ৱিকিপিডিয়া

ইছলামত বিবাহ বিচ্ছেদ


ইছলামিক আইন অনুসৰি বিবাহ বিচ্ছেদ বিভিন্ন ৰূপত হ'ব পাৰে, কিছুমান স্বামীৰ দ্বাৰা আৰু কিছুমান পত্নীৰ দ্বাৰা আৰম্ভ কৰা। ইছলামিক প্ৰথাগত আইনৰ মূল শ্ৰেণীসমূহ হ'ল তালাক (অস্বীকাৰ (বিবাহ)), খুলʿ (পাৰস্পৰিক বিবাহ বিচ্ছেদ) আৰু ফচখ (ধৰ্মীয় আদালতৰ আগত বিবাহ বিচ্ছেদ)।[1]ঐতিহাসিকভাৱে বিবাহ বিচ্ছেদৰ নিয়মসমূহ শ্বৰীয়তৰ দ্বাৰা পৰিচালিত হৈছিল, যিটো পৰম্পৰাগত ইছলামিক ন্যায়বিজ্ঞানে ব্যাখ্যা কৰে, যদিও আইনী বিদ্যালয়ৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি ইয়াৰ পাৰ্থক্য আছিল আৰু ঐতিহাসিক পদ্ধতিসমূহ কেতিয়াবা আইনী তত্ত্বৰ পৰা বিচ্ছিন্ন হৈছিল।[2][3]

আধুনিক যুগত ব্যক্তিগত মৰ্যাদা (পৰিয়াল) আইনসমূহ সংহিতাকৃত হোৱাৰ লগে লগে ই সাধাৰণতে "ইছলামিক আইনৰ কক্ষপথৰ ভিতৰত" হৈয়েই আছে, কিন্তু বিবাহ বিচ্ছেদৰ নীতি-নিয়মৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ পৰম্পৰাগত আইনবিদৰ পৰা ৰাষ্ট্ৰলৈ স্থানান্তৰিত হয়।[4][5]

কোৰআনৰ নীতি

সম্পাদনা কৰক

কোৰআনৰ মতে বিবাহ স্থায়ী হোৱাৰ উদ্দেশ্যেৰে ইয়াক "দৃঢ় বন্ধন" আৰু বিবাহ বিচ্ছেদ নিয়ন্ত্ৰণ কৰা নিয়মৰ দ্বাৰা বুজা যায়।[6] পত্নী-পতিৰ মাজৰ সম্পৰ্ক আদৰ্শগতভাৱে প্ৰেমৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি হ'ব লাগে আৰু পত্নীৰ সম্পৰ্কে গুৰুত্বপূৰ্ণ সিদ্ধান্ত পাৰস্পৰিক সন্মতিৰে ল'ব লাগে।[7] যেতিয়া বৈবাহিক সম্প্ৰীতি লাভ কৰিব নোৱাৰি, তেতিয়া কোৰানে পত্নীক বিবাহৰ অন্ত পেলাবলৈ অনুমতি দিয়ে,[8] যদিও এই সিদ্ধান্তক সহজভাৱে ল'ব নালাগে আৰু পত্নীৰ পৰিয়ালক মিলনৰ প্ৰয়াস কৰিবলৈ মধ্যস্থতাকাৰী নিযুক্তি দি হস্তক্ষেপ কৰিবলৈ আহ্বান জনোৱা হয় .[9][10] কোৰআনে খৰখেদাকৈ বিবাহ বিচ্ছেদক নিৰুৎসাহিত কৰিবলৈ অপেক্ষাৰ সময়ো নিৰ্ধাৰণ কৰিছে।[11] ঋতুস্ৰাৱী মহিলাৰ বাবে বিবাহ বিচ্ছেদৰ আগৰ অপেক্ষাৰ সময় (ইদ্দত) চূড়ান্ত কৰা হয়, তিনি মাহৰ সময় হিচাপে।[12] ৰজোনিবৃত্তিৰ পিছৰ মহিলা আৰু ঋতুস্ৰাৱৰ পূৰ্বৰ ছোৱালীকে ধৰি ঋতুস্ৰাৱ নোহোৱা মহিলাৰ বাবে অপেক্ষাৰ সময় তিনিমাহ।[13] ইয়াৰ দ্বাৰা স্বামীয়ে নিজৰ সিদ্ধান্ত পুনৰ বিবেচনা কৰিবলৈ সময় পায়।[14] তদুপৰি যিজন পুৰুষে পত্নীৰ সৈতে যৌন সম্পৰ্ক নকৰো বুলি প্ৰতিজ্ঞা কৰে, যাৰ ফলত স্বয়ংক্ৰিয় বিবাহ বিচ্ছেদ হ'ব, তেওঁক শপত ভংগ কৰিবলৈ চাৰি মাহৰ সময়সীমা দিয়া হয়।[15][16]

ধ্ৰুপদী শ্বৰীয়ত

সম্পাদনা কৰক

আইনী প্ৰসংগ

সম্পাদনা কৰক

ধ্ৰুপদী ইছলামিক আইন ইছলামৰ শাস্ত্ৰীয় উৎসৰ পৰা (কোৰআন আৰু হাদিছ) বিভিন্ন আইনী বিদ্যালয়ে বিকশিত কৰা বিভিন্ন পদ্ধতি ব্যৱহাৰ কৰি আহৰণ কৰা হৈছে।[17] ইয়াক ঐতিহাসিকভাৱে ব্যাখ্যা কৰিছিল আইনবিদসকলে (মুফতিসকলে) যিসকলে যিকোনো প্ৰশ্নৰ উত্তৰত বিনামূলীয়াকৈ আইনী মতামত (ফতোৱা) দিব বুলি আশা কৰা হৈছিল।[18] পাৰিবাৰিক বিবাদসমূহ ধৰ্মীয় আদালতত চম্ভালি লোৱা হয়, যাৰ সভাপতিত্ব কৰে এজন ন্যায়াধীশ (কাদি) যিয়ে কিছুমান আইনী প্ৰশ্নৰ সিদ্ধান্ত ল'ব পৰাকৈ যথেষ্ট আইনী শিক্ষা লাভ কৰিছিল আৰু কোনো কঠিন আইনী সমস্যাৰ সন্মুখীন হ'লে মুফতিক প্ৰশ্ন কৰিছিল।[19] বিচাৰকসকল স্থানীয় সম্প্ৰদায়ৰ সক্ৰিয় সদস্য আছিল আৰু অনানুষ্ঠানিক সালিসীৰ সৈতেও জড়িত আছিল, যিটো বিবাদ নিষ্পত্তিৰ পছন্দৰ পদ্ধতি আছিল।[20] আদালতৰ কাৰ্য্যবিধিত তেওঁলোকে আইনৰ আখৰ আৰু স্থানীয় সামাজিক আৰু নৈতিক উদ্বেগৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ মাজত মধ্যস্থতা কৰিছিল, যাৰ সামগ্ৰিক লক্ষ্য আছিল সামাজিক সম্প্ৰীতি নিশ্চিত কৰা।[21][22] প্ৰকৃত আইনী প্ৰথা কেতিয়াবা সেই অঞ্চলত প্ৰধান আইনী বিদ্যালয়ৰ নিয়মৰ পৰা বিচ্যুত হৈছিল, কেতিয়াবা মহিলাৰ লাভৰ বাবে আৰু কেতিয়াবা তেওঁলোকৰ অসুবিধাৰ বাবে।[23] সকলো সামাজিক শ্ৰেণীৰ সদস্য আৰু তেওঁলোকৰ সাক্ষীয়ে পেছাদাৰী আইনী প্ৰতিনিধিত্ব অবিহনে আদালতত নিজৰ গোচৰৰ যুক্তি আগবঢ়াইছিল যদিও উচ্চ শ্ৰেণীৰ সদস্যসকলে সাধাৰণতে প্ৰতিনিধিৰ জৰিয়তে তেনে কৰিছিল।[24] মহিলাসকল সাধাৰণতে মামলাৰ সৈতে জড়িত আছিল, সাধাৰণতে বাদী হিচাপে, তেওঁলোকৰ গোচৰৰ যুক্তি দিবলৈ আত্মবিশ্বাসী আছিল আৰু তেওঁলোকৰ সৈতে ন্যায়াধীশে প্ৰায়ে সহানুভূতিশীল ব্যৱহাৰ কৰিছিল।[25][26] আইনী মতবাদ অনুসৰি আইনৰ কিছুমান ক্ষেত্ৰত মহিলাৰ সাক্ষ্যই পুৰুষৰ সাক্ষ্যৰ আধা ওজন বহন কৰিছিল যদিও উপলব্ধ প্ৰমাণে প্ৰকাশ কৰে যে এই নিয়মৰ ব্যৱহাৰিক প্ৰভাৱ সীমিত আছিল আৰু প্ৰাক-আধুনিক ইছলামত মহিলাৰ আইনী স্থান বা... ইউৰোপীয় সমসাময়িকসকলৰ তুলনাত উচ্চ।[27][28]

তালাক (অস্বীকাৰ)

সম্পাদনা কৰক

ন্যায়বিজ্ঞান

সম্পাদনা কৰক

তালাক শব্দটোক সাধাৰণতে "অস্বীকাৰ" বা কেৱল "বিবাহ বিচ্ছেদ" বুলি অনুবাদ কৰা হয়।[29][30] ধ্ৰুপদী ইছলামিক আইনত ই স্বামীৰ পত্নীক অস্বীকাৰ কৰা বুলি ঘোষণা কৰি বিবাহ ভংগ কৰাৰ অধিকাৰক বুজায়।[31] ধ্ৰুপদী আইনবিদসকলে তালাক ঘোষণাক নিষিদ্ধ বা নিন্দনীয় বুলি বিভিন্ন ধৰণে শ্ৰেণীভুক্ত কৰিছিল যদিহে ই কোনো বাধ্যতামূলক কাৰণ যেনে অমিলনীয় সংঘাতৰ বাবে সহবাসৰ অসম্ভৱতাৰ দ্বাৰা প্ৰেৰিত নহয়,[32] যদিও তেওঁলোকে স্বামীক আদালতৰ অনুমোদন লাভ বা ন্যায্যতা প্ৰদান কৰাৰ প্ৰয়োজন নাছিল।[33] বৈধ অস্বীকাৰৰ ওপৰত ন্যায়বিদসকলে কিছুমান নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰিছিল।[34][35] উদাহৰণস্বৰূপে, ঘোষণাটো স্পষ্টভাৱে দিব লাগিব; স্বামী সুস্থ মনৰ হ’ব লাগিব আৰু জোৰ-জবৰদস্তি কৰা নহ’ব লাগিব। তালাকৰ পিছত পত্নীয়ে মাহহৰ সম্পূৰ্ণ পৰিশোধৰ অধিকাৰী হয় যদিহে ইতিমধ্যে মাহহৰ পৰিশোধ কৰা হোৱা নাছিল। স্বামীয়ে অপেক্ষাৰ সময়সীমা শেষ নোহোৱালৈকে বা সন্তানৰ প্ৰসৱ নোহোৱালৈকে আৰ্থিকভাৱে সহায় কৰাটো বাধ্যতামূলক, যদিহে তাই গৰ্ভৱতী হয়। ইয়াৰ উপৰিও তেওঁৰ সন্তানৰ সহায় আৰু যিকোনো অতীতৰ ৰক্ষণাবেক্ষণৰ অধিকাৰ আছে, যিটো ইছলামিক আইন অনুসৰি বিবাহৰ সময়ত নিয়মিতভাৱে ধন দিব লাগিব।[36]

তথ্য সংগ্ৰহ

সম্পাদনা কৰক
  1. ↑ Talaq, Khula, Faskh and Tafweedh: The different methods of Islamic separation - Part 1". Archived from the original on 2023-01-13. Retrieved 2023-01-13
  2. ↑ Maaike Voorhoeve (2013). "Divorce. Historical Practice". The Oxford Encyclopedia of Islam and Women. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-976446-4. Archived from the original on 2017-02-04.
  3. ↑ "Talak Menurut Hukum Islam atau Hukum Negara, Mana yang Berlaku? - Klinik Hukumonline". Archived from the original on 2023-06-29. Retrieved 2023-06-29.
  4. ↑ Maaike Voorhoeve (2013). "Divorce. Modern Practice". The Oxford Encyclopedia of Islam and Women. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-976446-4. Archived from the original on 2017-02-04. Retrieved 2017-02-03.
  5. ↑ Dehlvi, Ghulam Rasool (13 April 2017). "Triple talaq: Muslim law board should take cues from divorce rules in 22 'Islamic nations', not delay reforms". Firstpost. Archived from the original on 2017-04-15. Retrieved 2017-04-14.
  6. ↑ Harald Motzki (2006). "Marriage and divorce". In Jane Dammen McAuliffe (ed.). Encyclopaedia of the Qurʾān. Vol. 3. Brill. p. 279.
  7. ↑ Harald Motzki (2006). "Marriage and divorce". In Jane Dammen McAuliffe (ed.). Encyclopaedia of the Qurʾān. Vol. 3. Brill. p. 279.
  8. ↑ Quran 2:231
  9. ↑ Quran 4:35
  10. ↑ Harald Motzki (2006). "Marriage and divorce". In Jane Dammen McAuliffe (ed.). Encyclopaedia of the Qurʾān. Vol. 3. Brill. p. 279
  11. ↑ Harald Motzki (2006). "Marriage and divorce". In Jane Dammen McAuliffe (ed.). Encyclopaedia of the Qurʾān. Vol. 3. Brill. p. 279
  12. ↑ Quran 2:228
  13. ↑ Quran 65:4
  14. ↑ Harald Motzki (2006). "Marriage and divorce". In Jane Dammen McAuliffe (ed.). Encyclopaedia of the Qurʾān. Vol. 3. Brill. p. 279.
  15. ↑ Quran 2:226
  16. ↑ Harald Motzki (2006). "Marriage and divorce". In Jane Dammen McAuliffe (ed.). Encyclopaedia of the Qurʾān. Vol. 3. Brill. p. 279.
  17. ↑ Knut S. Vikør (2014). "Sharīʿah". In Emad El-Din Shahin (ed.). The Oxford Encyclopedia of Islam and Politics. Oxford University Press. Archived from the original on 2017-02-02. Retrieved 2017-02-12.
  18. ↑ Wael B. Hallaq (2009). An Introduction to Islamic Law. Cambridge University Press. p. 9.
  19. ↑ Knut S. Vikør (2014). "Sharīʿah". In Emad El-Din Shahin (ed.). The Oxford Encyclopedia of Islam and Politics. Oxford University Press. Archived from the original on 2017-02-02. Retrieved 2017-02-12.
  20. ↑ Wael B. Hallaq (2009). An Introduction to Islamic Law. Cambridge University Press. p. 9.
  21. ↑ Hallaq (2009), pp. 11, 60–62
  22. ↑ Elisa Giunchi (2013). Elisa Giunchi (ed.). From Jurists' Ijtihad to Judicial Neo-Ijtihad: Some introductory observations. Vol. Adjudicating Family Law in Muslim Courts. Routledge. p. 4. ISBN 978-1-317-96488-9. Archived from the original on 2017-02-17. Retrieved 2017-02-12
  23. ↑ Maaike Voorhoeve (2013). "Divorce. Historical Practice". The Oxford Encyclopedia of Islam and Women. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-976446-4. Archived from the original on 2017-02-04
  24. ↑ Hallaq (2009), pp. 11, 61
  25. ↑ Elisa Giunchi (2013). Elisa Giunchi (ed.). From Jurists' Ijtihad to Judicial Neo-Ijtihad: Some introductory observations. Vol. Adjudicating Family Law in Muslim Courts. Routledge. p. 4. ISBN 978-1-317-96488-9. Archived from the original on 2017-02-17. Retrieved 2017-02-12.
  26. ↑ Hallaq (2009), pp. 11, 64–65
  27. ↑ Hallaq (2009), pp. 65–66.
  28. ↑ Vikør, Knut S. (2005). Between God and the Sultan: A History of Islamic Law. Oxford University Press. pp. 299–300.
  29. ↑ Maaike Voorhoeve (2013). "Divorce. Historical Practice". The Oxford Encyclopedia of Islam and Women. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-976446-4. Archived from the original on 2017-02-04.
  30. ↑ Abed Awad; Hany Mawla (2013). "Divorce. Legal Foundations". The Oxford Encyclopedia of Islam and Women. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-976446-4. Archived from the original on 2017-02-04. Retrieved 2017-02-03.
  31. ↑ Abed Awad; Hany Mawla (2013). "Divorce. Legal Foundations". The Oxford Encyclopedia of Islam and Women. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-976446-4. Archived from the original on 2017-02-04. Retrieved 2017-02-03.
  32. ↑ Wael B. Hallaq (2009). Sharī'a: Theory, Practice, Transformations. Cambridge University Press (Kindle edition). p. Loc. 7921–7950.
  33. ↑ Wael B. Hallaq (2009). Sharī'a: Theory, Practice, Transformations. Cambridge University Press (Kindle edition). p. Loc. 7921–7950.
  34. ↑ Maaike Voorhoeve (2013). "Divorce. Historical Practice". The Oxford Encyclopedia of Islam and Women. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-976446-4. Archived from the original on 2017-02-04.
  35. ↑ Abed Awad; Hany Mawla (2013). "Divorce. Legal Foundations". The Oxford Encyclopedia of Islam and Women. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-976446-4. Archived from the original on 2017-02-04. Retrieved 2017-02-03.
  36. ↑ Abed Awad; Hany Mawla (2013). "Divorce. Legal Foundations". The Oxford Encyclopedia of Islam and Women. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-976446-4. Archived from the original on 2017-02-04. Retrieved 2017-02-03.
"https://as.wikipedia.org/w/index.php?title=ইছলামত_বিবাহ_বিচ্ছেদ&oldid=413373"ৰ পৰা অনা হৈছে