নাৰীবাদী পদ্ধতি

নাৰীবাদী পদ্ধতি (ইংৰাজী: Feminist method) হৈছে স্পষ্টভাৱে নাৰীবাদী দৃষ্টিকোণৰ পৰা অনুসন্ধান কৰা আৰু তত্ত্ব সৃষ্টিৰ বাবে যুগুতোৱা এক মাধ্যম।^[1] নাৰীবাদী পদ্ধতিসমূহ বৈচিত্ৰ্যময়। ইয়াৰ কেইটামান সাধাৰণ লক্ষ্য বা বৈশিষ্ট্য থাকে-য'ত গৱেষণাগত পক্ষপাতিত্ব দূৰ কৰিব বিচৰা, সামাজিক পৰিৱৰ্তন আনিব বিচৰা, মানৱ বৈচিত্ৰ্য প্ৰদৰ্শন কৰা আৰু গৱেষকৰ স্থিতি স্বীকাৰ কৰা আদি অন্তৰ্ভুক্ত।^[2] স্বাভাৱিক বৈজ্ঞানিক যুক্তিৰ ওপৰত প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰাটো নাৰীবাদী পদ্ধতিৰ আন এটা ৰূপ।^[3]

এই পদ্ধতিসমূহৰ প্ৰতিটোৱেই বিভিন্ন অংশৰে গঠিত হ'ব লাগিব। যেনে- প্ৰমাণ সংগ্ৰহ, তত্ত্বৰ পৰীক্ষণ, তথ্য উপস্থাপন, আৰু খণ্ডনৰ স্থান। গৱেষণাক বৈজ্ঞানিকভাৱে কেনেকৈ সমৰ্থন কৰা হয় আৰু ই ফলাফলত প্ৰভাৱ পেলায়-সেয়াও এই ধাৰণাই সংযুক্ত কৰে। চেতনা বৃদ্ধিৰ দৰেই কিছুমান নাৰীবাদী পদ্ধতিয়ে নাৰীৰ সামূহিক আৱেগক প্ৰভাৱিত কৰে। ^[4]

ইয়াৰ প্ৰবল নাৰীবাদী সমৰ্থক হৈছে নেন্সি হাৰ্টছক, হিলাৰী ৰোজ আৰু চেণ্ড্ৰা হাৰ্ডিং।^[5]এই বিতৰ্কত নাৰীবাদী সমাজবিজ্ঞানীসকলে গুৰুত্বপূৰ্ণ অৱদান আগবঢ়াইছে কাৰণ তেওঁলোকে ধনাত্মকবাদক দাৰ্শনিক কাঠামো হিচাপে সমালোচনা কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে আৰু অধিক নিৰ্দিষ্টভাৱে ইয়াৰ আটাইতকৈ তীব্ৰ পদ্ধতিগত আহিলা হিচাপে সমালোচনা কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে—যি ইয়াৰ বিচ্ছিন্ন আৰু বস্তুনিষ্ঠ বৈজ্ঞানিক গৱেষণাৰ অনুশীলন আৰু গৱেষণা বিষয়সমূহৰ বস্তুনিষ্ঠকৰণৰ বাবে পৰিমাণগত পদ্ধতি ( গ্ৰেহাম ১৯৮৩খ; ৰেইনহাৰ্জ ১৯৭৯)।

শেহতীয়াকৈ নাৰীবাদী পণ্ডিতসকলে যুক্তি দিছে যে পৰিমাণগত পদ্ধতি নাৰীবাদী দৃষ্টিভংগীৰ সৈতে সামঞ্জস্যপূৰ্ণ, যেতিয়ালৈকে তেওঁলোক নাৰীবাদী তত্ত্বৰ প্ৰতি মনোযোগী।^[6]এই পদ্ধতিগত সমালোচনাসমূহক বিদ্যায়তনিক দিশৰ ভিতৰত বিকল্প মূল্যবোধৰ বাবে স্থান বিচাৰিবলৈ সংগ্ৰাম কৰি থকা নাৰীবাদী পণ্ডিতৰ পটভূমিত স্থাপন কৰা হৈছিল। ড'ৰথী স্মিথে (১৯৭৪) যুক্তি দিছিল যে "সমাজবিজ্ঞান ... পুৰুষৰ সামাজিক ব্ৰহ্মাণ্ডৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি গঢ় লৈ উঠিছে আৰু ইয়াৰ ভিতৰতে ই গঢ় লৈ উঠিছে।"

বস্তুনিষ্ঠতা আৰু আনৰ নিৰ্মাণ সম্পাদনা কৰক

নাৰীবাদী পদ্ধতিসমূহক বহুলাংশে গৱেষণা বিষয়টোৰ বিষয়ে সাম্ৰাজ্যবাদী, বৰ্ণবাদী আৰু পিতৃতান্ত্ৰিক ধাৰণাসমূহৰ অধীনত কাম কৰা বিদ্যমান গৱেষণা পদ্ধতিসমূহৰ খণ্ডন হিচাপে উপস্থাপন কৰা হৈছে।^[7]গৱেষকসকলৰ পক্ষপাতদুষ্ট দৃষ্টিভংগী আৰু অনুমানসমূহ আঙুলিয়াই দি নাৰীবাদী পণ্ডিতসকলে বস্তুনিষ্ঠতাৰ ধাৰণাটোৱে যে কেৱল শ্বেতাংগ, পুৰুষৰ দৃষ্টিভংগীৰ আহিলা হিচাপে কাম কৰে-সেয়া দেখুৱায়।^[8]^[9]

পৰম্পৰাগত গৱেষক-বিষয় সম্পৰ্কৰ অন্তৰ্নিহিত বিষয়-বস্তুৰ সম্পৰ্কও। তেনে প্ৰেক্ষাপটত গৱেষকজন স্বায়ত্ত্বশাসিত বিষয় হৈ পৰে যেতিয়া তেওঁলোকে আন মানুহক বস্তু হিচাপে অধ্যয়ন কৰে। এই ক্ষেত্ৰত “বিষয়”টোক বৈজ্ঞানিক অনুসন্ধানৰ প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে বিড়ম্বনাৰ দৰে বস্তুনিষ্ঠতা প্ৰদান কৰা হয়, যিয়ে তেওঁলোকৰ এজেন্সী বা তেওঁলোকৰ সম্প্ৰদায়ৰ ইচ্ছাক লক্ষ্য নকৰে।^[10]

জৈৱিক লিংগক বৈজ্ঞানিক নিৰ্মাণ হিচাপে প্ৰশ্ন কৰা সম্পাদনা কৰক

বিজ্ঞানক প্ৰশ্ন কৰাৰ জৰিয়তে এন্নে ফাউষ্টো-ষ্টাৰলিঙে পুৰুষ আৰু মহিলা মাত্ৰ দুটা লিংগ থকাৰ ধাৰণাটোৰ পৰিৱৰ্তে বিকল্পৰ কথা উলিয়াইছিল।[15] তেওঁৰ মতে জৈৱিক বিকাশৰ জৰিয়তে দুটা লিংগৰ পৰিৱৰ্তে পাঁচটা লিংগ হোৱাৰ সম্ভাৱনা থাকে।^[11] সেইকেইটা হৈছে পুৰুষ, মহিলা, মেৰম (পুৰুষ ছ্যুড’হাৰ্মাফ্ৰ’ডাইট, অৰ্থাৎ অণ্ডকোষৰ কলাযুক্ত), ফাৰ্ম (মাইকী ছ্যুড’হাৰ্মাফ্ৰ’ডাইট, অৰ্থাৎ ডিম্বাশয়ৰ কলাযুক্ত), আৰু হাৰ্ম (প্ৰকৃত হাৰ্মাফ্ৰ’ডাইট, অৰ্থাৎ অণ্ডকোষ আৰু ডিম্বাশয় দুয়োটা কলাযুক্ত)।^[12]^[13]

আৱেগ সম্পাদনা কৰক

এলিছন জাগাৰে যুক্তি আৰু আৱেগৰ মাজৰ দ্বৈততাক লৈ বিতৰ্ক কৰে আৰু যুক্তি আগবঢ়ায় যে যুক্তিবাদৰ বাবে আৱেগৰ প্ৰয়োজন।^[14] তেওঁ কয় যে আৱেগ সাধাৰণতে নাৰীৰ সৈতে জড়িত আৰু যুক্তিবাদ পুৰুষৰ সৈতে জড়িত।^[15]তেওঁ লগতে দাবী কৰে যে আৱেগৰ উৎপত্তিৰ সন্দৰ্ভত বহু তত্ত্ব আছে আৰু দীৰ্ঘম্যাদীভাৱে আৱেগৰ কথা শুনিলে ভাল সিদ্ধান্ত ল'ব পাৰি।^[16]

তথ্যসূত্ৰ সম্পাদনা কৰক

↑ Reinharz, Shulamit; Davidman, Lynn (April 30, 1992). Feminist Methods in Social Research. প্ৰকাশক New York: Oxford University Press. পৃষ্ঠা. 241. ISBN 978-0-19-507386-7. https://archive.org/details/feministmethodsi0000rein.
↑ Reinharz, Shulamit; Davidman, Lynn (April 30, 1992). Feminist Methods in Social Research. প্ৰকাশক New York: Oxford University Press. পৃষ্ঠা. 249–269. ISBN 978-0-19-507386-7. https://archive.org/details/feministmethodsi0000rein.
↑ Reinharz, Shulamit; Davidman, Lynn (April 30, 1992). Feminist Methods in Social Research. প্ৰকাশক New York: Oxford University Press. পৃষ্ঠা. 247. ISBN 978-0-19-507386-7. https://archive.org/details/feministmethodsi0000rein.
↑ Bird, Sharon. "Feminist Methods of Research". Iowa State University.
↑ Code, Lorriane. "Feminist Epistomology". Routlage Encyclopedia of Philosophy. Archived from the original on 3 May 2015. https://web.archive.org/web/20150503020145/http://www.rep.routlage.com/article/P020SECT3। আহৰণ কৰা হৈছে: 19 November 2011.
↑ Harnois, Catherine E. (2013). Feminist measures in survey research. প্ৰকাশক Thousand Oaks: SAGE. ISBN 9781412988353. OCLC 754105745.
↑ Smith, Linda (May 10, 2012). Decolonizing Methodologies: Research and Indigenous Peoples. প্ৰকাশক London: Zed Books. পৃষ্ঠা. 1. ISBN 978-1-84813-950-3.
↑ Reinharz, Shulamit; Davidman, Lynn (April 30, 1992). Feminist Methods in Social Research. প্ৰকাশক New York: Oxford University Press. পৃষ্ঠা. 261. ISBN 978-0-19-507386-7. https://archive.org/details/feministmethodsi0000rein.
↑ Harding, Sarah (January 22, 1988). Feminism and Methodology: Social Science Issues. প্ৰকাশক Bloomington, Ind.: Indiana University Press. পৃষ্ঠা. 9. ISBN 978-0-253-20444-8. https://archive.org/details/feminismmethodol0000hard.
↑ Reinharz, Shulamit; Davidman, Lynn (April 30, 1992). Feminist Methods in Social Research. প্ৰকাশক New York: Oxford University Press. পৃষ্ঠা. 263. ISBN 978-0-19-507386-7. https://archive.org/details/feministmethodsi0000rein.
↑ Fausto-Sterling, Anne (Mar–Apr 1993). "The Five Sexes". The Sciences খণ্ড 33 (2): 20–26. doi:10.1002/j.2326-1951.1993.tb03081.x.
↑ Fausto-Sterling, Anne (Mar–Apr 1993). "The Five Sexes". The Sciences খণ্ড 33 (2): 20–26. doi:10.1002/j.2326-1951.1993.tb03081.x.
↑ Fausto-Sterling, Anne (Mar–Apr 1993). "The Five Sexes". The Sciences খণ্ড 33 (2): 20–26. doi:10.1002/j.2326-1951.1993.tb03081.x.
↑ Jaggar, Allison (1989). "Love and knowledge: Emotion in feminist epistemology". Inquiry খণ্ড 32 (2): 151–176. doi:10.1080/00201748908602185. https://philarchive.org/rec/JAGLAK.
↑ Jaggar, Allison (1989). "Love and knowledge: Emotion in feminist epistemology". Inquiry খণ্ড 32 (2): 151–176. doi:10.1080/00201748908602185. https://philarchive.org/rec/JAGLAK.
↑ Jaggar, Allison (1989). "Love and knowledge: Emotion in feminist epistemology". Inquiry খণ্ড 32 (2): 151–176. doi:10.1080/00201748908602185. https://philarchive.org/rec/JAGLAK.

[1] Reinharz, Shulamit; Davidman, Lynn (April 30, 1992). Feminist Methods in Social Research. প্ৰকাশক New York: Oxford University Press. পৃষ্ঠা. 241. ISBN 978-0-19-507386-7. https://archive.org/details/feministmethodsi0000rein.

[2] Reinharz, Shulamit; Davidman, Lynn (April 30, 1992). Feminist Methods in Social Research. প্ৰকাশক New York: Oxford University Press. পৃষ্ঠা. 249–269. ISBN 978-0-19-507386-7. https://archive.org/details/feministmethodsi0000rein.

[3] Reinharz, Shulamit; Davidman, Lynn (April 30, 1992). Feminist Methods in Social Research. প্ৰকাশক New York: Oxford University Press. পৃষ্ঠা. 247. ISBN 978-0-19-507386-7. https://archive.org/details/feministmethodsi0000rein.

[4] Bird, Sharon. "Feminist Methods of Research". Iowa State University.

[5] Code, Lorriane. "Feminist Epistomology". Routlage Encyclopedia of Philosophy. Archived from the original on 3 May 2015. https://web.archive.org/web/20150503020145/http://www.rep.routlage.com/article/P020SECT3। আহৰণ কৰা হৈছে: 19 November 2011.

[6] Harnois, Catherine E. (2013). Feminist measures in survey research. প্ৰকাশক Thousand Oaks: SAGE. ISBN 9781412988353. OCLC 754105745.

[7] Smith, Linda (May 10, 2012). Decolonizing Methodologies: Research and Indigenous Peoples. প্ৰকাশক London: Zed Books. পৃষ্ঠা. 1. ISBN 978-1-84813-950-3.

[8] Reinharz, Shulamit; Davidman, Lynn (April 30, 1992). Feminist Methods in Social Research. প্ৰকাশক New York: Oxford University Press. পৃষ্ঠা. 261. ISBN 978-0-19-507386-7. https://archive.org/details/feministmethodsi0000rein.

[9] Harding, Sarah (January 22, 1988). Feminism and Methodology: Social Science Issues. প্ৰকাশক Bloomington, Ind.: Indiana University Press. পৃষ্ঠা. 9. ISBN 978-0-253-20444-8. https://archive.org/details/feminismmethodol0000hard.

[10] Reinharz, Shulamit; Davidman, Lynn (April 30, 1992). Feminist Methods in Social Research. প্ৰকাশক New York: Oxford University Press. পৃষ্ঠা. 263. ISBN 978-0-19-507386-7. https://archive.org/details/feministmethodsi0000rein.

[11] Fausto-Sterling, Anne (Mar–Apr 1993). "The Five Sexes". The Sciences খণ্ড 33 (2): 20–26. doi:10.1002/j.2326-1951.1993.tb03081.x.

[12] Fausto-Sterling, Anne (Mar–Apr 1993). "The Five Sexes". The Sciences খণ্ড 33 (2): 20–26. doi:10.1002/j.2326-1951.1993.tb03081.x.

[13] Fausto-Sterling, Anne (Mar–Apr 1993). "The Five Sexes". The Sciences খণ্ড 33 (2): 20–26. doi:10.1002/j.2326-1951.1993.tb03081.x.

[14] Jaggar, Allison (1989). "Love and knowledge: Emotion in feminist epistemology". Inquiry খণ্ড 32 (2): 151–176. doi:10.1080/00201748908602185. https://philarchive.org/rec/JAGLAK.

[15] Jaggar, Allison (1989). "Love and knowledge: Emotion in feminist epistemology". Inquiry খণ্ড 32 (2): 151–176. doi:10.1080/00201748908602185. https://philarchive.org/rec/JAGLAK.

[16] Jaggar, Allison (1989). "Love and knowledge: Emotion in feminist epistemology". Inquiry খণ্ড 32 (2): 151–176. doi:10.1080/00201748908602185. https://philarchive.org/rec/JAGLAK.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]