ৰঙিয়া ৰাইজমেল: বিভিন্ন সংশোধনসমূহৰ মাজৰ পাৰ্থক্য

মোগলৰ দিনত [[নামনি অসম]]ক অৰ্থাৎ চৰকাৰ-কামৰূপক কিছুমান পৰগণাত ভাগ কৰি লৈছিল। চৰকাৰ-কামৰূপৰ শাসনভাৰ [[:en:Mughal Empire|মোগলৰ]] পৰা [[আহোম ৰাজবংশ|আহোমৰ]] হাতলৈ অহাৰ পিচতো কেইটামান পৰগণা বিভাজন কৰি সৰু কৰি লোৱাৰ বাদে এই ব্যৱস্থাটোৰ বিশেষ সাল-সলনি কৰা নাছিল। ১৮২৬ত [[ইয়াণ্ডাবু সন্ধি়সন্ধি]]ৰ যোগে অসমৰ শাসনভাৰ [[:en:British Raj|বৃটিছলৈ]] হস্তান্তৰ হ’ল। ১৮৩৩-৩৪ চনত কামৰুপৰ শাসক কেপ্তেইন বগলচে প্ৰথমবাৰৰ বাবে বাৰ্ষিকভিত্তিত ভূমি পট্টনৰ ব্যৱস্থা আনিলে আৰু পুৰ্বৰ পৰগণাবোৰক সৰু কৰি ললে। এই পৰগণাবোৰক মৌজা বা মহলো (Circle) বোলা হৈছিল। এই পৰগণাবোৰৰ পৰা ৰাজহ আদায় কৰাৰ বাবে চৌধুৰী নামেৰে বিষয়া আৰু তেওঁক সহায় কৰিবলৈ পাটোৱাৰী, ঠাকুৰীয়া, কাকতি আৰু পিয়াদা পদৱীৰ সৃষ্টি কৰিলে।<ref name="kanak">{{Cite journal |authorlink=কণক শৰ্মা |year=২০১৬ |title=ৰঙিয়াৰ পুৰণি তথ্য বিচাৰি: কণক শৰ্মা |journal=বল্লভা প্ৰবাহ: ৰঙিয়া আলোচনী সভাৰ স্মৃতিগ্ৰন্থ, পৃঃ ১০৬-১১০}}</ref><ref>{{Cite web |title=Report on Assam by A. J. Moffatt Mills |url=https://books.google.co.in/books/about/Report_on_Assam.html?id=wN4dAAAAMAAJ&redir_esc=y |accessdate=14-10-2019}}</ref>

১৮৮৩ৰ এপ্ৰিল মাহৰ পৰা অসমৰ মূল জিলাকেইখনত (Assam proper) দহবছৰীয়া পট্টা দিয়াৰ বাবে আৰু খাজনাৰ হাৰ বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে নতুনকৈ মাটিৰ শ্ৰেণী বিভাজন কৰি চৰকাৰে পুনৰ বন্দোৱস্তীৰ কাম আৰম্ভ কৰে। এই লৈ অসমৰ কৃষকসকলৰ মাজত অসন্তোষে গা কৰি উঠে।<ref name="kanak" /> ১৮৬১ চনত অসমত আফু খেতি নিষিদ্ধ কৰাৰ লগতে পান-তামোল আদিৰ ওপৰতো কৰ আৰোপ কৰিবলৈ যো-যা চলায়। চৰকাৰৰ এনে জনবিৰোধী নীতিৰ বাবে ১৮৬১ত ফুলগুৰি আৰু পাৰ্শ্বৱৰ্তী এলেকাত বিদ্ৰোহে গা কৰি উঠে। এয়ে বিখ্যাত [[ফুলগুৰি ধেৱা]]- [[বৃটিছ ৰাজ|বৃটিছৰ]] বিৰুদ্ধে অসমৰ প্ৰথম কৃষক বিদ্ৰোহ।<ref name="gagan" />