ছংকক

দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ পৰম্পৰাগত টুপি

ছংকক, পেচি বা কপিয়া হৈছে ব্ৰুণেই, ইণ্ডোনেছিয়া, মালয়েছিয়া, ছিংগাপুৰ, দক্ষিণ ফিলিপাইনছ আৰু দক্ষিণ থাইলেণ্ডৰ লোকে পিন্ধিবলৈ ব্যাপকভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা এটা পৰম্পৰাগত টুপী। মুছলমান পুৰুষ সকলে এই টুপী বেছিকৈ পিন্ধা দেখা যায়। ইয়াৰ আকৃতি বিন্ধা কৰা শঙ্কুৰ দৰে, সাধাৰণতে ক’লা বা এম্ব্ৰয়ডাৰী কৰা ফেল্ট, কপাহ বা ৰেচমৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা হয়। ইয়াৰ উপৰিও পুৰুষ সকলে বিশেষ অনুষ্ঠান যেনে বিয়া আৰু অন্ত্যেষ্টিক্ৰিয়া বা উৎসৱমুখৰ অনুষ্ঠান যেনে ঈদ-উল-ফিটৰ আৰু ঈদ-উল-জুহা বন্ধৰ দিনতো এই টুপী পিন্ধে। ইণ্ডোনেছিয়াত পেচি জাতীয়তাবাদী আন্দোলনৰ সৈতেও জড়িত।[1]

ছংকক
সুকৰ্ণো
সুকৰ্ণো
টুংকু আব্দুল ৰহমান
টুংকু আব্দুল ৰহমান

ইণ্ডোনেছিয়াৰ নেতা সুকাৰ্ণো আৰু মালয়েছিয়াৰ নেতা টুংকু আব্দুল ৰহমানে পেচি/ছংকক পিন্ধা দেখা গৈছে
প্ৰকাৰ পৰম্পৰাগত টুপি
উৎপত্তিৰ স্থান ব্ৰুণেই, ইণ্ডোনেছিয়া, মালয়েছিয়া, চিংগাপুৰ, ফিলিপাইনছ

সুমাত্ৰা আৰু মালয় উপদ্বীপত ইয়াক "ছংকক" বুলি কোৱা হয়।[2] জাভাত ইয়াক "কোপিয়াহ" বা "কোপিয়াহ" বুলি কোৱা হৈছিল।[3] আৰু ইণ্ডোনেছিয়াত ইয়াক "পেচি" বুলি বহুলভাৱে জনা যায় যদিও পেচিৰ আকৃতি অধিক উপবৃত্তাকাৰ আৰু কেতিয়াবা ইয়াক বিশেষভাৱে সজাই তোলা হয়।[2]

 
দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ মুছলমান পুৰুষে পৰম্পৰাগতভাৱে ছংকক, কোপিয়াহ বা পেচি পিন্ধি আহিছে, ইয়াত নামাজৰ সময়ত দেখুওৱা হৈছে

কোপিয়াহ (কুপিয়াহ)ক মাজাপাহিত অভিজাত সৈন্যই ব্যৱহাৰ কৰা বুলি ১৬৬৩ চনত বা তাৰ বহুদিন অগতেই হিকায়াত বঞ্জাৰত লিপিবদ্ধ হৈছে।[4]: ১৮১ [5]: ২০৪[6] কোপিয়াহক পিগাফেটাৰ ইটালিয়ান ভাষাত লিপিবদ্ধ-১৫২১ চনৰ মালয় শব্দভাণ্ডাৰত (প্ৰকাশিত ১৫২৪) কফিয়া হিচাপে উল্লেখ কৰা হৈছে।[7]: ১৩২ [8]: ২৩৫ কুপিয়াহ হিকায়াত ইস্কান্দৰ জুলকাৰ্নাইনত লিপিবদ্ধ কৰা হৈছে (মূল গ্ৰন্থখন ১৬০০ খ্ৰীষ্টাব্দৰ আগতে লিখা হৈছিল:[9]:39

মাকা তটকলা মেমেলিহাৰকন দিছুৰুহ্ণ্য আনাকন্য মেমকাই পেৰহিয়াসন ছেপেৰতি পকিয়ান লাকি-লাকি দান দিকেনাকন কেপাডা কেপালন্যা কুপিয়াহ ৰোছ ইয়াং কিমাসন। (সেয়ে যেতিয়া তেওঁ পুত্ৰৰ যত্ন লৈছিল তেওঁ তাক পুৰুষৰ কাপোৰৰ দৰে গহনা পিন্ধি মূৰত সোণৰ ৰোজাৰী কুপিয়া পিন্ধিবলৈ আদেশ দিলে। )

ব্ৰুনাইৰ এখন বাতৰি কাকতৰ বিৱৰণীত ভুলকৈ প্ৰকাশিত এটা বাতৰিত উল্লেখ কৰা হৈছে যে ত্ৰয়োদশ শতিকাত এই অঞ্চলত ইছলামৰ আগমনৰ লগে লগে মালয় দ্বীপপুঞ্জত ছংকক পৰিধান এটা নিয়মত পৰিণত হৈ পৰিছিল।[2] ছংকক শব্দটোৰ আটাইতকৈ প্ৰাচীন লিখিত উল্লেখ ছায়াৰ সতী জুবাইদাহ (১৮৪০)ত পোৱা গৈছে।[10] টেংকোলক বা ডেষ্টাৰৰ পৰম্পৰাগত ত্ৰিকোণীয় মালয় হেড্ৰেছ পৰম্পৰাগত মালয় সম্ভ্ৰান্ত আৰু ৰয়েল্টিৰ সৈতে জড়িত যদিও আনহাতে ছংকক ইছলামৰ সৈতে জড়িত পৰম্পৰাগত মালয় পুৰুষৰ সাজ-পোছাকৰো অংশ, যিটো পৰম্পৰাগতভাৱে স্থানীয় উলামাসকলে পিন্ধে।

মালয়েছিয়ান সেনাবাহিনীৰ ৰয়েল মালয় ৰেজিমেণ্টে ব্ৰিটিছ শাসনৰ অধীনৰ পৰাই ছংককক নিজৰ ইউনিফৰ্মৰ অংশ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰি আহিছে।[11]

বৰ্তমানৰ ব্যৱহাৰ

সম্পাদনা কৰক
 
ইণ্ডোনেছিয়াৰ পতাকা উত্তোলন দল (পাস্কিব্ৰা) তেওঁলোকৰ ইউনিফৰ্মৰ অংশ হিচাপে পেচি পিন্ধিছে

পৰম্পৰাগতভাৱে ছংকক সাধাৰণতে মুছলমান পুৰুষে ধৰ্মীয় বা আনুষ্ঠানিক ৰাষ্ট্ৰীয় অনুষ্ঠানৰ সময়ত পিন্ধা টুপী হিচাপে জড়িত কৰা হয়। কিন্তু ইণ্ডোনেছিয়াত ছংকক চুকাৰ্ণোৱে জনপ্ৰিয় কৰি তোলা ধৰ্মনিৰপেক্ষ জাতীয়তাবাদী অৰ্থৰ সৈতে জড়িত।[1] ২০ শতিকাৰ আৰম্ভণিতে ইণ্ডোনেছিয়াৰ জাতীয়তাবাদী আন্দোলনৰ কৰ্মীয়ে চুকাৰ্ণো, মহম্মদ হাট্টা, আৰু আগুছ চেলিমৰ দৰে পেচি পিন্ধিছিল। কিন্তু ইণ্ডোনেছিয়াৰ প্ৰথম ৰাষ্ট্ৰপতি হিচাপে চুকাৰ্ণোৱেই পেচিক (নিৰ্দিষ্টভাৱে ক'বলৈ গ'লে সাধাৰণ ক'লা মুগাৰ পেচিক) ইণ্ডোনেছিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰীয় পুৰুষৰ টুপী হিচাপে জনপ্ৰিয় কৰিছিল,[12] আৰু তেতিয়াৰ পৰাই ইণ্ডোনেছিয়াৰ পুৰুষ ৰাষ্ট্ৰপতিসকলে তেওঁলোকৰ চৰকাৰী ৰাষ্ট্ৰপতিৰ সাজ-পোছাকৰ অংশ হিচাপে পেচি পিন্ধি আহিছে। ইণ্ডোনেছিয়াৰ চৰকাৰী ৰাজপ্ৰসাদৰ প্ৰহৰীসকলেও নিজৰ ইউনিফৰ্মৰ অংশ হিচাপে পেচি পিন্ধিছিল। ইণ্ডোনেছিয়াৰ স্বাধীনতা দিৱসৰ অনুষ্ঠানত পাস্কিব্ৰাকা (ইণ্ডোনেছিয়ান: pasukan pengibar bendera pusaka) বা পতাকা উত্তোলন দলেও পেচি পিন্ধে, আৰু আনকি বক্ৰ পিঠিৰ সৈতে মহিলাই পিন্ধিব পৰা পেচিৰ সংস্কৰণো আছে। বেটাৱী মানুহে ছংককক তেওঁলোকৰ পৰম্পৰাগত মূৰত পিন্ধা পোছাক হিচাপে পিন্ধে। যিসমূহ সাধাৰণতে গাঢ় ৰঙা ৰঙৰ। কাম্পুং ছাৱাহৰ কেথলিক আৰু প্ৰটেষ্টেণ্ট বেটাৱীয়ে গীৰ্জাৰ সেৱাৰ সময়ত পৰম্পৰাগত সাজ-পোছাকৰ অংশ হিচাপে নিয়মিতভাৱে পেচি পিন্ধে।[13]

 
মালয়েছিয়াত পৰম্পৰাগত সাজ-পোছাকৰ অংশ হিচাপে ছংকক পিন্ধা মালয় ল’ৰা

মালয়েছিয়াত পুৰুষৰ পৰম্পৰাগত মালয় সাজ-পোছাকত ছংকক, চাৰ্টৰ সৈতে মিলা পেণ্ট পিন্ধে আৰু কঁকালত ৰেপ থাকে যাক বাজু মেলায়ু বুলি কোৱা হয়। দেৱান উণ্ডাংগন নেগেৰী (ৰাজ্যিক বিধানসভা) বা দেৱান ৰাকিয়াত (সংসদ)ত বিধানসভাৰ ভিতৰৰ সকলো সদস্যই (জাতি বা ধৰ্ম নিৰ্বিশেষে) আনুষ্ঠানিক প্ৰথা হিচাপে ছংকক (সোণৰ মাজৰ ৰেখাযুক্ত) পিন্ধিব লাগে, প্ৰতিখন বিধানসভা মুকলিৰ পোছাক সংহিতা মানি চলিবলৈ বছৰি এবাৰ অনুষ্ঠিত হোৱা প্ৰতিখন ৰাজ্যিক সংসদ (বা নিজ নিজ ৰাজ্যিক বিধানসভা)ত এই টুপী পিন্ধা হয়।[14][15]

তথ্যসূত্ৰ

সম্পাদনা কৰক
  1. 1.0 1.1 Hendri F. Isnaeni (10 September 2010). "Nasionalisme Peci" (id ভাষাত). Yahoo Indonesia News. https://id.berita.yahoo.com/nasionalisme-peci-070822568.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 10 September 2010. 
  2. 2.0 2.1 2.2 Rozan Yunos (23 September 2007). "The origin of the songkok or 'kopiah'". The Brunei Times. Archived from the original on 5 December 2008. https://web.archive.org/web/20081205140605/http://www.bt.com.bn/en/features/2007/09/23/the_origin_of_the_songkok_or_kopiah। আহৰণ কৰা হৈছে: 13 April 2016. 
  3. Abdullah Mubarok (21 February 2016). "PDIP: Kopiah Bagian Dari identitas Nasional" (id ভাষাত). Inilah.com. http://m.inilah.com/news/detail/2275754/pdip-kopiah-bagian-dari-identitas-nasional। আহৰণ কৰা হৈছে: 13 April 2016. 
  4. Ras, J. J., 1968, Hikayat Bandjar. A Study in Malay Historiography. The Hague (Bibliotheca Indonesica, 1)
  5. Nugroho, Irawan Djoko (2011). Majapahit Peradaban Maritim. Suluh Nuswantara Bakti. ISBN 978-602-9346-00-8. 
  6. Hikayat Banjar, 6.3: Maka kaluar dangan parhiasannya orang barbaju-rantai ampat puluh sarta padangnya barkupiah taranggos sakhlat merah, orang mambawa astenggar ampat puluh, orang mambawa parisai sarta padangnya ampat puluh, orang mambawa dadap sarta sodoknya sapuluh, orang mambawa panah sarta anaknya sapuluh, yang mambawa tumbak parampukan barsulam amas ampat puluh, yang mambawa tameng Bali bartulis air mas ampat puluh. (See Ras, 1968: Line 1208, 1209) Translation: "So came out with their ornaments men with chain mail numbered forty alongside their swords and red kopiah [skull cap], men carrying astengger [arquebus] numbered forty, men carrying shield and swords numbered forty, men carrying dadap [a type of shield] and sodok [broad-bladed spear-like weapon] numbered ten, men carrying bows and arrows numbered ten, (men) who carried parampukan spears embroidered with gold numbered forty, (men) who carried Balinese shields with golden water engraving numbered forty."
  7. Pigafetta, Antonio (1956). "Vocaboli de Questi Popoli Mori". In Manfroni, Camillo. Relazione del primo viaggio intorno al mondo, Antonio Pigafetta, 1524. Istituto Editoriale Italiano. https://archive.org/details/1956relazionedelprimoviaggiointornoalmondo/page/n125/mode/2up. 
  8. Bausani, Alessandro (December 1960). "The First Italian-Malay Vocabulary by Antonio Pigafetta". East and West খণ্ড 11: 229–248. https://www.jstor.org/stable/29754279. 
  9. Hussain, Khalid Muhammad, ed (1986). Hikayat Iskandar Zulkarnain (2nd সম্পাদনা). প্ৰকাশক Kuala Lumpur: Dewan Bahasa. 
  10. Syair Siti Zubaidah MCP text
  11. Journal of the Society for Army Historical Research. Society for Army Historical Research.. 1996. https://books.google.com/books?id=u3JnAAAAMAAJ. 
  12. Yusep Hendarsyah (28 April 2011). "Peci Hitam dan Identitas Paling Indonesia". Kompasiana. Archived from the original on 12 August 2012. https://web.archive.org/web/20120812064751/http://sejarah.kompasiana.com/2011/04/28/peci-hitam-dan-identitas-paling-indonesia। আহৰণ কৰা হৈছে: 28 March 2012. 
  13. Ramadhian, Nabilla (2022-12-27). "Cerita di Balik Jemaat Misa Natal Gereja Kampung Sawah yang Pakai Baju Adat Betawi Halaman all" (id ভাষাত). KOMPAS.com. https://megapolitan.kompas.com/read/2022/12/27/09024141/cerita-di-balik-jemaat-misa-natal-gereja-kampung-sawah-yang-pakai-baju। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-01-12. 
  14. (ms ভাষাত) Hubungan Etnik di Malaysia. ITBM. 2011. পৃষ্ঠা. 127–. ISBN 978-983-068-579-3. https://books.google.com/books?id=CdnW2Lnv11UC&pg=PA127. 
  15. http://www.istiadat.gov.my/wp-content/uploads/2020/12/3.-Pakaian-Rasmi-Istiadat-No.-1-Dress-Bagi-Ahli-Parlimen-dan-Ahli-Dewan-Negara-Siang.pdf সাঁচ:Bare URL PDF