ৱিকিপিডিয়া

মহিলাৰ যৌনাংগ বিকৃতকৰণ

মহিলাৰ যৌনাংগ কটা বা আঁতৰোৱা কাৰ্য

মহিলাৰ যৌনাংগ বিকৃতকৰণ (ইংৰাজী: Female genital mutilation), যাক মহিলাৰ যৌনাংগ কাটিব পৰা (female genital cutting), মহিলাৰ যৌনাংগ বিকৃত কৰা/কাটিব পৰা (female genital mutilation/cutting,FGM/C) আৰু মহিলাৰ চুন্নত (female circumcision) বুলিও কোৱা হয়৷ ই হৈছে মহিলাৰ বাহ্যিক যৌনাংগৰ কিছুমান বা সকলো অংশ কাটি পেলোৱা বা আঁতৰাই দিয়া। আফ্ৰিকা, এছিয়া আৰু মধ্যপ্ৰাচ্যৰ কিছুমান দেশত এই প্ৰথা দেখিবলৈ পোৱা যায়। ইউনিচেফে ২০১৬ চনত অনুমান কৰিছিল যে ৩০খন দেশৰ ২০ কোটি মহিলা এটা বা ততোধিক ধৰণৰ মহিলাৰ যৌনাংগ বিকৃতিৰ বলি হৈছে। ইয়াৰে ভিতৰত ইণ্ডোনেছিয়া, ইৰাক, য়েমেন আৰু ইজিপ্তকে ধৰি ২৭খন আফ্ৰিকান দেশ অন্তৰ্ভুক্ত৷[3] এফজিএম জন্মৰ পৰৱৰ্তী দিনটোৰ পৰা যৌৱনকাল আৰু তাৰ পৰৱৰ্তী সময়তো কৰা হয়। সাধাৰণতে পৰম্পৰাগত চুন্নতকাৰীয়ে ব্লেড ব্যৱহাৰ কৰে৷ ৰাষ্ট্ৰীয় পৰিসংখ্যা উপলব্ধ হোৱা দেশবোৰৰ আধা দেশত বেছিসংখ্যক ছোৱালীকেই পাঁচ বছৰ বয়সৰ আগতেই যৌনাংগ কৰ্তন কৰা হয়।[5] দেশ বা জনগোষ্ঠী অনুসৰি পদ্ধতিৰ ভিন্নতা থাকে। ইয়াৰ ভিতৰত ক্লিট’ৰেল হুড (টাইপ ১-ক) আৰু ক্লিট’ৰেল গ্লান্স (১-বি) আঁতৰোৱা; ভিতৰৰ লেবিয়া আঁতৰোৱা (২-ক); আৰু ভিতৰ আৰু বাহিৰৰ লেবিয়া আঁতৰোৱা আৰু ভলভা বন্ধ কৰা (টাইপ ৩)। ইনফিবুলেচন নামেৰে জনাজাত শেষৰ পদ্ধতিটোত প্ৰস্ৰাৱ আৰু ঋতুস্ৰাৱৰ তৰল পদাৰ্থৰ গতিৰ বাবে এটা সৰু ফুটা এৰি দিয়া হয়৷ যোনিখন যৌন সম্পৰ্কৰ বাবে মুকলি কৰি প্ৰসৱৰ বাবে অধিক মুকলি কৰা হয়।[6]

মহিলাৰ যৌনাংগ বিকৃতিৰ বিৰুদ্ধে অভিযান,উগাণ্ডাত
মহিলাৰ যৌনাংগ বিকৃতিৰ বিৰুদ্ধে অভিযান,উগাণ্ডাত
সংজ্ঞা "অ-চিকিৎসা কাৰণত মহিলাৰ বাহ্যিক যৌনাংগ আংশিক বা সম্পূৰ্ণৰূপে আঁতৰোৱা বা মহিলাৰ যৌনাংগত কৰা অন্য আঘাত"। (বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থা, ইউনিচেফ, আৰু ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ জনসংখ্যা নিধি, ১৯৯৭).[1]
ক্ষেত্ৰসমূহ আফ্ৰিকা, দক্ষিণ এছিয়া, মধ্য প্ৰাচ্য আৰু এইসমূহ ঠাইত থকা সম্প্ৰদায়সমূহৰ মাজত[2]
সংখ্যা ইণ্ডোনেছিয়া, ইৰাকী কুৰ্দিস্তান আৰু য়েমেন আদি ২৭খন আফ্ৰিকান দেশকে ধৰি পৃথিৱীৰ প্ৰায় ২০ কোটি মহিলা আৰু কন্যা[3]
বয়স জন্মৰ পৰৱৰ্তী দিনৰ পৰা বয়:সন্ধিকাললৈকে[4]
ব্যাপ্তি
১৫-১৯ বয়সক্ৰম
০-১৪ বয়সক্ৰম

লিংগ বৈষম্য, নাৰীৰ যৌনতাক নিয়ন্ত্ৰণৰ প্ৰয়াস, বিশুদ্ধতা, বিনয় আৰু সৌন্দৰ্য্যৰ বিষয়ে ধাৰণা আদিৰ মাজত এই প্ৰথাৰ মূল কাৰক। সাধাৰণতে ইয়াক মহিলাসকলে আৰম্ভ কৰে আৰু পৰিচালনা কৰে৷ যিসকলে ইয়াক সন্মানৰ উৎস হিচাপে লয় আৰু যিসকলে আশংকা কৰে যে তেওঁলোকৰ ছোৱালী আৰু নাতিনীয়েকৰ যৌনাংগ কাটিব নোৱাৰিলে ছোৱালীবোৰ সামাজিক বৰ্জনৰ সন্মুখীন হ'ব।[7] এই প্ৰথাৰ ফলত স্বাস্থ্যত বিৰূপ প্ৰভাৱ পৰে৷ ইয়াৰ ভিতৰত পুনৰাবৃত্তিমূলক সংক্ৰমণ, প্ৰস্ৰাৱ কৰা আৰু ঋতুস্ৰাৱৰ প্ৰৱাহৰ ক্ষেত্ৰত অসুবিধা, দীৰ্ঘদিনীয়া বিষ, চিষ্টৰ বিকাশ, গৰ্ভধাৰণ কৰিব নোৱাৰা, প্ৰসৱৰ সময়ত জটিলতা আৰু মাৰাত্মক ৰক্তক্ষৰণ আদি অন্যতম।[8] ইয়াৰ দ্বাৰা স্বাস্থ্যৰ কোনো উপকাৰ হৈছে বুলি জনা নাযায়।[6]

১৯৭০ চনৰ পৰাই আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত এফজিএম পৰিত্যাগ কৰিবলৈ অনুশীলনকাৰীসকলক পতিয়ন নিয়াবলৈ চেষ্টা কৰা হৈছে আৰু ইয়াক সংঘটিত হোৱা বেছিভাগ দেশতে ইয়াক নিষিদ্ধ কৰা হৈছে৷ অৱশ্যে আইনসমূহ প্ৰায়ে আশানুৰূপভাৱে বলবৎ কৰা নহয়। ২০১০ চনৰ পৰা ৰাষ্ট্ৰসংঘই স্বাস্থ্যসেৱা প্ৰদানকাৰীসকলক প্ৰসৱৰ পিছত পুনৰ ইনফিবুলেচন আৰু ক্লিট'ৰেল হুডৰ প্ৰতীকী "নিক"কে ধৰি সকলো ধৰণৰ পদ্ধতি বন্ধ কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছে।[8] এই প্ৰথাৰ বিৰোধিতা সমালোচকৰ অবিহনে নহয়, বিশেষকৈ নৃতত্ত্ববিদসকলৰ মাজত, যিসকলে সাংস্কৃতিক আপেক্ষিকতাবাদ আৰু মানৱ অধিকাৰৰ সাৰ্বজনীনতাৰ ওপৰত প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰিছে।[9]

পদ্ধতি

সম্পাদনা কৰক

সাধাৰণতে ছোৱালীৰ ঘৰত পৰম্পৰাগত চুন্নতকাৰী (কাটাৰ বা এক্সাইজ)ৰ দ্বাৰা এই পদ্ধতিসমূহ সম্পন্ন কৰা হয়৷ কেতিয়াবা এনাস্থেচিয়াৰ সৈতে বা কেতিয়াবা অবিহনে ইয়াক কৰা হয়। কটা মানুহগৰাকী সাধাৰণতে বয়সস্থ মহিলা৷ কিন্তু যিবোৰ সম্প্ৰদায়ত পুৰুষ নাপিতে স্বাস্থ্যকৰ্মীৰ ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিছে, সেইবোৰ সম্প্ৰদায়ত পুৰুষ নাপিতজনৰ দ্বাৰাই এফজিএম সম্পন্ন হয়।যেতিয়া পৰম্পৰাগত Cutterজন জড়িত হৈ থাকে, তেতিয়া বীজাণুযুক্ত যন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰাৰ সম্ভাৱনা থাকে৷ সেইবোৰৰ ভিতৰত দা, ৰেজৰ, কেঁচি, কাঁচ, চোকা শিল আৰু আঙুলিৰ নখ আদি থাকিব পাৰে।[10] ২০০৭ চনত দ্য লেন্সেটত উদ্ধৃত উগাণ্ডাৰ এগৰাকী নাৰ্ছৰ মতে, এজন কাটাৰে এখন কটাৰী ৩০ গৰাকী ছোৱালীৰ লগত ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে।[11] কেইবাখনো দেশত স্বাস্থ্য পেছাদাৰীসকলৰ দ্বাৰা এফজিএম সম্পন্ন হয়৷ ২০০৮ আৰু ২০১৬ চন পৰ্যন্ত ইজিপ্তত ৭৭ শতাংশ আৰু ইণ্ডোনেছিয়াত ৫০ শতাংশতকৈ অধিক এফজিএম চিকিৎসা পেছাদাৰীসকলৰ দ্বাৰা সম্পন্ন হৈছে।[12][3]

ধৰ্ম

সম্পাদনা কৰক

সমীক্ষাত দেখা গৈছে যে বিশেষকৈ মালি, মৰিটানিয়া, গিনি আৰু ইজিপ্তত এফজিএম ধৰ্মীয় প্ৰয়োজনীয়তা বুলি ব্যাপক বিশ্বাস এটা আছে।[13] গ্ৰুৱেনবামে যুক্তি দিছে যে অনুশীলনকাৰীসকলে ধৰ্ম, পৰম্পৰা আৰু সতীত্বৰ মাজত পাৰ্থক্য নকৰিবও পাৰে, যাৰ ফলত তথ্যসমূহৰ ব্যাখ্যা কৰাটো কঠিন হৈ পৰে।[14] উত্তৰ-পূব আফ্ৰিকাত এফ জি এমৰ উৎপত্তি ইছলামৰ পূৰ্বৰ, কিন্তু সেই ধৰ্মই নাৰীৰ সতীত্ব আৰু নিৰ্জনতাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াৰ বাবেই এই প্ৰথা ইছলামৰ সৈতে জড়িত হৈ পৰিছিল।২০১৩ চনৰ ইউনিচেফৰ এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি আফ্ৰিকাৰ ১৮খন দেশত কমেও ১০ শতাংশ মুছলমান মহিলাই এফজিএমৰ অভিজ্ঞতা লাভ কৰিছিল আৰু সেই দেশসমূহৰ ১৩খন দেশত এই সংখ্যা ৫০–৯৯ শতাংশলৈ বৃদ্ধি পাইছে।[15] কোৰআনত এই প্ৰথাৰ কোনো উল্লেখ নাই।[16] ইয়াক কেইটামান দৈফ (দুৰ্বল) হাদীছত (মহাম্মদৰ নামত কোৱা কথা) উচ্চমানৰ কিন্তু প্ৰয়োজনীয় নহয় বুলি প্ৰশংসা কৰা হৈছে,[17][t] যদিও ইয়াক চুন্নী ইছলামৰ শ্বাফী সংস্কৰণে বাধ্যতামূলক বুলি গণ্য কৰে।[137] ২০০৭ চনত কায়ৰোৰ আল-আজহাৰ চুপ্ৰিম কাউন্সিল অৱ ইছলামিক ৰিচাৰ্চে ৰায় দিয়ে যে এফজিএমৰ "মূল ইছলামিক আইন বা ইয়াৰ কোনো আংশিক বিধানৰ কোনো ভিত্তি নাই"।[18][u]

বাইবেলত এফজিএমৰ কোনো উল্লেখ নাই।[v] আফ্ৰিকাৰ খ্ৰীষ্টান মিছনেৰীসকল প্ৰথমে এফজিএমৰ বিৰুদ্ধে আপত্তি কৰাসকলৰ ভিতৰত অন্যতম আছিল,[19] কিন্তু আফ্ৰিকাৰ খ্ৰীষ্টান সম্প্ৰদায়সমূহে ইয়াক পালন কৰে। ২০১৩ চনত ইউনিচেফে ১৯খন আফ্ৰিকান দেশ চিনাক্ত কৰিছিল য'ত ১৫ৰ পৰা ৪৯ বছৰ বয়সৰ কমেও ১০ শতাংশ খ্ৰীষ্টান মহিলা আৰু ছোৱালীয়ে এফজিএম কৰিছিল;[w] নাইজাৰত ৫৫ শতাংশ খ্ৰীষ্টান মহিলা আৰু ছোৱালীয়ে ইয়াৰ অভিজ্ঞতা লাভ কৰিছিল, তাৰ তুলনাত তেওঁলোকৰ মুছলমানৰ দুই শতাংশ সমকক্ষ।[20] ইয়াৰ চৰ্চা কৰা একমাত্ৰ ইহুদী গোটটো হ’ল ইথিওপিয়াৰ বিটা ইজৰাইল। ইহুদী ধৰ্মত পুৰুষৰ চুন্নতৰ প্ৰয়োজন হয় যদিও এফজিএমৰ অনুমতি দিয়া নহয়।[21] বিশেষকৈ গিনি আৰু মালিত এনিমিষ্ট গোটসমূহেও এফজিএম কৰে।[15]

তথ্যসূত্ৰ

সম্পাদনা কৰক
  1. ↑ WHO 2014.
  2. ↑ UNICEF 2013, 5.
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 "Female Genital Mutilation/Cutting: A Global Concern". New York: United Nations Children's Fund. February 2016. Archived from the original on 10 February 2017. https://web.archive.org/web/20170210071422/http://www.unicef.org/media/files/FGMC_2016_brochure_final_UNICEF_SPREAD.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 April 2023. 
  4. ↑ UNICEF 2013, 50.
  5. ↑ For the circumcisers and blade: UNICEF 2013, 2, 44–46; for the ages: 50.
  6. ↑ 6.0 6.1 WHO 2018.
  7. ↑ UNICEF 2013, 15; Toubia & Sharief 2003.
  8. ↑ 8.0 8.1 UN 2010; Askew et al. 2016.
  9. ↑ Shell-Duncan 2008, 225; Silverman 2004, 420, 427.
  10. ↑ UNICEF 2005.
  11. ↑ UNICEF 2005.
  12. ↑ UNICEF 2013, 43–45.
  13. ↑ UNICEF 2013, 69–71.
  14. ↑ Gruenbaum 2001, 50; Mackie and LeJeune (UNICEF) 2008, 8–9.
  15. ↑ 15.0 15.1 UNICEF 2013, 175.
  16. ↑ Roald 2003, 224; Asmani & Abdi 2008, 6–13.
  17. ↑ UNICEF press release, 2 July 2007; UNICEF 2013, 70.
  18. ↑ Michael, Maggie (29 June 2007). "Egypt Officials Ban Female Circumcision" Archived 20 September 2017 at the Wayback Machine, Associated Press, 2.
  19. ↑ UNICEF 2013, p. 73, figure 6.13.
  20. ↑ UNICEF 2013, cover page and p. 175.
  21. ↑ Cohen 2005, 59; Berlin 2011, 173.
"https://as.wikipedia.org/w/index.php?title=মহিলাৰ_যৌনাংগ_বিকৃতকৰণ&oldid=382521"ৰ পৰা অনা হৈছে