{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/{{taxonomy/সাঁচ:Taxonomy/Trichogaster|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}

খলিহনা (ইংৰাজী: banded gourami, striped gourami, বৈজ্ঞানিক নাম:Trichogaster fasciata) বিষুৱীয় অঞ্চলত পোৱা এবিধ মাছ। এই মাছবিধ এচিয়াৰ বিভিন্ন দেশ যেনে বাংলাদেশ, পূব-ভাৰত, উত্তৰ-পূব ভাৰত, নেপাল, ম্যানমাৰৰ উজনি অঞ্চল, চীন আৰু পাকিস্তানত পোৱা যায়।[3]

খলিহনা মাছ
খলিহনা মাছৰ ৰেখাচিত্ৰ
সংৰক্ষণ স্থিতি
বৈজ্ঞানিক শ্ৰেণীবিভাজন e
Unrecognized taxon (ঠিক কৰক): Trichogaster
প্ৰজাতি: T. fasciata
দ্বৈৰাশিক নামকৰণ
Trichogaster fasciata
Marcus Elieser Bloch & J. G. Schneider, 1801
সমাৰ্থক[2]
  • Colisa fasciata (Bloch & Schneider, 1801)
  • Colisa fasciatus (Bloch & Schneider, 1801)
  • Polyacanthus fasciatus (Bloch & Schneider, 1801)
  • Trichopodus colisa Hamilton, 1822
  • Trichopodus bejeus Hamilton, 1822
  • Trichopodus cotra Hamilton, 1822
  • Colisa vulgaris Cuvier, 1831
  • Colisa ponticeriana Valenciennes, 1831

আকৃতি-প্ৰকৃতি

সম্পাদনা কৰক

খলিহনা মাছৰ দেহটো দীঘলীয়া আৰু সংকোচিত। মুখখন সৰু আৰু অলপ বাহিৰলৈ ওলোৱা ধৰণৰ। শৰীৰৰ ৰং সেউজীয়া আৰু পিঠিৰ পৰা পায়ুপথলৈকে হেলনীয়া কমলা বা নীলা ৰঙৰ ৰেখা থাকে।[4] এই প্ৰজাতিৰ মাছৰ মুঠ আয়ুসকাল প্ৰায় ৪ বছৰ। ইহঁতৰ জীৱনৰ তিনিটা সুকীয়া পৰ্যায় আছে: পোনা মেলাৰ পূৰ্বে (জানুৱাৰী–মাৰ্চ), পোনা মেলা (এপ্ৰিল–আগষ্ট) আৰু পোনা মেলাৰ পিছত (ছেপ্টেম্বৰ–ডিচেম্বৰ)। ১ বছৰ বয়সত ইহঁতে যৌন পৰিপক্বতা লাভ কৰে। মতা আৰু মাইকী মাছৰ মুঠ দৈৰ্ঘ্য ক্ৰমে প্ৰায় ১০ চে.মি. আৰু ৬–৮ চে.মি.। সাধাৰণতে মতাবোৰৰ আকাৰ মাইকীবোৰতকৈ অলপ ডাঙৰ হয়।[4] ই অপতৃণযুক্ত পৰিৱেশ[5] যেনে মোহনা, পুখুৰী, বৃহৎ নদী, খাৱৈ, হ্ৰদ[1][6]আৰু ধাননি পথাৰ পছন্দ কৰে।[1] এই প্ৰজাতিটো ইয়াৰ সুস্বাদু সোৱাদ, পুষ্টিৰ ক্ষেত্ৰত অৰিহণা আৰু একুৰিয়ামৰ মাছ হিচাপে ইয়াৰ আলংকাৰিক মূল্যৰ বাবে জনপ্ৰিয়।[7]মাছবিধৰ স্বকীয় ৰঙৰ বাবে জাৰ্মানী, হংকং, জাপান, মালয়েছিয়া, কোৰিয়া ৰিপাব্লিক, ছিংগাপুৰ, টাইৱান, থাইলেণ্ড আৰু আমেৰিকালৈ ইয়াক ৰপ্তানি কৰা হৈছে।[8] পূৰ্বতে এই প্ৰজাতিটো মিঠা পানীৰ পুখুৰী, পুখুৰী, খাৱৈ, জলাশয়, নদী, গছ-গছনি থকা হ্ৰদ আদিত সহজে উপলব্ধ আছিল যদিও বিভিন্ন মানৱসৃষ্ট চাপৰ বাবে এই মাছবিধৰ প্ৰাকৃতিক উৎস দ্ৰুতগতিত হ্ৰাস পাইছে।[9]

তথ্য সংগ্ৰহ

সম্পাদনা কৰক
  1. 1.0 1.1 1.2 Vishwanath, W. (2010). Trichogaster fasciata. 2010. p. e.T166485A6219165. doi:10.2305/IUCN.UK.2010-4.RLTS.T166485A6219165.en. 
  2. Froese, Rainer; Pauly, Daniel (eds.) (2019). "Tricjogaster fasciata" in FishBase. August 2019 version.
  3. Sumon, K.A. (2017). "Acute toxicity of chlorpyrifos to embryo and larvae of banded gourami Trichogaster fasciata". Journal of Environmental Science and Health, Part B খণ্ড 52 (2): 92–98. doi:10.1080/03601234.2016.1239979. PMID 28099091. 
  4. 4.0 4.1 Mitra, K. (2007). "Biology and fishery of banded gourami, Colisa fasciata (Bloch and Schneider 1801) in a floodplain wetland of Ganga river basin". Asian Fisheries Science খণ্ড 20: 409–423. 
  5. Menon, A.G.K. (1999), Check list - fresh water fishes of India, Zoological Survey of India, p. 366 
  6. Talwar, P.K.; Jhingran, A.G. (1991), Inland fishes of India and adjacent countries, প্ৰকাশক Rotterdam: A.A. Balkema 
  7. Goodwin, D. (2003). The practical aquarium fish handbook. প্ৰকাশক New York: Sterling Publishing Company. 
  8. Sugunan, V.V. (2002). Ornamental fishes of West Bengal. প্ৰকাশক Kolkata, India: Classic Printers. 
  9. Hossen, M.S. (2014). "Effects of polyunsaturated fatty acids (PUFAs) on gonadal maturation and spawning of striped gourami, Colisa fasciatus.". International Aquatic Research খণ্ড 6 (2): 65. doi:10.1007/s40071-014-0065-7.