হাড় জোৰা লতা (বৈজ্ঞানিক নাম:Cissus quadrangularis; ইংৰাজী নাম: veldt grape, devil's backbone, adamant creeper, asthisamharaka, hadjod বা pirandai) আঙুৰ পৰিয়াল (Amplecaceae) ৰ অন্তৰ্ভুক্ত এবিধ লতা জাতীয় উদ্ভিদ। এই লতা প্ৰধানকৈ ক্ৰান্তীয় এছিয়া আৰু আফ্ৰিকাৰ থলুৱা উদ্ভিদ।[1]

হাড় জোৰা লতা

(Cissus quadrangularis)

জীৱবৈজ্ঞানিক শ্ৰেণীবিভাজন
ৰাজ্য: Plantae
বিভাগ: Angiosperms
বৰ্গ: Vitales
পৰিয়াল: Vitaceae
গণ: Cissus
প্ৰজাতি: Cissus quadrangularis
বৈজ্ঞানিক নাম
Cissus quadrangularis
সমাৰ্থক
  • Cissus bifida Schumach. & Thonn.
  • Cissus edulis Dalzell
  • Cissus fischeri Gilg
  • Cissus quadrangula L.
  • Cissus quadrangula Salisb.
  • Cissus succulenta (Galpin) Burtt-Davy
  • Cissus tetragona Harv.
  • Cissus tetraptera Hook.f.
  • Cissus triandra Schumach. & Thonn.
  • Vitis quadrangularis (L.) Wall. ex Wight
  • Vitis succulenta Galpin
 
Adamant creeper sprouts

হাড় জোৰা লতা ৰ উচ্চতা ১.৫ মিটাৰ পৰ্য্যন্ত হয়। গা-গছ আৰু ঠাল-ঠেঙুলিৰ সেউজীয়া ঠৰুৱাবোৰেই এই লতাৰ পাত। মূল ঠৰুৱাডালৰ পৰা শাখা প্ৰশাখা ওলাই আহি লতাডালে চাৰিওদিশে বিস্তৃতি লাভ কৰে। [2] এই লতাই ৰ’দ ঘাই যিকোনো মাটিতে খৰকৈ বাঢ়ি যাব পাৰে।[3]

হাড় জোৰা লতাৰ বহুতো ঔষধি গুণ থকা বুলি জনা যায়। এই লতা আয়ুৰ্বেদিক চিকিৎসাত হাড় ভঙাৰ চিকিৎসাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।[4][5] অসমীয়া আৰু গাৰো লোকসকলেও পৰম্পৰাগতভাৱে এই লতা হাড় ভঙাৰ চিকিৎসাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰি আহিছে।[6]

চিকিৎসাবিজ্ঞানৰ এটা গৱেষণাত হাড় জোৰা লতাই মানুহৰ ওজন কমোৱাত সহায় কৰাৰ তথ্য পাইছিল।[7] অন্য এটা আঠ সপ্তাহ জোৰা পৰীক্ষাত হাড় জোৰা লতাই ৪-৮% দেহৰ ওজন কমোৱা বুলি প্ৰমাণ পোৱা গৈছে।[8]

তেনেদৰে ২০১০ চনৰ অক্টোবৰত প্ৰকাশ পোৱা অন্য এখন গৱেষণাপত্ৰত ওজন হ্ৰাস কৰা অন্য দ্ৰৱ্যৰ সৈতে হাড় জোৰা লতাৰ উপযোগীতা তুলনা কৰি এইক্ষেত্ৰত এই লতাৰ ব্যৱহাৰ অধিক নিৰাপদ বুলি তথ্য প্ৰকাশ কৰিছে।[9]

তদুপৰি হাড় জোৰা লতাৰ হাড়ৰ অন্যন্য ৰোগ যেনে অষ্টিঅ’পৰ’ছিছ (osteoporosis)[10][11] আৰু গেষ্ট্ৰাইটিছ[12] আদিৰ প্ৰতিকাৰত উপযোগিতাৰ বিষয়েও গৱেষণা চলি আছে।

হাড় জোৰা লতাত কেৰ’টিনয়ড (carotenoids), ট্ৰাইটাৰপেন’য়ড (triterpenoids), আৰু এছক’ৰবিক এছিড (ascorbic acid) আছে বুলি জনা গৈছে। [13][14]

চিত্ৰভঁৰাল

সম্পাদনা কৰক
  1. USDA, ARS, Germplasm Resources Information Network. হাড় জোৰা লতা in the Germplasm Resources Information Network (GRIN), U.S. Department of Agriculture Agricultural Research Service. Accessed on 19 February 2019.
  2. ফটিক চন্দ্ৰ গগৈ (ডিছেম্বৰ ২০০৭). অসমৰ উদ্ভিদ কোষ. অসম প্ৰকাশন পৰিষদ
  3. https://pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Cissus+quadrangularis
  4. Hemal R. Brahmkshatriya, Kruti A. Shah, G. B. Ananthkumar, and Mansi H. Brahmkshatriya (Apr-Jun 2015). "Clinical evaluation of Cissus quadrangularis as osteogenic agent in maxillofacial fracture: A pilot study". Ayu খণ্ড 36 (2): 169–173. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4784127/. 
  5. Nimisha Singh, Vibha Singh, R. K. Singh, A. B. Pant,1 U. S. Pal, Laxman R. Malkunje, and Gagan Mehta (Jan-Jun 2013). "Osteogenic potential of cissus qudrangularis assessed with osteopontin expression". National Journal of Maxillofacial Surgery খণ্ড 4 (1): 52–56. doi:10.4103/0975-5950.117884. PMID 24163553. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3800385/. 
  6. Mia, Md. Manzur-ul-Kadir; Kadir, Mohammad Fahim; Hossan, Md. Shahadat; Rahmatullah, Mohammed (Jan–Apr 2009). "Medicinal plants of the Garo tribe inhabiting the Madhupur forest region of Bangladesh". American-Eurasian Journal of Sustainable Agriculture খণ্ড 3 (2): 165–171. http://web.b.ebscohost.com/abstract?direct=true&profile=ehost&scope=site&authtype=crawler&jrnl=19950748&AN=44904109&h=6Qh3HoeclpjYOGQfcmT4RZThZc8F3rzKYiU8hCIHmjYGREz5YkfdSV2vbyPdnM%2fjnLBL8yu8aVKwqG6qyynYlg%3d%3d&crl=c. 
  7. Oben, J.; Kuate, D.; Agbor, G.; Momo, C.; Talla, X. (2006). "The use of a Cissus quadrangularis formulation in the management of weight loss and metabolic syndrome". Lipids in Health and Disease খণ্ড 5: 24. doi:10.1186/1476-511X-5-24. PMID 16948861. 
  8. Greenway, FL; Bray, GA (2010). "Combination drugs for treating obesity". Current Diabetes Reports খণ্ড 10 (2): 108–15. doi:10.1007/s11892-010-0096-4. PMID 20425569. 
  9. Lobb, Anno (14 October 2010). "Science of weight loss supplements: Compromised by conflicts of interest?". World Journal of Gastroenterology খণ্ড 16 (38): 4880–4882. doi:10.3748/wjg.v16.i38.4880. PMID 20939120. 
  10. Potu, B. K.; Rao, M. S.; Nampurath, G. K.; Chamallamudi, M. R.; Prasad, K.; Nayak, S. R.; Dharmavarapu, P. K.; Kedage, V. et al. (2009). "Evidence-based assessment of antiosteoporotic activity of petroleum-ether extract of Cissus quadrangularis Linn. On ovariectomy-induced osteoporosis". Upsala Journal of Medical Sciences খণ্ড 114 (3): 140–8. doi:10.1080/03009730902891784. PMID 19736603. 
  11. "Effect of Cissus Quadrangularis in Accelerating Healing Process of Experimentally Fracture Radius-Ulna of Dog: A Preliminary Study". Indian Journal of Pharmacology খণ্ড 26: 44–45. 1994. Archived from the original on 2013-11-27. https://web.archive.org/web/20131127035913/http://www.wellcorps.com/files/EffectOfCissusQuadrangularisInAcceleratingHealingOfFracture.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-06-14. 
  12. Jainu, M.; Mohan, K. V.; Devi, C. S. S. (2006). "Protective effect of Cissus quadrangularis on neutrophil mediated tissue injury induced by aspirin in rats". Journal of Ethnopharmacology খণ্ড 104 (3): 302–5. doi:10.1016/j.jep.2005.08.076. PMID 16338111. 
  13. Mallika Jainu; C.S. Shyamala Devi (2005). "In vitro and In vivo evaluation of free radical scavenging potential of Cissus quadrangularis". African Journal of Biomedical Research খণ্ড 8: 95–99. http://www.ajol.info/index.php/ajbr/article/viewFile/35768/59535. 
  14. Wenling Li; Hao Li; Ying Li; Zijie Hou (2006). "Total Synthesis of (±)-Quadrangularin A". Angewandte Chemie International Edition খণ্ড 45 (45): 7609–7611. doi:10.1002/anie.200603097. 

বাহ্যিক সংযোগ

সম্পাদনা কৰক