নাদিয়া অঞ্জুমান
নাদিয়া অঞ্জুমান (ইংৰাজী: Nadia Anjuman)(জন্ম ২৭ ডিচেম্বৰ, ১৯৮০ – মৃত্যু ৪ নৱেম্বৰ, ২০০৫) আফগানিস্তানৰ এগৰাকী কবি আছিল।
প্ৰাৰম্ভিক জীৱন
সম্পাদনা কৰকনাদিয়া অঞ্জুমান হেৰাৱীৰ জন্ম হৈছিল ১৯৮০ চনত উত্তৰ-পশ্চিম আফগানিস্তানৰ হেৰাটত। তেওঁ মাক-দেউতাকৰ ছয়টা সন্তানৰ ভিতৰত এগৰাকী আছিল। আফগানিস্তানৰ শেহতীয়া অস্থিৰতাৰ ভৰা ৰাজনৈতিক সময়ছোৱাত তেওঁ ডাঙৰ দীঘল হৈছিল। ১৯৯৫ চনৰ ছেপ্টেম্বৰ মাহত তালিবানে হেৰাট দখল কৰে আৰু হেৰাট প্ৰদেশৰ তদানীন্তন ৰাজ্যপাল ইছমাইল খানক উৎখাত কৰে। নতুন তালিবান চৰকাৰ শাসনলৈ অহাৰ লগে লগে, মহিলাসকলে তেওঁলোকৰ স্বাধীনতা কঠোৰভাৱে সংযত কৰি ৰাখিছিল। স্কুলীয়া শিক্ষাৰ দশম বৰ্ষৰ এগৰাকী প্ৰতিভাশালী ছাত্ৰী অঞ্জুমানে এতিয়া শিক্ষাৰ কোনো আশা নথকা ভৱিষ্যতৰ সন্মুখীন হৈছিল, কিয়নো তালিবানে ছোৱালীৰ বিদ্যালয় বন্ধ কৰি দিছিল আৰু ছোৱালীৰ বাবে ব্যক্তিগত নিৰ্দেশনা নিষিদ্ধ কৰিছিল।
১৯৯৬ চনত অঞ্জুমানে আন স্থানীয় মহিলাসকলৰ সৈতে সমবেত হয় আৰু যুৱতীসকলৰ দ্বাৰা আয়োজিত আৰু হেৰাট বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অধ্যাপক মুহাম্মাদ নাছেৰ ৰহিয়াবৰ পৰামৰ্শমতে গোল্ডেন নিডল চিলাই স্কুল নামৰ এক ভূগৰ্ভস্থ শৈক্ষিক চক্ৰত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। গোল্ডেন নিডল চিলাই স্কুলৰ সদস্যসকলে সপ্তাহত তিনিবাৰ চিলাই কৰিব লাগে শিকাৰ ছদ্মবেশত একত্ৰিত হ'ব (তালিবান চৰকাৰৰ দ্বাৰা অনুমোদিত এক প্ৰথা), আনহাতে প্ৰকৃততে সভাবোৰ হেৰাট বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অধ্যাপকসকলৰ দ্বাৰা সাহিত্যৰ ওপৰত আলোচনাৰ সৈতে বক্তৃতা আছিল।[1]এই প্ৰকল্পটো ইমানেই বিপদজনক আছিল; যদি ধৰা পৰে, সম্ভাৱ্য শাস্তি আছিল কাৰাবাস, অত্যাচাৰ আৰু ফাঁচীৰ শাস্তিও। নিজকে সুৰক্ষিত কৰাৰ বাবে, উপস্থিত সকলে তেওঁলোকৰ সন্তানক ভৱনটোৰ বাহিৰত খেলিবলৈ আৰু সতৰ্কিত প্ৰহৰী হিচাপে কাম কৰাইছিল। তে যাতে মহিলাসকলক ধৰ্মীয় আৰক্ষীৰ ওচৰলৈ বিষয়ে সতৰ্ক কৰিব পাৰে, আৰু তাৎক্ষণিকভাৱে শিক্ষাৰ্থীসকলে তেওঁলোকৰ কিতাপ লুকুৱাই ৰাখি বেজী-সূতাৰ কাম কৰিব পাৰে। তালিবানৰ শাসনৰ সময়ত সম্পূৰ্ণ ৰূপে কাৰ্যসূচী এনেদৰে অব্যাহত আছিল। [2]অধ্যাপক ৰহিয়াব লিখনি আৰু সাহিত্যত অঞ্জুমানৰ পৰামৰ্শদাতা হৈছিল। যি সময়ত মহিলাসকলক নিজৰ ঘৰ এৰি যাবলৈ অনুমতি দিয়া হোৱা নাছিল, সেই সময়ত ৰাহিয়াবে ষোল্ল বছৰীয়া অঞ্জুমানক শিক্ষা দান কৰিছিল আৰু তাইক এক স্বকীয় লিখনিশৈলী বিকশিত কৰাত সহায় কৰিছিল। তেওঁ তাইক বহুতো লেখকৰ সৈতে পৰিচয় কৰাই দিছিল আৰু এই লেখকসকলৰ দ্বাৰা তাই প্ৰভাৱিত হৈছিল। যাৰ ভিতৰত আছে হাফিজ শিৰাজী, বিডেল দেহলাভি, ফৰোফ ফাৰোখজাদ আৰু অন্যান্য।
আনুষ্ঠানিক শিক্ষা জীৱন
সম্পাদনা কৰক২০০১ চনত যেতিয়া তালিবান শাসনক উৎখাত কৰা হৈছিল তেতিয়া অঞ্জুমানৰ বয়স আছিল ২১ বছৰ। তালিবানৰ শাসন অন্ত পৰাত আনুষ্ঠানিক শিক্ষা গ্ৰহণ কৰিবলৈ এটা মুক্ত পৰিবেশ আৰম্ভ হ'ল । অঞ্জুমানে সাহিত্য অধ্যয়ন কৰিবলৈ হেৰাট বিশ্ববিদ্যালয়ত নামভৰ্তি কৰিলে আৰু ২০০২ চনত স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰিছিল। [3] সাহিত্যত ডিগ্ৰী অৰ্জন কৰাৰ সময়ত অঞ্জুমানে "গুল-ই-ডোডি" ("ধোঁৱাৰ ফুল") শীৰ্ষক কবিতাৰ এখন কিতাপ প্ৰকাশ কৰিছিল আৰু এই কিতাপখন আফগানিস্তান, পাকিস্তান আৰু ইৰাণত জনপ্ৰিয়তা অৰ্জন কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল।
বিবাহ আৰু পাছৰ জীৱনকাল
সম্পাদনা কৰকঅঞ্জুমানে ফৰিদ আহমেদ মজিদ নেয়াৰ সৈতে বিবাহ পাশত আৱদ্ধ হৈছিল । আহমেদ মজিদ নেয়া হেৰাট বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা সাহিত্যৰ স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰিছিল আৰু একেখন বিশ্ববিদ্যালয়তে পুথিভঁৰালৰ মুৰব্বী হৈছিল। নেয়া আৰু তেওঁৰ পৰিয়ালে বিশ্বাস কৰিছিল যে যিহেতু অঞ্জুমান এগৰাকী মহিলা সেয়ে অঞ্জুমানৰ লিখনিৰ খ্যাতি তেওঁলোকৰ বাবে সেয়া কলঙ্ক আছিল। তৎস্বত্ত্বেও অঞ্জুমনে কবিতা লিখি থাকিল। অঞ্জুমান আৰু আহমেদ মজিদ নেয়াৰ এটা পুত্ৰ সন্তান আছিল। ২৫ বছৰীয়া অঞ্জুমানক হত্যা কৰিছিল।
উল্লেখযোগ্য কৰ্ম
সম্পাদনা কৰকঅঞ্জুমানে ২০০৫ চনত 'গুলে ডুডি' বা 'ধোঁৱাৰ ফুল' শীৰ্ষক কবিতাৰ প্ৰথম খণ্ড প্ৰকাশ কৰিছিল। তেওঁ ২০০৬ চনত 'য়েক চাবাদ ডেলহোৰ' ("চিন্তাৰ প্ৰাচুৰ্য") শীৰ্ষক এটা দ্বিতীয় খণ্ডৰ কবিতা প্ৰকাশ কৰিবলৈ সাজু হৈছিল য'ত তেওঁৰ বিবাহত তেওঁৰ বিচ্ছিন্নতা আৰু দুখ প্ৰকাশ কৰা কবিতা অন্তৰ্ভুক্ত আছিল।
মৃত্যু
সম্পাদনা কৰক২০০৫ চনৰ ৪ নৱেম্বৰত অঞ্জুমান আৰু তেওঁৰ স্বামীৰ মাজত বিবাদ হৈছিল। নেয়াৰ মতে, অঞ্জুমানে বাহিৰলৈ গৈ পৰিয়াল আৰু বন্ধুবৰ্গক লগ কৰিব বিচাৰিছিল, যি ঈদ-আল-ফিটৰৰ সময়ত (পবিত্ৰ ৰমজান মাহৰ অন্তিম দিন) এক সাধাৰণ প্ৰথা। নেয়াই কৈছিল যে তেওঁ অঞ্জুমানক তাইৰ ভনীয়েকক লগ কৰিবলৈ দিব বিচৰা নাছিল। অঞ্জুমানে প্ৰতিবাদ কৰিছিল আৰু তেওঁলোকৰ মাজত কাজিয়া আৰম্ভ হৈছিল। সেই নিশা, নেয়াই অঞ্জুমানক প্ৰহাৰ কৰিছিল যেতিয়ালৈকে তাই অচেতন হোৱা নাছিল। গুৰুতৰভাৱে আঘাতপ্ৰাপ্ত অঞ্জুমানক তাইৰ মুৰটো কাটি দিয়া হৈছিল।[4]কেইঘণ্টামানৰ পিছত অচেতন অৱস্থাত থকা থকা অঞ্জুমানক নেয়াই ৰিক্সাৰে এখন চিকিৎসালয়লৈ লৈ গৈছিল। কিন্তু চালকজনে পিছত কৰ্তৃপক্ষক কৈছিল যে অঞ্জুমান ইতিমধ্যে মৰি গৈছিল যেতিয়া নেয়াই তাইৰ শৰীৰটো তেওঁৰ ৰিক্মাত ৰাখিছিল। ইয়াৰ পিছতে নিছাৰ আহমেদ পাইকাৰ নামৰ এজন জ্যেষ্ঠ আৰক্ষী বিষয়াই কৈছিল যে তেওঁৰ স্বামীয়ে তেওঁক এটা শাৰী অনুসৰণ কৰি প্ৰহাৰ কৰাৰ কথা স্বীকাৰ কৰিছিল, কিন্তু তাইক হত্যা কৰাৰ কথা প্ৰকাশ কৰা নাছিল। ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে নেয়াই অভিযোগ কৰিছিল যে অঞ্জুমানে বিহপান কৰিছিল আৰু মৃত্যুৰ আগতে এনে কৰাৰ কথা স্বীকাৰ কৰিছিল।[5][6] অঞ্জুমানে জ্ঞান হেৰুওৱাৰ পিছত তেজ বমি কৰিছিল বুলি প্ৰকাশ পাইছিল। যিটো পিছত চিকিৎসকসকলে বিশ্বাস কৰিছিল যে মৃত্যুৰ আটাইতকৈ সম্ভৱ কাৰণ। নেয়াই দাবী কৰিছিল যে অঞ্জুমানে তেওঁলোকৰ কাজিয়াৰ পিছত বিহপান কৰিছিল আৰু বন্ধুবৰ্গক ক'বলৈ কৈছিল যে তাইৰ হৃদৰোগত আক্ৰান্ত হৈ মৃত্যু হৈছিল। নেয়া আৰু তেওঁৰ পৰিয়ালে চিকিৎসকসকলক মৰণোত্তৰ পৰীক্ষা কৰিবলৈ বাধা দিছিল। সেয়েহে মৃত্যুৰ প্ৰকৃত কাৰণৰ কোনো নিশ্চিত প্ৰমাণ পোৱা নগ'ল। অঞ্জুমানৰ সম্ভাৱ্য হত্যাৰ বাবে নেয়া আৰু তেওঁৰ মাক দুয়োকে গ্ৰেপ্তাৰ কৰা হৈছিল। ৰাষ্ট্ৰসংঘই হত্যাকাণ্ডটোক গৰিহণা দিছিল। ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ মুখপাত্ৰ এড্ৰিয়ান এডৱাৰ্ডছে কৈছিল যে" নাদিয়া অঞ্জুমানৰ মৃত্যু সঁচাকৈয়ে দুখজনক আৰু আফগানিস্তানৰ বাবে এক ডাঙৰ ক্ষতি।... ইয়াৰ তদন্ত কৰা প্ৰয়োজন আৰু যিকোনো ব্যক্তিয়ে দায়বদ্ধ বুলি বিচাৰি পালে আইনৰ সঠিক আদালতত মোকাবিলা কৰিব লাগিব।"[7]নেয়াক অঞ্জুমানক হত্যা কৰাৰ বাবে দোষী সাব্যস্ত কৰা হৈছিল, যাৰ বাবে তেওঁক তেতিয়া কাৰাগাৰত ৰখা হৈছিল। হেৰাটৰ জনজাতীয় জ্যেষ্ঠসকলে অঞ্জুমানৰ অসুস্থ দেউতাকক নেয়াৰ মৃত্যুৰ বাবে ক্ষমা কৰিবলৈ হেঁচা দিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল, যাতে নেয়াৰ কাৰাগাৰৰ শাস্তি হ্ৰাস হয়। নেয়া পাঁচ বছৰৰ বাবে কাৰাগাৰত থাকিব বুলি প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়াৰ লগে লগে অঞ্জুমানৰ দেউতাকে নমনীয় হৈ অঞ্জুমানৰ মৃত্যুক আনুষ্ঠানিকভাৱে আফগান আদালতৰ দ্বাৰা আত্মহত্যা বুলি গণ্য কৰা হয় আৰু নেয়াক মাত্ৰ এমাহ পিছত মুক্তি দিয়া হয়। অঞ্জুমানৰ ভায়েকৰ মতে, অঞ্জুমানৰ দেউতাক এই কথা শুনি মনতে আঘাত পাই অলপ পিছতে মৃত্যুবৰণ কৰে। [8]অঞ্জুমানৰ ছয় মাহৰ পুত্ৰ সন্তান আছিল। এতিয়া সন্তানটি দেউতাক নেয়াৰ জিম্মাত আছে।
'গোলে দুদি' আৰু 'য়েক চাবাদ দেলহোৰে' কবিতা পুথি দুখন প্ৰথমে আফগানিস্তানত প্ৰকাশিত হৈছিল। 'গোলে দুদি' তিনিবাৰ আফগানিস্তানত পুনৰ মুদ্ৰণ কৰা হৈছে আৰু ৩,০০০ তকৈও অধিক প্ৰতিলিপি বিক্ৰী হৈছে।
অনুবাদিত কবিতা
সম্পাদনা কৰকডায়েনা আৰ্টেৰিয়ান আৰু মেৰিনা ওমৰে নাদিয়া অঞ্জুমানৰ কেইবাটাও কবিতা অনুবাদ কৰিছে। উদ্ধৃতিসমূহ এচিম্পটোট, দ্য ব্ৰুকলিন ৰেল, চাৰ্কুমেঞ্চ, এক্সচেঞ্জ আৰু আন ঠাইত প্ৰকাশিত হৈছে।[9][10] [11][12][13]
তথ্যৰ উৎস
সম্পাদনা কৰক- ↑ Synovitz, Ron (March 31, 2004). "Afghanistan: Author Awaits Happy Ending To 'Sewing Circles Of Herat'". Radio Free Europe. Archived from the original on July 8, 2004. https://web.archive.org/web/20040708045554/http://www.rferl.org/featuresarticleprint/2004/03/176a7386-97d6-4f9b-bec7-b403f88633cc.html.
- ↑ Lamb, Christina (April 26, 2009). "The defiant poets' society". The Sunday Times. Archived from the original on March 4, 2016. https://web.archive.org/web/20160304035415/http://www.thesundaytimes.co.uk/sto/news/world_news/article163648.ece.
- ↑ More details on Nadia Anjuman's story as told by her friends, family, classmates, and teachers can be found in the introduction to the anthology, Load Poems Like Guns: Women's Poetry from Herat, Afghanistan edited and translated by Farzana Marie.
- ↑ Gall, Carlotta (November 8, 2005). "Afghan Poet Dies after Beating by Husband". The New York Times. https://www.nytimes.com/2005/11/08/international/asia/08afghan.html.
- ↑ "Afghan poet dies after battering". BBC News. November 6, 2005. http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/4412550.stm.
- ↑ Bergner, Jeffrey T. (August 2008). Country Reports on Human Rights Practices for 2008: Vols. I and II. ISBN 9781437905229. https://books.google.com/books?id=NqIkQz68_fgC&q=nadia+anjuman&pg=PA2260.
- ↑ "Afghan woman poet beaten to death". Daily Times (Lahore, Pakistan). November 8, 2005. Archived from the original on March 3, 2016. https://web.archive.org/web/20160303223641/http://archives.dailytimes.com.pk/foreign/08-Nov-2005/afghan-woman-poet-beaten-to-death.
- ↑ Lamb, Christina (November 13, 2005). "Woman poet 'slain for her verse'". The Sunday Times. Archived from the original on March 3, 2016. https://web.archive.org/web/20160303225628/http://www.thesundaytimes.co.uk/sto/news/world_news/article155801.ece। আহৰণ কৰা হৈছে: December 4, 2024.
- ↑ "from Flower of Smoke". asymptotejournal.com. http://www.asymptotejournal.com/article.php?cat=Poetry&id=205&curr_index=1.
- ↑ "Poetry by Nadia Anjuman". brooklynrail.org. http://intranslation.brooklynrail.org/persian-dari/poetry-by-nadia-anjuman.
- ↑ "Poetry by Nadia Anjuman". brooklynrail.org. http://intranslation.brooklynrail.org/persian-dari/poetry-by-nadia-anjuman.
- ↑ "Her hands planted the rootless sprig". circumferencemag.org. http://circumferencemag.org/?p=2136.
- ↑ "Three poems from Flower of Smoke". Exchanges Literary Journal. Archived from the original on 2021-07-07. https://web.archive.org/web/20210707083049/https://exchanges.uiowa.edu/issues/estranged/three-poems-from-dark-flower/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-12-04.