ৱিকিপিডিয়া

ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা

ভাৰতৰ মহাকাশ সংস্থা
এই চমু প্ৰবন্ধটো বহলাই লিখা প্ৰয়োজন। আপুনিও ইচ্ছা কৰিলে যোগদান কৰিব পাৰে। সহায় কৰিবৰ বাবে ইয়াত ক্লিক কৰক। আপুনি যদি নবাগত তেন্তে ৱিকিপিডিয়াত সম্পাদনা কৰাৰ আগতে অনুগ্ৰহ কৰি সহায়িকাখনত এবাৰ চকু ফুৰাব।


স্থানাংক: 12°57′56″N 77°41′53″E / 12.96556°N 77.69806°E / 12.96556; 77.69806

ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা (ইংৰাজী: Indian Space Research Organisation), চমুকৈ ইছৰো ভাৰতৰ প্ৰধান মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা। ভাৰত চৰকাৰৰ নিয়ন্ত্ৰণাধীন এই সংস্থাটি বিশ্বৰ অগ্ৰণী মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাসমূহৰ অন্যতম। অতীতৰ বহুতো সুসংহত প্ৰচেষ্টাৰ ফলস্ৰুতিত ১৯৬৯ চনত ইছৰোৱে বৰ্তমানৰ ৰূপত প্ৰতিষ্ঠিত হয়। ইছৰোৰ প্ৰধান উৎক্ষেপন কেন্দ্ৰ হৈছে অন্ধ্ৰপ্ৰদেশৰ শ্ৰীহৰিকোটাৰ সতীশ ধৱন মহাকাশ কেন্দ্ৰ।

ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা
Indian Space Research Organization

ISRO logo (adopted in 2002)[1][2]
চমু  নাম ইছৰো
নীতিবাক্য मानव जाति की सेवा में अंतरिक्ष प्रौद्योगिकी
IAST: Mānav Jāti Kī Sevā Men Antarikṣa Praudyogikī
(মানৱ জাতিৰ সেৱাত মহাকাশ প্ৰযুক্তি)
প্ৰতিষ্ঠা ১৫ আগষ্ট ১৯৬৯; ৫৫ বছৰ আগত (1969-08-15)
(১৯৬২ চনত INCOSPAR)
প্ৰধান  কাৰ্যালয় বাংগালোৰ, কৰ্ণাটক, ভাৰত
Administrator এছ সোমনাথ, সঞ্চালক[3]
Primary spaceport সতীশ ধৱন মহাকাশ কেন্দ্ৰ, শ্ৰীহৰিকোটা, অন্ধ্ৰপ্ৰদেশ, ভাৰত
বাজেট ₹১০,৭৮৩.৪২ কোটি (১.৫১ বিলিয়ন ডলাৰ)(২০১৮–১৯ est.)[4]
ৱেবছাইট isro.gov.in

একাধিক বৈজ্ঞানিকৰ তত্ত্বাবধানত ইছৰোৱে ভাৰতীয় আৰু বিদেশী উভয় পক্ষৰ হৈ বিভিন্ন গৱেষণা কৰি থাকে। ইছৰো উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণৰ বাবে বিভিন্ন উৎক্ষেপন যান আৰু উৎক্ষেপণ স্থল আছে। ২০০৮ চনত ইছৰোৱে সফলভাৱে চন্দ্ৰযান ১ নামে মহাকাশযান চন্দ্ৰলৈ প্ৰেৰণ কৰে। ২০১৩ চনৰ ৫ নৱেম্বৰত ইছৰোৰ দ্বাৰা পৃথিৱীৰ পৰা মঙ্গল গ্ৰহলৈ মঙ্গলযান সফলতাৰে প্ৰেৰণ কৰি পৃথিৱীৰ কক্ষপথত স্থাপন কৰা হয়। ভৱিষ্যতে এই সংস্থাই মানৱচালিত মহাকাশ অভিযান, পুনৰ চন্দ্ৰাভিযান আৰু অন্যান্য গ্ৰহৰ অভিযানৰ পৰিকল্পনা গ্ৰহণ কৰিছে।

অভিযানসমূহ

সম্পাদনা কৰক

মহাকাশযানৰ অভিযানসমূহ

সম্পাদনা কৰক

ইছৰো মহাকাশযানৰ অভিযানসমূহ হ'ল[5]:

প্ৰক্ষেপণৰ সময় অনুসৰি ক্ৰমিক নং নাম প্ৰক্ষেপণৰ তাৰিখ প্ৰক্ষেপণযান কক্ষপথৰ ধৰণ প্ৰয়োগ মন্তব্য
105 RISAT-2B May 22, 2019 PSLV-C46 Mission LEO Disaster Management System, Earth Observation
104 EMISAT Apr 01, 2019 PSLV-C45/EMISAT MISSION SSPO
103 GSAT-31 Feb 06, 2019 Ariane-5 VA-247 GTO Communication
102 Microsat-R Jan 24, 2019 PSLV-C44 SSPO
101 GSAT-7A Dec 19, 2018 GSLV-F11 / GSAT-7A Mission Communication
100 GSAT-11 Mission Dec 05, 2018 Ariane-5 VA-246 GTO Communication
99 HysIS Nov 29, 2018 PSLV-C43 / HysIS Mission SSPO Earth Observation
98 GSAT-29 Nov 14, 2018 GSLV Mk III-D2 / GSAT-29 Mission GTO Communication
97 IRNSS-1I Apr 12, 2018 PSLV-C41/IRNSS-1I GSO Navigation
96 GSAT-6A Mar 29, 2018 GSLV-F08/GSAT-6A Mission GSO Communication
95 Microsat Jan 12, 2018 PSLV-C40/Cartosat-2 Series Satellite Mission SSPO Experimental
94 Cartosat-2Series Satellite Jan 12, 2018 PSLV-C40/Cartosat-2 Series Satellite Mission SSPO Earth Observation
93 INS-1C Jan 12, 2018 PSLV-C40/Cartosat-2 Series Satellite Mission SSPO Experimental
92 IRNSS-1H Aug 31, 2017 PSLV-C39/IRNSS-1H Mission Navigation Launch Unsuccessful
91 GSAT-17 Jun 29, 2017 Ariane-5 VA-238 GTO Communication
90 Cartosat-2 Series Satellite Jun 23, 2017 PSLV-C38 / Cartosat-2 Series Satellite SSPO Earth Observation
89 GSAT-19 Jun 05, 2017 GSLV Mk III-D1/GSAT-19 Mission GSO Communication
88 GSAT-9 May 05, 2017 GSLV-F09 / GSAT-9 GSO Communication
87 Cartosat -2 Series Satellite Feb 15, 2017 PSLV-C37 / Cartosat -2 Series Satellite SSPO Earth Observation
86 INS-1A Feb 15, 2017 PSLV-C37 / Cartosat -2 Series Satellite SSPO Experimental
85 INS-1B Feb 15, 2017 PSLV-C37 / Cartosat -2 Series Satellite SSPO Experimental
84 RESOURCESAT-2A Dec 07, 2016 PSLV-C36 / RESOURCESAT-2A SSPO Earth Observation
83 GSAT-18 Oct 06, 2016 Ariane-5 VA-231 GSO Communication
82 SCATSAT-1 Sep 26, 2016 PSLV-C35 / SCATSAT-1 SSPO Climate & Environment
81 INSAT-3DR Sep 08, 2016 GSLV-F05 / INSAT-3DR GSO Climate & Environment, Disaster Management System
80 CARTOSAT-2 Series Satellite Jun 22, 2016 PSLV-C34 / CARTOSAT-2 Series Satellite SSPO Earth Observation
79 IRNSS-1G Apr 28, 2016 PSLV-C33/IRNSS-1G GEO Navigation
78 IRNSS-1F Mar 10, 2016 PSLV-C32/IRNSS-1F GEO Navigation
77 IRNSS-1E Jan 20, 2016 PSLV-C31/IRNSS-1E GSO Navigation
76 GSAT-15 Nov 11, 2015 Ariane-5 VA-227 GEO Communication, Navigation
75 Astrosat Sep 28, 2015 PSLV-C30/AstroSat MISSION Space Science
74 GSAT-6 Aug 27, 2015 GSLV-D6 GTO Communication
73 IRNSS-1D Mar 28, 2015 PSLV-C27/IRNSS-1D GSO Navigation
72 Crew module Atmospheric Re-entry Experiment (CARE) Dec 18, 2014 LVM-3/CARE Mission Experimental
71 GSAT-16 Dec 07, 2014 Ariane-5 VA-221 GSO Communication
70 IRNSS-1C Oct 16, 2014 PSLV-C26/IRNSS-1C GEO Navigation
69 IRNSS-1B Apr 04, 2014 PSLV-C24/IRNSS-1B GSO Navigation
68 GSAT-14 Jan 05, 2014 GSLV-D5/GSAT-14 GSO Communication
67 Mars Orbiter Mission Spacecraft Nov 05, 2013 PSLV-C25 Martian Planetary Observation
66 GSAT-7 Aug 30, 2013 Ariane-5 VA-215 GSO Communication
65 INSAT-3D Jul 26, 2013 Ariane-5 VA-214 GSO Climate & Environment, Disaster Management System
64 IRNSS-1A Jul 01, 2013 PSLV-C22/IRNSS-1A GSO Navigation
63 SARAL Feb 25, 2013 PSLV-C20/SARAL SSPO Climate & Environment, Earth Observation
62 GSAT-10 Sep 29, 2012 Ariane-5 VA-209 GEO Communication, Navigation
61 RISAT-1 Apr 26, 2012 PSLV-C19/RISAT-1 SSPO Earth Observation
60 Megha-Tropiques Oct 12, 2011 PSLV-C18/Megha-Tropiques SSPO Climate & Environment, Earth Observation
59 GSAT-12 Jul 15, 2011 PSLV-C17/GSAT-12 GSO Communication
58 GSAT-8 May 21, 2011 Ariane-5 VA-202 GEO Communication, Navigation
57 YOUTHSAT Apr 20, 2011 PSLV-C16/RESOURCESAT-2 SSPO Student Satellite
56 RESOURCESAT-2 Apr 20, 2011 PSLV-C16/RESOURCESAT-2 SSPO Earth Observation
55 GSAT-5P Dec 25, 2010 GSLV-F06 / GSAT-5P GSO Communication Launch Unsuccessful
54 CARTOSAT-2B Jul 12, 2010 PSLV-C15/CARTOSAT-2B SSPO Earth Observation
53 GSAT-4 Apr 15, 2010 GSLV-D3 / GSAT-4 GSO Communication Launch Unsuccessful
52 Oceansat-2 Sep 23, 2009 PSLV-C14 / OCEANSAT-2 SSPO Climate & Environment, Earth Observation
51 RISAT-2 Apr 20, 2009 PSLV-C12 / RISAT-2 SSPO Earth Observation
50 Chandrayaan-1 Oct 22, 2008 PSLV-C11 Lunar Planetary Observation
49 IMS-1 Apr 28, 2008 PSLV-C9 / CARTOSAT – 2A SSPO Earth Observation
48 CARTOSAT – 2A Apr 28, 2008 PSLV-C9 / CARTOSAT – 2A SSPO Earth Observation
47 INSAT-4CR Sep 02, 2007 GSLV-F04 / INSAT-4CR GSO Communication
46 INSAT-4B Mar 12, 2007 Ariane5 GSO Communication
45 CARTOSAT-2 Jan 10, 2007 PSLV-C7 / CARTOSAT-2 / SRE-1 SSPO Earth Observation
44 SRE-1 Jan 10, 2007 PSLV-C7 / CARTOSAT-2 / SRE-1 SSPO Experimental
43 INSAT-4C Jul 10, 2006 GSLV-F02 / INSAT-4C GSO Communication Launch Unsuccessful
42 INSAT-4A Dec 22, 2005 Ariane5-V169 GSO Communication
41 CARTOSAT-1 May 05, 2005 PSLV-C6/CARTOSAT-1/HAMSAT SSPO Earth Observation
40 HAMSAT May 05, 2005 PSLV-C6/CARTOSAT-1/HAMSAT SSPO Communication
39 EDUSAT Sep 20, 2004 GSLV-F01 / EDUSAT(GSAT-3) GSO Communication
38 IRS-P6 / RESOURCESAT-1 Oct 17, 2003 PSLV-C5 /RESOURCESAT-1 SSPO Earth Observation
37 INSAT-3E Sep 28, 2003 Ariane5-V162 GSO Communication
36 GSAT-2 May 08, 2003 GSLV-D2 / GSAT-2 GSO Communication
35 INSAT-3A Apr 10, 2003 Ariane5-V160 GSO Climate & Environment, Communication
34 KALPANA-1 Sep 12, 2002 PSLV-C4 /KALPANA-1 GSO Climate & Environment, Communication
33 INSAT-3C Jan 24, 2002 Ariane5-V147 GSO Climate & Environment, Communication
32 The Technology Experiment Satellite (TES) Oct 22, 2001 PSLV-C3 / TES SSPO Earth Observation
31 GSAT-1 Apr 18, 2001 GSLV-D1 / GSAT-1 GSO Communication
30 INSAT-3B Mar 22, 2000 Ariane-5G GSO Communication
29 Oceansat(IRS-P4) May 26, 1999 PSLV-C2/IRS-P4 SSPO Earth Observation
28 INSAT-2E Apr 03, 1999 Ariane-42P H10-3 GSO Communication
27 IRS-1D Sep 29, 1997 PSLV-C1 / IRS-1D SSPO Earth Observation
26 INSAT-2D Jun 04, 1997 Ariane-44L H10-3 GSO Communication Failed in Orbit
25 IRS-P3 Mar 21, 1996 PSLV-D3 / IRS-P3 SSPO Earth Observation
24 IRS-1C Dec 28, 1995 Molniya SSPO Earth Observation
23 INSAT-2C Dec 07, 1995 Ariane-44L H10-3 GSO Communication
22 IRS-P2 Oct 15, 1994 PSLV-D2 SSPO Earth Observation
21 SROSS-C2 May 04, 1994 ASLV-D4 Experimental
20 IRS-1E Sep 20, 1993 PSLV-D1 LEO Earth Observation Launch Unsuccessful
19 INSAT-2B Jul 23, 1993 Ariane-44L H10+ GSO Communication
18 INSAT-2A Jul 10, 1992 Ariane-44L H10 GSO Communication
17 SROSS-C May 20, 1992 ASLV-D3 Experimental
16 IRS-1B Aug 29, 1991 Vostok SSPO Earth Observation
15 INSAT-1D Jun 12, 1990 Delta 4925 GSO Communication
14 INSAT-1C Jul 22, 1988 Ariane-3 GSO Communication Partial Failure in Orbit
13 SROSS-2 Jul 13, 1988 ASLV-D2 Earth Observation, Experimental Launch Unsuccessful
12 IRS-1A Mar 17, 1988 Vostok SSPO Earth Observation
11 SROSS-1 Mar 24, 1987 ASLV-D1 Experimental Launch Unsuccessful
10 INSAT-1B Aug 30, 1983 Shuttle [PAM-D] GSO Communication
9 Rohini Satellite RS-D2 Apr 17, 1983 SLV-3 LEO Earth Observation
8 INSAT-1A Apr 10, 1982 Delta GSO Communication Failed in Orbit
7 Bhaskara-II Nov 20, 1981 C-1 Intercosmos LEO Earth Observation, Experimental
6 APPLE Jun 19, 1981 Ariane -1(V-3) GSO Communication, Experimental
5 Rohini Satellite RS-D1 May 31, 1981 SLV-3D1 LEO Earth Observation
4 Rohini Satellite RS-1 Jul 18, 1980 SLV-3E2
3 Rohini Technology Payload (RTP) Aug 10, 1979 SLV-3E1 Launch Unsuccessful
2 Bhaskara-I Jun 07, 1979 C-1Intercosmos LEO Earth Observation, Experimental
1 Aryabhata Apr 19, 1975 C-1 Intercosmos Experimental

প্ৰক্ষেপণ অভিযানসমূহ

সম্পাদনা কৰক

পুনৰ প্ৰৱেশ অভিযানসমূহ

সম্পাদনা কৰক

ইছৰোৱে এতিয়ালৈকে দুটা অভিযান এনে কৰিছে য'ত উপগ্ৰহসমূহক কক্ষপথৰ পৰা পুনৰ ভূমিলৈ লৈ আহিছিল[6]।

প্ৰক্ষেপণৰ সময় অনুসৰি ক্ৰমিক নং নাম প্ৰক্ষেপণৰ তাৰিখ প্ৰক্ষেপণযান কক্ষপথৰ ধৰণ প্ৰয়োগ মন্তব্য
২ কেয়াৰ ১৮ ডিচেম্বৰ ২০১৪ এল ভি এম-৩/কেয়াৰ অভিযান
১ এছ আৰ ই-১ ১০ জানুৱাৰী ২০০৭ পি এছ এল ভি-চি ছেভেন/ কাৰ্টছেট-২ / এছ আৰ ই-১ এছ এছ পি অ'

বিশ্ববিদ্যালয় আৰু শৈক্ষিক প্ৰতিষ্ঠানৰ উপগ্ৰহসমূহ

সম্পাদনা কৰক

ইছৰোৱে বহুতো বিশ্ববিদ্যালয় আৰু শৈক্ষিক প্ৰতিষ্ঠানৰ উপগ্ৰহসমূহ প্ৰক্ষেপ কৰিছে[7]:।

প্ৰক্ষেপণৰ সময় অনুসৰি ক্ৰমিক নং নাম প্ৰক্ষেপণৰ তাৰিখ ভৰ প্ৰক্ষেপণযান
১০ Kalamsat-V2 ২৪ জানুৱাৰী ২০১৯9 ১.২৬কেজি PSLV-C44
৯ NIUSAT ২৩ জুন ২০১৭ ১৫ কেজি PSLV-C38 / Cartosat-2 Series Satellite
৮ PRATHAM ২৬ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৬ ১০ কেজি PSLV-C35 / SCATSAT-1
৭ PISAT ২৬ ছেপ্টেম্বৰ ২০১৬ ৫.২৫ কেজি PSLV-C35 / SCATSAT-1
৬ SATHYABAMASAT ২২ জুন ২০১৬ ১.৫ কেজি PSLV-C34 / CARTOSAT-2 Series Satellite
৫ SWAYAM ২২ জুন ২০১৬ ১কেজি PSLV-C34 / CARTOSAT-2 Series Satellite
৪ SRMSat ১২ অক্টোবৰ ২০১১ ১০.৯ কেজি PSLV-C18/Megha-Tropiques
৩ Jugnu ১২ অক্টোবৰ ২০১১ ৩ কেজি PSLV-C18/Megha-Tropiques
২ STUDSAT ১২ জুলাই ২০১০ ১ কেজিতকৈও কম PSLV-C15/CARTOSAT-2B
১ ANUSAT ২০ এপ্ৰিল ২০০৯ ৪০ কেজি PSLV-C12 / RISAT-2

বৈদেশিক উপগ্ৰহসমূহ

সম্পাদনা কৰক

২০১৯ চনৰ ১ এপ্ৰিললৈকে ইছৰোৱে পি এছ এল ভিৰ সহায়ত মুঠ ২৯৭টা বৈদেশিক উপগ্ৰহসমূহ উৎক্ষেপন কৰিছে[8]।

লগতে চাওক

সম্পাদনা কৰক

তথ্য সংগ্ৰহ

সম্পাদনা কৰক
  1. ↑ "ISRO gets new identity". Indian Space Research Organisation. Archived from the original on 20 August 2018. https://web.archive.org/web/20180820005819/https://www.isro.gov.in/sites/default/files/flipping_book/47-SI-Apr-Jun-2002/files/assets/basic-html/page-15.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 19 August 2018. 
  2. ↑ "A 'vibrant' new logo for ISRO". Times of India. 19 August 2002. https://timesofindia.indiatimes.com/india/A-vibrant-new-logo-for-Isro/articleshow/19567123.cms। আহৰণ কৰা হৈছে: 19 August 2018. 
  3. ↑ IANS (13 January 2022). "Senior scientist S Somnath replaces K Sivan as new ISRO chief". The Economic Times. https://m.economictimes.com/news/science/senior-scientist-s-somnath-replaces-k-sivan-as-new-isro-chief/amp_articleshow/88867888.cms। আহৰণ কৰা হৈছে: 16 January 2022. 
  4. ↑ http://www.indiabudget.gov.in/ub2018-19/eb/sbe91.pdf
  5. ↑ "List of Spacecrafts". Indian Space Research Organisation. Archived from the original on 13 July 2019. https://web.archive.org/web/20190713071957/https://www.isro.gov.in/list-of-spacecrafts। আহৰণ কৰা হৈছে: 13 july 2019. 
  6. ↑ "List of Re-entry Missions". Indian Space Research Organisation. Archived from the original on 13 July 2019. https://web.archive.org/web/20190713084719/https://www.isro.gov.in/list-of-re-entry-missions। আহৰণ কৰা হৈছে: 13 july 2019. 
  7. ↑ "List of University / Academic Institute Satellites". Indian Space Research Organisation. Archived from the original on 19 August 2019. https://web.archive.org/web/20190819011224/https://www.isro.gov.in/spacecraft/list-of-university-academic-institute-satellites। আহৰণ কৰা হৈছে: 13 july 2019. 
  8. ↑ "List of International Customer Satellites Launched by PSLV". Archived from the original on 25 June 2020. https://web.archive.org/web/20200625000000/https://https//udn.com/news/story/121424/4659358। আহৰণ কৰা হৈছে: 13 july 2019. 

বাহ্যিক সংযোগ

সম্পাদনা কৰক
"https://as.wikipedia.org/w/index.php?title=ভাৰতীয়_মহাকাশ_গৱেষণা_সংস্থা&oldid=385577"ৰ পৰা অনা হৈছে