পৰম্পৰা

দীৰ্ঘদিন ধৰি সমূহীয়াকৈ পালন কৰি অহা আচাৰ-নীতি

পৰম্পৰা (ইংৰাজী: Tradition) হ’ল, সমাজৰ কোনো এটা অংশ বা গোটে দীৰ্ঘদিন ধৰি সমূহীয়াকৈ পালন কৰি অহা আচাৰ-নীতি৷ অৰ্থাৎ পুৰুষানুক্ৰমে চলি অহা অলিখিত মত, বিশ্বাস বা নিয়মেই হ’ল পৰম্পৰা৷ অৱশ্যে আধুনিক যুগত কেৱল ’অলিখিত মত বা নিয়ম’ বুলি পৰম্পৰাক সামৰি থোৱা অযুগুত; কাৰণ অৰ্থ বিস্তৃতিৰ বাবে ই কেতবোৰ লিখিত ৰীতি-নীতিকো সামৰি লৈছে৷[1] হেমকোষ অভিধানমতে পৰম্পৰাৰ অৰ্থ হ’ল; “সমাজ জাতি বা বংশ-পৰিয়ালত পুৰুষানুক্ৰমে চলি অহা আচাৰ-বিশ্বাস, ৰীতি-নীতি আদি’’৷[2] পৰম্পৰাসমূহ হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি স্থায়ী আৰু বিকশিত হ’ব পাৰে—“পৰম্পৰা’’ শব্দটো লেটিন শব্দ tradere ৰ পৰা উদ্ভৱ হোৱা যাৰ আক্ষৰিক অৰ্থ হৈছে সংক্ৰমণ কৰা, গতাই দিয়া, সুৰক্ষিত ৰখাৰ বাবে দিয়া। ইংৰাজী শব্দ “tradition’’ লেটিন traditio ৰ পৰা ফৰাচী যোগেদি আহিছে, বিশেষ্যটো ক্ৰিয়াৰ পৰা tradere ; ইয়াক প্ৰথমে ৰোমান আইনত আইনী হস্তান্তৰ আৰু উত্তৰাধিকাৰৰ ধাৰণাক বুজাবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল।[3] পৰম্পৰাৰ প্ৰাচীন ইতিহাস আছে বুলি সাধাৰণতে ধাৰণা কৰা হয় যদিও বহু পৰম্পৰা ইচ্ছাকৃতভাৱে কম সময়ৰ ভিতৰতেও উদ্ভাৱন কৰা হৈছে, সেয়া ৰাজনৈতিক হওক বা সাংস্কৃতিক হওক৷। বিভিন্ন আনুষ্ঠানিক বিশেষজ্ঞসকলেও শব্দটোক বিভিন্ন ধৰণে ব্যৱহাৰ কৰে।

সাধাৰণতে, “পৰম্পৰা অনুসৰি’’ বা “পৰম্পৰামতে’’ বাক্যাংশটোৱে বুজায় যে, ইয়াৰ পিছত যি তথ্য আহিব সেয়া কেৱল মৌখিক পৰম্পৰাৰ দ্বাৰাহে জনা যায়; ভৌতিক নথিপত্ৰ বা কোনো ভৌতিক কৃত্ৰিমতা বা অন্য গুণৰ দ্বাৰা সমৰ্থিত নহয়। প্ৰমাণ, আলোচনা কৰা তথ্যৰ গুণগত মান বুজাবলৈ “পৰম্পৰা’’ শব্দটো ব্যৱহাৰ কৰা হয়। উদাহৰণস্বৰূপে, “পৰম্পৰা অনুসৰি হোমাৰৰ জন্ম হৈছিল চিঅ'ছত, কিন্তু আন বহুতো স্থানীয় লোকে ঐতিহাসিকভাৱে তেওঁক নিজৰ বুলি দাবী কৰে’’৷ এই পৰম্পৰা হয়তো কেতিয়াবা প্ৰমাণিত হ’বও পাৰে বা নহ’বও পাৰে। আন এটা উদাহৰণ, “কমলা কুঁৱৰী, পৰম্পৰা অনুসৰি এজনী প্ৰকৃত জনহিতৈষী নাৰী, যিয়ে প্ৰজাৰ মংগলৰ কাৰণে প্ৰাণ আহুতি দিছে’’ ই প্ৰামাণিক নথিভুক্ত তথ্য হওক বা নহওক কিয়, ইয়াৰ দ্বাৰা সাংস্কৃতিক ইতিহাস আৰু সাহিত্য হিচাপে ইয়াৰ মূল্য কিন্তু হ্ৰাস নহয়।

পৰম্পৰাসমূহ কেইবাটাও শৈক্ষিক ক্ষেত্ৰত অধ্যয়নৰ বিষয়বস্তু, বিশেষকৈ সমাজ বিজ্ঞান: যেনে, লোককথা অধ্যয়ন, নৃতত্ত্ব, পুৰাতত্ত্ব, আৰু জীৱবিজ্ঞান ইত্যাদি। পূৰ্বৰ সময়ক ধৰি ৰখাৰ ধাৰণা হিচাপে পৰম্পৰাৰ ধাৰণাটো ৰাজনৈতিক আৰু দাৰ্শনিক বক্তৃতাতো পোৱা যায়। উদাহৰণস্বৰূপে, ই পৰম্পৰাবাদৰ ৰাজনৈতিক ধাৰণাটোৰ ভিত্তি৷ কলাত্মক প্ৰেক্ষাপটত পৰম্পৰাৰ সহায়ত এটা শিল্পৰূপৰ সঠিক প্ৰদৰ্শন নিৰ্ণয় কৰা হয়। উদাহৰণস্বৰূপে, পৰম্পৰাগত ধাৰাসমূহ, (যেনে পৰম্পৰাগত নৃত্য) পৰিৱেশনত কোনো শিল্পৰূপ কেনেকৈ ৰচনা কৰিব লাগে সেই বিষয়ে নিৰ্দেশ দিয়া নিৰ্দেশনাৰ আনুগত্যক পৰিৱেশকৰ নিজৰ পছন্দতকৈ অধিক গুৰুত্ব দিয়া হয়। কেইবাটাও কাৰকে পৰম্পৰা হেৰুৱাব অথবা বেছিকৈ বৃদ্ধি কৰিব পাৰে, য’ত ঔদ্যোগীকৰণ, গোলকীকৰণ, আৰু নিৰ্দিষ্ট সাংস্কৃতিক গোটৰ আত্মসাৎ বা প্ৰান্তীয়কৰণ অন্তৰ্ভুক্ত। ইয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া স্বৰূপে এতিয়া বিশ্বৰ বহু দেশত পৰম্পৰাগত ভাষাৰ দৰে দিশসমূহৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি পৰম্পৰা-সংৰক্ষণৰ প্ৰচেষ্টা আৰম্ভ কৰা হৈছে। পৰম্পৰাক সাধাৰণতে আধুনিকতাৰ লক্ষ্যৰ সৈতে বিপৰীতমুখী কৰা হয় আৰু ইয়াক ৰীতি-নীতি, নীতি-নিয়ম, আইন, নিয়ম, ৰুটিন, নিয়ম আৰু অনুৰূপ ধাৰণাসমূহৰ পৰা পৃথক কৰা উচিত।

আন বহুতো সাধাৰণ শব্দৰ দৰেই পৰম্পৰাৰ বহু সংজ্ঞাও আছে। পৰম্পৰাৰ ধাৰণাটোৱে সামৰি লয় কেইবাটাও আন্তঃসম্পৰ্কীয় ধাৰণা; ঐক্যবদ্ধকাৰী কথাটো হ'ল পৰম্পৰাই অতীতত কৰা বা বিশ্বাস কৰা বিশ্বাস, বস্তু বা ৰীতি-নীতিক বুজায়, ইয়াৰ পৰাই উৎপত্তি হোৱা, এটা প্ৰজন্মই আন এটা প্ৰজন্মলৈ শিকাই সময়ৰ মাজেৰে সংক্ৰমিত হোৱা আৰু বৰ্তমানত কৰা বা বিশ্বাস কৰা।[4] পৰম্পৰাই এনে বিশ্বাস বা ৰীতি-নীতিকো বুজাব পাৰে যিবোৰ প্ৰাগঐতিহাসিক, উৎপত্তিৰ সৈতে, “আদিকাল’’ৰ পৰা বিদ্যমান।[5] পৰম্পৰাৰ উৎপত্তি প্ৰায়ে অনুমান কৰা হয় প্ৰাচীন, অপৰিৱৰ্তনীয়, আৰু গভীৰভাৱে গুৰুত্বপূৰ্ণ, যদিও কেতিয়াবা অনুমান কৰাতকৈ বহু কম "প্ৰাকৃতিক" হ'ব পাৰে।[6]অনুমান কৰা হৈছে যে কোনো এটা অনুশীলন, বিশ্বাস বা বস্তুক পৰম্পৰাগত হিচাপে চাবলৈ তিনিটা প্ৰজন্মৰ ওপৰত অন্ততঃ দুটা সংক্ৰমণৰ প্ৰয়োজন।[5] কিছুমান পৰম্পৰা ইচ্ছাকৃতভাৱে উদ্ভাৱন কৰা হৈছিল কোনোবা নহয় কোনোবা কাৰণত, প্ৰায়ে এটা নিৰ্দিষ্ট প্ৰতিষ্ঠানৰ গুৰুত্ব উজ্জ্বল বা পৰিসৰ বৃদ্ধি কৰিবলৈ।[7]পৰম্পৰাসমূহো দিনটোৰ প্ৰয়োজন অনুসৰি খাপ খুৱাব পাৰি, আৰু পৰিৱৰ্তনসমূহ প্ৰাচীন পৰম্পৰাৰ অংশ হিচাপে গ্ৰহণযোগ্য কৰি ল’ব পাৰি। পৰম্পৰা লাহে লাহে সলনি হয়, এটা প্ৰজন্মৰ পৰা পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মলৈ পৰিৱৰ্তনক উল্লেখযোগ্য হিচাপে দেখা যায়।.[8] এইদৰে পৰম্পৰাসমূহ পালন কৰাসকলে এই পৰিৱৰ্তনৰ বিষয়ে সচেতনভাৱে সচেতন নহ’ব, আৰু বহু প্ৰজন্মৰ পিছত কোনো পৰম্পৰাত ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন হ’লেও, ইয়াক অপৰিৱৰ্তিত হিচাপে দেখা যাব।[8]

তথ্য সূত্ৰ

সম্পাদনা কৰক
  1. "ভাৰতীয় সমাজত পৰম্পৰা আৰু আধুনিকতা". https://muktosinta.org/bharotio-somajot-porompora-aru-aadhunikota/। আহৰণ কৰা হৈছে: 13 February 2023. 
  2. বৰুৱা, হেমচন্দ্ৰ (১৯০০ প্ৰথম প্ৰকাশ, ২০১৫ ষষ্ঠদশ প্ৰকাশ). হেমকোষ. হেমকোষ প্ৰকাশন. পৃষ্ঠা. ৭৯৬. 
  3. Anthony Giddens (2003). Runaway world: how globalization is reshaping our lives. Taylor & Francis. পৃষ্ঠা. 39. ISBN 978-0-415-94487-8. https://books.google.com/books?id=KPMtVIsNo-wC&pg=PA39. 
  4. Shils 12
  5. 5.0 5.1 Shils 15
  6. Hobsbawm 3–4
  7. Hobsbawm 1
  8. 8.0 8.1 Shils 14