কাৰ্বন পেপাৰ বা কাৰ্বনিক পেপাৰৰ (ইংৰাজী: Carbon paper) আৱিষ্কাৰ হৈছিল কোনো লিখনিৰ প্ৰতিলিপি বাৰে বাৰে কৰি থাকিব লগা হোৱাটো কিছু অসুবিধাজনক অৱস্থাৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ কৰা চিন্তাৰ ফলতেই। বৰ্তমান অৱশ্যে মানুহে কাৰ্বন পেপাৰক চমুৱাই কেৱল কাৰ্বন বুলিয়েই কয়। লেখা আৰম্ভ কৰাৰ আগতে কাগজখনৰ তলত সমজোখৰ এখন কাৰ্বন পেপাৰ ভৰাই লৈ তলত আন এখন উকা কাগজ ৰাখি, এবাৰতে মূল কপিটোৰ উপৰি আন এটা কপি পাব পাৰি। তেনেকৈ এখনৰ তলত আন এখন কাৰ্বন পেপাৰ ভৰাই কেইবাখনো প্ৰতিলিপি এবাৰতে পাব পাৰি। টাইপ মেচিনত (কেতিয়াবা হাতে লিখাতো) কাৰ্বন পেপাৰ ভৰাই লৈ এনেদৰে প্ৰতিলিপি কৰা হয়। কাৰ্বন পেপাৰ প্ৰস্তুত কৰা প্ৰথম ব্যক্তিজন আছিল লণ্ডনৰালফ্‌ ৱেজউড। ১৮০৬ চনত তেওঁ কাৰ্বন পেপাৰ উদ্ভাৱন কৰে। অৱশ্যে তেওঁ প্ৰস্তুত কৰা কাৰ্বন পেপাৰ প্ৰকৃততে চিয়াঁহীত ডুবাই লৈ শুকোৱা পাতল কাগজহে আছিল। পাতল কাগজ এখন চিয়াঁহীত ডুবাই লৈ ব্লটিং কাগজৰ মাজত দি শুকুৱাই লৈ সেইখনকেই বগা কাগজৰ তলত দি কাৰ্বন পেপাৰৰূপে ব্যৱহাৰ কৰিছিল। বৰ্তমান উন্নত মানৰ কাৰ্বন পেপাৰ প্ৰস্তুত হৈছে।

এখন কাৰ্বন পেপাৰ

১৮০১ চনত ইটালীৰ এজন উদ্ভাৱক পেলেগ্ৰিনো টুৰীয়ে তেওঁৰ যান্ত্ৰিক টাইপিং মেচিনৰ চিয়াঁহী যোগান ধৰিবলৈ কাৰ্বন পেপাৰ আৱিষ্কাৰ কৰে, যিটো প্ৰথম টাইপৰাইটাৰৰ ভিতৰত অন্যতম।[1] ১৮০৬ চনত ৰালফ ৱেজউডে কাৰ্বন পেপাৰৰ প্ৰথম পেটেণ্ট লাভ কৰে।[2]

মূল ৰূপত কাৰ্বন কাগজ আছিল এফালে ঢিলাকৈ লগাই থোৱা শুকান চিয়াঁহী বা ৰংযুক্ত আৱৰণৰ তৰপেৰে আৱৰণ দিয়া কাগজ, যাৰ কেউকাষে মমৰ দ্বাৰা প্ৰলেপ দিয়া আছিল। পূৰ্বতে মণ্টান মমৰ সৰ্বাধিক গ্ৰাহক আছিল কাৰ্বন পেপাৰ নিৰ্মাণ প্ৰতিষ্ঠান। ১৯৫৪ চনত কলম্বিয়া ৰিবন এণ্ড কাৰ্বন মেনুফেকচাৰিং কোম্পানীয়ে ব্যৱসায়ত দ্ৰাৱক কাৰ্বন পেপাৰ নামেৰে পৰিচিত হোৱা বস্তুটোৰ পেটেণ্ট দাখিল কৰে: আৱৰণটো মম ভিত্তিৰ পৰা পলিমাৰ ভিত্তিলৈ সলনি কৰা হয়। উৎপাদন প্ৰক্ৰিয়াটো গৰম গলিত পদ্ধতিৰ পৰা দ্ৰাৱক প্ৰয়োগ কৰা আৱৰণ বা আৱৰণৰ গোটলৈ সলনি হৈছিল। তাৰ পিছত কাগজৰ পৰিৱৰ্তে পলিয়েষ্টাৰ বা অন্য প্লাষ্টিকৰ ফিল্মক ছাবষ্ট্ৰেট হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা সম্ভৱ হৈছিল যদিও নামটো কাৰ্বন কাগজ হৈয়েই থাকিল।[3]


পূৰ্বৰ ছোভিয়েট ইউনিয়নত ৰাষ্ট্ৰ নিয়ন্ত্ৰিত ছপাশাল ব্যৱহাৰ নকৰাকৈ আৰু চেঞ্চৰশ্বিপ বা কাৰাদণ্ডৰ আশংকা নকৰাকৈ কিতাপ প্ৰকাশৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা প্ৰকাশন পদ্ধতি ছামিজদাটৰ বাবে কাৰ্বন পেপাৰ আছিল কিতাপ প্ৰকাশনৰ প্ৰধান মাধ্যম।

আধুনিক ব্যৱহাৰ

সম্পাদনা কৰক

ৱৰ্ড প্ৰচেছিঙৰ অগ্ৰগতি আৰু টাইপৰাইটিংৰ অৱনতিৰ অৰ্থ হ’ল যে, কোনো নথিপত্ৰৰ যিকোনো সংখ্যক কপি চাহিদা অনুসৰি ছপা কৰিব পৰা হ’ল আৰু ইতিমধ্যে ফটোকপি আৰু কাৰ্বনলেছ কপি পেপাৰে আংশিকভাৱে ঠাই লোৱাত কাৰ্বন পেপাৰৰ অৱনতি অপৰিহাৰ্য হৈ পৰিল।

কেইটামান বিশেষ বা অৱশিষ্ট ব্যৱহাৰ অৱশ্যে বাকী আছে। যেনে, বিক্ৰীৰ সময়ত দিবলগীয়া ৰচিদ (যদিও ইয়াক বেছিভাগেই ইলেক্ট্ৰনিক পিঅ'এছ ডিভাইচসমূহ বিফল হ'লে বেকআপ হিচাপে ৰেলিগেট কৰা হৈছে) বা ঠাইতে জৰিমনা জাননী, ডুপ্লিকেট চেক আৰু কিছুমান মানি অৰ্ডাৰৰ বাবে আৰু বিভিন্ন দ্ৰুত মেইল ​​সেৱাসমূহৰ বাবে ট্ৰেকিং স্লিপসমূহ একাধিক কপিৰ প্ৰয়োজনত। ভাৰতত ফৰ্ম ভৰ্তিৰ ক্ষেত্ৰত যথেষ্ট পৰিসৰত কাৰ্বন পেপাৰ এতিয়াও বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।[4] ২০১৩ চনলৈকে কানাডাত মাত্ৰ এটা আঠজনীয়া কোম্পানীয়েহে কাৰ্বন পেপাৰ নিৰ্মাণ কৰিছিল; যুক্তৰাজ্যত এটা কোম্পানী; আৰু আমেৰিকাত মাত্ৰ দুটা সৰু কোম্পানীহে এই পেপাৰ নিৰ্মাণ কৰিছিল।[5][6]

শিল্পত কাৰ্বন পেপাৰৰ কিছুমান পৰীক্ষামূলক ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে; পেইণ্টিং আৰু মেইল ​​আৰ্টৰ বাবে পৃষ্ঠ হিচাপে (খাম সজাবলৈ)। কাৰ্বন পেপাৰ সাধাৰণতে ষ্টেইনড গ্লাছ সৃষ্টিৰ ক্ষেত্ৰত কাঁচৰ ওপৰত আৰ্হি স্থানান্তৰিত কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।[7] কাৰ্বন পেপাৰ ডিস্ক এতিয়াও স্কুলৰ পদাৰ্থ বিজ্ঞানৰ লেবত প্ৰজেক্টাইলৰ গতি আৰু অৱস্থানৰ ওপৰত কৰা পৰীক্ষাৰ অংশ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।[8]

ইন্ধন কোষ কাৰ্বন কাগজ

সম্পাদনা কৰক

“কাৰ্বন পেপাৰ’’ নামেৰে জনাজাত এটা পদাৰ্থ ইন্ধন কোষৰ প্ৰয়োগতো ব্যৱহাৰ কৰা হয়। কিন্তু এই কাৰ্বন পেপাৰৰ লগত গ্ৰন্থৰ নকল কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা কাৰ্বন পেপাৰৰ কোনো সম্পৰ্ক নাই। ইয়াত সমতল শ্বীটত নিৰ্মিত কাৰ্বন মাইক্ৰ’ফাইবাৰ থাকে। ইয়াক ইলেক্ট্ৰ'ড হিচাপে সহায় কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয় যিয়ে মেমব্ৰেন ইলেক্ট্ৰ'ড সমাবেশৰ অনুঘটক স্তৰযুক্ত মেমব্ৰেন অংশৰ মাজেৰে ৰিএজেণ্টৰ প্ৰসাৰণ সহজ কৰে।[9]

তথ্য সংগ্ৰহ

সম্পাদনা কৰক
  1. "Italian Inventors and their Inventions". YourGuideToItaly.com. 2010. http://www.yourguidetoitaly.com/italian-inventors.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2011-01-25. 
  2. "Ralph Wedgwood: Pioneer of Office Copying". http://www.search.revolutionaryplayers.org.uk/engine/resource/default.asp?resource=2627. 
  3. "Transfer element and method of making the same 1959 Patent app. (via Google search)". https://patents.google.com/patent/US2872340?oq=solvent+carbon+columbia। আহৰণ কৰা হৈছে: 2013-10-23. 
  4. "Makin' Copies: The Complete History". Mental Floss. December 10, 2009. Archived from the original on November 8, 2017. https://web.archive.org/web/20171108095430/http://mentalfloss.com/article/23463/makin-copies-complete-history। আহৰণ কৰা হৈছে: August 22, 2018. 
  5. "Inside the UK's last carbon paper factory". BBC News. 2013-05-15. https://www.bbc.co.uk/news/magazine-22525310. 
  6. Morgan Campbell (2013-02-08). "Copy this: North York's Form-Mate is the last supplier of carbon paper in Canada". Toronto Star. https://www.thestar.com/news/gta/2013/02/07/copy_this_north_yorks_formmate_is_the_last_supplier_of_carbon_paper_in_canada.html.html. 
  7. "Carbon Paper - Glass Crafters Stained Glass Supplies". http://www.glasscrafters.biz/PROD/712. 
  8. Goodwin, Peter (1990). Practical Physics Labs. Walch. ISBN 9780825116834. https://books.google.com/books?id=zKHXqNTrmVQC&q=carbon+paper+physics&pg=PA7. 
  9. Westerheim, Daniel (8 March 2013). "What is the Difference Between Carbon Paper and Carbon Cloth Based Gas Diffusion Layers (GDL)?". Fuel Cells Etc - Tech Article. http://fuelcellsetc.com/2013/03/comparing-gas-diffusion-layers-gdl/. 

বাহ্যিক সংযোগ

সম্পাদনা কৰক