পুষ্পাবেন মেহতা
পুষ্পাবেন মেহতা নামেৰে পৰিচিতপুষ্পা জনাৰ্দনৰাই মেহতা, (২১ মাৰ্চ ১৯০৫ ― ২ এপ্ৰিল ১৯৮৮), ভাৰতৰ গুজৰাটৰ এগৰাকী সমাজকৰ্মী আৰু ৰাজনীতিবিদ আছিল। তেওঁ আহমেদাবাদ আৰু সৌৰাষ্ট্ৰ অঞ্চলৰ কেইবাটাও মহিলা আৰু শিশু কল্যাণ সংস্থা প্ৰতিষ্ঠা কৰি নেতৃত্ব দিছিল। ১৯৫২ চনৰ পৰা ১৯৬২ চনলৈ একেৰাহে সৌৰাষ্ট্ৰ, বম্বে আৰু গুজৰাট ৰাজ্যৰ বিধানসভাৰ সদস্য হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰা তপুষ্পাবেনে ১৯৬৬ চনৰ পৰা ১৯৭২ চনলৈকে ৰাজ্যসভাৰ সদস্য হিচাপেও কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। ১৯৫৬ চনত পদ্মভূষণ বঁটা লাভ কৰিছিল।[1]
| পুষ্পাবেন মেহতা | |
|---|---|
| জন্ম | ১৯০৫ গীৰ, সোমনাথ জিলা, গুজৰাট, ভাৰত |
| মৃত্যু | ২ এপ্ৰিল, ১৯৮৮ |
| ৰাষ্ট্ৰীয়তা | ভাৰতীয় |
প্ৰাথমিক জীৱন
সম্পাদনা কৰক১৯০৫ চনৰ ২১ মাৰ্চত জুনাগড় ৰাজ্যৰ এজন বিষয়া হৰপ্ৰসাদ দেশাই আৰু ভেৰাভালৰ (বৰ্তমান ভাৰতৰ গুজৰাটৰ গীৰ সোমনাথ জিলাত) হেতুবাৰ ঘৰত পুষ্পাবেনৰ জন্ম হয়।[2][3] ভেৰাভালৰ স্থানীয় ছোৱালী বিদ্যালয়ত অধ্যয়ন কৰাৰ পিছত ১৯১৫ চনত আহমেদাবাদৰ মহালক্ষ্মী মহিলা প্ৰশিক্ষণ মহাবিদ্যালয়ৰ পৰীক্ষামূলক বিদ্যালয়ত যোগদান কৰে। আহমেদাবাদৰ মহামাৰীৰ পিছত তেওঁৰ পৰিয়াল ভেৰাভাললৈ উভতি যায়।[4]
১৯২০ চনৰ ২৫ জানুৱাৰীত ভেৰাভালত ভৱনগৰৰ শিক্ষক জনাৰ্দন মেহতাৰ সৈতে বিবাহপাশত আবদ্ধ হয়। বিবাহৰ পিছত তেওঁলোকে কৰাচীলৈ গুচি যায় য'ত জনাৰ্দনে বি ভি এছ পাৰ্চি হাইস্কুলত শিক্ষকতা কৰিব পাৰে।[5] জনাৰ্দনৰ পূৰ্বৰ পত্নীৰ ফালৰ পৰা তেওঁ এটা সন্তান লাভ কৰিছিল। উষা আছিল তেওঁলোকৰ একমাত্ৰ কন্যা যিয়ে ১৯২২ চনত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল।[2][6]১৯৩০ চনত মেট্ৰিক পৰীক্ষা পাছ কৰে।[7] ১৯৩১ চনৰ ২৭ ডিচেম্বৰত জ্বৰত আক্ৰান্ত হৈ তেওঁৰ স্বামী জনাৰ্দনৰ মৃত্যু হয়।[2][8] তেওঁ বৰোদাৰ পৰা আহমেদাবাদলৈ গুচি আহে আৰু বি.এ. পাছ কৰি আহমেদাবাদৰ পৌৰ ছোৱালী বিদ্যালয়ত শিক্ষয়িত্ৰী হৈছিল।[9]
সমাজসেৱা
সম্পাদনা কৰকসমাজসেৱাৰ কামত মহাত্মা গান্ধীৰ[10] আশীৰ্বাদপুষ্ট পুষ্পাবেনে ভাৰতীয় স্বাধীনতা আন্দোলনত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। মৃদুলা সাৰাভাইয়ে তেওঁক সৰাভাইয়ে প্ৰতিষ্ঠা কৰা নাৰী আৰু শিশু কল্যাণৰ বাবে প্ৰতিষ্ঠা কৰা সংগঠন জ্যোতি সংঘত যোগদান কৰিবলৈ আমন্ত্ৰণ জনায়। ১৯৩৪ চনৰ নৱেম্বৰ মাহত জ্যোতি সংঘৰ সম্পাদিকা হয়। জ্যোতি সংঘত থকা বছৰবোৰত তেওঁ নিঃস্ব মহিলা আৰু শিশুসকলক পুনৰ সংস্থাপন কৰে। ১৯৩৭ চনত আহমেদাবাদৰ সৌৰাষ্ট্ৰ ছ’চাইটিত সেই মহিলাসকলক আশ্ৰয় দি আত্মনিৰ্ভৰশীল কৰি তোলাৰ উদ্দেশ্যে বিকাশ গৃহ প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। কল্যাণমূলক, আৱাসিক আৰু বাণিজ্যিক সুবিধাৰে সংগঠনটো বৃদ্ধি পালে। ১৯৫৪ চনত ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ৰাজেন্দ্ৰ প্ৰসাদে বিকাশ গৃহৰ নতুন ভৱন মুকলি কৰে।[2][10]
১৯৪৪ চনত হালবাদত ৰেৱাশংকৰ পাঞ্চোলি প্ৰগতি গৃহ, ১৯৪৫ চনত ৱাধৱানত বিকাশ বিদ্যালয়, ১৯৪৫ চনত ৰাজকোটত কান্ত স্ত্ৰী বিকাশ গৃহ, ১৯৪৭-৪৮ চনত জুনাগড়ত শিশু মংগল, ১৯৫০ চনত আমৰেলিত মহিলা বিকাশ মণ্ডলকে ধৰি সৌৰাষ্ট্ৰ অঞ্চলত সামাজিক সংগঠন প্ৰতিষ্ঠা কৰে, ১৯৫৬ চনত জামনগৰত কস্তুৰবা ষ্ট্ৰী বিকাশ গৃহ, ১৯৬০ চনত ভৱনগৰত টাপিবাই বিকাশ গৃহ আৰু ১৯৭৯ চনত মৰ্বিত কল্যাণ গ্ৰাম-বিকাশ বিদ্যালয়।[2][10][11] সৌৰাষ্ট্ৰৰ দুৰ্ভিক্ষৰ সময়ত মালধাৰী লোকৰ সমস্যা সমাধানৰ বাবে ১৯৫০ চনত মালধাৰী সংঘ প্ৰতিষ্ঠা কৰে।[2] ১৯৪৫ চনত প্ৰতিষ্ঠা হোৱা গুজৰাটৰ প্ৰায় ১৩০টা সমাজ কল্যাণমূলক সংস্থাৰ ফেডাৰেচন সমস্ত গুজৰাট সমাজিক সংস্থা মধ্যস্থ মণ্ডলৰ প্ৰতিষ্ঠাপক আৰু সভানেত্ৰী আছিল।[2][10][12]
ৰাজনৈতিক জীৱন
সম্পাদনা কৰক১৯৪৭ চনত জুনাগড় সংযুক্ত কৰাৰ সময়ত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰা আৰ্জি হুকুমাত (অস্থায়ী চৰকাৰ)ৰ কেবিনেট সদস্য আছিল মেহতা। .[10][13][2][14] তেওঁ সৌৰাষ্ট্ৰ বিধানসভাৰ প্ৰথম অধ্যক্ষ আছিল।[10] ১৯৫৪ চনৰ পৰা ১৯৬৫ চনলৈকে তেওঁ সৌৰাষ্ট্ৰ, বম্বে আৰু গুজৰাট ৰাজ্যৰ সমাজ কল্যাণ ব'ৰ্ডৰ অধ্যক্ষ হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল।[10][2] ১৯৬৬ চনৰ ৩ এপ্ৰিলৰ পৰা ১৯৭২ চনৰ ২ এপ্ৰিললৈকে কংগ্ৰেছ (O)ক প্ৰতিনিধিত্ব কৰি ৰাজ্যসভাৰ সদস্য হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল।[15][10][2]
মৃত্যু
সম্পাদনা কৰক১৯৮৮ চনৰ ২ এপ্ৰিলত আহমেদাবাদত তেওঁৰ মৃত্যু হয়।[2]
স্বীকৃতি
সম্পাদনা কৰক১৯৮৩ চনত তেখেতে নাৰী আৰু শিশু কল্যাণৰ বাবে জামনালাল বাজাজ বঁটা লাভ কৰে।
তথ্য সূত্ৰ
সম্পাদনা কৰক- ↑ "padma bhushan award 1956". https://dashboard-padmaawards.gov.in/?Year=1956-1956। আহৰণ কৰা হৈছে: 14 October 2024.
- ↑ 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 2.10 Shah, Priti (2002-01-01). "મહેતા, પુષ્પાબહેન જનાર્દનરાય" (gu ভাষাত). Gujarati Vishwakosh. https://gujarativishwakosh.org/%E0%AA%AE%E0%AA%B9%E0%AB%87%E0%AA%A4%E0%AA%BE-%E0%AA%AA%E0%AB%81%E0%AA%B7%E0%AB%8D%E0%AA%AA%E0%AA%BE%E0%AA%AC%E0%AA%B9%E0%AB%87%E0%AA%A8-%E0%AA%9C%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%A6/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2022-02-17.
- ↑ Desai 1981, পৃষ্ঠা. 26, 33.
- ↑ Desai 1981, পৃষ্ঠা. 37.
- ↑ Desai 1981, পৃষ্ঠা. 43.
- ↑ Desai 1981, পৃষ্ঠা. 44.
- ↑ Desai 1981, পৃষ্ঠা. 58.
- ↑ Desai 1981, পৃষ্ঠা. 44, 65.
- ↑ Desai 1981, পৃষ্ঠা. 45, 59, 71.
- ↑ 10.0 10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 10.6 10.7 "Smt. Pushpavati Janardanrai Mehta". Jamanalal Bajaj Foundation. https://www.jamnalalbajajfoundation.org/Media/pdf/JBA_1983_Bio_Pushpvati_Mehta.pdf.
- ↑ Desai 1981, পৃষ্ঠা. 163, 183.
- ↑ Desai 1981, পৃষ্ঠা. 163, 165.
- ↑ "સ્વાતંત્ર્ય સેનાની અને સમાજસેવિકા પુષ્પાબે મહેતા : ૧૧૧મી જન્મજયંતિ" (gu ভাষাত). Akila News. Archived from the original on 2022-02-17. https://web.archive.org/web/20220217070116/https://www.akilanews.com/Saurashtra_news/Detail/2016-03-19/45729। আহৰণ কৰা হৈছে: 2022-02-17.
- ↑ Jani, Shashikant Vishwanath (2002-01-01). "આરઝી હકૂમત" (gu ভাষাত). Gujarati Vishwakosh. https://gujarativishwakosh.org/%E0%AA%86%E0%AA%B0%E0%AA%9D%E0%AB%80-%E0%AA%B9%E0%AA%95%E0%AB%82%E0%AA%AE%E0%AA%A4/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2022-02-18.
- ↑ "List of Former Members of Rajya Sabha (Term Wise)". Rajya Sabha. https://rajyasabha.nic.in/rsnew/member_site/mpterms.aspx। আহৰণ কৰা হৈছে: 2022-02-17.