠনৰ ফালৰ হুবহু একে দুটা শব্দয়ো থাই ভাষাত বেলেগ অৰ্থ বহন কৰিব পাৰে। থাই ভাষাত পাঁচ প্ৰকাৰৰ সুৰ থাকে : উচ্চ, মধ্য, নিম্ন, উঠি যোৱা আৰু নামি যোৱা। তলৰ তালিকাত সেয়া দেখুৱা হৈছে
| সুৰ | থাই | Phonemic | Phonetic | অসমীয়া |
|---|---|---|---|---|
| মধ্য | นา | /nāː/ | [naː˥˧] | ধান |
| নিম্ন | หน่า | /nàː/ | [naː˧˩] | (এটা ছদ্মনাম) |
| তললৈ নমা | หน้า | /nâː/ | [naː˥˩] | মুখ |
| উচ্চ | น้า | /náː/ | [naː˧˥] | খুড়া (দদাই) /খুড়ী |
| ওপৰলৈ উঠা | หนา | /nǎː/ | [naː˨˩˧] | ডাঠ |
ব্যাকৰণসম্পাদনা কৰক
থাই ভাষা এক প্ৰকাৰৰ বিশ্লেষণাত্মক ভাষা অৰ্থাৎ বিভিন্ন ব্যাকৰণৰ সম্বন্ধ আৰু বিশেষত্ব যেনে- কাৰক, লিংগ, ভাষণ আৰু চিন্তাক ব্যক্ত কৰিবৰ বাবে ভাষা বিভাজনৰ ব্যৱহাৰ নকৰে।
বিশেষ্যসম্পাদনা কৰক
- থাই ভাষাৰ বিশেষ্যত বিশেষ বিৰাম চিহ্নৰ প্ৰয়োগ নহয় যি উচ্চাৰণ লিংগ বা কাৰ্যৰ সংকেত দিয়ে।
- দুটা শব্দ স্বামীত্ব বা শক্তিৰ ক্ষেত্ৰত একে কৰি লিখা হয় নহ’লে দুয়োৰে মাজত এক বিশেষ শব্দ লিখা হয়৷
ক্ৰমসম্পাদনা কৰক
বক্তাজনে কি জানে আৰু কি জানিব বিচাৰে সেই ওপৰত থাই ভাষাৰ ক্ৰমসমূহ নিৰ্ভৰ কৰে। ক্ৰিয়া, কাৰ্য, ক্ৰিয়া আৰু কাৰ্য এইসকলোবোৰ ক্ৰম থাই ভাষাত সম্ভৱ। য’ত নেকি মানক থাই ভাষাত কাৰ্য-কাৰ্য ক্ৰম ব্যৱহৃত হয়। ইয়াৰ উপৰি বিশেষণ শব্দ বিশেষ্যৰ আগত ব্যৱহাৰ হয়।
শব্দ ভঁৰালসম্পাদনা কৰক
থাই ভাষাত পালি ভাষাৰ যথেষ্ট শব্দ পোৱা যায় বিশেষকৈ বুদ্ধ ধৰ্মীয় দিশৰ শব্দবোৰত পালি ভাষাৰ প্ৰভাৱ স্পষ্ট। সেই বাবে অইন টাই ভাষা সমূহতকৈ ই পৃথক। থাই ভাষা মূলতঃ শব্দ অংশ নিৰ্ধাৰিত ভাষা। ইয়াৰ উপৰি অতীতৰ থাই ভাষাত চীনা ভাষাৰ যথেষ্ট শব্দ পোৱা যায়। এই চীনা ভাষাৰ প্ৰভাৱ সমূহ প্ৰাথমিক শব্দৰ সংখ্যাত্মকসমূহৰ মাজত দেখা যায়। বাণিজ্য ব্যৱসায় আৰু অইন ক্ষেত্ৰত যথেষ্ট ইংৰাজী শব্দও থাই ভাষাৰ লগত আধুনিক যুগত ব্যৱহাৰ কৰা দেখা যায়।
আধুনিক থাই ভাষাত নতুন শব্দ যোগ কৰাৰ দুটা প্ৰক্ৰিয়া যৌগিক আৰু পুনঃবিৱৰ্তন হয়।
লিখন পদ্ধতিসম্পাদনা কৰক
থাই ভাস্কৰ লিখন পদ্ধতিক চোখ' থাই বুলি জনা যায়। ইয়াৰ আৱিষ্কাৰ পঞ্চম শতিকাৰ মধ্য ভাগত স্বাধীনতাৰ পাছতে হৈছিল। এইয়া হয়তো প্ৰাচীন মেৰ লিপিৰ আধাৰিত হয়।
বিদেশী সকলে বুজাত সুবিধা হোৱাকৈ প্ৰায় থাই ভাষা বৰুমান ভাষাটো লিখা হয়। পিছে ৰয়েল থাই ইনষ্টিটিউটে এই সম্পৰ্কত বিশেষ নিয়ম বান্ধি দিছে।
তথ্যসূত্ৰসম্পাদনা কৰক
- ↑ "Languages of ASEAN". http://asean.org/asean/asean-member-states। আহৰণ কৰা হৈছে: 7 August 2017.
- ↑ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds (2017). "Thai". Glottolog 3.0. প্ৰকাশক Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. http://glottolog.org/resource/languoid/id/thai1261.
বাহ্যিক সংযোগসম্পাদনা কৰক
- Inglis, Douglas. 1999. Lexical conceptual structure of numeral classifiers in Thai-Part 1. Payap Research and Development Institute and The Summer Institute of Linguistics. Payap University.
- Inglis, Douglas. 2000. Grammatical conceptual structure of numeral classifiers in Thai-Part 2. Payap Research and Development Institute and The Summer Institute of Linguistics. Payap University.
- Inglis, Douglas. 2003. Conceptual structure of numeral classifiers in Thai. In Eugene E. Casad and Gary B. Palmer (eds.). Cognitive linguistics and non-Indo-European languages. CLR Series 18. nd Gary B. Palmer. Mouton deGruyter. 223-246.