হাক্হ্মানী সাম্ৰাজ্য

প্ৰাচীন ইৰাণী সাম্ৰাজ্য (খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৫৫০–৩৩০)

হাক্হ্মানী সাম্ৰাজ্য (/əˈkiːmənɪd/; পুৰণি পাৰ্চিয়ানঃ 𐎧𐏁𐏂, Xšāça, আক্ষৰিকভাৱে. 'সাম্ৰাজ্য’ বা ‘ৰাজ্য'), ইয়াক প্ৰথম পাৰ্চী সাম্ৰাজ্য বুলিও কোৱা হয়, খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৫৫০ চনত মহান চাইৰছে প্ৰতিষ্ঠা কৰা এখন প্ৰাচীন ইৰাণী সাম্ৰাজ্য আছিল। পশ্চিম এছিয়াত অৱস্থিত, ই বৰ্তমান ইতিহাসৰ সৰ্ববৃহৎ সাম্ৰাজ্য আছিল, ই সৰ্বমুঠ ৫.৫ নিযুত বৰ্গ কিলোমিটাৰ (২.১ নিযুত বলবৰ্গ মাইল) বিস্তাৰ কৰিছিল, পশ্চিমৰ পৰা পূব দিশে সিন্ধু উপত্যকালৈ।

খ্ৰীষ্টপূৰ্ব সপ্তম শতিকাৰ আশে-পাশে ইৰাণৰ মালভূমিৰ দক্ষিণ-পশ্চিম অংশত থকা পাৰ্চিছ অঞ্চলত পাৰ্চীসকলে বসতি স্থাপন কৰিছিল; পাৰচিছৰ পৰা চাইৰাছে উঠি আহি মিডিয়ান সাম্ৰাজ্যক—যিটোৰ তেওঁ পূৰ্বে ৰজা আছিল—লগতে লিডিয়া আৰু নব্য-বেবিলনীয় সাম্ৰাজ্যকো পৰাস্ত কৰে, যাৰ ফলত হাক্হ্মানী বংশৰ অধীনত নতুন সাম্ৰাজ্যবাদী ৰাজনীতিৰ আনুষ্ঠানিক প্ৰতিষ্ঠা হয়।[1]

হাক্হ্মানী সাম্ৰাজ্যই কেন্দ্ৰীয়, আনুষ্ঠানিক প্ৰশাসনৰ সফল মডেল প্ৰয়োগ কৰাৰ বাবে জনাজাত; ইয়াৰ বহুমুখী সাংস্কৃতিক নীতি; পথ প্ৰণালী আৰু ডাক প্ৰণালীৰ নিৰ্মাণ আন্তঃগাঁথনি; ইয়াৰ সকলো অঞ্চলত চৰকাৰী ভাষা ব্যৱহাৰ; আৰু অসামৰিক সেৱাৰ বিকাশ, য'ত এক বৃহৎ, পেছাদাৰী সৈন্যও আছে। ইয়াৰ অগ্ৰগতিয়ে পৰৱৰ্তী বিভিন্ন সাম্ৰাজ্যৰ দ্বাৰা সমতুল্য শাসনৰ শৈলী ৰূপায়ণৰ বাবে অনুপ্ৰাণিত কৰিছিল।[2]

খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৩৩০ চনৰ ভিতৰত মহান চাইৰছৰ প্ৰখৰ প্ৰশংসক মহান আলেকজেণ্ডাৰৰ অধীনত গ্ৰীক মেচিডোনিয়াই হাক্হ্মানী সাম্ৰাজ্য সম্পূৰ্ণৰূপে জয় কৰিছিল।[3][4] আলেকজেণ্ডাৰৰ মৃত্যুৰ লগে লগে হেলেনিষ্ট যুগৰ আৰম্ভণি হ'ল, ৩২১ খ্ৰীষ্টপূৰ্বত ত্ৰিপাৰদিচ বিভাজনৰ পিছত সাম্ৰাজ্যৰ পূৰ্বৰ অধিকাংশ অঞ্চল ট'লমিয়া সাম্ৰাজ্য আৰু চেলুচিড সাম্ৰাজীৰ অধীনলৈ আহে। ইৰাণৰ কেন্দ্ৰীয় মালভূমিৰ ইৰাণী অভিজাত শ্ৰেণীয়ে অৱশেষত পাৰ্থিয়ান সাম্ৰাজ্যৰ অধীনত ক্ষমতা পুনৰ লাভ নকৰালৈকে হেলেনিষ্টিক শাসন চলি থাকিল।[1]

তথ্য সংগ্ৰহ

সম্পাদনা কৰক
  1. 1.0 1.1 Sacks, David; Murray, Oswyn; Brody, Lisa (2005). Encyclopedia of the Ancient Greek World. Infobase Publishing. পৃষ্ঠা. 256. ISBN 978-0-8160-5722-1. https://books.google.com/books?id=gsGmuQAACAAJ. 
  2. Achaemenid Dynasty. 21 July 2011. Archived from the original on 29 April 2011. Retrieved 4 March 2019. Schmitt, Rüdiger (21 July 2011).
  3. Ulrich Wilcken (1967). Alexander the Great. W.W. Norton & Company. পৃষ্ঠা. 146. ISBN 978-0-393-00381-9. https://archive.org/details/alexandergreat00wilc. 
  4. Taagepera, Rein (1979). "Size and Duration of Empires: Growth-Decline Curves, 600 B.C. to 600 A.D". Social Science History খণ্ড 3 (3/4): 123. doi:10.2307/1170959. "A superimposition of the maps of Achaemenid and Alexander's empires shows a 90% match, except that Alexander's realm never reached the peak size of the Achaemenid realm.".