ৰোহিনী (বাসুদেৱৰ পত্নী)

হিন্দু মহাকাব্যসমূহত, ৰোহিণী (সংস্কৃত: रोहिणी) হৈছে বাসুদেৱৰ প্ৰথমা পত্নী আৰু হিন্দু দেৱতা বলোৰাম আৰু সুভদ্ৰাৰ মাতৃ। কৃষ্ণৰ প্ৰতিপালনত তেওঁ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল।

ৰোহিনী
বলোৰামৰ সৈতে ৰোহিনী দেৱী (সোঁফালে)
সন্তান	বলোৰাম, সুভদ্ৰা

জীৱন

ৰোহিণীক ৰজা বহ্লিকাৰ কন্যা বুলি বৰ্ণনা কৰা হৈছে। তেওঁ যাদৱ ৰাজকুমাৰ বাসুদেৱৰ সৈতে বিবাহপাশত আৱদ্ধ হৈছিল।

বাসুদেৱে মথুৰাৰ ৰাজকুমাৰী দৈৱকীকো বিয়া কৰাইছিল। ইয়াৰ পিছতেই দৈৱকীসহ বাসুদেৱে কংসৰ কাৰাগাৰত বন্দী জীৱন কটাব লগা হয়। তেওঁলোকৰ বিবাহৰ পিছতে এক ঐশ্বৰিক বাণীত দৈৱকীৰ অষ্টম পুত্ৰৰ দ্বাৰা কংসৰ মৃত্যুৰ ভৱিষ্যতবাণী কৰা হৈছিল। যেতিয়া বাসুদেৱক বন্দী কৰা হয়, ৰোহিণী বজ্ৰত তেওঁৰ সম্পৰ্কীয় ভাই নন্দৰ ঘৰত থাকে। দৈৱকীয়ে প্ৰথম অৱস্থাত জন্মদিয়া ছয় পুত্ৰক কংসই হত্যা কৰে সেয়ে কংসৰ অজ্ঞাতে দৈৱকীৰ সপ্তম ভ্ৰূণটো ৰোহিণীৰ গৰ্ভলৈ স্থানান্তৰ কৰোৱাত ৰোহিনীয়ে বলোৰামক জন্ম দিয়ে।

দৈৱকীৰ অষ্টম সন্তান কৃষ্ণৰ সৈতে নন্দ আৰু যশোদাৰ কন্যা সন্তানৰ সৈতে গোপনীয়তাৰে সালসলনি কৰা হৈছিল। যশোদা (কৃষ্ণৰ পালক-মাতৃ) আৰু ৰোহিনীয়ে কৃষ্ণ আৰু বলৰামৰ লালন-পালন কৰে।

কৃষ্ণ আৰু বলোৰামৰ দ্বাৰা বসুদেৱক মুক্ত কৰাৰ পিছত, ৰোহিনীয়ে এগৰাকী কন্যা সুভদ্ৰাক জন্ম দিয়ে।

মহাভাৰত মহাকাব্যত, যাদৱ বংশৰ ধ্বংসৰ সময়তেই বাসুদেৱৰ মৃত্যু হয় ৰোহিনীয়ে বাসুদেৱৰ আন কেইগৰাকী পত্নী দৈৱকী, ভদ্ৰা আৰু মাদিৰাৰ সৈতে বাসুদেৱৰ চিতা জুইত নিজকে সমৰ্পন কৰে।

বলোৰামৰ মাতৃ

বলোৰামক ম্যাট্ৰোনমিক বিশেষণ ৰৌহিণ্য "ৰোহিণী পুত্ৰ" দিয়া হয়। ব্ৰহ্মবৈৱৰ্ত পুৰাণত, ৰোহিণীক সৰ্পৰ মাতৃ কাদ্ৰুৰ অৱতাৰ বুলি কোৱা হয়; বলৰামক ঐশ্বৰিক নাগ শেষৰ অৱতাৰ বুলি গণ্য কৰা হয়।

জৈন ধৰ্ম

কৃষ্ণ আৰু বলোৰামৰ সৈতে সম্পৰ্কিত জৈন কাহিনীত, ৰোহিণী হৈছে কোশল ৰাজ্যৰ ৰাজকুমাৰী। তেওঁ স্বয়ম্বৰ অনুষ্ঠানত বসুদেৱক তেওঁৰ স্বামী হিচাপে বাছনি কৰে। তেওঁ সৌৰপুৰত বাসুদেৱৰ সৈতে জীৱন অতিবাহিত কৰে, য'ত তেওঁ পুত্ৰ বলোৰামক জন্ম দিয়ে। জৈন বৰ্ণনা অনুসৰি তেওঁ চাৰিটা সপোন দেখিছিল: এটা সিংহ, এটা বগা হাতী, চন্দ্ৰ আৰু সাগৰ; এই সমূহ হিন্দু ধৰ্মৰ লগতে জৈন ধৰ্মতো বলোৰামৰ সৈতে সম্পৰ্কিত প্ৰতীক। জৈন মত অনুসৰি ৰোহিনীয়ে ব্ৰজত কৃষ্ণৰ লালন-পালনত কোনো ভূমিকা পালন কৰা নাছিল; তেওঁ সৌৰাপুৰত বলোৰামৰ যত্নহে লৈছিল। প্ৰাপ্তবয়স্ক বলোৰামে কৃষ্ণক সহায় কৰিবলৈ ব্ৰজধামলৈ যায়।