ব্ৰাহ্মণবাড়িয়া বা ব্ৰাহ্মণবাৰিয়া (ইংৰাজী: Brahmanbaria, বঙালী: ব্ৰাহ্মণবাড়িয়া)[1] হৈছে বাংলাদেশৰ চিটাগং বিভাগৰ এখন চহৰ।[2]ব্ৰাহ্মণবাড়িয়া জিলা আৰু ব্ৰাহ্মণবাড়িয়া সদৰ উপজিলাৰ সদৰ ঠাই। কুমিল্লাৰ পিছতে ই পূব বাংলাদেশৰ দ্বিতীয় বৃহত্তম চহৰ।[3] ব্ৰাহ্মণবাড়িয়া বাংলাদেশৰ আটাইতকৈ পুৰণি পৌৰসভাসমূহৰ ভিতৰত এটা আৰু ই ১৭৬৯ চনত স্থাপিত হৈছিল। ১৯৮৪ চনত ব্ৰাহ্মণবাড়িয়াক জিলা হিচাপে ঘোষণা কৰা হয়। ২০২০ চনৰ হিচাপ অনুসৰি, ব্ৰাহ্মণবাড়িয়া চহৰত ২,৬৮,৬৩৬জন লোক বাস কৰে। চহৰখন ১৯৮৪ চনলৈকে বৃহত্তৰ কমিল্লা জিলাৰ এটা অংশ আছিল। ই বাংলাদেশৰ ১৭ তম বৃহত্তম চহৰ।

 
পাকিস্তানী ইষ্টাৰ্ণ কমাণ্ডে ১৯৬৭ চনৰ পৰা ১৯৭১ চনলৈ পূব পাকিস্তানৰ প্ৰতিৰক্ষাৰ বাবে পৰিকল্পনা কৰিছে (জেনেৰিক প্ৰতিনিধিত্ব - কিছুমান একক স্থান দেখুওৱা হোৱা নাই)

বাংলাদেশৰ স্বাধীনতাৰ বাবে ১৯৭১ চনৰ বাংলাদেশৰ মুক্তি যুদ্ধৰ সময়ত, যেতিয়া পাকিস্তান সেনাৰ পৰিকল্পনাকাৰী সকলে ভৱিষ্যতবাণী কৰিছিল যে মুক্তি বাহিনী আৰু ভাৰতীয় সেনাক লৈ গঠিত যুটীয়া বাহিনী আখাউৰা-ব্ৰাহ্মণবাড়িয়া অক্ষৰ সৈতে পূবত ইয়াৰ মূল আক্ৰমণ আৰম্ভ কৰিব, এই অঞ্চলটো কভাৰ কৰিবলৈ ইয়াৰ কোনো ব্ৰিগেড উপলব্ধ নাছিল, আৰু পাকিস্তান সেনাই মাইমেনসিঙত ২৭ তম ব্ৰিগেডৰ দুটা বেটেলিয়ন ৰক্ষা কৰি মাইমেনসিঙৰ প্ৰতিৰক্ষাৰ বাবে মাইমেনসিঙলৈ ইয়াৰ ২৭ তম ব্ৰিগেড স্থানান্তৰ কৰিছিল।[4] ১৯৭১ চনৰ ১৬ ডিচেম্বৰত পাকিস্তান সেনাৰ ৯৩,০০০ সৈন্যই মুক্তি বাহিনী আৰু ভাৰতীয় সেনাৰ ওচৰত চৰ্তহীনভাৱে আত্মসমৰ্পণ কৰে।[5] এই দিনটো আৰু অনুষ্ঠানটো বাংলাদেশৰ বিজয় দিৱস (বাংলা: বিজয় দিবস) আৰু ভাৰতত ৱিজয় দিৱস হিচাপে স্মৰণ কৰা হয়।[6][7]

ব্ৰাহ্মণবাড়িয়া চহৰখন চলাবলৈ ১৯৭২ চনত ব্ৰাহ্মণবাৰীয়া পৌৰসভা (পৌৰ নিগম) নামৰ এটা স্থানীয় চৰকাৰী সংগঠন গঠন কৰা হৈছিল। ২২.৪৯ বৰ্গ কিমি ব্ৰাহ্মণবাড়িয়া চহৰৰ এলেকা ১৭.৬০ বৰ্গ কিলোমিটাৰ। ব্ৰাহ্মণবাড়িয়া পৌৰসভা ব্ৰাহ্মণবাড়িয়া চহৰক ১২টা ৱাৰ্ড আৰু ৩৪টা কোৱাৰ্টাৰত বিভক্ত কৰে।[8] এই পৌৰ নিগম অঞ্চলত নাগৰিক সুবিধা আৰু পৌৰ সেৱা প্ৰদান কৰাটো এই সংগঠনটোৰ কাম।

ভূগোল আৰু জলবায়ু

সম্পাদনা কৰক

ব্ৰাহ্মণবাড়িয়া বাংলাদেশৰ পূব-মধ্য অঞ্চলত অৱস্থিত। ইয়াৰ ওচৰৰ চহৰবোৰ হৈছে ঢাকা, কুমিল্লা, নাৰায়ণগঞ্জ। এই চহৰখন তিতাছ নদীৰ পাৰত আছে। মেঘনা নদীও ব্ৰাহ্মণবাড়িয়াৰ পশ্চিমে বৈ গৈছে।[9]

ব্ৰাহ্মণবাড়িয়াত ক্ৰান্তীয় তিতা আৰু শুকান বতৰ আছে।

Brahmanbariaৰ জলবায়ুৰ তথ্য
মাহ জানু. ফেব্ৰু. মাৰ্চ এপ্ৰি. মে জুন জুলা. আগ. চেপ্টে. অক্টো. নৱে. ডিচে. বছৰ
গড় উষ্ণতা - উচ্চ °C (°F) 25 28 32 33
(91)
33
(91)
32
(90)
32
(90)
32
(90)
32
(90)
31
(88)
29
(84)
27
(81)
auto
দৈনিক গড় উষ্ণতা °C (°F) 18
(64)
22
(72)
26
(79)
28
(82)
28
(82)
29
(84)
29
(84)
29
(84)
28
(82)
27
(81)
22
(72)
22
(72)
25
(77)
গড় উষ্ণতা - নিম্ন °C (°F) 10
(50)
14
(57)
19
(66)
22
(72)
23
(73)
25
(77)
25
(77)
25
(77)
24
(75)
23
(73)
17
(63)
17
(63)
20
(68.6)
বৰ্ষাপাতৰ পৰিমাণ মি.মি (ইঞ্চি) 14.4
(0.567)
39.8
(1.567)
72.8
(2.866)
168.2
(6.622)
315.4
(12.417)
344.9
(13.579)
367.9
(14.484)
247.5
(9.744)
197.6
(7.78)
148.5
(5.846)
30.4
(1.197)
8.9
(0.35)
auto
Avg. precipitation days (≥ 0.1 mm) 4 5 7 12 19 23 28 26 22 13 3 1 auto
উৎস: Worldweatheronline[10]

উল্লেখযোগ্য বাসিন্দা

সম্পাদনা কৰক

ব্ৰাহ্মণবাড়িয়া চহৰখনে জাকিয়া বাৰী মম, তাচনোভা হক এলভিনৰ দৰে অভিনেত্ৰীৰ জন্ম দিছে। এই চহৰৰ আলমগীৰ বাংলাদেশ চলচ্চিত্ৰৰ চিৰসেউজ অভিনেতা। ৮০-ৰ দশকৰ মাজভাগত অভিনয় আৰম্ভ কৰাৰ পিছত তেওঁ এতিয়াও অভিনয় কৰি আছে।[9] ব্ৰাহ্মণবাড়িয়াত আল মাহমুদ, ক্ৰিকেটাৰ মহম্মদ আশ্ৰাফুল, আব্দুল কাদিৰ আৰু চয়দ চামছুল হকৰ দৰে আন কেইজনমান কবি আছে। নৱাব চয়দ চামছুল হুডা মুছলিম লীগৰ নেতা আছিল। আলি আজম (ৰাজনীতিবিদ) আৱামী লীগৰ এজন নেতা আছিল। চাকিল আহমেদ সীমান্ত ৰক্ষী বাহিনীৰ সঞ্চালক প্ৰধান আছিল। তেওঁ বাংলাদেশৰ সীমান্ত যথেষ্ট সুৰক্ষিত কৰিছিল।

 
ব্ৰাহ্মণবাড়িয়া চহৰৰ কান্দিপাৰাৰ ওচৰত টি এ ৰোড
 
টি এ ৰোড, ব্ৰাহ্মণবাড়িয়া

তথ্য সংগ্ৰহ

সম্পাদনা কৰক
  1. "Government Official Name". Local government in Bangladesh. Archived from the original on 12 June 2018. https://web.archive.org/web/20180612142218/http://www.lged.gov.bd/ViewMap2.aspx?DistrictID=14#/। আহৰণ কৰা হৈছে: 17 December 2014. 
  2. "Wikivoyage". Map Data OpenStreetMap. http://tools.wmflabs.org/wikivoyage/w/poimap2.php?lat=23.969&lon=91.103&zoom=13/। আহৰণ কৰা হৈছে: 11 July 2011. 
  3. "NGA GeoNames Database". National Geospatial-Intelligence Agency. http://geonames.nga.mil/ggmagaz/। আহৰণ কৰা হৈছে: 14 July 2008. 
  4. Salik, Siddiq, Witness to Surrender, pp126
  5. Team, Editorial (2017-12-17). "Why Do India Celebrate 'Vijay Diwas' On 16th December" (en-US ভাষাত). SSBToSuccess. http://www.ssbtosuccess.com/vijay-diwas-16th-december/. 
  6. "About us". Liberation War Museum. Archived from the original on 8 November 2011. https://web.archive.org/web/20111108013543/http://www.liberationwarmuseum.org/about-us। আহৰণ কৰা হৈছে: 21 November 2011. 
  7. Team, Editorial (2017-12-17). "Why Do India Celebrate 'Vijay Diwas' On 16th December" (en-US ভাষাত). SSBToSuccess. http://www.ssbtosuccess.com/vijay-diwas-16th-december/. 
  8. "National Web Portal of Bangladesh". Bangladesh National Web Portal. Archived from the original on 2 April 2014. https://web.archive.org/web/20140402093050/http://sadar.brahmanbaria.gov.bd/node/578295। আহৰণ কৰা হৈছে: 17 December 2014. 
  9. 9.0 9.1 Bangladesh Compendium of Environment Statistics. Bangladesh Bureau of Statistics, Statistics Division, Ministry of Planning, Government of the People's Republic of Bangladesh. 2009.
  10. "Brahmanbaria, Bangladesh Travel Weather Averages (Worldweather)". Worldweatheronline. http://www.worldweatheronline.com/Brahmanbaria-weather-averages/BD.aspx। আহৰণ কৰা হৈছে: 3 October 2015.