ফ্ৰেংকলিন ডেলানো ৰুজভেল্ট (ইংৰাজী: Franklin Delano Roosevelt) (জন্ম:- ৩০ জানুৱাৰী,১৮৮২ – মৃত্যু:-১২ এপ্ৰিল,১৯৪৫) তেওঁক চমুকৈ এফডিআৰ(FDR) বুলিও জনা যায়। আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৩২ তম ৰাষ্ট্ৰপতি আছিল। ১৯৩৩ চনৰ পৰা ১৯৪৫ চনলৈকে তেওঁৰ মৃত্যু পৰ্যন্ত সেৱা আগবঢ়াইছিল। আটাইতকৈ দীঘলীয়া সময় কাৰ্যকাল অতিবাহিত কৰা আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰপতি। তেওঁ হৈছে একমাত্ৰ ৰাষ্ট্ৰপতি যিয়ে দুটাতকৈ অধিক কাৰ্যকাল সেৱা আগবঢ়াইছে। তেওঁৰ প্ৰাৰম্ভিক দুটা কাৰ্যকালত পৃথিৱী জুৰি চলা অৰ্থনৈতিক মহা মন্দাৱস্থাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়াৰ ওপৰত কেন্দ্ৰিত আছিল। আনহাতে তেওঁৰ তৃতীয় আৰু চতুৰ্থ কাৰ্যকালত তেওঁ আমেৰিকাক দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধত জড়িত হোৱাৰ প্ৰতি মনোনিৱেশ কৰা দেখা গৈছিল। বিখ্যাত ডেলানো আৰু ৰুজভেল্ট পৰিয়ালৰ সদস্য ৰুজভেল্টে ১৯১১ চনৰ পৰা ১৯১৩ চনলৈ নিউয়ৰ্ক ষ্টেট চিনেটলৈ নিৰ্বাচিত হৈছিল আৰু তেতিয়া প্ৰথম বিশ্বযুদ্ধৰ সময়ত ৰাষ্ট্ৰপতি উড্ৰো উইলছনৰ অধীনত নৌসেনাৰ সহকাৰী সচিব আছিল। ৰুজভেল্ট ১৯২০ চনত ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচনত ডেমক্ৰেটিক পাৰ্টিৰ টিকটত জেমছ এম কক্সৰ চলন্ত সঙ্গী আছিল। কিন্তু কক্স ৰিপাব্লিকান মনোনীত ৱাৰেন জি হাৰ্ডিঙৰ হাতত পৰাজিত হয়। ১৯২১ চনত ৰুজভেল্ট ৰ পক্ষাঘাতজনিত ৰোগত আক্ৰান্ত হয় যিয়ে তেওঁৰ ভৰি স্থায়ীভাৱে পক্ষাঘাতগ্ৰস্ত কৰে। আংশিকভাৱে তেওঁৰ পত্নী এলেনোৰ ৰুজভেল্টৰ উৎসাহৰ জৰিয়তে তেওঁ ১৯২৯ চনৰ পৰা ১৯৩৩ চনলৈ নিউয়ৰ্কৰ গভৰ্ণৰ হিচাপে ৰাজহুৱা কাৰ্যালয়লৈ উভতি আহে। সেই সময়ত হৈ থকা অৰ্থনৈতিক মহা মন্দাৱস্থাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ কাৰ্যসূচীৰ প্ৰচাৰ কৰিছিল। ১৯৩২ চনৰ ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচনত ৰুজভেল্টে ৰাষ্ট্ৰপতি হাৰ্বাৰ্ট হুভাৰক বিপুল বিজয়ত পৰাস্ত কৰে। ৰাষ্ট্ৰপতি হিচাপে তেওঁৰ প্ৰথম ১০০ দিনত ৰুজভেল্টে অভূতপূৰ্ব আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ আইনৰ নেতৃত্ব দিছিল আৰু বেছিভাগ মহা মন্দাৱস্থাৰ সময়ত ফেডাৰেল চৰকাৰক অৰ্থনৈতিক পুনৰ্জীৱিত কৰাৰ বাবে নিৰ্দেশ দিছিল, নতুন চুক্তি ৰূপায়ণ কৰিছিল, নতুন চুক্তি, নতুন মিত্ৰজোঁট গঢ়ি তুলিছিল, আৰু আমেৰিকাৰ ৰাজনীতিক পঞ্চম পক্ষ প্ৰণালীলৈ পুনৰ ৰূপ কৰিছিল।

ৰুজভেল্টৰ অধীনত ৰূপায়ণ কৰা মুখ্য কাৰ্যসূচী আৰু আইনৰ ভিতৰত আছে চিকিউৰিটিজ এণ্ড এক্সচেঞ্জ কমিছন, ৰাষ্ট্ৰীয় শ্ৰমিক সম্পৰ্ক আইন, ফেডাৰেল ডিপজিট ইঞ্চিউৰেন্স কৰ্পোৰেচন, আৰু সামাজিক সুৰক্ষা। ১৯৪০ চনত, তেওঁ ম্যাদৰ সীমা আনুষ্ঠানিকভাৱে ৰূপায়ণ কৰাৰ আগতে পুনৰ নিৰ্বাচনৰ বাবে সফলতাৰে প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিছিল। ১৯৪১ চনৰ ৭ ডিচেম্বৰত পাৰ্ল হাৰ্বাৰত জাপানী আক্ৰমণৰ পিছত ৰুজভেল্টে জাপানৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধৰ ঘোষণা লাভ কৰে। ১৯৪১ চনৰ ১১ ডিচেম্বৰত নাজী জাৰ্মানী আৰু ইটালীয়ে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধ ঘোষণা কৰাৰ পিছত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ কংগ্ৰেছে ইয়াৰ বিনিময়ত যুদ্ধৰ অতিৰিক্ত ঘোষণাত অনুমোদন জনাইছিল।

প্ৰাৰম্ভিক জীৱন আৰু বিবাহ

সম্পাদনা কৰক

শৈশৱ

১৮৮৪ চনত ২ বছৰীয়া শিশু ৰুজভেল্ট

ফ্ৰেংকলিন ডেলানো ৰুজভেল্টৰ জন্ম ১৮৮২ চনৰ ৩০ জানুৱাৰীত নিউয়ৰ্কৰ হাইড পাৰ্কত ব্যৱসায়ী জেমছ ৰুজভেল্ট প্ৰথম আৰু তেওঁৰ দ্বিতীয় পত্নী চাৰা এন ডেলানোৰ ঘৰত হৈছিল। তেওঁৰ পিতৃ-মাতৃৰ ছয়জন সম্পৰ্কীয় ভাই [1] ধনী, প্ৰতিষ্ঠিত নিউয়ৰ্ক পৰিয়ালৰ আছিল- ক্ৰমে ৰুজভেল্ট, এস্পিনৱাল আৰু ডেলানোচ। হাইড পাৰ্কৰ ঐতিহাসিক কেন্দ্ৰৰ দক্ষিণে থকা স্প্ৰিংউড নামৰ এক বৃহৎ সম্পত্তিত বাস কৰিছিল। [2] ফ্ৰেংকলিনৰ দেউতাক জেমছ এজন বিশিষ্ট বৰ্বন ডেমক্ৰেট আছিল। এবাৰ তেওঁ ৰাষ্ট্ৰপতি গ্ৰোভাৰ ক্লিভলেণ্ডক লগ কৰিবলৈ শিশু ৰুজভেল্টক লগত লৈ গৈছিল। এই সভাৰ সময়ত ক্লিভলেণ্ডে এইদৰে কৈছিল: "মোৰ সৰু মানুহজন, মই তোমাৰ পৰা এক অদ্ভুত আশা কৰিছোঁ। এইটো হৈছে যে তুমি কেতিয়াবা আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰপতি হ'ব নোৱাৰিবানে।" [3]ফ্ৰেংকলিনৰ মাক চাৰা ৰুজভেল্টৰ প্ৰাৰম্ভিক বছৰবোৰত প্ৰভাৱশালীভাৱে ভূমিকা লৈছিল। এবাৰ তেওঁ কৈছিল, "মোৰ পুত্ৰ ফ্ৰেংকলিন এজন ডেলানো, একেবাৰে ৰুজভেল্ট নহয়।" [1][4]

শিক্ষা আৰু প্ৰাৰম্ভিক জীৱন

১৮৯৩ চনত ৰুজভেল্ট, ১১ বছৰ বয়সত
১৯০০ চনত ৰুজভেল্ট, ১৮ বছৰ বয়সত

সৰুতে ৰুজভেল্টে পোলো, টেনিছ আৰু গল্ফ খেলিবলৈ, গুলী চালনা কৰিবলৈ, পল' খেলিবলৈ শিকিছিল।[5][6] সঘ দুবছৰ বয়সৰ পৰা আৰম্ভ কৰি সাত ৰ পৰা পোন্ধৰ বছৰ বয়সলৈ সঘনাই ইউৰোপ ভ্ৰমণলৈ যোৱাৰ বাবে ৰুজভেল্টক জাৰ্মান আৰু ফৰাচী ভাষাত বাৰ্তালাপ কৰাত সিদ্ধহস্ত হৈছিল। ন বছৰ বয়সত জাৰ্মানীৰ পাব্লিক স্কুলত [7]পঢ়াৰ বাহিৰে ৰুজভেল্টক ১৪ বছৰ বয়সলৈকে শিক্ষকসকলে ঘৰুৱা শিক্ষা প্ৰদান কৰিছিল। তাৰ পিছত তেওঁ গ্ৰটন স্কুলত পঢ়িছিল। স্কুলখন হৈছে মেচাচুচেটছৰ গ্ৰোটনৰ এপিস্কোপাল বৰ্ডিং স্কুল।[8]তেওঁৰ বেছিভাগ গ্ৰটন সহপাঠীৰ দৰে ৰুজভেল্টও হাৰ্ভাৰ্ড কলেজলৈ গৈছিল। তেওঁ আলফা ডেল্টা ফি ভ্ৰাতৃত্বৰ সদস্য আছিল[9]ৰুজভেল্ট এজন শিক্ষাৰ্থী বা খেলুৱৈ হিচাপে তুলনামূলকভাৱে পৃথক নাছিল, কিন্তু তেওঁ 'হাৰ্ভাৰ্ড ক্ৰিমচন' দৈনিক বাতৰি কাকতৰ মুখ্য সম্পাদক হৈছিল। যাৰ বাবে উচ্চাকাংক্ষা, শক্তি আৰু আনক পৰিচালনা কৰাৰ সামৰ্থ্যৰ প্ৰয়োজন আছিল।[10]

১৯০০ চনত ৰুজভেল্টৰ দেউতাকৰ মৃত্যু হোৱাত যথেষ্ট মনোকষ্ট পায়। পৰৱৰ্তী বছৰত ৰুজভেল্টৰ পঞ্চম সম্পৰ্কীয় ভাই থিঅ'ডৰ ৰুজভেল্ট আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰপতি হয়। থিঅ'ডৰৰ শক্তিশালী নেতৃত্বশৈলী আৰু সংস্কাৰৰ উৎসাহে তেওঁক ফ্ৰেংকলিনৰ আদৰ্শ আৰু নায়ক কৰি তুলিছিল। ১৯০৩ চনত তেওঁ হাৰ্ভাৰ্ডৰ পৰা বুৰঞ্জী বিষয়ত স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰে।[11]

প্ৰাৰম্ভিক ৰাজনৈতিক জীৱন

সম্পাদনা কৰক

নিউয়ৰ্ক ৰাজ্যিক চিনেটৰ (১৯১০-১৯১৩)

সম্পাদনা কৰক

ৰুজভেল্টে আইনৰ অনুশীলনৰ প্ৰতি অলপ চিন্তা কৰিছিল আৰু বন্ধুসকলক কৈছিল যে তেওঁ ৰাজনীতিত প্ৰৱেশ কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰিছে।

১৯১২ চনত ৰুজভেল্ট

সম্পৰ্কীয় ভাই থিঅ'ডৰৰ প্ৰতি সন্মান থকা স্বত্বেও ফ্ৰেঙ্কলিনে ডেমক্ৰেটিক পাৰ্টিৰ সৈতে তেওঁৰ দেউতাকৰ সম্পৰ্ক ভাগ বতৰা কৰে আৰু ১৯১০ চনৰ নিৰ্বাচনৰ প্ৰস্তুতিৰ বাবে, দলটোৱে ৰুজভেল্টক নিউয়ৰ্ক ষ্টেট এচেম্বলীত আসনৰ বাবে নিযুক্তি দিয়ে।

নৌসেনাৰ সহকাৰী সচিব(১৯১৩–১৯১৯)

সম্পাদনা কৰক
নৌসেনাৰ সহকাৰী সচিব হিচাপে ৰুজভেল্ট, ১৯১৩

ৰুজভেল্টৰ উইলছনৰ সমৰ্থনৰ ফলত ১৯১৩ চনৰ মাৰ্চ মাহত তেওঁক নৌসেনাৰ সহকাৰী সচিব হিচাপে নিযুক্তি দিয়া হয়, সচিব জোচেফাছ ডেনিয়েলছৰ পিছত নৌ সেনা বিভাগৰ দ্বিতীয় স্থানৰ বিষয়া হোৱাত তেওঁ নৌসেনাত মনোযোগ দিছিল।

উপৰাষ্ট্ৰপতিৰ বাবে নিৰ্বাচনী প্ৰচাৰ (১৯২০)

সম্পাদনা কৰক

হুভাৰে ৰাজহুৱাভাৱে নিজকে ৰিপাব্লিকান বুলি ঘোষণা কৰাৰ পিছত হুভাৰৰ দৌৰৰ বাবে ৰুজভেল্টৰ পৰিকল্পনা ৰক্ষা পৰে, কিন্তু ৰুজভেল্টে ১৯২০ চনৰ উপ-ৰাষ্ট্ৰপতিৰ মনোনয়ন বিচাৰিবলৈ সিদ্ধান্ত লয়। ১৯২০ চনৰ ডেমক্ৰেটিক নেচনেল কনভেনশ্বনত ওহাইঅ'ৰ গভৰ্ণৰ জেমছ এম কক্সে দলৰ ৰাষ্ট্ৰপতিপদৰ মনোনয়ন লাভ কৰাৰ পিছত, তেওঁ ৰুজভেল্টক তেওঁৰ চলন্ত সঙ্গী হিচাপে বাছনি কৰে, আৰু সন্মিলনখনে তেওঁক এক্লামেচনৰ দ্বাৰা মনোনীত কৰে। তেতিয়া ৩৮ বছৰীয়া ৰুজভেল্টে ডেমক্ৰেটিক সন্মিলনৰ পিছত সহকাৰী সচিব পদৰ পৰা পদত্যাগ কৰে আৰু দলৰ টিকটৰ বাবে সমগ্ৰ দেশজুৰি প্ৰচাৰ চলায়।

পক্ষাঘাতজনিত ৰোগ আৰু ৰাজনৈতক প্ৰত্যাৱৰ্তন (১৯২১-১৯২৮)

সম্পাদনা কৰক

ৰুজভেল্টে ১৯২২ চনৰ নিৰ্বাচনত ৰাজনৈতিক প্ৰত্যাৱৰ্তনৰ বাবে সমৰ্থন গঢ়ি তুলিব বিচাৰিছিল, কিন্তু তেওঁৰ কেৰিয়াৰ এটা ৰোগৰ ফলত পথচ্যুত হৈছিল। ৰুজভেল্টক কঁকালৰ পৰা তললৈ স্থায়ীভাৱে পক্ষাঘাতগ্ৰস্ত হৈ পৰিছিল আৰু পলিঅ'ত আক্ৰান্ত বুলি ধৰা পৰিছিল।

নিউয়ৰ্কৰ গৱৰ্নৰ(১৯২৯-১৯৩২)

সম্পাদনা কৰক

১৯২৮ চনৰ ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচনত ডেমক্ৰেটিক ৰাষ্ট্ৰপতি পদৰ মনোনীত প্ৰাৰ্থী স্মিথে ৰুজভেল্টক ১৯২৮ চনৰ ৰাজ্যিক নিৰ্বাচনত নিউয়ৰ্কৰ গভৰ্ণৰ পদৰ বাবে প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিবলৈ কৈছিল। যদিও স্মিথ ৰাষ্ট্ৰপতি পদ হেৰুৱাইছিল, আৰু তেওঁৰ গৃহ ৰাজ্যত পৰাজিত হৈছিল, ৰুজভেল্ট এক শতাংশ ব্যৱধানত ৰাজ্যপাল নিৰ্বাচিত হৈছিল আৰু পৰৱৰ্তী ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দ্বী হৈছিল।

১৯৩২ চনৰ ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচন

সম্পাদনা কৰক

১৯৩২ চনৰ ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচন ওচৰ চাপি অহাৰ লগে লগে ৰুজভেল্টে ৰাষ্ট্ৰীয় ৰাজনীতিৰ প্ৰতি মনোযোগ আকৰ্ষণ কৰে, হোৱে আৰু ফাৰ্লিৰ নেতৃত্বত এটা প্ৰচাৰ দল স্থাপন কৰে, আৰু নীতি উপদেষ্টাসকলৰ "মগজুৰ বিশ্বাস" স্থাপন কৰে, যি মুখ্যতঃ কলম্বিয়া বিশ্ববিদ্যালয় আৰু হাৰ্ভাৰ্ড বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অধ্যাপকসকলৰ দ্বাৰা গঠিত।

ৰাষ্ট্ৰপতিৰ কাৰ্যকাল(১৯৩৩-১৯৪৫)

সম্পাদনা কৰক

ৰাষ্ট্ৰপতি হিচাপে ৰুজভেল্টে শক্তিশালী লোকসকলক চৰকাৰৰ শীৰ্ষ পদত নিযুক্তি দিয়ে॥

যেতিয়া ৰুজভেল্ট য়াল্টা সন্মিলনৰ পৰা আমেৰিকালৈ উভতি আহিছিল, তেতিয়া তেওঁক বেছি বৃদ্ধ, ক্ষীণ আৰু দুৰ্বল দেখাইছিল দেখি বহুতে আচৰিত হৈছিল। ৬৩ বছৰ বয়সত তেওঁ মৃত্যুবৰণ কৰিছিল।

তথ্যৰ উৎস

সম্পাদনা কৰক
  1. 1.0 1.1 Burns 1956, পৃষ্ঠা. 7.
  2. Smith 2007, পৃষ্ঠা. 5–6.
  3. Leuchtenburg 2015, পৃষ্ঠা. 16.
  4. Lash 1971, পৃষ্ঠা. 111.
  5. Smith 2007, পৃষ্ঠা. 110.
  6. Black 2005, পৃষ্ঠা. 21.
  7. Smith 2007, পৃষ্ঠা. 20–25.
  8. "FDR Biography-The Early Years". Roosevely Library and Museum. https://www.fdrlibrary.org/fdr-biography। আহৰণ কৰা হৈছে: January 25, 2022. 
  9. "Family of Wealth Gave Advantages". The New York Times. April 15, 1945. https://www.nytimes.com/learning/general/onthisday/bday/0130.html. 
  10. Gunther 1950, পৃষ্ঠা. 175.
  11. "FDR Biography". Franklin D. Roosevelt Presidential Library and Museum. https://www.fdrlibrary.org/fdr-biography.