খাদ্য বিজ্ঞান হৈছে খাদ্যৰ মৌলিক বিজ্ঞান আৰু প্ৰয়োগিক বিজ্ঞান-ইয়াৰ পৰিসৰ কৃষি বিজ্ঞান আৰ্দ্ৰ পুষ্টি বিজ্ঞানৰ সৈতে অতিৰিক্তভাৱে আৰম্ভ হয় আৰু খাদ্য সুৰক্ষা আৰু ফুড প্ৰচেছিংৰ বৈজ্ঞানিক দিশবোৰৰ মাজেৰে আগবাঢ়ি যায়, যি খাদ্য প্ৰযুক্তি বিকাশক অৱগত কৰে।

অষ্ট্ৰেলিয়াত কাম কৰা খাদ্য বিজ্ঞানীসকল
খাদ্য বিজ্ঞান গৱেষণাগাৰ

খাদ্য বিজ্ঞানে একাধিক বৈজ্ঞানিক শাখাক একত্ৰিত কৰে।[1] ইয়াত ৰসায়ন বিজ্ঞান, পদাৰ্থ বিজ্ঞান, শৰীৰতত্ত্ব, অণুজীৱবিজ্ঞান আৰু জৈৱ ৰসায়ন দৰে ক্ষেত্ৰৰ ধাৰণাসমূহ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে। উদাহৰণস্বৰূপে, খাদ্য প্ৰযুক্তি ৰাসায়নিক অভিযান্ত্ৰিক ধাৰণাসমূহক অন্তৰ্ভুক্ত কৰে।

খাদ্য বিজ্ঞানীসকলৰ কাৰ্যকলাপৰ ভিতৰত আছে নতুন খাদ্য সামগ্ৰীৰ বিকাশ, এই খাদ্যসমূহ উৎপাদন কৰাৰ বাবে প্ৰক্ৰিয়াৰ ডিজাইন, পেকেজিং সামগ্ৰী নিৰ্বাচন, শ্বেলফ-লাইফ অধ্যয়ন, জৰীপ পেনেল বা সম্ভাৱ্য গ্ৰাহক ব্যৱহাৰ কৰি সামগ্ৰীসমূহৰ সংবেদনশীল মূল্যায়ন, লগতে মাইক্ৰ'বায়'লজিকেল আৰু ৰাসায়নিক পৰীক্ষা।[2] খাদ্য বিজ্ঞানীসকলে খাদ্য সামগ্ৰীৰ উৎপাদন আৰু ইয়াৰ বৈশিষ্ট্যৰ সৈতে পোনপটীয়াকৈ জড়িত অধিক মৌলিক পৰিঘটনা অধ্যয়ন কৰিব পাৰে।

খাদ্য প্ৰযুক্তিবিদসকলৰ প্ৰতিষ্ঠান খাদ্য বিজ্ঞানক "খাদ্যৰ প্ৰকৃতি, অৱনতি কাৰণ, খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ অন্তৰ্নিহিত নীতি আৰু গ্ৰাহক জনসাধাৰণৰ বাবে খাদ্যৰ উন্নতি অধ্যয়ন কৰিবলৈ অভিযান্ত্ৰিক, জৈৱিক আৰু শাৰীৰিক বিজ্ঞান ব্যৱহাৰ কৰা শাখা" হিচাপে সংজ্ঞায়িত কৰিছে।[3] খাদ্য বিজ্ঞান নামৰ পাঠ্যপুথিত খাদ্য বিজ্ঞানক সৰল ভাষাত এই বুলি সংজ্ঞায়িত কৰা হৈছে- "খাদ্যৰ ভৌতিক, ৰাসায়নিক আৰু জৈৱ ৰাসায়নিক প্ৰকৃতি আৰু খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণৰ নীতি অধ্যয়ন কৰিবলৈ বিজ্ঞান আৰু অভিযান্ত্ৰিকৰ প্ৰয়োগ"।[4]

খাদ্য প্ৰযুক্তিবিদসকলৰ প্ৰতিষ্ঠান খাদ্য বিজ্ঞানক "খাদ্যৰ প্ৰকৃতি, অৱনতি কাৰণ, খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ অন্তৰ্নিহিত নীতি আৰু গ্ৰাহক জনসাধাৰণৰ বাবে খাদ্যৰ উন্নতি অধ্যয়ন কৰিবলৈ অভিযান্ত্ৰিক, জৈৱিক আৰু শাৰীৰিক বিজ্ঞান ব্যৱহাৰ কৰা শাখা হিচাপে সংজ্ঞায়িত কৰিছে।[5] খাদ্য বিজ্ঞান নামৰ পাঠ্যপুথিত খাদ্য বিজ্ঞানক সৰল ভাষাত এই বুলি সংজ্ঞায়িত কৰা হৈছে- "খাদ্যৰ ভৌতিক, ৰাসায়নিক আৰু জৈৱ ৰাসায়নিক প্ৰকৃতি আৰু খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণৰ নীতি অধ্যয়ন কৰিবলৈ বিজ্ঞান আৰু অভিযান্ত্ৰিকৰ প্ৰয়োগ"।[6]

তথ্যসূত্ৰ

সম্পাদনা কৰক
  1. Ward, Janet D.; Ward, Larry T. (21 May 2013). Principles of Food Science. Goodheart-Willcox Company, Incorporated. ISBN 978-1619604360. 
  2. "Food Science Activity Guides". IFT.org. Archived from the original on March 27, 2015. https://web.archive.org/web/20150327153718/http://www.ift.org/knowledge-center/learn-about-food-science/k12-outreach/activity-guides.aspx। আহৰণ কৰা হৈছে: February 2, 2015. 
  3. Heldman, Dennis R. "IFT and the Food Science Profession." Food Technology. October 2006. p. 11.
  4. Potter, Norman N.; Hotchkiss, Joseph H. (1998). Food Science. Food science texts series (5th সম্পাদনা). Springer. ISBN 9780834212657. https://books.google.com/books?id=ERoAm13YF8IC&q=Food+science. 
  5. Heldman, Dennis R. "IFT and the Food Science Profession." Food Technology. October 2006. p. 11.
  6. Potter, Norman N.; Hotchkiss, Joseph H. (1998). Food Science. Food science texts series (5th সম্পাদনা). Springer. ISBN 9780834212657. https://books.google.com/books?id=ERoAm13YF8IC&q=Food+science.