অপৰাজিতা বৰুৱা
অনুৰাধা শৰ্মা পূজাৰীৰ " জলছবি" উপন্যাসৰ চৰিত্ৰ বিশ্লেষণ:
অসমীয়া সাহিত্য জগতৰ এগৰাকী অন্যতম সাহিত্যিক অনুৰাধা শৰ্মা পূজাৰীৰ "জলছবি" উপন্যাস এখন ব্যতিক্ৰম উপন্যাস। ২০১৪ চনত প্ৰকাশিত হোৱা এই উপন্যাসখনত জীৱনৰ অন্তিম সময়চোৱাৰ মৃত্যু নামৰ সত্বাটোৰ প্ৰতি ভয় প্ৰকাশ কৰা কিছুমান মনস্তাত্ত্বিক দিশৰ লগতে জীৱনৰ বহু ঘাত- সংঘাতৰ বিষয়ে প্ৰকাশ হোৱা দেখা পোৱা যায়। উপন্যাসখনত জীৱনৰ এটা বৃহৎ প্ৰশ্ন এয়ে যে মৃত্যুৰ বাবেই ইমান বিশাল আয়োজন কিয়? জীৱনৰ শেষ সময়কণতো যেন জীৱনে বাৰে বাৰে জীয়াই থকাৰ হাঁবিয়াস কৰে কিয়? উপন্যাসখনৰ চৰিত্ৰসমূহ এনেধৰণৰ:
সূৱৰ্ণজ্যোতি: উপন্যাসৰ কেন্দ্ৰ চৰিত্ৰ এগৰাকী নাৰী সূৱৰ্ণজ্যোতিৰ জীৱন কাহিনীৰ আধাৰত নিৰ্মাণ হৈছে জলছবি। ৰক্ষণশীল ব্ৰাহ্মণ সমাজৰ নিয়ম অনুসৰি পঢ়া-শুনাত যথেষ্ট ৰাপ থকা পাছতো পুস্পিতা হোৱাৰ আগতেই বাগানৰ মেনেজাৰ “ৰমেশ” ৰ সৈতে বিয়াত বহিছিল “সূৱৰ্ণজ্যােতি”।দুয়ো পতি-পত্নীৰ মাজত এক যথেষ্ট বুজা-বুজিৰ পৰিবেশ ছবি দেখা পোৱা যায় য’ত ৰমেশে নিজ পত্নীক সকলো প্ৰকাৰে শিক্ষিত তথা জ্ঞানী কৰিবলৈ কিতাপ পঢ়িবলৈ উদগনি দিছিল।
প্ৰত্যেক পৰিয়ালত সুখ- দুখ থাকে। দুখৰ মুখা মূখি নহ’লে মানুহে সুখক পাব নোৱাৰে। ঠিক তেনেদৰেই সূৱৰ্ণজ্যেতি জীৱনৰ দুখ যন্ত্ৰনাবোৰে পাঠকক মুহি ৰাখিছে। স্বামী ৰমেশ ৰ এক দুৰ্ঘটনাৰ পিছত সুৱৰ্ণজ্যোতিয়ে নিজৰ ফুলকুমলিয়া সন্তানক বুকুৰ গাখীৰৰ পৰা আঁতৰাই আইতাকৰ ওচৰত থৈ যোৱা ঘটনাই পাঠকক দুখ দিয়ে। সেইগৰাকী ধৈৰ্যশীল পত্নীয়ে যেতিয়া স্বামীক সম্পূৰ্ণ সুস্থ ৰূপত ঘূৰাই আনিবলৈ প্ৰতিজ্ঞাবদ্ধ হৈ পৰে তেতিয়া সেই পত্নীক কোনোৱে ৰখাব পৰা নাই, আৰু বংগোপ সাগৰেদি সূৰ্ৱণ্যজ্যাতিয়ে স্বামীক লৈ অকলেই যাত্ৰা কৰিছে যি সেই সময়ৰ ৰক্ষণশীল সমাজৰ বাবে এক অতি স্পৰ্শকাতৰ কথা।এই সময়খিনিত সন্মুখীন হোৱা বিভিন্ন পৰিবেশ পৰিস্থিতিৰ কথা অৱগত কৰা একমাত্ৰ ডায়েৰী খনেই আছিল সুৱৰ্ণজ্যোতিৰ একমাত্ৰ সংগী। এনেদৰেই অযুত জীৱনৰ যুদ্ধৰ অন্তত যেতিয়া সেইগৰাকী নাৰীয়ে নিজৰ লগত তথা নিজ বাৰ্ধক্যৰ লগতো যুদ্ধ কৰিবলগীয়া হৈছে তেতিয়া সেই যুদ্ধ হৈ পৰিছে অতি কষ্টদায়ক। মৃত্যুক কেতিয়াও আশা নকৰা পাছতো বৃদ্ধগৰাকী লাহে লাহে হৈ পৰিছে এগৰাকী মনোৰোগী। অতীতত হৈ যোৱা বহুতো মনোকষ্ট আৰু বিশ্বাসঘাটকতাৰ ফলত সূৱৰ্ণজ্যেতি লাহে লাহে শাৰিৰীক আৰু মানসিক ৰোগী হৈ পৰে আৰু অবশেষত তেওঁ মৃত্যুৰ ওচৰত হাৰ মানে।
মানি: মানি সূৱৰ্ণজ্যোতিৰ জী, উপন্যাসৰ আন এক চৰিত্ৰ। জীৱনৰ প্ৰক্ৰিয়াৰ অন্য এক স্তৰ বাৰ্ধক্যত ব্যক্তিয়ে সদায় মৰম,স্নেহ বিচাৰে তথা বৃদ্ধ লোকসকলক প্ৰয়োজন হয় মৰমৰ হাতৰ। তেওঁলোকক পৰিয়ালৰ বোজা বুলি যাতে ভাবি নলৈ সদায় যে আন্তৰিকতা যাছিব লাগে, তাৰে এক উদাহৰণ হিচাবে মানি চৰিত্ৰটোক চিহ্নিত কৰিব পাৰো। লগতে মানিৰ স্বামী ৰিদিপেও শাহুৱেকৰ শুশ্ৰূষা কৰিবলৈ যত্নপৰ হৈছে, বৃদ্ধা শাহুৱেকৰ অস্বাভাৱিক কাৰ্যত চিন্তিত হৈছে। মানিয়ে মাক সূৱৰ্ণজ্যোতিৰ মানসিক অৱস্থা দেখি নিজৰ সাধ্যানুসাৰে মাকৰ কষ্ট লাঘৱ কৰিবলৈ যত্ন কৰিছে,মাকৰ অতীতৰ জীৱনৰ কথা খুচৰি বিচাৰিছে, অথচ মাকৰ কষ্ট দেখি মনে নিবিচৰা স্বত্তেও মাকৰ মৃত্যুক কামনা কৰিছে। মাকে ভয় কৰি থকা এই মৃত্যুতেই যেন মাকে শান্তি পাব মানিৰ ভাৱ হৈছে।শেষত মাকৰ মৃত্যুত তাই মৌন হৈ পৰিছে, আৰু একান্তই অকলশৰে মাকৰ স্মৃতি সোৱৰিছে।
অপৰাজিতা বৰুৱা
অসমীয়া বিভাগ, ৩ষান্মাসিক
ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয়।