ভাৰতৰ প্ৰতিৰক্ষা বাহিনীৰ প্ৰধান

ভাৰতৰ প্ৰতিৰক্ষা বাহিনীৰ প্ৰধান (ইংৰাজী: Chief of Defence Staff, চমুকৈ CDS) ভাৰতীয় সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ মুৰব্বী তথা প্ৰতিৰক্ষা বিষয়ত ইউনিফৰ্ম পৰিহিত সেনা বিষয়া হিচাপে ভাৰত চৰকাৰৰ শীৰ্ষ উপদেষ্টা।[2] তেওঁ ভাৰতৰ ৰক্ষা মন্ত্ৰালয়ৰ অন্তৰ্গত সামৰিক পৰিক্ৰমা বিভাগৰ মুৰব্বী আৰু ভাৰত চৰকাৰৰ সচিব।[3][4][5] ১৯৯৯ চনত কাৰ্গিলৰ যুদ্ধৰ পিছত গঠিত কাৰ্গিল সমীক্ষা কমিটিয়ে প্ৰথমবাৰৰ এই পদবী সৃষ্টিৰ বাবে ভাৰত চৰকাৰ পৰামৰ্শ আগবঢ়াইছিল।[6][7] বহু বছৰ ধৰি চলা আলোচনাৰ পিছত[8][9] ২০১৯ চনৰ ১৫ আগষ্ট তাৰিখে ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে নতুন দিল্লীৰ লালকিল্লাত প্ৰদান কৰা স্বাধীনতা দিৱস ভাষণত এই পদ আনুষ্ঠানিক ভাৱে সৃষ্টি কৰা কথা ৰাজহুৱাভাৱে ঘোষণা কৰিও।[10][11] ২০১৯ চনৰ ২৪ ডিচেম্বৰ তাৰিখে নিৰাপত্তাৰ কেবিনেট কমিটিয়ে আনুষ্ঠানিকভাৱে প্ৰতিৰক্ষা বাহিনীৰ মুৰব্বী হিচাপে এগৰাকী চাৰি তাৰকাযুক্ত, তিনি সামৰিক বাহিনীৰ প্ৰধান ইউনিফৰ্ম পৰিহিত পদবী সৃষ্টি কৰে।[3][4]

প্ৰতিৰক্ষা বাহিনীৰ প্ৰধান

ভাৰতৰ প্ৰতিৰক্ষা বাহিনীৰ প্ৰধানৰ পতাকা
ভাৰতীয় সশস্ত্ৰ বাহিনী
স্থিতি চাৰি তাৰকাযুক্ত বিষয়া
চমুনাম চিডিএছ
সদস্য হয়
  • সেনাপ্ৰধান কমিটিৰ প্ৰধান
  • ৰাষ্ট্ৰীয় সুৰক্ষা পৰিষদ
  • প্ৰতিৰক্ষা অধিগ্ৰহণ পৰিষদ
  • প্ৰতিৰক্ষা যোজনা কমিটি
  • নিউক্লিয়াৰ কমাণ্ড অথাৰিটি
প্ৰতিবেদন দিয়ে ভাৰতৰ ৰক্ষামন্ত্ৰী
চৰকাৰী বাসগৃহ নতুন দিল্লী, ভাৰত
আসন সচিবালয় ভৱন, ভাৰত চৰকাৰ
মনোনয়ন কৰ্তা কেবিনেটৰ নিযুক্তি কমিটি
নিয়োগকৰ্তা ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতি
কাৰ্যকাল তিনিবছৰ বা ৬৫ বয়সৰ লৈকে[1]
পূৰ্বসূৰী সেনাপ্ৰধান কমিটিৰ অধ্যক্ষ
গঠন ২৪ ডিচেম্বৰ ২০১৯
প্ৰথম পদাধিকাৰী জেনেৰেল বিপিন ৰাৱত
সহকাৰী প্ৰতিৰক্ষা বাহিনীৰ উপপ্ৰধান

বৰ্তমান সময়ৰ সংকৰ যুদ্ধ প্ৰণালীত তিনি সামৰিক বাহিনীৰ মাজত সহযোগিতা বৃদ্ধি কৰাৰ উদ্দেশ্যত প্ৰতিৰক্ষা বাহিনীৰ প্ৰধানে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। ইয়াৰ ফলত তিনি সামৰিক বাহিনীৰ কাৰ্য দক্ষতা বৃদ্ধি হয় আৰু যুদ্ধক্ষেত্ৰত সমৰ্থতা সুসংঘবৰ্ধিত হয়।[12] ভাৰতৰ ৰক্ষা সচিব ভাৰতৰ প্ৰতিৰক্ষা বিষয়ক মুখ্য উপদেষ্টা আৰু ভাৰতৰ প্ৰতিৰক্ষা বাহিনীৰ প্ৰধান গৰাকী সামৰিক বিষয়ৰ মুখ্য উপদেষ্টা। তেওঁ তিনি সামৰিক বাহিনীৰ এক সাধাৰণ কেন্দ্ৰ হিচাপে ভাৰত চৰকাৰ আৰু ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰীক সামৰিক প্ৰতিৰক্ষা বিষয়ক মুখ্য পৰামৰ্শদাতা।[13][14] আগতে এই পদবী নথকা ভাৰত পি৫ দেশসমূহৰ ভিতৰত একমাত্ৰ বৃহৎ গণতন্ত্ৰ আছিল।[15]

প্ৰাক্তন থলসেনা প্ৰধান জেনেৰেল বিপিন ৰাৱতে ২০২০ চনৰ ১ জানুৱাৰী তাৰিখে ভাৰতৰ প্ৰথম প্ৰতিৰক্ষা প্ৰধানৰ দায়িত্বভাৰ গ্ৰহণ কৰে। তেওঁৰ তিনিবছৰীয়া কাৰ্যকাল ২০২২ চনৰ ডিচেম্বৰত অন্ত পৰিব।[16][17]

  1. "Maximum age limit for Chief of Defence Staff put at 65". 2019-12-29. https://www.indiatoday.in/india/story/army-rules-changed-cheif-of-defense-staff-new-age-for-retirement-nuclear-facility-1632415-2019-12-29. 
  2. "PM Modi announces creation of Chief of Defence Staff" (en-IN ভাষাত). The Hindu. 2019-08-15. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/news/national/pm-modi-announces-creation-of-chief-of-defence-staff/article29098991.ece. 
  3. 3.0 3.1 Som, Vishnu (24 December 2019). "India To Get Its First Chief of Defence Staff, Will Be A 4-Star General". In Srinivasan, Chandrashekar. NDTV. https://www.ndtv.com/india-news/chief-of-defence-staff-india-to-get-its-first-chief-of-defence-staff-announcement-likely-soon-2153735। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-12-24. 
  4. 4.0 4.1 P, Rajat (24 December 2019). "India to now get chief of defence staff, will be a 4-star general". The Times of India. https://timesofindia.indiatimes.com/india/india-to-now-get-chief-of-defence-staff-will-be-a-4-star-general/articleshow/72954105.cms। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-12-24. 
  5. "Cabinet approves creation of the post of Chief of Defence Staff in the rank of four star General". 2019-12-24. https://pib.gov.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=196101. 
  6. Pandit, Rajat (16 August 2016). "India to finally get chief of defence staff, 20 yrs after it was mooted" (en ভাষাত). The Times of India. https://timesofindia.indiatimes.com/india/india-to-finally-get-chief-of-defence-staff-20-yrs-after-it-was-mooted/articleshow/70693751.cms। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-08-16. 
  7. Mukherjee, Anit (2019-08-21). "A top post, its promise and peril". The Hindu. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/opinion/op-ed/a-top-post-its-promise-and-peril/article29184760.ece. 
  8. Kanwal, Gurmeet (2018-09-27). "Where is India's Chief of Defence Staff?". The Economic Times. https://economictimes.indiatimes.com/news/defence/where-is-indias-chief-of-defence-staff-/articleshow/65975999.cms. 
  9. Panag, Lt Gen H S (20 June 2019). "Modi must appoint chief of defence staff – and prove India's political class isn't fearful". The Print. https://theprint.in/opinion/modi-must-appoint-chief-of-defence-staff-and-prove-indias-political-class-isnt-fearful/252274/। আহৰণ কৰা হৈছে: 15 August 2019. 
  10. "PM Narendra Modi's mega announcement: India will now have Chief of Defence Staff" (en ভাষাত). India Today. 15 August 2019. https://www.indiatoday.in/india/story/pm-narendra-modi-announces-chief-of-defence-staff-independence-day-speech-1581006-2019-08-15। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-08-15. 
  11. "Independence Day 2019 Live Updates- India will have a Chief of Defence Staff: PM Modi in I-Day speech" (en ভাষাত). Hindustan Times. 2019-08-15. https://www.hindustantimes.com/india-news/73rd-independence-day-2019-live-updates/story-5tbFeVZEMAVCOYyHTV6UnM.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-08-15. 
  12. Subramanian, Nirupama (16 August 2019). "Explained: Understanding post of Chief of Defence Staff (CDS)". The Indian Express. https://indianexpress.com/article/explained/prime-minister-narendra-modi-chief-of-defence-staff-position-5908744/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-08-16. 
  13. "Govt sets up Dept of Military Affairs to be headed by Chief of Defence Staff" (en ভাষাত). Hindustan Times. 2019-12-24. https://www.hindustantimes.com/india-news/govt-sets-up-dept-of-military-affairs-to-be-headed-by-chief-of-defence-staff/story-eIC4HPIpbexJgGtpEfMaLI.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-12-26. 
  14. Singh, Rajneesh (Summer 2017). "Harmonising Military–Bureaucracy Relations in Defence Ministry: Some Thought". CLAWS Journal. Archived from the original on 2019-08-16. https://web.archive.org/web/20190816105926/https://www.claws.in/images/journals_doc/1684503031_08_chap(1)(1).pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2020-06-24. 
  15. Unnithan, Sandeep (23 August 2019). "Chief of Defence Staff: Can the new superchief call the shots?". India Today. https://www.indiatoday.in/magazine/cover-story/story/20190902-enter-the-superchief-1590316-2019-08-23। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-08-25. 
  16. "Gen Bipin Rawat named as the country's first Chief of Defence Staff". The Economic Times. 30 December 2019. https://economictimes.indiatimes.com/news/defence/gen-bipin-rawat-named-as-the-countrys-first-chief-of-defence-staff/articleshow/73028962.cms. 
  17. Ranjan, Rajeev. "General Bipin Rawat took over as Chief of Defence Staff, US Congratulates Him". In Nair, Arun. NDTV. https://www.ndtv.com/india-news/general-bipin-rawat-to-be-chief-of-defence-staff-us-congratulates-him-2156608। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-12-31. 

বাহ্যিক সংযোগ

সম্পাদনা কৰক