যোগীন মা
যোগীন মা (১৬ জানুৱাৰী ১৮৫১ - ৪ জুন ১৯২৪) বা সম্পূৰ্ণকৈ যোগীন্দ্ৰ মোহিনী বিশ্বাস হিন্দু ৰহস্যবাদী সাধক ৰামকৃষ্ণৰ পত্নী তথা আধ্যাত্মিক পত্নী সাৰদা দেৱীৰ অন্যতম প্ৰধান নাৰী শিষ্য। গোলাপ মাৰ সৈতে মিলি ৰামকৃষ্ণৰ মঠৰ পবিত্ৰ মাতৃ হিচাপে তেওঁ সাৰদা দেৱীৰ সংগী আছিল।
| যোগীন মা | |
|---|---|
 | |
| জন্ম | যোগীন্দ্ৰ মোহিনী বিশ্বাস ১৬ জানুৱাৰী, ১৮৫১ কলিকতা, বেংগল প্ৰেচিডেন্সি, কোম্পানি ৰাজ |
| মৃত্যু | ০৪ জুন, ১৯২৪ (৭৩ বছৰ) কলিকতা, বেংগল প্ৰেচিডেন্সি, ব্ৰিটিছ ভাৰত |
যোগীন মা আছিল এক প্ৰধান সাক্ষী আৰু এক সক্ৰিয় অৱদানকাৰী। স্বামী সাৰদানন্দই সাৰদা দেৱীৰ ব্যৱহাৰৰ বাবে নিৰ্মাণ কৰা কলিকতাৰ উদ্বোধন ঘৰত সাৰদা দেৱীৰ লগত থাকিছিল।
জীৱনী
সম্পাদনা কৰকপ্ৰাথমিক জীৱন
সম্পাদনা কৰক১৮৫১ চনৰ ১৬ জানুৱাৰীত কলিকতাত যোগীন্দ্ৰ মোহিনী বিশ্বাস নামেৰে যোগীন মাৰ জন্ম হৈছিল চিকিৎসক প্ৰসন্ন কুমাৰ মিত্ৰৰ ঘৰত। বংগত কম বয়সতে ছোৱালীক বিয়া কৰাবলৈ প্ৰচলিত প্ৰথাৰ বাবে ছয়-সাত বছৰ বয়সতে অম্বিকা চৰণ বিশ্বাসৰ সৈতে তেওঁৰ বিবাহ সম্পন্ন কৰা হৈছিল। স্বামীয়ে তেওঁৰ সকলো ধন-সম্পত্তি অপচয় কৰে আৰু তেওঁক পুনৰ্বাসন আৰু সংস্কাৰ কৰাৰ সকলো প্ৰচেষ্টা সত্ত্বেও অভ্যাসত মদ্যপায়ী হৈ পৰিল। অৱশেষত যোগীন মায়ে একমাত্ৰ কন্যাৰ সৈতে স্বামীৰ ঠাই এৰি কলিকতাৰ বাগবজাৰ অঞ্চলৰ পিতৃৰ ঘৰত বিধৱা মাতৃৰ সৈতে আশ্ৰয় লয়। .[1]
আধ্যাত্মিক জাগৰণ
সম্পাদনা কৰকপ্ৰতিকূলতাই তেওঁক ঈশ্বৰ উপলব্ধিৰ প্ৰতি তীব্ৰ আকাংক্ষা গঢ়ি তুলিবলৈ প্ৰেৰণা যোগাইছিল আৰু ১৯ শতিকাৰ বংগৰ ৰহস্যবাদী সন্ত ৰামকৃষ্ণৰ সৈতে হোৱা আকস্মিক মুখামুখিয়ে তেওঁৰ জীৱন সলনি কৰি পেলালে। ১৮৮২ চনত[2] যোগীন মায়ে প্ৰথমবাৰৰ বাবে ৰামকৃষ্ণক লগ পাইছিল বলৰাম বসুৰ ঘৰত। দক্ষিণেশ্বৰত দুই-এখন সাক্ষাৎৰ অন্তত ৰামকৃষ্ণই তেওঁক দীক্ষা দি গুৰু হৈ পৰে। যোগীন মায়ে ৰামকৃষ্ণৰ পত্নী তথা আধ্যাত্মিক পত্নী সাৰদা দেৱীক দক্ষিণেশ্বৰত, নাহাবাটৰ ভৱনত প্ৰথম লগ পাইছিল। সাৰদা দেৱীৰ ঘনিষ্ঠ সংগী হিচাপে থাকি যোগিন মায়ে তেওঁৰ দৈনন্দিন অভিজ্ঞতা কিছুমান সাৰদা দেৱীৰ সৈতে ভাগ-বতৰা কৰিছিল। দক্ষিণেশ্বৰত থকাৰ সময়ছোৱাত সাৰদা দেৱীৰ প্ৰাৰম্ভিক জীৱন আৰু আধ্যাত্মিক অনুশীলনৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ সাক্ষ্য হিচাপে এইসমূহে কাম কৰে। এই সময়ছোৱাত তেওঁৰ জীৱনৰ বহু ঘটনাৰ কথা কৈছিল - ৰামকৃষ্ণৰ মৃত্যুৰ পিছত বৃন্দাবন ভ্ৰমণ, পুৰী ভ্ৰমণ আৰু কলিকতাত থকা বলৰাম বসুৰ ঘৰকে ধৰি কেইবাজনো ভক্তৰ ঘৰত থাকিছিল।[3]
ৰামকৃষ্ণ আৰু সাৰদা দেৱীৰ জীৱনে যোগীন মাক আধ্যাত্মিক অনুশাসন চৰ্চা কৰিবলৈ, আৰু এগৰাকী সন্ন্যাসীৰ দৰে পবিত্ৰ আৰু বিশুদ্ধ জীৱন যাপন কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰিছিল। তেওঁ ৰামায়ণ, মহাভাৰত, পুৰাণ আদি শাস্ত্ৰও অধ্যয়ন কৰিছিল। এইদৰে জীৱনৰ পিছৰ কালছোৱাত তেওঁ ভগ্নী নিবেদিতাক তেওঁৰ এখন বিখ্যাত গ্ৰন্থ "দ্য ক্ৰেডল টেলছ অব হিন্দুইজম" লিখাত সহায় কৰিবলৈ সক্ষম হয়।[4]
১৮৮৬ চনৰ ১৬ আগষ্টত ৰামকৃষ্ণৰ মৃত্যুৰ সময়ত যোগীন মা বৃন্দাবনত আছিল। তাতেই তেওঁৰ লগত যোগ দিছিল সাৰদা দেৱীয়ে যাৰ পিছত দুয়ো আজীৱন সংগী হৈ পৰিছিল। সাৰদা দেৱীয়ে তেওঁক "মেয়ে যোগেন" বা "লেডী যোগেন" বুলি মাতিছিল, কাৰণ তেওঁক স্বামী যোগানন্দৰ পৰা পৃথক কৰা হৈছিল, যিজনক "যোগেন" বুলিও জনা গৈছিল। তেওঁৰ মৃত্যুৰ পূৰ্বেই তেওঁৰ কন্যা গনুৰ মৃত্যু হয়।
চৰিত্ৰ
সম্পাদনা কৰকযোগীন-মা আছিল এগৰাকী দৃঢ়তাৰে থকা নাৰী। তেওঁ যিয়েই নহওক কিয়, সকলোবোৰকেই নিখুঁততালৈ লৈ গৈছিল।[5] যোগীন-মাই মঠৰ শিষ্যসকলক নিজৰ সন্তান হিচাপে চাইছিল, এইসকলৰ মাজত স্বামী বিবেকানন্দও আছিল। তেওঁ এগৰাকী পাকৈত ৰান্ধনীও আছিল, বিবেকানন্দই প্ৰায়ে তেওঁক তেওঁৰ বাবে খাদ্য প্ৰস্তুত কৰিবলৈ অনুৰোধ কৰিছিল। স্বামী পৰমানন্দৰ আমেৰিকান শিষ্য ভগ্নী দেৱমাতাই তেওঁৰ বিষয়ে মনত পেলাই কৈছে, "যোগিন-মা মোৰ বাবে সদায় ৰামকৃষ্ণৰ শিষ্যৰ ভিতৰত এগৰাকী সম্ভ্ৰান্ত শিষ্য যেন লাগিছিল... তেওঁ নিজৰ গৃহস্থ জীৱন পৰিত্যাগ কৰা নাছিল, অথচ আধ্যাত্মিকতা পালনত যথেষ্ট দৃঢ় আছিল।
পিছৰ জীৱন
সম্পাদনা কৰকপিছত যোগীন মা, সাৰদা দেৱীৰ সৈতে কলিকতালৈ উভতি আহি প্ৰায়ে কলিকতাৰ উদ্বোধন হাউচত তেওঁৰ লগতে থাকিছিল। জীৱনৰ শেষৰ ফালে যোগীন মায়ে স্বামী সাৰদানন্দৰ পৰা বৈদিক পৰম্পৰা অনুসৰি চূড়ান্ত ব্ৰত গ্ৰহণ কৰে। এই অনুষ্ঠানত বাবুৰাম মহাৰাজ (স্বামী প্ৰেমানন্দ)ও উপস্থিত থাকে। ১৯২৪ চনৰ ৪ জুনত উদ্বোধন হাউচত তেসত্তৰ বছৰ বয়সত তেওঁৰ মৃত্যু হয়।[5]
তথ্যসূত্ৰ
সম্পাদনা কৰক- ↑ A Holy Woman of modern India by Swami Asheshananda Archived 28 July 2011 at the Wayback Machine
- ↑ Women disciples of Ramakrishna
- ↑ Recordings of Yogin Ma Archived 24 March 2012 at the Wayback Machine
- ↑ "Women Saints of East and West", by Swami Ghanananda, John Stewart-Wallace, 1979, Vedanta Press, Hollywood, California
- ↑ Women disciples of Ramakrishna