ৱিকিপিডিয়া

বাওঁ নিলয়ী হাইপাৰট্ৰ'ফি

বাওঁ নিলয়ী হাইপাৰট্ৰ'ফি (ইংৰাজী: Left ventricular hypertrophy, সংক্ষেপে LVH) হ'ল হৃদযন্ত্ৰৰ বাওঁ নিলয়ৰ মায়'কাৰ্ডিয়াম (হৃদযন্ত্ৰৰ পেশী) ঘন হোৱা, অৰ্থাৎ বাওঁফালৰ নিলয়ৰ হাইপাৰট্ৰ'ফি যাৰ ফলত বাওঁ নিলয়ৰ ভৰ বৃদ্ধি পায়।

বাওঁ নিলয়ী হাইপাৰট্ৰ'ফি
বাওঁ নিলয়ী হাইপাৰট্ৰ'ফি থকা এটা হৃদযন্ত্ৰ
বিভাগ কাৰ্ডিঅ'লজি
জটিলতা হাইপাৰট্ৰ'ফিক কাৰ্ডিঅ'মায়'পেথি, হৃদযন্ত্ৰৰ বিকল[1]
ৰোগ নিৰূপণ ইক'কাৰ্ডিঅ'গ্ৰাফি, কাৰ্ডিঅ'ভাস্কুলাৰ এম‌আৰ‌আই[1]
একেধৰণৰ ৰোগ এথলেটিক হাৰ্ট ছিণ্ড্ৰ'ম

কাৰণসমূহ

সম্পাদনা কৰক

যেতিয়া নিলয়ী হাইপাৰট্ৰ'ফি এৰোবিক ব্যায়াম আৰু শক্তি প্ৰশিক্ষণৰ প্ৰতিক্ৰিয়া হিচাপে স্বাভাৱিকতে ঘটে, ইয়াক সঘনাই হৃদযন্ত্ৰৰ ৰোগ বা উচ্চ ৰক্তচাপৰ ৰোগজনিত প্ৰতিক্ৰিয়া বুলি কোৱা হয়।[2] ই ভেণ্ট্ৰিকুলাৰ ৰিমডেলিঙৰ এটা দিশ।

ৰোগ নিৰ্ণয়

সম্পাদনা কৰক

LVH নিৰ্ণয়ৰ বাবে সচৰাচৰ ব্যৱহাৰ কৰা পদ্ধতিটো হৈছে ইক'কাৰ্ডিঅ'গ্ৰাফি, যাৰ সহায়ত হৃদযন্ত্ৰৰ পেশীৰ বেধ জুখিব পাৰি। ইলেক্ট্ৰ'কাৰ্ডিঅ'গ্ৰাম (ECG)ত প্ৰায়ে LVH ৰোগীৰ হৃদযন্ত্ৰৰ পৰা বৃদ্ধি পোৱা ভল্টেজৰ লক্ষণ দেখা যায়, গতিকে ইয়াক প্ৰায়ে স্ক্ৰীনিং পৰীক্ষা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰি কোনে পৰৱৰ্তী পৰীক্ষা কৰিব লাগে সেইটো নিৰ্ণয় কৰা হয়।

ইক'কাৰ্ডিঅ'গ্ৰাফি

সম্পাদনা কৰক
পশ্চাৎ অংশৰ বেৰৰ বেধৰ দ্বাৰা
বাওঁ নিলয়ী হাইপাৰট্ৰ'ফিৰ গ্ৰেডিং[3]
মৃদু ১২ – ১৩ mm
মধ্যমীয়া > ১৩ – ১৭ mm
তীব্ৰ > ১৭ mm

দ্বিমাত্ৰিক ইক'কাৰ্ডিঅ'গ্ৰাফিয়ে বাওঁ নিলয়ৰ ছবি তৈয়াৰ কৰিব পাৰে। ইক'কাৰ্ডিঅ'গ্ৰাফিত দৃশ্যমান হোৱা বাওঁ নিলয়ৰ বেধ ইয়াৰ প্ৰকৃত ভৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। জুখি উলিওৱা বেৰৰ বেধ আৰু আভ্যন্তৰীণ ব্যাস ব্যৱহাৰ কৰি নিলয়ৰ আকৃতিৰ জ্যামিতিক অনুমানৰ ভিত্তিত বাওঁ নিলয়ৰ ভৰ অধিক মাত্ৰাত নিৰূপণ কৰিব পাৰি।[4] বাওঁ নিলয়ৰ গড় বেধ হৈছে:[5]

  • মহিলা: ৪ – ৮ mm
  • পুৰুষ: ৫ – ৯ mm

চিটি আৰু এম‌আৰ‌আই

সম্পাদনা কৰক

চিটি (CT) আৰু এমআৰআই (MRI) ভিত্তিক জোখ-মাখৰ সহায়ত বাওঁ নিলয়টো তিনিটা মাত্ৰাত জুখি বাওঁ নিলয়ৰ ভৰ পোনপটীয়াকৈ গণনা কৰিব পাৰি। এমআৰআই ভিত্তিক জোখ-মাখক বাওঁ নিলয়ৰ ভৰৰ বাবে “সোণালী মানদণ্ড” (Gold standard) বুলি গণ্য কৰা হয়,[6] যদিও সাধাৰণতে সচৰাচৰ ব্যৱহৃত পদ্ধতিৰ বাবে ই সহজে উপলব্ধ নহয়। বয়সস্থ ব্যক্তিৰ ক্ষেত্ৰত বাওঁ নিলয়ৰ জ্যামিতিৰ বয়স সম্পৰ্কীয় পুনৰ্নিৰ্মাণে চিটি আৰু বাওঁ নিলয়ৰ ভৰৰ ইক'কাৰ্ডিঅ'গ্ৰাফিক ভিত্তিক জোখৰ মাজত অসঙ্গতিৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে।[7]

ইচিজি নিৰ্ণায়ক

সম্পাদনা কৰক
 
ইচিজিত পৰিলক্ষিত বাওঁ নিলয়ী হাইপাৰট্ৰ'ফি

ইলেক্ট্ৰ'কাৰ্ডিঅ'গ্ৰাফিৰ জৰিয়তে LVH নিৰ্ণয় কৰিবলৈ কেইবাটাও মাপকাঠী ব্যৱহাৰ কৰা হয়।[8] ইয়াৰে কোনোটোৱেই নিখুঁত নহয়, যদিও একাধিক মাপকাঠী গোট ব্যৱহাৰ কৰি সংবেদনশীলতা আৰু নিৰ্দিষ্টতা বৃদ্ধি কৰা হয়।

ছ'ক'ল'-লিয়ন সূচক:[9][10]

  • V১ ত S + V৫ বা V৬ ত R (যিটোৱেই ডাঙৰ হয়) ≥ ৩৫ mm (≥ ৭ টা ডাঙৰ বৰ্গ)
  • aVL ত R ≥ ১১ mm

ইচিজিৰ সহায়ত LVH নিৰ্ণয় কৰিবলৈ ক'ৰ্ণেল ভল্টেজ নিৰ্ণায়কত[11] জড়িত পদ্ধতিটো হৈছে লীড aVL ত R তৰংগ আৰু লীড V৩ ত S তৰংগৰ যোগফল। LVH ৰ বাবে কৰ্ণেল নিৰ্ণায়ক হৈছে:

  • V৩ ত S + aVL ত R > ২৮ mm (পুৰুষ)
  • V৩ ত S + aVL ত R > ২০ mm (মহিলা)

ৰমহিল্ট-এষ্টিছ প‌ইণ্ট স্ক'ৰ ছিষ্টেম ("ডায়েগনষ্টিক" > ৫ প‌ইণ্ট; "সম্ভাৱ্য" ৪ প‌ইণ্ট):

ইচিজি নিৰ্ণায়ক প‌ইণ্ট
ভল্টেজ নিৰ্ণায়ক (যিকোনো):
  1. হাত/ভৰিৰ লীডত R বা S ≥ ২০ mm
  2. V১ বা V২ ত S ≥ ৩০ mm
  3. V৫ বা V৬ ত R ≥ ৩০ mm
 ৩
এছটি-টি অস্বাভাৱিকতা:
  • ডিজিটালিছ অবিহনে কিউআৰ‌এছৰ বিপৰীতে এছটি-টি ভেক্টৰ
  • ডিজিটালিছসহ কিউআৰ‌এছৰ বিপৰীতে এছটি-টি ভেক্টৰ

৩
১

V১ ত নিগেটিভ টাৰ্মিনেল P ম'ড গভীৰতা ১ mm আৰু সময়কাল ০.০৪ ছেকেণ্ড (বাওঁ অলিন্দীয় বিবৰ্ধন সূচায়) ৩
বাওঁ অক্ষৰ বিচ্যুতি (−৩০° বা তাতকৈ বেছিৰ কিউআৰ‌এছ) ২
কিউআৰ‌এছ সময়কাল ≥ ০.০৯ ছেকেণ্ড ১
V৫ বা V৬ ত বিলম্বিত ইণ্ট্ৰিন্সিক‌ইড ডিফ্লেকশ্যন (> ০.০৫ ছেকেণ্ড) ১

LVH ৰ বাবে অন্যান্য ভল্টেজ-ভিত্তিক নিৰ্ণায়কসমূহৰ ভিতৰত আছে:

  • লীড I: R তৰংগ > ১৪ mm
  • লীড aVR: S তৰংগ > ১৫ mm
  • লীড aVL: R তৰংগ > ১২ mm
  • লীড aVF: R তৰংগ > ২১ mm
  • লীড V৫: R তৰংগ > ২৬ mm
  • লীড V৬: R তৰংগ > ২০ mm

চিকিৎসা

সম্পাদনা কৰক

চিকিৎসা সাধাৰণতে LVH ৰ কাৰণ সমাধান কৰাত মনোনিৱেশ কৰা হয় যাৰ বৃদ্ধি সকলো ক্ষেত্ৰতে স্থায়ী নহয়। কিছুমান ক্ষেত্ৰত ৰক্তচাপ হ্ৰাস পোৱাৰ লগে লগে বৃদ্ধি পিছুৱাই যাব পাৰে।[12]

LVH অন্যান্য অৱস্থাৰ চিকিৎসা বা ৰোগ নিৰ্ণয় কৰাত এটা কাৰক হ'ব পাৰে, যেনে, LVH ক ফেব্ৰিৰ ৰোগৰ দৰে নন-ইস্কেমিক কাৰ্ডিঅ'মায়'পেথীৰ ষ্টেজিং আৰু ৰিস্ক্ ষ্ট্ৰেটিফিকেশ্যনত ব্যৱহাৰ কৰা হয়।[13] LVH ৰোগীয়ে অধিক জটিল আৰু নিখুঁত ৰোগ নিৰ্ণায়ক পদ্ধতি, যেনে ইক'কাৰ্ডিঅ'গ্ৰাফি বা কাৰ্ডিয়াক এমআৰআইত অংশগ্ৰহণ কৰিবলগীয়া হ'ব পাৰে।[14][15]

তথ্য সংগ্ৰহ

সম্পাদনা কৰক
  1. ↑ 1.0 1.1 Maron, Barry J; Maron, Martin S (2013-01-19). "Hypertrophic cardiomyopathy". Lancet (Elsevier BV) খণ্ড 381 (9862): 242–255. doi:10.1016/s0140-6736(12)60397-3. ISSN 0140-6736. PMID 22874472. 
  2. ↑ "Ask the doctor: Left Ventricular Hypertrophy". http://www.clevelandclinic.org/heartcenter/pub/guide/askdoctor/lvh.htm. 
  3. ↑ Goland, Sorel; Czer, Lawrence S.C.; Kass, Robert M.; Siegel, Robert J.; Mirocha, James; De Robertis, Michele A.; Lee, Jason; Raissi, Sharo et al. (2008). "Use of Cardiac Allografts With Mild and Moderate Left Ventricular Hypertrophy Can Be Safely Used in Heart Transplantation to Expand the Donor Pool". Journal of the American College of Cardiology খণ্ড 51 (12): 1214–1220. doi:10.1016/j.jacc.2007.11.052. ISSN 0735-1097. PMID 18355661. 
  4. ↑ Lang, Roberto M.; Badano, Luigi P.; Mor-Avi, Victor; Afilalo, Jonathan; Armstrong, Anderson; Ernande, Laura; Flachskampf, Frank A.; Foster, Elyse et al. (January 2015). "Recommendations for cardiac chamber quantification by echocardiography in adults: an update from the American Society of Echocardiography and the European Association of Cardiovascular Imaging". Journal of the American Society of Echocardiography খণ্ড 28 (1): 1–39.e14. doi:10.1016/j.echo.2014.10.003. ISSN 1097-6795. PMID 25559473. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25559473/. 
  5. ↑ Kawel, Nadine; Turkbey, Evrim B.; Carr, J. Jeffrey; Eng, John; Gomes, Antoinette S.; Hundley, W. Gregory; Johnson, Craig; Masri, Sofia C. et al. (2012). "Normal Left Ventricular Myocardial Thickness for Middle-Aged and Older Subjects With Steady-State Free Precession Cardiac Magnetic Resonance". Circulation: Cardiovascular Imaging খণ্ড 5 (4): 500–508. doi:10.1161/CIRCIMAGING.112.973560. ISSN 1941-9651. PMID 22705587. 
  6. ↑ Myerson, Saul G.; Bellenger, Nicholas G.; Pennell, Dudley J. (2002-03-01). "Assessment of Left Ventricular Mass by Cardiovascular Magnetic Resonance". Hypertension খণ্ড 39 (3): 750–755. doi:10.1161/hy0302.104674. PMID 11897757. https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/hy0302.104674. 
  7. ↑ Stokar, Joshua; Leibowitz, David; Durst, Ronen; Shaham, Dorith; Zwas, Donna R. (2019-10-24). "Echocardiography overestimates LV mass in the elderly as compared to cardiac CT" (en ভাষাত). PLOS ONE খণ্ড 14 (10): e0224104. doi:10.1371/journal.pone.0224104. ISSN 1932-6203. PMID 31648248. 
  8. ↑ "Lesson VIII - Ventricular Hypertrophy". http://library.med.utah.edu/kw/ecg/ecg_outline/Lesson8/index.html#LVH. 
  9. ↑ Sokolow M, Lyon TP (1949). "The ventricular complex in left ventricular hypertrophy as obtained by unipolar precordial and limb leads". Am Heart J খণ্ড 37 (2): 161–186. doi:10.1016/0002-8703(49)90562-1. PMID 18107386. 
  10. ↑ Okin, Peter M.; Roman, Mary J.; Devereux, Richard B.; Pickering, Thomas G.; Borer, Jeffrey S.; Kligfield, Paul (1998). "Time-Voltage QRS Area of the 12-Lead Electrocardiogram : Detection of Left Ventricular Hypertrophy". Hypertension খণ্ড 31 (4): 937–942. doi:10.1161/01.HYP.31.4.937. PMID 9535418. http://hyper.ahajournals.org/cgi/content/full/31/4/937#R10. 
  11. ↑ "Improved sex-specific criteria of left ventricular hypertrophy for clinical and computer interpretation of electrocardiograms: validation with autopsy findings". Circulation খণ্ড 75 (3): 565–72. 1987. doi:10.1161/01.CIR.75.3.565. PMID 2949887. 
  12. ↑ "From left ventricular hypertrophy to congestive heart failure: management of hypertensive heart disease". Prog Cardiovasc Dis খণ্ড 48 (5): 326–41. 2006. doi:10.1016/j.pcad.2006.02.001. PMID 16627048. 
  13. ↑ Tower-Rader, Albree; Jaber, Wael A. (1 November 2019). "Multimodality Imaging Assessment of Fabry Disease". Circulation: Cardiovascular Imaging খণ্ড 12 (11): e009013. doi:10.1161/CIRCIMAGING.119.009013. https://doi.org/10.1161/CIRCIMAGING.119.009013. 
  14. ↑ American Society of Nuclear Cardiology, "Five Things Physicians and Patients Should Question", Choosing Wisely: an initiative of the ABIM Foundation (American Society of Nuclear Cardiology), http://choosingwisely.org/wp-content/uploads/2012/04/5things_12_factsheet_Amer_Soc_Nuc_Cardio.pdf 
  15. ↑ Anderson, J. L.; Adams, C. D.; Antman, E. M.; Bridges, C. R.; Califf, R. M.; Casey, D. E.; Chavey, W. E.; Fesmire, F. M. et al. (2007). "ACC/AHA 2007 Guidelines for the Management of Patients with Unstable Angina/Non-ST-Elevation Myocardial Infarction: Executive Summary: A Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines (Writing Committee to Revise the 2002 Guidelines for the Management of Patients with Unstable Angina/Non-ST-Elevation Myocardial Infarction): Developed in Collaboration with the American College of Emergency Physicians, the Society for Cardiovascular Angiography and Interventions, and the Society of Thoracic Surgeons: Endorsed by the American Association of Cardiovascular and Pulmonary Rehabilitation and the Society for Academic Emergency Medicine". Circulation খণ্ড 116 (7): 803–877. doi:10.1161/CIRCULATIONAHA.107.185752. 

বাহ্যিক সংযোগ

সম্পাদনা কৰক
বৰ্গীকৰণ
"https://as.wikipedia.org/w/index.php?title=বাওঁ_নিলয়ী_হাইপাৰট্ৰ%27ফি&oldid=434588"ৰ পৰা অনা হৈছে