ঢাকা: বিভিন্ন সংশোধনসমূহৰ মাজৰ পাৰ্থক্য
Content deleted Content added
নতুন পৃষ্ঠা: {{Infobox settlement |official_name = ঢাকা |other_name = ঢাক্কা |native_name = Dhaka |native_lang_name = en |nicknam... |
অ নতুন অনুচ্ছেদ |
||
128 নং শাৰী:
আকৌ অনেক ঐতিহাসিকৰ মতে, মোগল সম্ৰাট জাহাঙ্গীৰ যেতিয়া ঢাকাক চুবা বাংলাৰ ৰাজধানী হিচাপে ঘোষণা কৰে; তেতিয়া চুবেদাৰ ইছলাম খান আনন্দৰ বহিঃ প্ৰকাশ ৰূপে গোটেই চহৰত 'ঢাক' বজোৱাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে। এই ঢাক বজোৱাৰ কাহিনী মুখে মুখে চলি কিংবদন্তিৰ ৰূপ লয় আৰু তাৰ পৰায়ে চহৰ খনৰ নাম ঢাকা হয়। উল্লেখযোগ্য যে, মোগল সম্ৰাজ্যৰ কিছু সময় ঢাকা সম্ৰাট জাহাঙ্গীৰৰ প্ৰতি সন্মান জনাই জাহাঙ্গীৰ নগৰ নামে পৰিচিত আছিল।
ঢাকা নগৰীক বৰ্তমান দুইভাগত বিভক্ত কৰা হৈছে- ঢাকা দক্ষিণ আৰু ঢাকা উত্তৰ। ঢাকা দক্ষিণ মূলতঃ মূল নগৰী। ঢাকা উত্তৰ ঢাকাৰ নবীন বৰ্ধিত উপচহৰ সমূহৰে গঠিত।
== ভূগোল ==
[[File:National Assembly of Bangladesh (10).jpg|thumb|[[জাতীয় সংসদ ভৱন]]।]]
ঢাকা মধ্য বাংলাদেশত বুঢ়ী গংগা নদীৰ পাৰত ২৩°৪২' ৰ পৰা ২৩°৫৪' উত্তৰ [[অক্ষাংশ]] আৰু ৯০°২০' ৰ পৰা ৯০°২৮' পূব [[দ্ৰাঘিমাংশ]] পৰ্যন্ত বিস্তৃত। নিম্ন গংগা-ব্ৰহ্মপুত্ৰ সমভূমিত অৱস্থিত এই চহৰৰ মুঠ আয়তন {{convert|300|km2|sqmi|lk=out}}।<ref name="Bangladesh2001Mun">{{cite web|url=http://www.bbs.gov.bd/dataindex/census/municip.pdf|publisher=Bangladesh Bureau of Statistics|title=Area, Population and Literacy Rate by Paurashava|year=2001|format=PDF|accessdate=2008-09-29 |archiveurl = http://web.archive.org/web/20080625052740/http://www.bbs.gov.bd/dataindex/census/municip.pdf |archivedate = 2008-06-25}}</ref> ঢাকাত মুঠতে ৫০ টা থানা, ১৩০টা ৱাৰ্ড আৰু ৭২৫টা মোহল্লাত বিভক্ত। ঢাকা জিলাৰ আয়তন ১৪৬৩.৬০ বৰ্গ কিলোমিটাৰ (৫৬৫ বৰ্গমাইল)। এই জিলা গাজীপুৰ জিলা, টাংগাইল জিলা, ,মুন্সিগঞ্জ জিলা, ৰাজবাড়ী জিলা, নাৰাায়ণগঞ্জ জিলা আৰু মাণিকগঞ্জ জিলাৰ দ্বাৰা বেষ্টিত।<ref name="Dhaka">{{cite web
|author=Banglapedia
|date=2006-09-27
|url=http://banglapedia.search.com.bd/HT/D_0156.htm
|title=Dhaka Division
|accessdate=2009-02-11
}}</ref> ক্ৰান্তীয় বৃক্ষ, আৰ্দ্ৰ মৃত্তিকা আৰু সমুদ্ৰপৃষ্ঠেৰ লগত সমান সমতলভূমি এই জেলার বৈশিষ্ট্য। এই কাৰণে বৰ্ষা কালত আৰু প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ সময়ত ঢাকাত প্ৰায়ে বানপানী হোৱা দেখা যায়।<ref>{{Cite book| last = Hough | first = Michael | title = Cities and natural process | publisher = Routledge | year = 2004 | pages = 64–65 | isbn = 0-415-29855-5}}</ref>
== জলবায়ু ==
ঢাকাৰ জলবায়ু প্ৰধানত উষ্ণ আৰু আৰ্দ্ৰ গ্ৰীষ্মমণ্ডলীয়। কোপেন জলবায়ু শ্ৰেণীবিভাগৰ মতে, ঢাকাৰ জলবায়ু ক্ৰান্তীয় সমভাবাপন্ন। ইয়াত বাৰ্ষিক গড় তাপমাত্ৰা ২৭.৫ ডিগ্ৰী চেলচিয়াছ (৮১.৫ ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট) আৰু জানুৱাৰীৰ পৰা এপ্ৰিল মাহৰ মাজত তাপমাত্ৰা ১৯.৫ ৰ পৰা ৩২ ডিগ্ৰী চেলচিয়াছৰ (৬৭ৰ পৰা ৯০ ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট) মাজত থাকে।<ref name=weather1>{{cite web|url=http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=032914&refer=/ | title=Weatherbase: Historical Weather for Dhaka, Bangladesh|accessdate=2008-12-15|publisher=weatherbase.com}}</ref> মে'ৰ পৰা অক্টোবৰ মাহৰ মাজত গড়ে প্ৰায় ২১২১ মিলিমিটাৰ(৮৩.৫ ইঞ্চি) বৃষ্টিপাত হয় থাকে।<ref name=weather1/> <ref>{{Cite news
|last=মন্ডল
|first=মোঃ আব্দুল লতিফ
|date=২০০৬-০৯-২৭
|url=http://www.thedailystar.net/suppliments/2006/15thanniv/ourcities/ourcities28.htm
|title=Our Cities: 15th Anniversary Special
|publisher=দ্য ডেইলি স্টার
|accessdate=২০০৬-০৯-২৭
|language=ইংরেজি
}}</ref>
{{weather box
|location = ঢাকা
|metric first = Yes
|single line = yes
|collapsed = yes
|temperature colour=pastel
|Jan record high C = 32.0
|Feb record high C = 34.4
|Mar record high C = 40.9
|Apr record high C = 42.2
|May record high C = 41.8
|Jun record high C = 40.4
|Jul record high C = 39.3
|Aug record high C = 38.5
|Sep record high C = 37.8
|Oct record high C = 36.2
|Nov record high C = 34.7
|Dec record high C = 31.2
|year record high C = 42.2
|Jan high C = 25.4
|Feb high C = 28.1
|Mar high C = 32.5
|Apr high C = 33.7
|May high C = 32.9
|Jun high C = 32.1
|Jul high C = 31.4
|Aug high C = 31.6
|Sep high C = 31.6
|Oct high C = 31.6
|Nov high C = 29.6
|Dec high C = 26.4
|year high C = 30.6
|Jan mean C = 19.1
|Feb mean C = 21.8
|Mar mean C = 26.5
|Apr mean C = 28.7
|May mean C = 28.7
|Jun mean C = 29.1
|Jul mean C = 28.8
|Aug mean C = 29.0
|Sep mean C = 28.8
|Oct mean C = 27.7
|Nov mean C = 24.4
|Dec mean C = 20.3
|year mean C = 26.1
|Jan low C = 12.7
|Feb low C = 15.5
|Mar low C = 20.4
|Apr low C = 23.6
|May low C = 24.5
|Jun low C = 26.1
|Jul low C = 26.2
|Aug low C = 26.3
|Sep low C = 25.9
|Oct low C = 23.8
|Nov low C = 19.2
|Dec low C = 14.1
|year low C = 21.5
|Jan record low C = 1.1
|Feb record low C = 0.0
|Mar record low C = 7.4
|Apr record low C = 12.6
|May record low C = 12.1
|Jun record low C = 19.2
|Jul record low C = 17.0
|Aug record low C = 17.5
|Sep record low C = 15.5
|Oct record low C = 10.1
|Nov record low C = 8.3
|Dec record low C = 4.0
|year record low C = 0.0
|Jan precipitation mm = 7.7
|Feb precipitation mm = 28.9
|Mar precipitation mm = 65.8
|Apr precipitation mm = 156.3
|May precipitation mm = 339.4
|Jun precipitation mm = 340.4
|Jul precipitation mm = 373.1
|Aug precipitation mm = 316.5
|Sep precipitation mm = 300.4
|Oct precipitation mm = 172.3
|Nov precipitation mm = 34.4
|Dec precipitation mm = 12.8
|year precipitation mm = 2148.0
|unit precipitation days = 0.1 মিমি
|Jan precipitation days = 1
|Feb precipitation days = 1
|Mar precipitation days = 3
|Apr precipitation days = 6
|May precipitation days = 11
|Jun precipitation days = 16
|Jul precipitation days = 12
|Aug precipitation days = 16
|Sep precipitation days = 12
|Oct precipitation days = 7
|Nov precipitation days = 1
|Dec precipitation days = 0
|year precipitation days = 86
|Jan humidity = 46
|Feb humidity = 37
|Mar humidity = 38
|Apr humidity = 42
|May humidity = 59
|Jun humidity = 72
|Jul humidity = 72
|Aug humidity = 74
|Sep humidity = 71
|Oct humidity = 65
|Nov humidity = 53
|Dec humidity = 50
|year humidity = 57
|Jan sun = 279
|Feb sun = 226
|Mar sun = 217
|Apr sun = 180
|May sun = 155
|Jun sun = 90
|Jul sun = 62
|Aug sun = 62
|Sep sun = 90
|Oct sun = 186
|Nov sun = 240
|Dec sun = 279
|year sun = 2066
|source 1 = ৱেদাৰবেজ (৩০ বছৰ সময়)<ref name = weatherbase>{{cite web|url = http://www.weatherbase.com/weather/weatherall.php3?s=32914&units=|title = Weatherbase: Historical Weather for Dhaka, Bangladesh|publisher = Weatherbase|accessdate = ২৩ ফেব্ৰুৱাৰী ২০১৩}}</ref>
|source 2 = চিষ্টেমা দে ক্লাছিফিকেছন বিয়ক্লামাতিকা মন্দিয়াল (চৰম),<ref name=extremes>{{cite web
| url = http://www.globalbioclimatics.org/station/ba-dacca.htm|title = Bangladesh – Dacca|publisher = Centro de Investigaciones Fitosociológicas|language = স্পেনীয়|accessdate = ২৩ ফেব্ৰুৱাৰী ২০১৩}}</ref> বিবিচি ৱেদাৰ (আৰ্দ্ৰতা আৰু সূৰ্য )<ref name=BBCWeather>{{cite web
| url = http://www.bbc.co.uk/weather/1185241|title = Average Conditions – Bangladesh – Dhaka|publisher = বিবিচি|accessdate = ২৩ ফেব্ৰুৱাৰী ২০১৩|language=ইংৰাজী}}</ref>
|date=নৱেম্বৰ ২০১২
}}
| |||