এস্কাজু চুক্তি
লেটিন আমেৰিকা আৰু কেৰিবিয়ানত পৰিৱেশগত বিষয়ত তথ্য, জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণ আৰু ন্যায়ৰ প্ৰৱেশাধিকাৰৰ ওপৰত আঞ্চলিক চুক্তি, যাক এস্কাজু চুক্তি (ইংৰাজী: Escazu Agreement) বুলি জনা যায়, হৈছে পৰিৱেশৰ বিষয়ে তথ্য প্ৰাপ্ত কৰাৰ অধিকাৰ, পাৰিপাৰ্শ্বিক সিদ্ধান্ত লোৱাত জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণ, পাৰিপাৰ্শ্বিক ন্যায় আৰু বৰ্তমান আৰু ভৱিষ্যত প্ৰজন্মৰ বাবে এক স্বাস্থ্যকৰ আৰু বহনক্ষম পৰিৱেশ সম্পৰ্কে ২৪খন লেটিন আমেৰিকান আৰু কেৰিবিয়ান ৰাষ্ট্ৰই স্বাক্ষৰ কৰা এক আন্তৰ্জাতিক চুক্তি।[2] এই চুক্তি লেটিন আমেৰিকা আৰু কেৰিবিয়ান দেশৰ ৩৩খন দেশৰ বাবে মুকলি। স্বাক্ষৰকাৰী ২৪খন দেশৰ ভিতৰত ইয়াক ১২খন দেশৰ দ্বাৰা অনুমোদন জনোৱা হৈছে। এই ১২খন দেশ হৈছে এণ্টিগুৱা আৰু বাৰ্বুডা, আৰ্জেণ্টিনা, বলিভিয়া, ইকুৱেডৰ, গায়ানা, মেক্সিকো, নিকাৰাগুয়া, পানামা, ছেইণ্ট ভিনচেণ্ট আৰু গ্ৰেনাডাইনছ, ছেইণ্ট কিটছ এণ্ড নেভিছ, ছেইণ্ট লুচিয়া আৰু উৰুগুৱে।
| লেটিন আমেৰিকা আৰু কেৰিবিয়ানত পৰিৱেশগত বিষয়ত তথ্যপ্ৰাপ্তি, জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণ আৰু ন্যায়ৰ প্ৰৱেশাধিকাৰৰ ওপৰত আঞ্চলিক চুক্তি | |
|---|---|
| |
অনুমোদিত স্বাক্ষৰকাৰী স্বাক্ষৰ নকৰা
| |
| খচৰা প্ৰকাশ | ৫ মে' ২০১৫ – ৪ মাৰ্চ ২০১৮ |
| স্বাক্ষৰ | ২৭ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৮[1] |
| অৱস্থিতি | এস্কাজু, কষ্টা ৰিকা |
| প্ৰযোজ্য | ২২ এপ্ৰিল ২০২১[1] |
| স্বাক্ষৰকাৰীসকল | ২৪[1] |
| দলসমূহ | ১২[1] |
| Depositary | ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সচিব প্ৰধান |
| ভাষাসমূহ | ইংৰাজী, ফৰাচী, পৰ্তুগীজ, কুৱেচুয়া, স্পেনিছ |
এই চুক্তিখন ২০১২ চনৰ বহনক্ষম উন্নয়নৰ ওপৰত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সন্মিলনত উদ্ভৱ হৈছিল আৰু সন্মিলনৰ ফলস্বৰূপে গ্ৰহণ কৰিবলগা ই একমাত্ৰ বাধ্যতামূলক চুক্তি। ইয়াক ২০১৫ চনৰ পৰা ২০১৮ চনৰ ভিতৰত খচৰা প্ৰস্তুত কৰা হৈছিল আৰু ২০১৮ চনৰ ৪ মাৰ্চ তাৰিখে কষ্টা ৰিকাৰ এস্কাজু চহৰত গৃহীত কৰা হৈছিল। চুক্তিখন ২০১৮ চনৰ ২৭ ছেপ্টেম্বৰত স্বাক্ষৰিত হৈছিল আৰু ২০২০ চনৰ ২৬ ছেপ্টেম্বৰ লৈকে স্বাক্ষৰৰ বাবে মুকলি আছিল।[1] এই চুক্তিখন কাৰ্যকৰী হোৱাৰ বাবে এঘাৰটা অনুমোদনৰ প্ৰয়োজন আছিল আৰু মেক্সিকো আৰু আৰ্জেণ্টিনাৰ অধিগ্ৰহণৰ সৈতে ২০২১ চনৰ ২২ জানুৱাৰী তাৰিখে এই চুক্তি অনুমোদিত কৰাৰ পিছত ১২খন ৰাষ্ট্ৰৰ দ্বাৰা অনুমোদিত হয়।[3]চুক্তিখন ২০২১ চনৰ ২২ এপ্ৰিলত কাৰ্যকৰী হয়।[1]
এস্কাজু চুক্তি হৈছে লেটিন আমেৰিকা আৰু কেৰিবিয়ানত পৰিৱেশ সম্পৰ্কীয় প্ৰথম আন্তৰ্জাতিক চুক্তি, আৰু পৰিৱেশ ৰক্ষকসকলৰ অধিকাৰৰ ওপৰত ব্যৱস্থা অন্তৰ্ভুক্ত কৰা বিশ্বৰ প্ৰথম চুক্তি।[2] এই চুক্তিয়ে পৰিৱেশ ৰক্ষকসকলৰ অধিকাৰ সম্পৰ্কীয় সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ ওপৰত প্ৰয়োজনীয়তা আৰোপ কৰি মানৱ অধিকাৰ আৰু পাৰিপাৰ্শ্বিক সুৰক্ষাৰ মাজৰ সম্পৰ্ক শক্তিশালী কৰে। ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে পাৰিপাৰ্শ্বিক তথ্য, পাৰিপাৰ্শ্বিক সিদ্ধান্ত লোৱা আৰু আইনী সুৰক্ষা আৰু পাৰিপাৰ্শ্বিক বিষয়বোৰৰ আশ্ৰয় লোৱাৰ সম্পূৰ্ণ ৰাজহুৱা প্ৰৱেশাধিকাৰ প্ৰদান কৰা। ই এক স্বাস্থ্যকৰ পৰিৱেশ আৰু বহনক্ষম বিকাশৰ বাবে বৰ্তমান আৰু ভৱিষ্যত প্ৰজন্মৰ অধিকাৰকো স্বীকৃতি দিয়ে।[4][5]
দল আৰু স্বাক্ষৰকাৰীসকল
সম্পাদনা কৰক| সদস্য[1] | স্বাক্ষৰৰ তাৰিখ | অনুমোদনৰ তাৰিখ |
|---|---|---|
 এণ্টিগুৱা আৰু বাৰ্বুডা |
২৭ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৮ | ৪ মাৰ্চ ২০২০ |
 আৰ্জেণ্টিনা |
২৭ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৮ | ২২ জানুৱাৰী ২০২১ |
 বেলাইজ |
২৪ ছেপ্টেম্বৰ ২০২০ | |
 বলিভিয়া |
২ নৱেম্বৰ ২০১৮ | ২৬ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৯ |
 ব্ৰাজিল |
২৭ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৮ | |
 কলম্বিয়া |
১১ ডিচেম্বৰ ২০১৯ | |
 কষ্টা ৰিকা |
২৭ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৮ | |
 ডমিনিকা |
২৬ ছেপ্টেম্বৰ ২০২০ | |
 ইকুৱেডৰ |
২৭ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৮ | ২১ মে' ২০২০ |
 গ্ৰেনেডা |
২৬ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৯ | |
 গুৱেটমালা |
২৭ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৮ | |
 গুৱানা |
২৭ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৮ | ১৮ এপ্ৰিল ২০১৯ |
 হাইটি |
২৭ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৮ | |
 জামাইকা |
২৬ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৯ | |
 মেক্সিকো |
২৭ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৮ | ২২ জানুৱাৰী ২০২১ |
 নিকাৰাগুৱা |
২৭ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৮ | ৯ মাৰ্চ ২০২০ |
 পানামা |
২৭ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৮ | ১০ মাৰ্চ ২০২০ |
 পাৰাগুৱে |
২৮ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৮ | |
 পেৰু |
২৭ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৮ | |
 ডমিনিকান গণৰাজ্য |
২৭ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৮ | |
 ছেইণ্ট ভিনচেণ্ট আৰু গ্ৰেনাদাইনছ |
১২ জুলাই ২০১৯ | ২৬ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৯ |
 ছেইণ্ট কিট্টিচ আৰু নেভিচ |
২৬ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৯ | ২৬ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৯ |
 ছেইণ্ট লুছিয়া |
২৭ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৮ | ১ ডিচেম্বৰ ২০২০ |
 উৰুগুৱে |
২৭ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৮ | ২৬ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৯ |
তথ্য উৎস
সম্পাদনা কৰক- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 "Regional Agreement on Access to Information, Public Participation and Justice in Environmental Matters in Latin America and the Caribbean". United Nations Economic Commission for Latin America and the Caribbean. https://observatoriop10.cepal.org/en/treaties/regional-agreement-access-information-public-participation-and-justice-environmental। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 April 2021.
- ↑ 2.0 2.1 "Regional Agreement on Access to Information, Public Participation and Justice in Environmental Matters in Latin America and the Caribbean". United Nations Economic Commission for Latin America and the Caribbean. 4 March 2018. https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43583/1/S1800428_en.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 April 2021.
- ↑ "STATEMENT: Escazú Agreement Moves A Big Step Closer to Making the World Safer for Environmental Defenders". World Resources Institute. 22 January 2021. https://www.wri.org/news/statement-escazu-agreement-moves-big-step-closer-making-world-safer-environmental-defenders। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 April 2021.
- ↑ "The Escazu Agreement". Environmental-rights.org. 2018. https://environment-rights.org/the-escazu-agreement/। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 April 2021.
- ↑ "World's First Treaty Protecting Environmental Defenders Could Soon Be Enacted". Global Citizen. 24 August 2020. https://www.globalcitizen.org/en/content/escazu-agreement-environmental-rights/। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 April 2021.