ৱিকিপিডিয়া

পূৰ্ণিমা দেৱী বৰ্মন

ভাৰতীয় জীৱবিজ্ঞানী
(Purnima Devi Barmanৰ পৰা পুনঃনিৰ্দেশিত)

পূৰ্ণিমা দেৱী বৰ্মন (ইংৰাজী: Purnima Devi Barman) অসম, ভাৰতৰ প্ৰসিদ্ধ প্ৰকৃতিবিদ আৰু সংৰক্ষণবিদ।[1] বিলুপ্তপ্ৰায় হাড়গিলাৰ শৃংখলাবদ্ধ সংৰক্ষণৰ ক্ষেত্ৰলৈ আগবঢ়োৱা গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰিহণাৰ বাবে তেওঁ বিশেষভাৱে জনাজাত। তেওঁ হাড়গিলা বাইদেউ হিচাপে পৰিচিত৷ পূৰ্ণিমা দেৱী বৰ্মনে হাড়গিলাৰ সংৰক্ষণৰ বাবে গাঁৱৰ মহিলাসকলক একত্ৰিত কৰি হাড়গিলা আৰ্মী নামৰ এটি দল গঠন কৰিছে৷ হাড়গিলা আৰ্মী হৈছে কেৱল মহিলা স্বেচ্ছাসেৱকৰ দ্বাৰা সংগঠিত এক বাহিনী৷ হাড়গিলাৰ সংৰক্ষণৰ বাবে আগবঢ়োৱা অৱদানৰ বাবে তেওঁক ২০১৭ চনৰ গ্ৰীণ অস্কাৰ[2] বঁটা প্ৰদান কৰা হয়। ভাৰত চৰকাৰে তেওঁক ২০১৮ চনৰ নাৰী শক্তি পুৰস্কাৰ প্ৰদান কৰে৷[3] ২০২৪ চনত তেওঁ হুইটলী ফাণ্ড ফৰ নেচাৰ (WFN)ৰ পৰা ১,০০,০০০ পাউণ্ডৰ হুইটলী গোল্ড বঁটা লাভ কৰে৷

ড০ পূৰ্ণিমা দেৱী বৰ্মন
Purnima Devi Barman

ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ৰাম নাথ কোৱিন্দৰ পৰা “নাৰী শক্তি” পুৰস্কাৰ গ্ৰহণ কৰা সময়ত ড০ পূৰ্ণিমা দেৱী বৰ্মন
ৰাষ্ট্ৰীয়তা ভাৰতীয়
শিক্ষানুষ্ঠান গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয়
পেচা সংৰক্ষণবিদ, প্ৰকৃতিবিদ
সংস্থা অৰণ্যক
জনা যায় হাড়গিলা আৰ্মী
বঁটা, সন্মান, পুৰস্কাৰ আদি গ্ৰীণ অস্কাৰ, ২০১৭
নাৰী শক্তি পুৰস্কাৰ, ২০১৭
চেম্পিয়ন অৱ দ্য আৰ্থ-২০২২
হুইটলী বঁটা (২০২৪)

ড॰ বৰ্মন বন্যপ্ৰাণী সম্পৰ্কীয় বেচৰকাৰী প্ৰতিষ্ঠান, অৰণ্যকৰ লগত জড়িত।

কৰ্মজীৱন

সম্পাদনা কৰক

ড০ পূৰ্ণিমা দেৱী বৰ্মনে অসমৰ গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয়ত অধ্যয়ন কৰিছিল[4], য'ত তেওঁ প্ৰাণীবিজ্ঞানত স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী লাভ কৰে৷ ইয়াৰ লগতে তেওঁ পৰিৱেশ আৰু বন্যপ্ৰাণী জীৱবিজ্ঞানত বিশেষজ্ঞতা লাভ কৰে।[5]২০০৭ চনত তেওঁ ডক্তৰেট ডিগ্ৰীৰ বাবে গৱেষণা আৰম্ভ কৰে যদিও গ্ৰামাঞ্চলত হাড়গিলাৰ সম্প্ৰদায় সংৰক্ষণ শিক্ষাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিবলৈ তেওঁ ডক্তৰেটৰ অধ্যয়ন মন্থৰ কৰে আৰু ২০১৯ চনতহে তেওঁ গৱেষণা সমাপ্ত কৰে।[6] বৰ্মনে জৈৱ-বৈচিত্ৰ্য সংৰক্ষণৰ বাবে বেচৰকাৰী সংস্থা আৰণ্যকত আভিফাউনা গৱেষণা আৰু সংৰক্ষণ বিভাগত জ্যেষ্ঠ বন্যপ্ৰাণী জীৱবিজ্ঞানী হিচাপে কাম কৰিছে, য'ত তেওঁ আৰণ্যকৰ হাড়গিলা সংৰক্ষণ প্ৰকল্পৰ সমন্বয় কৰিছিল। বৰ্মন WiNN (Women in Nature Network) ভাৰত,[7] আৰু IUCN Stork, আইবিছ আৰু স্পুন বিল বিশেষজ্ঞ গোটৰ সদস্য।[8]

হাড়গিলা

সম্পাদনা কৰক
 
হাড়গিলা

ড০ পূৰ্ণিমা দেৱী বৰ্মনে হাড়গিলাৰ ক্ষেত্ৰখনত কাম কৰি হাড়গিলা বাইদেউ হিচাপে পৰিচিতি লাভ কৰিছে৷ হাড়গিলাক IUCNৰ তালিকাত 'বিপন্ন' হিচাপে চিহ্নিত কৰা হৈছে৷[9] পূৰ্ণবয়স্ক হাড়গিলাৰ বিশ্বব্যাপী জনসংখ্যা হৈছে ৮০০–১২০০৷ ইয়াৰে অধিকাংশ ভাৰতৰ অসমত পোৱা যায়, যাৰ সংখ্যা হৈছে ৬৫০-৮০০ৰ ভিতৰত।[5][9][10] অসমত হাড়গিলাক প্ৰায়েই নগৰাঞ্চলৰ সংস্পৰ্শত দেখা যায়৷ ইহঁতে প্ৰায়েই গছত বাহ সাজে আৰু কেতিয়াবা জাবৰ পেলোৱা ঠাইত থাকে।[5][9]প্ৰদূষণ, বাসস্থানৰ অভাৱ আৰু বাহ সজা গছ কাটি পেলোৱাৰ ফলত বৃহত্তৰ হাড়গিলাৰ পৰিয়ালৰ প্ৰতি ভাবুকি আহি পৰে।[9]

পূৰ্ণিমা দেৱী বৰ্মনে অসমৰ কামৰূপ জিলাৰ একাধিক দুৰ্গম গাঁও যেনে: দদৰা, পচৰীয়া আৰু শিঙিমাৰীত পিএইডিৰ বাবে গৱেষণা কৰি থাকোঁতে হাড়গিলাৰ ক্ষেত্ৰখনত কাম কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে।[6] ২০০৭ চনত তেওঁ এজন গছৰ মালিকে এজোপা গছ কাটি পেলোৱা দেখিছিল য'ত এটা হাড়গিলাৰ পৰিয়ালে আশ্ৰয় লৈ আছিল৷[6] পূৰ্ণিমা দেৱী বৰ্মনে আৱিষ্কাৰ কৰে যে হাড়গিলা চৰাইবিধৰ অনাকৰ্ষণীয় চেহেৰা, কুঁহিয়াৰ খেতি কৰা প্ৰকৃতি আৰু দুৰ্গন্ধযুক্ত বাহৰ বাবে গাঁৱৰ সমাজত কুখ্যাতি আছে।[6][11] ইয়াৰ পিছত বৰ্মনে স্থানীয় জনগোষ্ঠীসমূহক হাড়গিলাৰ পৰিৱেশগত গুৰুত্বৰ বিষয়ে সজাগ কৰাত মনোনিৱেশ কৰে৷ ইয়াৰ বাবে তেওঁ নিজৰ ডক্তৰেট ডিগ্ৰীৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় অধ্যয়নো পিছুৱাই দিয়ে৷[6][10][12]

পৰৱৰ্তী সময়ত পূৰ্ণিমা দেৱী বৰ্মনে কেইবাটাও সংৰক্ষণ অভিযানৰ নেতৃত্ব দিয়ে৷ ইয়াৰ ফলস্বৰূপে স্থানীয় গাঁওবাসীৰ সংস্কৃতি আৰু পৰম্পৰাক একত্ৰীকৰণ হয়। সজাগতা অভিযানসমূহৰ ভিতৰত আছিল ধৰ্মীয় অনুষ্ঠান, ৰন্ধন প্ৰতিযোগিতা, ৰাজপথৰ নাটক আৰু সামূহিক নৃত্যৰ সময়ত সংৰক্ষণৰ বাৰ্তা উপস্থাপন কৰা৷ [6][13] অন্যান্য শিক্ষা কৌশলসমূহৰ ভিতৰত আছিল সংৰক্ষণ সজাগতা বিয়পাবলৈ চলচ্চিত্ৰৰ তাৰকাসকলক জড়িত কৰা,[5] আৰু হাড়গিলাৰ বাহ সজা গছৰ মালিকসকলক সতৰ্ক কৰি তোলা৷[5][14]শিশু আৰু যুৱ প্ৰাপ্তবয়স্কসকলকো শিক্ষা অভিযানে সামৰি লৈছিল৷ খেল আৰু কিছুমান কাৰ্যৰ জৰিয়তে তেওঁলোকক হাড়গিলাৰ পৰিৱেশগত গুৰুত্বৰ বিষয়ে জ্ঞান দিয়া হৈছিল।[6][5][14][13]বাহ সজা গছৰ মালিকৰ সন্তানৰ বাবে বৃত্তি প্ৰস্তুত কৰা হৈছিল।[13] চৰকাৰী বিষয়াসকলক হাড়গিলাৰ বাসস্থান নিৰীক্ষণৰ আমন্ত্ৰণ দি বৰ্মনে কামৰূপ জিলা চৰকাৰৰ পৰাও সমৰ্থন সংগ্ৰহ কৰিছিল[6][5]৷ ইয়াৰ লগতে তেওঁ স্থানীয় বন আৰু আৰক্ষী বিভাগসমূহক সংৰক্ষণ কাৰ্যত প্ৰত্যক্ষভাৱে অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছিল আৰু সফলো হৈছিল।[5][13]

হাড়গিলা আৰ্মী

সম্পাদনা কৰক

ড০ পূৰ্ণিমা দেৱী বৰ্মন হাড়গিলা আৰ্মীৰ প্ৰতিষ্ঠাপক৷ হাড়গিলা আৰ্মী হৈছে সৰ্বমহিলা তৃণমূল পৰ্যায়ৰ হাড়গিলা সংৰক্ষণ গোট।[6][11][15][16][12] এই নামটো সংস্কৃত ভাষাৰ "হাড় গিলিব পৰা" শব্দৰ পৰা আহিছে।[17] গোটত ৪০০ গৰাকী স্থানীয় অসমীয়া স্বেচ্ছাসেৱককে ধৰি ১০,০০০ৰো অধিক সদস্য আছে।[18] তেওঁলোকৰ লক্ষ্য হৈছে হাড়গিলাৰ সংৰক্ষণৰ ক্ষেত্ৰত দৃশ্যমান হোৱা বাধাবোৰ আঁতৰোৱা৷[16] এই আন্দোলনে প্ৰান্তীয় মহিলাসকলৰ সৱলীকৰণ আৰু স্থানীয় সংৰক্ষণৰ বিষয়সমূহত তেওঁলোকৰ কণ্ঠক কৃতিত্ব দিছে।[15][7]

বৰ্মন আৰু হাড়গিলা আৰ্মীয়ে হাড়গিলাৰ বাহত থকা আঘাতপ্ৰাপ্ত পোৱালিবোৰকো সক্ৰিয়ভাৱে উদ্ধাৰ কৰি তেওঁলোকৰ পুনৰ্বাসনৰ দিহা কৰে।[10] গাঁৱৰ মানুহে বাহ সজা গছৰ চাৰিওফালে জাল লগাই বতাহ-বৰষুণৰ দিনত (বিশেষকৈ বাৰিষাৰ সময়ত) গছৰ পৰা সৰি গ'লে বাহ পোৱালিবোৰ ধৰে আৰু আঘাতপ্ৰাপ্ত পোৱালিবোৰক চিকিৎসা প্ৰদান কৰে৷ তেওঁলোকক স্থানীয় চিৰিয়াখানাত পুনৰ সংস্থাপন কৰা হয় আৰু তাৰ পিছত সিহঁতক মুকলি কৰি দিয়া হয়।[6][10] বৰ্মনে হাড়গিলাৰ বাবে এটা কৃত্ৰিম প্ৰজনন মঞ্চও সাজু কৰি তুলিছে৷ ২০১৯ চনত ইয়াত পোনপ্ৰথমবাৰৰ বাবে এটা পোৱালীৰ জন্ম দিয়া হৈছিল।[6]

বৰ্মনৰ সংৰক্ষণ প্ৰচেষ্টা আৰম্ভ হোৱাৰ পিছৰে পৰা স্থানীয় পৰ্যায়ত হাড়গিলাৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পাইছে৷ ২০০৭ চনত যেতিয়া সংৰক্ষণৰ প্ৰচেষ্টা আৰম্ভ কৰা হৈছিল, তেতিয়া কামৰূপ জিলা উপনিৱেশত মাত্ৰ ২৮টাহে হাড়গিলাৰ বাহ পোৱা গৈছিল৷ কিন্তু ২০১৯ চন পৰ্যন্ত ২০০টাৰো বাহ পোৱা গৈছে, [6] যাৰ ফলত হাড়গিলাৰ এই কলনীটোক বিশ্বৰ ভিতৰতে সবাতোকৈ ডাঙৰ বুলি স্বীকৃতি দিয়া হৈছে৷[10][19]

পূৰ্ণিমা দেৱী বৰ্মনক গ্ৰাম্য অসমীয়া গাঁৱৰ সাংস্কৃতিক পৰিসৰৰ মাজত অধিক হাড়গিলা সংৰক্ষণ কৰাৰ বাবেও কৃতিত্ব দিয়া হয়।[18]বৰ্মনৰ সংৰক্ষণ প্ৰচেষ্টাৰ পিছত কামৰূপ জিলাৰ গাঁওবাসীয়ে অধিকসংখ্যক হাড়গিলা সংৰক্ষণৰ সৈতে সক্ৰিয়ভাৱে জড়িত হৈ পৰিছে [5][13] আৰু ২০১০ চনলৈকে কোনো বাহ সজা গছ কাটিব পৰা নাই।[20] চৰাইবোৰৰ সামাজিক প্ৰতিচ্ছবিক ইতিবাচক কৰিবলৈ কিছুমান প্ৰচেষ্টা হাতত লোৱা হৈছে৷ [21] স্থানীয় লোকগীত, পৰম্পৰা আৰু সাংস্কৃতিক উৎসৱত হাড়গিলাক অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে।[6][12] উদাহৰণস্বৰূপে, গাঁৱৰ মানুহে প্ৰত্যাশিত হাড়গিলাৰ বাবে পঞ্চামৃত অনুষ্ঠান পাতে৷ অসমীয়া মহিলা এগৰাকীৰ ক্ষেত্ৰত পালন কৰা একেবোৰ আচাৰ-ব্যৱহাৰ ব্যৱহাৰ কৰি এই অনুষ্ঠান উদযাপন কৰা হয়৷[13] প্ৰতি বছৰে ২ ফেব্ৰুৱাৰীত ''হাড়গিলা দিৱস'' পালন কৰি অহা হৈছে।[14] হাড়গিলা আৰ্মীৰ মহিলাসকলে নিজৰ কাপোৰত হাড়গিলাৰ ছবি অংকন কৰি সংৰক্ষণৰ দিশত সজাগতা বিয়পাইছে আৰু ইয়াৰ লগতে তেওঁলোকে নিজৰ পৰিয়ালটোৰ বাবে আয়ৰ সৃষ্টি কৰিছে।[16][14] আন এটা পদক্ষেপ হৈছে বিদ্যালয়সমূহত প্ৰাথমিক বয়সৰ শিশুসকলক আলোচনা আৰু খেলৰ জৰিয়তে হাড়গিলাৰ সংৰক্ষণৰ দিশত শিক্ষা দিয়া আৰু ক্ষেত্ৰভিত্তিক অধ্যয়নৰ সময়ত তেওঁলোকক জাবৰণিৰ মাজত থকা পক্ষীবোৰ দেখুৱাবলৈ লৈ যোৱা৷[22]

বঁটা আৰু সন্মান

সম্পাদনা কৰক
  • ২০২০ চনৰ মে' মাহত বিশ্বৰ প্ৰখ্যাত গ্ৰন্থ প্ৰকাশন সংস্থা হাৰ্পাৰ কলিন্স পাব্লিছাৰ্ছ-ৰ শৈক্ষিক প্ৰকাশন শাখা 'কলিন্স'-এ ড॰ পূৰ্ণিমা দেৱী বৰ্মনৰ কৰ্মৰাজিক পাঠ্যক্ৰমত স্থান দিছে। দেশ-বিদেশৰ বিভিন্ন ইংৰাজী ভাষাৰ শিক্ষানুষ্ঠানৰ সপ্তম শ্ৰেণীৰ ইংৰাজী পাঠ্যপুথি ইংলিজ এলাইভ-৭ত তেখেতৰ এই কৰ্মৰাজি সন্নিৱিষ্ট হ'ব।[23]
  • ৰয়েল বেংক অফ ছুইডেনৰ আৰ্থ হিৰ' বঁটা, ২০০৬[24]
  • ২০০৯ চনত ভৱিষ্যত সংৰক্ষণবাদী নেতা বঁটা[25]
  • ২০১৫ চনত সংৰক্ষণ নেতৃত্ব কাৰ্যসূচী (CLP:Conservation Leadership Programme)ৰ পৰা 'নেতৃত্ব'ৰ ক্ষেত্ৰত বঁটা লাভ কৰে৷[26][27]
  • ২০১৬ চনত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ উন্নয়ন কাৰ্যসূচীৰ (United Nations Development Programme)ৰ পৰা জৈৱ বৈচিত্ৰ্য বঁটা লাভ৷[25]
  • ২০১৬ চনত ৰয়েল বেংক অৱ স্কটলেণ্ডে প্ৰদান কৰা আৰ্থ হিৰো বঁটা লাভ[25]
  • ২০১৬ চনত বালিপাৰা ফাউণ্ডেচনৰ গ্ৰীণ গুৰু বঁটা লাভ[25]
  • ২০১৭ চনত উত্তৰ-পূবৰ FIICI FLO (Federation of Indian Chamber of Commerce & Industry,FICCI Ladies Organization)ৰ পৰা নাৰী সাধক (Women Achiever) বঁটা লাভ[25]
  • ২০১৭ চনত ভাৰত সঞ্চাৰ নিগম লিমিটেড-এ প্ৰদান কৰা ৰ'ল অৱ অনাৰ সন্মান লাভ৷[25]
  • ২০১৭ চনত যুক্তৰাজ্যৰ ৰাজকুমাৰী ৰয়েল এন্নেয়ে হুইটলী বঁটা প্ৰদান কৰে৷ এইটো বঁটাক গ্ৰীণ অস্কাৰ বুলিও কোৱা হয়৷[28]
  • ২০১৭ চনত ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ৰামনাথ কোৱিন্দৰ পৰা নাৰী শক্তি পুৰস্কাৰ লাভ৷ নাৰী শক্তি হৈছে ভাৰতীয় মহিলাৰ বিভিন্ন কৰ্মক স্বীকৃতি জনাই প্ৰদান কৰা সৰ্বোচ্চ অসামৰিক বঁটা৷[29]
  • ২০১৮ চনত য়ামিন হাজৰিকা ৱ’মেন অব ছাবষ্টেন্স বঁটা লাভ[30]
  • ২০১৮ চনত শ্ৰী সত্য সাই এৱাৰ্ড ফৰ হিউমেন এক্সচেলেন্স লাভ[31]
  • ২০২২ চনত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ পৰিৱেশ কাৰ্যসূচীৰ (UNEP)ৰ পৰা উদ্যোগী দৃষ্টিভংগীৰ শাখাত 'চেম্পিয়ন অৱ দ্য আৰ্থ-২০২২' সন্মান লাভ।[32]
  • ২০২৪ চনত তৃণমূল পৰ্যায়ত সংৰক্ষণৰ দিশৰ কাম কৰা নেতাসকললৈ সাহায্যপ্ৰদানকাৰী সংস্থা হুইটলী ফাণ্ড ফৰ নেচাৰ (WFN)-এ প্ৰদান কৰা ১,০০,০০০ পাউণ্ডৰ হুইটলী গোল্ড বঁটা লাভ[33][34]

নিৰ্বাচিত কৰ্ম

সম্পাদনা কৰক
  • Barman, P.D., A.K Das, B.K Das, S. Biswas. 2011. Conservation Initiatives for Greater Adjutant in Assam, India. Final Report, CLP project ID 331509. Aaranyak.[5]
  • Barman, P.D., M. Barthakur, A.K. Das, J. Das. 2014. Greater Adjutant conservation through community participation in Assam, India. Final Report, CLP Project ID F03110012. Aaranyak.[13]
  • Barman, P.D., and D.K Sharma. 2015. Largest breeding colony of Greater Adjutant, Leptoptilos dubius Gmelin, in Dadara-Pasariya-Singimari Villages in Assam, India. Zoo’s Print. 30(11): 5–6.[19]
  • Barman, P.D., S. Ali, P. Deori, D.K. Sharma. 2015. Rescue, Treatment and Release of an Endangered Greater Adjutant Leptoptilos dubius. Zoo's Print. 30(9): 6–9.[10]
  • Barman, P.D., and D.K. Sharma. 2017. Behavioural ethogram of the endangered greater Adjutant Stork Leptoptilos dubius (Gmelin). International Journal of Zoology Studies. 2(6): 272–281[35]
  • Barman, P.D., and D.K. Sharma. 2020. Foraging analysis of Endangered Greater Adsjutant Stork Leptotilus dubios (Gemlin) in certain habitat of Assam, India. Cold Stream Harbor Laboratory.[36]

লগতে চাওক

সম্পাদনা কৰক

তথ্য উৎস

সম্পাদনা কৰক
  1. ↑ "হাড়গিলা বাইদেউ খ্যাত ড° পূৰ্ণিমা দেৱী বৰ্মনৰ সাক্ষাৎকাৰ". সাক্ষাৎকাৰ. জ্ঞানম. জুন, ২০২১. https://www.gyanamkamrup.in/2021/06/interview-with-dr-purnima-devi-barman.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 27 মে' 2024. 
  2. ↑ https://m.economictimes.com/news/politics-and-nation/environmentalist-purnima-devi-barman-wins-green-oscar/articleshow/58766163.cms
  3. ↑ http://www.guwahatiplus.com/daily-news/assam-s-purnima-devi-barman-achieves-nari-shakti-puraskar-from-president
  4. ↑ GU fraternity felicitates two conservationists. The Assam Tribune. 2017 Jul 1 [accessed 2019 Nov 6]. http://www.assamtribune.com/scripts/detailsnew.asp?id=jul0117/city058 Archived 12 January 2021 at the Wayback Machine
  5. ↑ 5.00 5.01 5.02 5.03 5.04 5.05 5.06 5.07 5.08 5.09 Barman PD, Das AK, Das BK, Biswas S. Conservation initiatives for Greater Adjutant Stork in Assam, India. Aaranyak; 2011. Report No.: Final Report CLP project ID: 331509.
  6. ↑ 6.00 6.01 6.02 6.03 6.04 6.05 6.06 6.07 6.08 6.09 6.10 6.11 6.12 Wangchuk, Rinchen Norbu (2019-08-01). "How One Woman With a Special Plan Saved Assam's 'Hargila' Storks From Extinction" (en-US ভাষাত). The Better India. https://www.thebetterindia.com/190470/assam-stork-hargila-visit-conservation-rescue-save-barman/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-02-13. 
  7. ↑ 7.0 7.1 "Recent News" (en ভাষাত). Women In Nature Network. https://www.womeninnaturenetwork.org/recent-news.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-02-13. 
  8. ↑ "Meet our members - Stork, Ibis and Spoonbill Specialist Group" (en-GB ভাষাত). 2016-06-29. https://storkibisspoonbill.org/members/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-02-13. 
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 BirdLife International. Leptoptilos dubius. IUCN Red List of Threatened Species 2016. 2016 [accessed 2019 Nov 3]. https://www.iucnredlist.org/species/22697721/93633471 Archived 12 January 2021 at the Wayback Machine. doi:http://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T22697721A93633471.en
  10. ↑ 10.0 10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 Barman PD, Ali S, Deori P, Sharma DK. Rescue, Treatment and Release of an Endangered Greater Adjutant Leptoptilos dubius. Zoo’s print. 2015;30(9):6–9.
  11. ↑ 11.0 11.1 (en ভাষাত) Purnima Barman, India - Whitley Awards 2017, https://www.youtube.com/watch?v=-eWLp_eCWBE, আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-02-13 
  12. ↑ 12.0 12.1 12.2 Perinchery, Aathira (2017-12-30). "Purnima Barman works with communities to protect a scruffy, endangered stork in Assam" (en-IN ভাষাত). The Hindu. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/sci-tech/energy-and-environment/purnima-barman-works-with-communities-to-protect-a-scruffy-endangered-stork-in-assam/article22325079.ece. 
  13. ↑ 13.0 13.1 13.2 13.3 13.4 13.5 13.6 Barman PD, Borthakur M, Das AK, Da J. Greater Adjutant Conservation Through Community Participation in Assam, India. Aaranyak; 2014. p. 76pp. Report No.: CLP Project ID F03110012. Final Project Report.
  14. ↑ 14.0 14.1 14.2 14.3 "Welcome to official Website of Aaranyak | Home". aaranyak.org. Archived from the original on 12 January 2021. https://web.archive.org/web/20210112143132/https://aaranyak.org/showsubsubpage.asp?ssubid=33&subid=1&id=2। আহৰণ কৰা হৈছে: 8 January 2021. 
  15. ↑ 15.0 15.1 "Assam Conservationist Purnima Barman Has Won The 'Green Oscars'" (en ভাষাত). HuffPost. 2017-05-18. https://www.huffpost.com/archive/in/entry/assam-conservationist-purnima-barman-has-won-the-green-oscars_a_22096493। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-02-13. 
  16. ↑ 16.0 16.1 16.2 "Village forms ' hargila army'" (en ভাষাত). www.telegraphindia.com. https://www.telegraphindia.com/north-east/village-forms-hargila-army/cid/1531206। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-02-13. 
  17. ↑ Rhodes, Carla (2021-03-29). "A Biologist, an Outlandish Stork and the Army of Women Trying to Save It" (en-US ভাষাত). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2021/03/29/travel/india-greater-adjutant-stork.html. 
  18. ↑ 18.0 18.1 "Meet the Indian Scientist Who Gave the Greater Adjutant Stork an Image Makeover" (en-US ভাষাত). All About Birds. 22 June 2020. https://www.allaboutbirds.org/news/meet-the-indian-scientist-who-gave-the-greater-adjutant-stork-an-image-makeover/। আহৰণ কৰা হৈছে: 8 January 2021. 
  19. ↑ 19.0 19.1 Barman PD, Sharma DK. Largest breeding colony of Greater Adjutant, Leptoptilos dubius Gmelin, in Dadara-Pasariya-Singimari Villages in Assam, India. Zoo’s print. 2015;30(11):5–6.
  20. ↑ "The Greater Adjutant's All-Woman Army | RoundGlass | Sustain". Archived from the original on 12 January 2021. https://web.archive.org/web/20210112143208/https://round.glass/sustain/people/greater-adjutant-purnima-barman/। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 October 2020. 
  21. ↑ Rhodes, Carla (2021-03-29). "A Biologist, an Outlandish Stork and the Army of Women Trying to Save It" (en-US ভাষাত). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2021/03/29/travel/india-greater-adjutant-stork.html. 
  22. ↑ Rhodes, Carla (2021-03-29). "A Biologist, an Outlandish Stork and the Army of Women Trying to Save It" (en-US ভাষাত). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2021/03/29/travel/india-greater-adjutant-stork.html. 
  23. ↑ https://epaper.niyomiyabarta.org/10052020/details.php?date=12052020&page=1-12&article=7.gif&cid=7
  24. ↑ http://www.northeasttoday.in/assam-woman-wins-earth-heroes-award/
  25. ↑ 25.0 25.1 25.2 25.3 25.4 25.5 "European Environment Foundation". Archived from the original on 12 January 2021. https://web.archive.org/web/20210112143134/https://www.european-environment-foundation.eu/en-en/environetwork/profiles/devi-barman-purnima। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 February 2020. 
  26. ↑ Knight T. Endangered giant stork protected by all-female army. Fauna and Flora International. 2018 Apr 18 [accessed 2019 Nov 3]. https://www.fauna-flora.org/news/national-recognition-indian-conservationist-mobilised-female-army Archived 12 January 2021 at the Wayback Machine
  27. ↑ "Conservation initiatives for greater adjutant stork in Assam, India" (en-GB ভাষাত). Conservation Leadership Programme. https://www.conservationleadershipprogramme.org/project/greater-adjutant-stork-assam-india/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-02-13. 
  28. ↑ "Green Oscar for Assam conservationist" (en ভাষাত). www.telegraphindia.com. https://www.telegraphindia.com/india/green-oscar-for-assam-conservationist/cid/1500119। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-02-13. 
  29. ↑ "Assam's Purnima Devi Barman achieves Nari Shakti Puraskar from President" (en ভাষাত). www.guwahatiplus.com. https://www.guwahatiplus.com/guwahati/assam-s-purnima-devi-barman-achieves-nari-shakti-puraskar-from-president। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-02-13. 
  30. ↑ https://nenow.in/north-east-news/assam/noted-wildlife-activist-purnima-devi-barman-selected-for-yamin-hazarika-award.html
  31. ↑ https://www.timesofindia.com/india/sri-sathya-sai-award-for-human-excellence-2018-will-be-presented-on-nov-23/amp_articleshow/66758811.cms?espv=1[সংযোগবিহীন উৎস]
  32. ↑ "India’s Purnima Devi Barman honoured with U.N.’s highest environmental award". The Hindu. https://www.thehindu.com/news/national/indias-purnima-devi-barman-honoured-with-uns-highest-environmental-award/article66169873.ece। আহৰণ কৰা হৈছে: 22 November 2022. 
  33. ↑ "Assam's Purnima Devi Barman Receives 'Green Oscar' Whitley Gold Award 2024". NDTV. NDTV. May 02, 2024. https://www.ndtv.com/india-news/assams-purnima-devi-barman-receives-green-oscar-whitley-gold-award-2024-5573962। আহৰণ কৰা হৈছে: 26 May 2024. 
  34. ↑ "Assam’s Wildlife Conservationist, Dr. Purnima Devi Barman Conferred Whitley Gold Award For 2024". AIR India. Aakashbani_Prasar Bharati. May 2, 2024. https://www.newsonair.gov.in/assams-wildlife-conservationist-dr-purnima-devi-barman-conferred-whitley-gold-award-for-2024/। আহৰণ কৰা হৈছে: 26 May 2024. 
  35. ↑ Barman PD, Sharma DK. Behavioural ethogram of the endangered greater Adjutant Stork Leptoptilos dubius (Gmelin). International Journal of Zoology Studies. 2017;2(6):272–281.
  36. ↑ Barman, Purnima Devi; Sharma, D. K. (2020-06-01) (en ভাষাত). Foraging analysis of Endangered Greater Adsjutant Stork Leptotilus dubios Gemlin in certain habitat of Assam, India. pp. 2020.05.31.125328. doi:10.1101/2020.05.31.125328v1.full. https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2020.05.31.125328v1. 
"https://as.wikipedia.org/w/index.php?title=পূৰ্ণিমা_দেৱী_বৰ্মন&oldid=422528"ৰ পৰা অনা হৈছে