বিজ্ঞান: বিভিন্ন সংশোধনসমূহৰ মাজৰ পাৰ্থক্য
Content deleted Content added
No edit summary |
বানান শুধৰণি, ব্যাকৰণ শুধৰণি, লিংক যোগ টেগ্: ম'বাইল সম্পাদনা ম'বাইল এপ্ সম্পাদনা |
||
1 নং শাৰী:
[[File:Erasmus Darwin Temple of Nature.jpg|thumb|220px|বিজ্ঞান হৈছে [[প্ৰকৃতি|প্ৰকৃতিৰ]] নিয়মবোৰৰ শৃংখলাবদ্ধ বিচাৰ-খোচাৰ আৰু আৱিষ্কাৰ । ওপৰত গ্ৰীক [[এথেনা|কবিতাৰ দেৱীয়ে]] [[আৰটেমিচৰ ইফিচচ্|প্ৰকৃতিৰ দেৱী]]ক উন্মুক্ত কৰা দৃশ্য]]
{{Science}}
'''বিজ্ঞান''' (Science, লেটিন শব্দ scientiaৰ পৰা যাৰ অৰ্থ "জ্ঞান") হৈছে এক প্ৰণালীবদ্ধ অধ্যয়ন য'ত [[বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ড]] সম্পৰ্কীয় [[জ্ঞান]]সমূহ অৰ্জন কৰি প্ৰামাণ্য [[বৈজ্ঞানিক তত্ব]] বা সম্ভাৱনাৰ ৰূপত সংগঠিত কৰি ৰখা হয় <ref>{{Cite web|url=http://www.m-w.com/dictionary/science |quote= knowledge or a system of knowledge covering general truths or the operation of general laws especially as obtained and tested through scientific method '''. . .''' such knowledge or such a system of knowledge concerned with the physical world and its phenomena |publisher=Merriam-Webster |title=Online dictionary |accessdate=2009-05-22}}</ref>{{sfn|Popper|2002|p=3}}<ref>{{Cite book| last = Wilson | first = Edward | title = Consilience: The Unity of Knowledge | publisher = Vintage |. location = New York | year = 1999 | isbn = 0-679-76867-X }}</ref><ref>[[Ludwik Fleck]] (1935), [http://books.google.com/books?id=0KAGUpaUaGYC&printsec=frontcover&dq=Ludwik+Fleck&source=bl&ots=LcJSSRN_ym&sig=TKrx9GLwFYRGlgIprAcdPFnhJIE&hl=en&ei=rbCWTPGpD8Oblgfmw9iiCg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=0CB8Q6AEwAg#v=onepage&q&f=false ''Genesis and Development of a Scientific Fact''] reminds us that before a specific fact 'existed', it had to be created as part of a social agreement within a community.</ref>। এটা পুৰণি অথচ আজিও প্ৰাসংগিক অৰ্থ হ'ল [[এৰিষ্ট'ট'ল]]ৰ মত - বৈজ্ঞানিক জ্ঞান এনে নিৰ্ভৰশীল জ্ঞান যাক যুক্তি আৰু কাৰণসহ ব্যাখ্যা কৰিব পাৰি <ref>[[Aristotle]], ca. 4th century BCE {{cite web | title = [[Nicomachean Ethics]] Book VI, and [[Metaphysics (Aristotle)|Metaphysics]] Book I: | url = http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0054%3Abekker%20page%3D1139b}} "In general the sign of knowledge or ignorance is the ability to teach, and for this reason we hold that art rather than experience is scientific knowledge (''epistemē''); ''for the artists can teach, but the others cannot''." — [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.01.0052:book=1:section=981b&highlight=artists%2Cothers Aristot. ''Met.'' 1.981b]</ref>।
পুৰণি কালত বিজ্ঞানক [[দৰ্শন]]ৰ লগত ৰিজোৱা হৈছিল । আধুনিক যুগৰ প্ৰথম ভাগত "বিজ্ঞান" আৰু "দৰ্শন" শব্দ দুটা [[ইংৰাজী ভাষা]]ত সলনাসলনিকৈও ব্যৱহাৰ হৈছিল । ১৭শ শতিকাৰ ফালে "প্ৰাকৃতিক দৰ্শন"ক (এতিয়াৰ "[[প্ৰাকৃতিক বিজ্ঞান]]") সাধাৰণ "দৰ্শন"ৰ পৰা পৃথক গণ্য কৰা হৈছিল <ref>Consider, for example, [[Isaac Newton]] (1687) ''[[Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica]]''</ref><ref>{{cite web |title=Newton's Philosophy |author=Andrew Janiak |url=http://plato.stanford.edu/entries/newton-philosophy/ |publisher=Stanford Encyclopedia of Philosophy |quote=Fully understanding Newton means avoiding anachronistically substituting our conception of philosophy in the twenty-first century for what the early moderns called 'natural philosophy'. To be sure, the latter includes much that we now call 'science', and yet it clearly includes much else besides...Newton may have provided physics with its paradigm...Newton's scientific achievement was in part to have vanquished both Cartesian and Leibnizian physics; in the eighteenth century, and indeed much of the nineteenth, physics was largely a Newtonian enterprise. |date=13 October 2006 |accessdate=19 March 2011}}</ref>। কিন্তু "বিজ্ঞান"ক কোনো বিশেষ বিষয়ৰ নিৰ্ভৰযোগ্য জ্ঞান বুজাবলৈ বহল ভাৱত ব্যৱহাৰ কৰা হৈ থাকিল, যেনেকৈ ইয়াক আধুনিক [[পুথিভঁৰাল বিজ্ঞান]] বা [[ৰাজনৈতিক বিজ্ঞান]]ৰ দৰে শব্দত ব্যৱহাৰ কৰা হয় ।
| |||