কলেষ্টেৰল
কলেষ্টেৰল বা Cholesterol (প্ৰাচীন গ্ৰীকৰ chole- (পিত্ত) আৰু ষ্টেৰচ (কঠিন), লগত এলক'হলৰ বাবে -ol ৰাসায়নিক অনুসৰ্গ) এক জৈৱ অণু। ই ষ্টেৰল (বা পৰিৱৰ্তিত ষ্টেৰইড)[4] নামৰ একপ্ৰকাৰৰ চৰ্বি। সকলো প্ৰাণী কোষে কলেষ্টেৰল উৎপন্ন কৰে আৰু ই প্ৰাণীৰ কোষ আৱৰণীৰ এক অত্যাৱশ্যকীয় উপাদান।
| |
| |
| নামসমূহ | |
|---|---|
| IUPAC নাম
(3β)-cholest-5-en-3-ol
| |
| প্ৰণালীবদ্ধ IUPAC নাম
(3S,8S,9S,10R,13R,14S,17R)-10,13-dimethyl-17-[(2R)-6-methylheptan-2-yl]-2,3,4,7,8,9,11,12,14,15,16,17-dodecahydro-1H-cyclopenta[a]phenanthren-3-ol | |
| আন নাম
Cholesterin, Cholesteryl alcohol[1]
| |
| সূচক | |
3D model (JSmol)
|
|
| ChEBI | |
| ChEMBL | |
| ChemSpider | |
| ECHA InfoCard | 100.000.321 |
| KEGG | |
PubChem <abbr title="<nowiki>Compound ID</nowiki>">CID
|
|
| UNII |
|
CompTox Dashboard (<abbr title="<nowiki>U.S. Environmental Protection Agency</nowiki>">EPA)
|
|
| |
| |
| বৈশিষ্ট্যসমূহ | |
ৰাসায়নিক গঠন
|
C27H46O |
| আণৱিক ভৰ | 386.65 g/mol |
| ৰূপ | বগা স্ফটিক পাউদাৰ[2] |
| ঘনত্ব | 1.052 g/cm3 |
| গলনাংক | 148 ৰ পৰা 150 °C (298 ৰ পৰা 302 °F; 421 ৰ পৰা 423 K) [2] |
| উতলাংক | 360 °C (680 °F; 633 K) (decomposes) |
| পানীত দ্ৰৱণীয়তা | 1.8 mg/L (30 °C)[3] |
| দ্ৰৱণীয়তা | এচিট'ন, বেঞ্জিন, ক্ল'ৰ'ফৰ্ম, ইথানল, ইথাৰ, হেক্সেন, মিথানলত দ্ৰৱণীয় |
| -284.2·10−6 cm3/mol | |
| Hazards | |
| Flash point | 209.3 ±12.4 °C [1] |
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
 verify (what is   ?)
| |
| Infobox references | |
কলেষ্টেৰলে ষ্টেৰইড হৰম'ন, পিত্তৰস আৰু ভিটামিন ডিৰ জৈৱীয় উৎপাদনত পূৰ্বৰূপ হিচাপে ভাগ লয়।[5] কলেষ্টেৰল সকলো প্ৰাণীয়ে উৎপন্ন কৰা মুখ্য ষ্টেৰল। মেৰুদণ্ডী প্ৰাণীৰ দেহত যকৃতৰ কোষে আটাইতকৈ বেছি কলেষ্টেৰল উৎপন্ন কৰে। প্ৰকোষকেন্দ্ৰীয় (বেক্টেৰিয়া আৰু আৰ্কিয়া) জীৱত ই অনুপস্থিত। মাইক'প্লাজমা বেক্টেৰিয়াই বৃদ্ধিৰ বাবে কলেষ্টেৰল ব্যৱহাৰ কৰাৰ দৰে দুই-এটা ব্যতিক্ৰমো দেখা যায়।[6]
François Poulletier de la Salle নামৰ বিজ্ঞানীজনে ১৭৬৯ চনত প্ৰথমবাৰ পিত্ত পাথৰত কঠিন ৰূপৰ কলেষ্টেৰল আৱিষ্কাৰ কৰে। ইয়াৰ পাছত ১৮১৫ চনত Michel Eugène Chevreul নামৰ ৰসায়নবিদজনে যৌগবিধৰ নাম "cholesterine" ৰাখে।[7][8]
শৰীৰতত্ব
সম্পাদনা কৰকসকলো প্ৰাণীৰ বাবে কলেষ্টেৰল অত্যাৱশ্যকীয়। সকলো প্ৰানী কোষে এক জটিল ৩৭টা ধাপৰ প্ৰক্ৰিয়াৰে কলেষ্টেৰল প্ৰস্তুত কৰিব পাৰে। প্ৰথম ১৮টা ধাপ ষ্টেটিন নামৰ ঔষধে বাধা দিয়া mevalonate বা HMG-CoA reductase pathway। ইয়াৰ পাছত উৎপন্ন হোৱা -ক কলেষ্টেৰললৈ পৰিৱৰ্তন কৰিবলৈ ১৯তা ধাপ লাগে।
৬৮ কিলোগ্ৰাম ওজনৰ এজন পুৰুষে সাধৰাণতে দিনে প্ৰায় ১ গ্ৰাম (১০০০ মি:গ্ৰা:) কলেষ্টেৰল উৎপন্ন কৰে। তেওঁৰ দেহত প্ৰায় ৩৫ গ্ৰাম কলেষ্টেৰল থাকে; ইয়াৰে বেছিভাগ কোষ আৱৰণত থাকে।
তথ্য সংগ্ৰহ
সম্পাদনা কৰক- ↑ 1.0 1.1 "Substance Data for 57-88-5". Missing or empty
|url=(help) - ↑ 2.0 2.1 "Safety (MSDS) data for cholesterol" Archived 2007-07-12 at the Wayback Machine. Retrieved 20 October 2007.
- ↑ http://www.pnas.org/content/70/8/2313.full.pdf
- ↑ সাঁচ:MeshName
- ↑ "Steroidogenic enzymes: structure, function, and role in regulation of steroid hormone biosynthesis". J Steroid Biochem Mol Biol খণ্ড 43 (8): 779–804. Dec 1992. doi:10.1016/0960-0760(92)90307-5. PMID 22217824.
- ↑ "Cholesterol Requirement of Mycoplasmas". Journal of Bacteriology খণ্ড 102 (2): 306–310. May 1970. PMID 4911537.
- ↑ Chevreul (1816) "Recherches chimiques sur les corps gras, et particulièrement sur leurs combinaisons avec les alcalis. Sixième mémoire. Examen des graisses d'homme, de mouton, de boeuf, de jaguar et d'oie" (Chemical researches on fatty substances, and particularly on their combinations o filippos ine kapios with alkalis. Sixth memoir. Study of human, sheep, beef, jaguar and goose fat), Annales de Chimie et de Physique, 2 : 339–372. From page 346 : "Je nommerai cholesterine, de χολη, bile, et στερεος, solide, la substance cristallisée des calculs biliares humains, ... " (I will name cholesterine — from χολη (bile) and στερεος (solid) — the crystalized substance from human gallstones ... )
- ↑ "Discovery of the lipoproteins, their role in fat transport and their significance as risk factors". J. Nutr. খণ্ড 128 (2 Suppl): 439S–443S. February 1998. doi:10.1093/jn/128.2.439S. PMID 9478044. http://jn.nutrition.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=9478044.