কৈলাঙী
কৈলাঙী[2](ইংৰাজী: Indian Cormorant, বৈজ্ঞানিক নাম-Phalacrocorax fuscicollis) পানীকাউৰীৰ পৰিয়ালৰ অন্তৰ্ভুক্ত এবিধ জলচৰ চৰাই৷ ই প্ৰধানতঃ ভাৰতীয় উপমহাদেশ, থাইলেণ্ড তথা কম্বোডিয়া আদিত বিস্তৃত হৈ আছে৷ ই সাধাৰণতে জাক পাতি বাস কৰে৷ ইয়াক দেখাত একেধৰণৰ অন্য এবিধ প্ৰজাতি, পানীকাউৰীৰ পৰা চকুৰ নীলাবৰণ, সৰু মূৰ তথা দীঘল ঠেক ঠোঁটৰ মোকোটা খোৱা আগটো (hooked tip)ৰে পৃথক কৰিব পৰা যায়৷
| কৈলাঙী (Indian Cormorant) | |
|---|---|
_I_IMG_8092.jpg)
| |
| কলকাতাত প্ৰজনন কালত এটা কৈলাঙী চৰাই | |
| সংৰক্ষণ স্থিতি | |
| জীৱবৈজ্ঞানিক শ্ৰেণীবিভাজন | |
| ৰাজ্য: | Animalia |
| পৰ্ব: | Chordata |
| শ্ৰেণী: | Aves |
| বৰ্গ: | Suliformes |
| পৰিয়াল: | Phalacrocoracidae |
| গণ: | Phalacrocorax |
| প্ৰজাতি: | P. fuscicollis |
| বৈজ্ঞানিক নাম | |
| Phalacrocorax fuscicollis Stephens, 1826 | |
বিৱৰণ
সম্পাদনা কৰক
কৈলাঙী দেহৰ আকাৰ মজলীয়া৷ ইয়াৰ মূৰত মুকুট নাথাকে আৰু মূৰ তুলনামূলকভাৱে সৰু হয়৷ ঠোঁট ঠেক দীঘলীয়া আৰু আগটো মোকোট খোৱা (hooked) হোৱা দেখা যায়৷ ইয়াৰ চকু নীল বৰণীয়া, মুখত প্ৰজনন নোহোৱা কালত হালধীয়া দাগ থাকে৷ কিছুমানৰ ডিঙিত বগা দাগ থকা দেখা যায় ৷ মতা-মাইকী উভয়ৰে বাহ্যিক গঠন একে হয়৷ অৱশ্যে প্ৰজনন নকৰা পূৰ্ণবয়স্ক কৈলাঙী আৰু পোৱালিবোৰ দেখাত মটীয়া হোৱা দেখা যায়৷ [3]
বিতৰণ
সম্পাদনা কৰককৈলাঙী প্ৰধানতঃ ভাৰত তথা শ্ৰীলংকাৰ বৃহৎ জলাশয়সমূহত দেখা পোৱা যায়৷ তাৰোপৰি ই সাগৰৰ দাঁতিকাষৰীয়া অঞ্চল সমূহতো জাকপাতি চৰে৷[3] ই অসম, থাইলেণ্ড, বাৰ্মা তথা কম্বোডিয়াতো বিস্তৃত হৈ আছে৷ [4][5][6][7]
আচৰণ
সম্পাদনা কৰকখাদ্য
সম্পাদনা কৰককৈলাঙীয়ে সাধাৰণতে পানীৰ পৰা মাছ চিকাৰ কৰি খায়৷ ই প্ৰায়ে জাকপাতি মাছৰ চিকাৰ কৰা দেখা যায়৷[4]
প্ৰজনন
সম্পাদনা কৰককৈলাঙীৰ প্ৰজনন কাল সাধাৰণতে জুলাইৰ পৰা ফেব্ৰুৱাৰীলৈ৷ অৱশ্যে বৰষুণৰ তাৰতম্যৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি ই ঠাইভেদে বেলেগ বেলেগ হোৱাও দেখা যায়৷ উত্তৰ ভাৰতত ই জুলাইৰ পৰা ফেব্ৰুৱাৰীলৈ আৰু শ্ৰীলংকাত নৱেম্বৰৰ পৰা ফেব্ৰুৱাৰীলৈ প্ৰজনন কৰে বুলি জনা যায়৷ ইয়াৰ বাহটো পানীৰ আশেপাশে থকা গছত ডাল-পাতেৰে সাজে৷ এবাৰত প্ৰায় ৩-৫ টালৈ কণী পাৰে৷ কণীবোৰৰ ৰং নীল-সেউজীয়া হয়৷[4]
তথ্যসূত্ৰ
সম্পাদনা কৰক- ↑ BirdLife International (2012). "Phalacrocorax fuscicollis". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.1. International Union for Conservation of Nature. http://www.iucnredlist.org/apps/redlist/details/106003676। আহৰণ কৰা হৈছে: 16 July 2012.
- ↑ N.N. Dutta et al, Annals of Biological Research, 2011, 2 (5):374-384
- ↑ 3.0 3.1 Rasmussen PC & JC Anderton (2005). Birds of South Asia. The Ripley Guide. Volume 2. Smithsonian Institution & Lynx Edicions. পৃষ্ঠা. 52.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 Ali S & SD Ripley (1978). Handbook of the birds of India and Pakistan. Volume 1 (2 সম্পাদনা). প্ৰকাশক New Delhi: Oxford University Press. পৃষ্ঠা. 39–41.
- ↑ Thomas WW & CM Poole (2003). "An annotated list of the birds of Cambodia from 1859 to 1970". Forktail খণ্ড 19: 103–127. http://www.www.orientalbirdclub.org/publications/forktail/19pdfs/Thomas-Cambodia.pdf.
- ↑ Sashikumar, C (1991). "Occurrence of the Indian Shag Phalacrocorax fuscicollis Stephens in Kerala". J. Bombay Nat. Hist. Soc. খণ্ড 88 (3): 442.
- ↑ Kannan, V; R Manakadan; P Rao; KK Mohapatra; S Sivakumar and V Santharam (2008). "The waterbirds of Pulicat lake, Andhra PRadesh-Tamil Nadu, India, including those of the adjoining wetlands and heronries". Journal of the Bombay Natural History Society খণ্ড 105 (2): 162–180. Archived from the original on 2012-03-30. https://web.archive.org/web/20120330182742/http://www.pulicatlake.org/PulicatWaterbirds-Paper.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2013-05-19.