নেটৱৰ্ক সুৰক্ষা (ইংৰাজী: Network security) হৈছে এক বিস্তৃত শব্দ যিয়ে বহুতো প্ৰযুক্তি, ডিভাইচ আৰু প্ৰক্ৰিয়া অন্তৰ্নিহিত কৰে। ইয়াৰ সৰল শব্দত, ই হৈছে ছফ্টৱেৰ আৰু হাৰ্ডৱেৰ প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰি কম্পিউটাৰ নেটৱৰ্ক আৰু ডাটাৰ অখণ্ডতা, গোপনীয়তা আৰু অভিগম্যতা সুৰক্ষিত কৰাৰ বাবে ডিজাইন কৰা নিয়ম আৰু কনফিগাৰেচনৰ এটা ছেট। আকাৰ, উদ্যোগ বা আন্তঃগাঁথনি নিৰ্বিশেষে প্ৰতিটো সংগঠনে আজি বন্যঅৱস্থাত চাইবাৰ ভাবুকিৰ চিৰবৃদ্ধি হোৱা দৃশ্যপটৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰিবলৈ এক ডিগ্ৰী নেটৱৰ্ক সুৰক্ষা সমাধানৰ প্ৰয়োজন হয়।

আজিৰ নেটৱৰ্ক স্থাপত্য জটিল আৰু সদায় সলনি হৈ থকা ভাবুকিৰ পৰিৱেশৰ সন্মুখীন হয় আৰু আক্ৰমণকাৰীসকলে সদায় দুৰ্বলতা বিচাৰিবলৈ আৰু শোষণ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰি থাকে। এই দুৰ্বলতাবোৰ ডিভাইচ, ডাটা, এপ্লিকেচন, ব্যৱহাৰকাৰী আৰু অৱস্থানসহ বিস্তৃত সংখ্যক এলেকাত থাকিব পাৰে। এই কাৰণত, আজি বহুতো নেটৱৰ্ক সুৰক্ষা ব্যৱস্থাপনা সঁজুলি আৰু এপ্লিকেচন ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে যিয়ে ব্যক্তিগত ভাবুকি আৰু শোষণ আৰু নিয়ন্ত্ৰক অ-অনুপালনৰ সমাধান কৰে। যেতিয়া মাত্ৰ কেই মিনিটমানডাউনটাইমে এটা সংগঠনৰ তলৰ শাৰী আৰু খ্যাতিৰ ব্যাপক ব্যাঘাত আৰু ব্যাপক ক্ষতি কৰিব পাৰে, এই সুৰক্ষা ব্যৱস্থাবোৰ স্থাপন কৰাটো অত্যাৱশ্যকীয়।

এটা সংগঠনত নেটৱৰ্ক সুৰক্ষা সম্বোধন কৰোঁতে বিবেচনা কৰিবলৈ বহুতো স্তৰ আছে। নেটৱৰ্ক সুৰক্ষা স্তৰৰ মডেলৰ যিকোনো স্তৰত আক্ৰমণ হ'ব পাৰে, সেয়েহে প্ৰতিটো এলেকা সম্বোধন কৰিবলৈ আপোনাৰ নেটৱৰ্ক সুৰক্ষা হাৰ্ডৱেৰ, ছফ্টৱেৰ আৰু নীতি ডিজাইন কৰিব লাগিব।

নেটৱৰ্ক সুৰক্ষাত সাধাৰণতে তিনিটা পৃথক নিয়ন্ত্ৰণ থাকে: শাৰীৰিক, কাৰিকৰী আৰু প্ৰশাসনিক। ইয়াত বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ নেটৱৰ্ক সুৰক্ষা আৰু প্ৰতিটো নিয়ন্ত্ৰণে কেনেদৰে কাম কৰে তাৰ এক চমু বিৱৰণ দিয়া হৈছে।

শাৰীৰিক নেটৱৰ্ক সুৰক্ষা

অকৰ্তৃত্বপ্ৰাপ্ত কৰ্মচাৰীসকলক ৰাউটাৰ, কেবলিং আলমাৰী ইত্যাদিৰ দৰে নেটৱৰ্ক উপাদানবোৰত শাৰীৰিক প্ৰৱেশ প্ৰাপ্ত কৰাপ্ৰতিহত কৰিবলৈ শাৰীৰিক সুৰক্ষা নিয়ন্ত্ৰণ প্ৰস্তুত কৰা হৈছে। নিয়ন্ত্ৰিত প্ৰৱেশ, যেনে লক, বায়োমেট্ৰিক প্ৰমাণীকৰণ আৰু অন্যান্য ডিভাইচ, যিকোনো সংগঠনত অত্যাৱশ্যকীয়।

কাৰিকৰী নেটৱৰ্ক সুৰক্ষা

কাৰিকৰী সুৰক্ষা নিয়ন্ত্ৰণবোৰে নেটৱৰ্কত সঞ্চিত বা নেটৱৰ্কৰ ভিতৰত বা বাহিৰত থকা ডাটা সুৰক্ষিত কৰে। সুৰক্ষা দুগুণ; ই অনধিকাৰকৰ্মীৰ পৰা ডাটা আৰু প্ৰণালী সুৰক্ষিত কৰিব লাগিব, আৰু ই কৰ্মচাৰীৰ পৰা ক্ষতিকাৰক কাৰ্যকলাপৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰিব লাগিব।

প্ৰশাসনিক নেটৱৰ্ক সুৰক্ষা

প্ৰশাসনিক সুৰক্ষা নিয়ন্ত্ৰণত সুৰক্ষা নীতি আৰু প্ৰক্ৰিয়া থাকে যি ব্যৱহাৰকাৰীসকলৰ আচৰণ নিয়ন্ত্ৰণ কৰে, যাৰ ভিতৰত আছে ব্যৱহাৰকাৰীসকলক কেনেদৰে প্ৰমাণীকৰণ কৰা হয়, তেওঁলোকৰ প্ৰৱেশৰ স্তৰ আৰু তথ্য প্ৰযুক্তি কৰ্মচাৰীৰ সদস্যসকলে আন্তঃগাঁথনিৰ পৰিৱৰ্তন কেনেদৰে ৰূপায়ণ কৰে।