মাৰ্ক্সবাদী নাৰীবাদ
মাৰ্ক্সবাদী নাৰীবাদ (ইংৰাজী: Marxist Feminism) হৈছে নাৰীবাদৰ এক দাৰ্শনিক ৰূপ যিয়ে মাৰ্ক্সবাদী তত্ত্বক সামৰি লৈছে আৰু ইয়াক সম্প্ৰসাৰিত কৰিছে। মাৰ্ক্সবাদী নাৰীবাদে পুঁজিবাদ আৰু ব্যক্তিগত সম্পত্তিৰ ব্যক্তিগত মালিকীস্বত্বৰ জৰিয়তে নাৰীক শোষণৰ ধৰণসমূহ বিশ্লেষণ কৰে।[1] মাৰ্ক্সবাদী নাৰীবাদীসকলৰ মতে নাৰীৰ মুক্তি কেৱল সেই পুঁজিবাদী ব্যৱস্থাসমূহ ভাঙি পেলোৱাৰ দ্বাৰাহে সম্ভৱ হ'ব, য'ত তেওঁলোকে নাৰীৰ শ্ৰমৰ বহুখিনি ক্ষতিপূৰণহীন বুলি কয়।[2] মাৰ্ক্সবাদী নাৰীবাদীসকলে পৰম্পৰাগত মাৰ্ক্সবাদী বিশ্লেষণক বিনা বেতনে ঘৰুৱা শ্ৰম আৰু যৌন সম্পৰ্কত প্ৰয়োগ কৰি সম্প্ৰসাৰিত কৰে।
ঐতিহাসিক বস্তুবাদৰ ভেটিত স্থাপিত হোৱাৰ বাবে মাৰ্ক্সবাদী নাৰীবাদ সমাজবাদী নাৰীবাদৰ সৈতে প্ৰায় একে আৰু অধিক পৰিমাণে বস্তুবাদী নাৰীবাদৰ সৈতে একে। পিছৰ দুটা মাৰ্ক্সবাদী তত্ত্বৰ "হ্ৰাসবাদী সীমাবদ্ধতা"[3]বুলি ভবা কথাটোৰ ওপৰত অধিক গুৰুত্ব দিয়ে যদিও মাৰ্থা ই জিমেনেজে[3]মাৰ্ক্সবাদী আৰু বস্তুবাদী নাৰীবাদৰ মাজৰ পাৰ্থক্যৰ অন্বেষণত লক্ষ্য কৰা মতে, "ই তাত্ত্বিক সীমা নিৰ্ধাৰণৰ স্পষ্ট ৰেখা।"
মাৰ্ক্সবাদৰ তাত্ত্বিক পটভূমি সম্পাদনা কৰক
মাৰ্ক্সবাদে ধন-সম্পত্তি আৰু উৎপাদনৰ বিকাশ আৰু সংগঠনৰ জৰিয়তে মানৱ সমাজৰ বিৱৰ্তনত অত্যাচাৰ আৰু শ্ৰেণীবিভাজনৰ বিকাশ অনুসৰণ কৰে আৰু নিপীড়নকাৰী সমাজ গাঁথনিৰ বিৱৰ্তনক নিপীড়নকাৰী পৰিয়ালৰ গাঁথনিৰ বিৱৰ্তনৰ সৈতে আপেক্ষিকভাৱে অৰ্থাৎ অত্যাচাৰৰ স্বাভাৱিককৰণ বুলি সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰে।
দ্য অৰিজিন অৱ দ্য ফেমিলি, প্ৰাইভেট প্ৰপাৰ্টি এণ্ড দ্য ষ্টেট (১৮৮৪)ত ফ্ৰেডৰিক এংগেলছে প্ৰাচীন আৰু সমসাময়িক দুয়োটা অধ্যয়নৰ পৰাই পৰিয়ালৰ গাঁথনি, সামাজিক স্তৰ আৰু ধনৰ ধাৰণা আদিৰ আদিম উৎপত্তিৰ বিষয়ে লিখিছে। তেওঁ এই সিদ্ধান্তত উপনীত হয় যে নাৰী প্ৰথম অৱস্থাত উচ্চ সামাজিক মৰ্যাদাৰ আছিল আৰু প্ৰসৱৰ ক্ষেত্ৰত সম-বিবেচনাযোগ্য আছিল৷ আদিম পুৰুষসকলে পৰিয়ালৰ নামটোও ভাগ কৰা নাছিল৷ এংগেলছে কয়, তেওঁলোকে নিশ্চিতভাৱে নাজানিছিল যে তেওঁলোকৰ সন্তান কোন বা উত্তৰাধিকাৰৰ পৰা কোন লাভৱান হয়।[4]
যেতিয়া প্ৰথমবাৰৰ বাবে কৃষিৰ ব্যাপকতা বাঢ়িল আৰু ব্যাপকতাক পুৰুষৰ সম্পদ বুলি গণ্য কৰা হ’ল, তেতিয়া পুৰুষৰ বংশ আৰু উত্তৰাধিকাৰৰ প্ৰতি গভীৰ ইচ্ছা প্ৰতিষ্ঠা হ’ল। সেই ইচ্ছা পূৰণ কৰিবলৈ নাৰীক কেৱল তেওঁলোকৰ বহুদিনৰ পৰা বিচৰা একপত্নীত্ব প্ৰদান কৰাই নহয়, ঘৰুৱা দাসত্বৰ অংশ হিচাপেও ভাবিবলৈ বাধ্য কৰা হৈছিল৷ আনহাতে পুৰুষসকলে "হেটাৰিজম"ৰ নিস্তব্ধ সংস্কৃতি অনুসৰণ কৰিছিল। এংগেলছে এই পৰিস্থিতিক সমাজৰ এটা প্ৰধান বৈশিষ্ট্য হিচাপে বলপূৰ্বক দাসত্বৰ আৰম্ভণিৰ কাকতলীয়া বুলি বৰ্ণনা কৰিছে, যাৰ ফলত ইউৰোপীয় শ্ৰেণী অত্যাচাৰৰ সংস্কৃতিৰ সৃষ্টি হৈছিল, য'ত দুখীয়াৰ সন্তানক ধনীসকলৰ দাস হ'ব বুলি আশা কৰা হৈছিল।[4]
আন্তঃবিভাজন আৰু মাৰ্ক্সবাদী নাৰীবাদ সম্পাদনা কৰক
বৰ্তমানৰ নাৰীবাদৰ বহুল জনপ্ৰিয় তত্ত্ব হিচাপে আন্তঃবিভাজন[5]ৰ উত্থানে মাৰ্ক্সবাদী নাৰীবাদীসকলৰ পৰা ভিন্ন সঁহাৰি লাভ কৰে। পৰম্পৰাগত মাৰ্ক্সবাদী নাৰীবাদীসকলে বুৰ্জোৱা পৰিচয়ৰ ৰাজনীতিৰ ওপৰত ইয়াৰ নিৰ্ভৰশীলতাৰ সমালোচনা কৰিয়েই আছে৷ ই যুক্তি আগবঢ়ায় যে আন্তঃবিভাজনতাই সামূহিক সৰ্বহাৰাৰ অভিজ্ঞতাক নহয়, ব্যক্তিক অতিমাত্ৰা গুৰুত্ব দি শ্ৰেণী আৰু ক্ষমতাৰ ধাৰণাক সীমিত কৰে। এই দৃষ্টিভংগীত পুঁজিবাদী গাঁথনিক প্ৰত্যাহ্বান জনাবলৈ বিভিন্ন পৰিচয়ক সামূহিকভাৱে অতিক্ৰম কৰিব লাগে।[6]
মাৰ্ক্সবাদী নাৰীবাদীসকলে আন্তঃবিভাজনতাক গাঁথনিগত, পদ্ধতিগত অত্যাচাৰৰ ফলত পৰিচয়ৰ বিভিন্ন দিশৰ পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়াক চাবলৈ লেন্স হিচাপে বিবেচনা কৰে।[7] আন্তঃবিভাজনমূলক মাৰ্ক্সবাদী নাৰীবাদে শ্ৰেণী আৰু সামাজিক পৰিচয়ৰ পৃথকীকৰণক পুঁজিবাদৰ এক অসম্পূৰ্ণ সমালোচনা বুলি প্ৰত্যাহ্বান জনায়,[8] যিয়ে বুৰ্জোৱা স্তৰবৃত্তৰ পুনৰুত্পাদন কৰে। এই আৰ্হিত শ্ৰেণীক ব্যৱস্থাগত অত্যাচাৰৰ মূল কাৰণ বুলি গণ্য কৰা হয় যদিও মাৰ্ক্সবাদী নাৰীবাদীসকলে বিশ্বব্যাপী শ্ৰেণীত সামাজিকভাৱে কেনেকৈ উৎপাদিত হয় সেই কথা বুজিবলৈ এটা আন্তঃবিভাজন লেন্স ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে।
তথ্যসূত্ৰ সম্পাদনা কৰক
- ↑ Desai, Murli (2014). "Feminism and policy approaches for gender aware development". In Desai, Murli. The paradigm of international social development: ideologies, development systems and policy approaches. প্ৰকাশক New York: Routledge. পৃষ্ঠা. 119. ISBN 9781135010256. https://books.google.com/books?id=hUPhAQAAQBAJ&pg=PA119.
- ↑ Ferguson, Ann; Hennessy, Rosemary (2010). "Feminist perspectives on class and work". In Stanford University. Stanford Encyclopedia of Philosophy.
- ↑ 3.0 3.1 "Marxist/Materialist Feminism". www.cddc.vt.edu. https://www.cddc.vt.edu/feminism/mar.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 16 April 2020.
- ↑ 4.0 4.1 Engels, Friedrich (1972) (en ভাষাত). The Origin of the Family, Private Property, and the State, in the Light of the Researches of Lewis H. Morgan. International Publishers. ISBN 978-0-7178-0359-0. https://www.marxists.org/archive/marx/works/download/pdf/origin_family.pdf.
- ↑ Mitchell, Eve (September 12, 2013). I am a woman and a human: a Marxist feminist critique of intersectionality. প্ৰকাশক Houston, NYC, and Atlanta: Unity and Struggle. http://unityandstruggle.org/2013/09/12/i-am-a-woman-and-a-human-a-marxist-feminist-critique-of-intersectionality-theory/. Pdf of pamphlet.
- ↑ Crenshaw, Kimberle (July 1991). "Mapping the Margins: Intersectionality, Identity Politics, and Violence against Women of Color". Stanford Law Review খণ্ড 43 (6): 1241–1299. doi:10.2307/1229039. ISSN 0038-9765.
- ↑ Cornish, Megan (2001), "Introduction", in Radical Women, Radical Women, ed (2001). The Radical Women manifesto: socialist feminist theory, program and organizational structure. প্ৰকাশক Seattle, Washington: Red Letter Press. পৃষ্ঠা. 5–16. ISBN 9780932323118.
- ↑ Ferguson, Susan (2016-06-30). "Intersectionality and Social-Reproduction Feminisms". Historical Materialism খণ্ড 24 (2): 38–60. doi:10.1163/1569206X-12341471. ISSN 1465-4466. https://brill.com/view/journals/hima/24/2/article-p38_3.xml.