সেনা ডাক সেৱা (ইংৰাজী: Army Postal Service)-ই ভাৰতত সামৰিক মেইল প্ৰণালী হিচাপে কাম কৰে। সেনা ডাক সেৱা প্ৰণালীৰ এটা প্ৰাথমিক বিশেষত্ব হ'ল - যাতে বিদেশ আৰু গৃহ দেশৰ মাজত পোষ্ট কৰা সামৰিক মেইলৰ বাবে প্ৰেৰকৰ সাধাৰণ ঘৰুৱা মেইল ট্ৰেফিকতকৈ অধিক ব্যয় নহয়। সেনা ডাক সেৱাৰ জৰিয়তে যুদ্ধ ক্ষেত্ৰত ভাৰতীয় সামৰিক কৰ্মীয়ে বিনামূলীয়াকৈ গৃহ দেশলৈ পত্ৰ বা পেকেজ প্ৰেৰণ কৰিব পাৰে, আনহাতে আন কিছুমান ক্ষেত্ৰত, এক নিৰ্দিষ্ট বিদেশী এলেকাত অৱস্থিত প্ৰেৰকসকলে আন এজন সামৰিক প্ৰাপ্তকৰ্তাক সামৰিক মেইল প্ৰেৰণ কৰিব পাৰে, যি একেখন বিদেশী এলেকাত অৱস্থিত, কোনো অভিযোগ অবিহনে। বিষয়াসকলক মুখ্যতঃ ভাৰতীয় ডাক সেৱা আৰু সেনা বাহিনীৰ পৰা নিযুক্তি দিয়া হয়। সেনা ডাক সেৱা হৈছে একমাত্ৰ সেৱা যিয়ে অসামৰিক সেৱাৰ বিষয়াসকলক সশস্ত্ৰ বাহিনীত কাম কৰিবলৈ সক্ষম কৰে।

আৰ্মি ডাক সেৱা কৰ্পচ্‌
সংস্থাৰ ৰূপৰেখা
গঠন ১৮৫৬; ১৬৮ বছৰ  আগতে (1856)[1]
প্ৰকাৰ সামৰিক বাহিনী, ডাক সেৱা
মুখ্য কাৰ্যালয় সেনা ডাক ভৱন
দায়বদ্ধ মন্ত্ৰী ৰাজনাথ সিং, প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰী
সংস্থাৰ কাৰ্যবাহী মেজৰ জেনেৰেল ডিভি মহেশ, অতিৰিক্ত সঞ্চালক প্ৰধান সেনা ডাক সেৱা[2]
পিতৃ বিভাগ ভাৰতীয় ডাক
পিতৃ সংস্থা ভাৰতীয় সশস্ত্ৰ বাহিনী
ৱেবছাইট APS Indian Army
সেনা ডাকঘৰে ২০০৫ চনত (১৫০ বছৰত) জাৰী কৰা ডাক টিকট

কাৰ্যকলাপ

সম্পাদনা কৰক

সেনা ডাক সেৱাই সমগ্ৰ দেশত স্থাপিত ৫০০সেনা ডাকঘৰৰ জৰিয়তে সেনা, ভাৰতীয় নৌ-সেনা, বায়ু সেনা আৰু অৰ্ধসামৰিক বাহিনীৰ জোৱান সকলক ডাক, প্ৰেৰণ, সঞ্চয় আৰু বীমা সেৱা প্ৰদান কৰে। ই বিদেশত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ শান্তি ৰক্ষা বাহিনীৰ সৈতে নিয়োজিত ভাৰতীয় সৈন্য সকলক আৱৰণ প্ৰদান কৰে।[3][2]

সাংগঠনিক সংস্থাপন

সম্পাদনা কৰক

সেনা ডাক সেৱাৰ মুৰব্বী হৈছে মেজৰ জেনেৰেলপদবীত থকা সেনা মুখ্য কাৰ্যালয়ৰ "অতিৰিক্ত সঞ্চালক প্ৰধান সেনা ডাক সেৱা।" তেওঁক সেনা মুখ্য কাৰ্যালয়ত ব্ৰিগেডিয়াৰ পদবীত থকা "উপ-সঞ্চালক প্ৰধানক সেনা ডাক সেৱা" ই সহায় কৰে।[4]

দিল্লী আৰু কলকাতাত থকা দুটা কমাণ্ড আধাৰিত ডাকঘৰ আৰু "কাম্পটে নাগপুৰ"ৰ সেনা ডাক সেৱা কেন্দ্ৰক কৰ্ণেলপদবীত থকা সেনাধ্যক্ষ সকলৰ দ্বাৰা পৰিচালিত কৰা হয়।

লেফটেনেণ্ট কৰ্ণেল/ মেজৰ/কেপ্টেইন পদবীত থকা অফিচাৰ সকলে কমাণ্ডিং কৰ্পছ/ডিভিজনেল/এৰিয়া/বৰ্ডাৰ ৰোড/অসমৰাইফলছ/বায়ু সেনা ডাক-ইউনিটবোৰে তেওঁলোকৰ নিয়ন্ত্ৰণাধীন ফিল্ড ডাকঘৰবোৰৰ কাৰ্যকলাপ নিৰীক্ষণ কৰে আৰু সাধাৰণ-বিষয়া-কমাণ্ডিংৰ ডাক উপদেষ্টাৰ কাম-কাজ সম্পাদন কৰে।

দুটা কেন্দ্ৰীয় আধাৰৰ ডাকঘৰ আৰু শাখা আধাৰৰ ডাকঘৰে মেইল প্ৰক্ৰিয়াকৰণৰ বাবে নোডেল পইণ্ট হিচাপে কাম কৰে।

সেনা ডাক সেৱাৰ মুৰব্বী

সম্পাদনা কৰক
এ.পি.এছ. ৰ মুৰব্বীসকলৰ তালিকা[5]
নাম পৰা লৈ
ব্ৰিগেডিয়াৰ ডি.এছ. ভিৰ্ক, এ.ভি.এছ.এম. (AVSM) ১ মাৰ্চ ১৯৭২ ১০ মাৰ্চ ১৯৭২
ব্ৰিগেডিয়াৰ অ'পি ৰাঘৱ, এভিএছএম ১৩ মাৰ্চ ১৯৭২ ৩০ ডিচেম্বৰ ১৯৭৮
মেজৰ জেনেৰেল এছ কে আনন্দ, এভিএছএম ১ জানুৱাৰী ১৯৭৯ ৩১ মে ১৯৮৯
মেজৰ জেনেৰেল এছ পি চোপ্ৰা, ভিএচএম (VSM) ১ জুন ১৯৮৯ ৩১ মাৰ্চ ১৯৯৩
মেজৰ জেনেৰেল বিপি দাস, এভিএছএম ২৫ মে ১৯৯৩ ১ নৱেম্বৰ ১৯৯৬
মেজৰ জেনেৰেল কে কে শ্ৰীবাস্তৱ, ভিএচএম ১৪ ডিচেম্বৰ ১৯৯৬ ২৯ মাৰ্চ ২০০১
মেজৰ জেনেৰেল আৰ এছ কেৰেৰ ৩০ মাৰ্চ ২০০১ ৩০ ছেপ্টেম্বৰ ২০০২
মেজৰ জেনেৰেল এছ কে সেন, ভিএচএম ১ অক্টোবৰ ২০০২ ৩১ মে ২০০৪
মেজৰ জেনেৰেল ভি সদাশিৱম, ভিএচএম ১ জুন ২০০৪ ২৪ ফেব্ৰুৱাৰী ২০১০
মেজৰ জেনেৰেল আৰা চাহ ১৮ জুন ২০১০ ১৫ ছেপ্টেম্বৰ ২০১১
মেজৰ জেনেৰেল এ কে শোৰী ১০ অক্টোবৰ ২০১১ ৩১ মাৰ্চ ২০১৫
মেজৰ জেনেৰেল মীনা দত্ত ২১ অক্টোবৰ ২০১৫ ২১ ডিচেম্বৰ ২০১৮
মেজৰ জেনেৰেল পি এছ নেগী ২২ ডিচেম্বৰ ২০১৮ ২২ ডিচেম্বৰ ২০১৯
মেজৰ জেনেৰেল ডিভি মহেশ ২৪ ডিচেম্বৰ ২০১৯ আজিলৈকে

তথ্য সংগ্ৰহ

সম্পাদনা কৰক