পঞ্জাবী ভাষা

ভাৰত আৰু পাকিস্তানত কোৱা ভাষা
(Punjabi languageৰ পৰা পুনঃনিৰ্দেশিত)

পঞ্জাবী বা পাঞ্জাৱী (ਪੰਜਾਬੀ, پنجابی) ইণ্ডো-ইউৰোপীয় ভাষা পৰিবাৰৰ ইণ্ডো-আৰ্য্য শাখাৰ এটি ভাষা। ই ভাৰতপঞ্জাব ৰাজ্যৰ প্ৰায় ৩ কোটি মানুহৰ মাতৃভাষা। পশ্চিম পঞ্জাবী বা লাণ্ডা পাকিস্তানৰ পঞ্জাব প্ৰদেশৰ প্ৰায় ৬ কোটি মানুহৰ মাতৃভাষা। ইয়াৰ উপৰিও আফগানিস্তান, বাংলাদেশ, যুক্তৰাজ্য, আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ আৰু কানাডাত পঞ্জাবী ভাষাৰ প্ৰচলন আছে। কানাডাত আঢ়ৈ লাখৰো অধিক মানুহে পঞ্জাবী ভাষাত কথা পাতে; সেয়ে ই কানাডাৰ ৬ষ্ঠ বৃহত্তম ভাষা। পূৰ্ৱ পঞ্জাবী ভাষা ভাৰতৰ ২২টা চৰকাৰী ভাষাৰ এটা। ভাৰতৰ পঞ্জাব ৰাজ্যত যোগাযোগ, শিক্ষা, প্ৰশাসন, ব্যৱসায় আৰু গণমাধ্যমত এই ভাষা ব্যবহৃত হয়। পাকিস্তানত পশ্চিম পঞ্জাবী ভাষাৰ কোনো চৰকাৰী স্বীকৃতি নাই। তাৰ পঞ্জাবী ভাষীসকলে মূলত ইংৰাজী আৰু উৰ্দু ভাষাৰ মাধ্যমত প্ৰশাসন, শিক্ষা, গণমাধ্যম আদিৰ কামবিলাক সম্পাদন কৰে। পঞ্জাবী ভাষা শিখ ধৰ্মাবলম্বীসকলৰ ধৰ্মীয় ভাষা। পঞ্জাবী ভাষাৰ মূল লিপি হ'ল- গুৰমুখী লিপি।

Punjabi
  • ਪੰਜਾਬੀ
  • پَن٘جابی

'Punjabi' written in Shahmukhi script used in Punjab, Pakistan (top) and Gurmukhi script used in Punjab, India (bottom)
উচ্চাৰণ
থলুৱা অঞ্চল Pakistan and India
অঞ্চল পঞ্জাব, ভাৰত
জাতীয়তা Punjabis
স্থানীয় ভাষিক
113 million (2011–2017)[টোকা 1][1]
ভাষা পৰিয়াল
পূৰ্বসূৰী
উপভাষা *See Punjabi dialects
লিখন প্ৰণালী
আধিকাৰিক স্থিতি
আধিকাৰিক ভাষা
 পাকিস্তান

 ভাৰত
নিয়মাধীন হয়
Punjab Institute of Language, Art & Culture, Punjab, Pakistan
Department of Languages, Punjab, India[10]
ভাষা সংকেত
ISO 639-1 pa
ISO 639-2 pan
ISO 639-3 Either:
pan – Panjabi
pnb – Western Panjabi
গ্লোটোলগ panj1256  Eastern Panjabi[11]
west2386  Western Panjabi[12]
লিংগোৱাস্ফেয়াৰ 59-AAF-e
Geographic distribution of Punjabi language in Pakistan and India.
এই প্ৰবন্ধত IPA-ৰ ধ্বনি চিহ্নসমূহ আছে। কোনো সঠিক সহায় নললে আপুনি ধ্বনি চিহ্নসমূহৰ সলনি প্ৰশ্নবোধক চিন বা বাকচ বা আন চিহ্ন দেখা পাব পাৰে।

ব্যুৎপত্তিবিজ্ঞান

সম্পাদনা কৰক

পঞ্জাবী শব্দটো (কেতিয়াবা পাঞ্জাবী বুলিও বানান কৰা হয়) পাৰ্চী ভাষাৰ পাঞ্জ-আব শব্দৰ পৰা উদ্ভৱ হৈছে, যাৰ অৰ্থ 'পাঁচ প্ৰকাৰৰ পানী', যিয়ে সিন্ধু নদীৰ পাঁচটা প্ৰধান পূব উপনৈক বুজায়। এই অঞ্চলৰ নামটো দক্ষিণ এছিয়াৰ তুৰ্কী-পাৰ্চী বিজয়ীসকলে প্ৰৱৰ্তন কৰিছিল আৰু ই সংস্কৃত নাম পঞ্চনাদৰ অনুবাদ আছিল, যাৰ অৰ্থ হৈছে 'পাঁচখন নদীৰ দেশ'।.[20][21]

পাঞ্জৰ সম্পৰ্ক সংস্কৃত প্যানচা (pénte), গ্ৰীক ভাষাত (πέντε) আৰু লিথুৱেনিয়ান পেংকি, যাৰ সকলোবোৰৰ অৰ্থ 'পাঁচ; āb সংস্কৃত áp (अप्) আৰু Av- ৰ Av-ৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। বৰ্তমান ভাৰত আৰু পাকিস্তানৰ মাজত বিভক্ত হোৱা ঐতিহাসিক পঞ্জাব অঞ্চলটোক ভৌতিকভাৱে সিন্ধু নদী আৰু এই পাঁচখন উপনৈৰ দ্বাৰা সংজ্ঞায়িত কৰা হৈছে। পাঁচখনৰ ভিতৰত এখন বিয়াছ নদী, আন এখন ছাটলেজ উপনৈ।

স্বীকৃতি

সম্পাদনা কৰক

ভাৰতৰ ২২ টা চৰকাৰী ভাষাৰ ভিতৰত পূব পাঞ্জাবী অন্যতম। ভাৰতৰ পঞ্জাৱ ৰাজ্যত দৈনন্দিন যোগাযোগ, শিক্ষা, প্ৰশাসন, ব্যৱসায়, গণমাধ্যম আদিত এই ভাষা ব্যৱহাৰ কৰা হয়।

পাকিস্তানত পশ্চিম পাঞ্জাবী ভাষাৰ কোনো আনুষ্ঠানিক স্বীকৃতি নাই ৷ ইয়াত পাঞ্জাবী ভাষীসকলে মূলতঃ ইংৰাজী আৰু উৰ্দু ভাষাত প্ৰশাসন, শিক্ষা, সংবাদ মাধ্যমৰ কাম কৰে।

পাঞ্জাবী ভাষা শিখসকলৰ ধৰ্মীয় ভাষা ৷

তথ্যসূত্ৰ

সম্পাদনা কৰক
  1. 80.5 million in Pakistan (2017), 31.1 in India (2011), 0.5 in Canada (2016), 0.3 in the UK (2011), 0.3 in the US (2017), 0.1 in Australia (2016). See § Geographic distribution below.
  2. Salomon, Richard (12 November 1998). Indian Epigraphy – A Guide to the Study of Inscriptions in Sanskrit, Prakrit, and the Other Indo-Aryan Languages. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-535666-3. https://books.google.com/books?id=XYrG07qQDxkC. 
  3. Ollett, Andrew (10 October 2017). Language of the Snakes – Prakrit, Sanskrit, and the Language Order of Premodern India. Univ of California Press. ISBN 9780520968813. https://books.google.com/books?id=CFn0DwAAQBAJ. 
  4. "The Punjab Institute of Language, Art and Culture Act 2004". punjablaws.gov.pk. http://punjablaws.gov.pk/laws//474.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 September 2022. 
  5. "NCLM 52nd Report". NCLM. 15 November 2016. http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM52ndReport.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 13 January 2020. 
  6. "Punjab mandates all signage in Punjabi, in Gurmukhi script". 21 February 2020. https://www.thehindu.com/news/national/other-states/punjab-mandates-all-signage-in-punjabi-in-gurmukhi-script/article30881840.ece. 0
  7. "All milestones, signboards in Haryana to bear info in English, Hindi and Punjabi: Education Minister". The Indian Express. 3 March 2020. https://indianexpress.com/article/cities/chandigarh/all-milestones-signboards-in-haryana-to-bear-info-in-english-hindi-and-punjabi-education-minister-6297747/. 
  8. "Punjabi, Urdu made official languages in Delhi". The Times of India. 25 June 2003. https://timesofindia.indiatimes.com/city/delhi/Punjabi-Urdu-made-official-languages-in-Delhi/articleshow/43388.cms. 
  9. "Multi-lingual Bengal". The Telegraph. 11 December 2012. https://www.telegraphindia.com/1121211/jsp/bengal/story_16301872.jsp. 
  10. India, Tribune (19 August 2020). "Punjabi matric exam on Aug 26". The Tribune. https://www.tribuneindia.com/news/patiala/punjabi-matric-exam-on-aug-26-128241। আহৰণ কৰা হৈছে: 18 September 2020. 
  11. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds (2017). "Eastern Panjabi". Glottolog 3.0. প্ৰকাশক Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. http://glottolog.org/resource/languoid/id/panj1256. 
  12. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds (2017). "Western Panjabi". Glottolog 3.0. প্ৰকাশক Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. http://glottolog.org/resource/languoid/id/west2386. 
  13. Singh, Sikander (April 2019). "The Origin Theories of Punjabi Language: A Context of Historiography of Punjabi Language". International Journal of Sikh Studies. https://www.researchgate.net/publication/353680383. 
  14. Haldar, Gopal (2000). Languages of India. প্ৰকাশক New Delhi: National Book Trust, India. পৃষ্ঠা. 149. ISBN 9788123729367. "The age of Old Punjabi: up to 1600 A.D. […] It is said that evidence of Old Punjabi can be found in the Granth Sahib." 
  15. উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: অবৈধ <ref> টেগ; :0 নামৰ refৰ বাবে কোনো পাঠ্য প্ৰদান কৰা হোৱা নাই
  16. Christopher Shackle; Arvind Mandair (2013). "0.2.1 – Form". Teachings of the Sikh Gurus : selections from the Scriptures (First সম্পাদনা). প্ৰকাশক Abingdon, Oxon: Routledge. ISBN 9781136451089. "Surpassing them all in the frequent subtlety of his linguistic choices, including the use of dialect forms as well as of frequent loanwords from Sanskrit and Persian, Guru Nanak combined this poetic language of the Sants with his native Old Punjabi. It is this mixture of Old Punjabi and Old Hindi which constitutes the core idiom of all the earlier Gurus." 
  17. Frawley, William (2003). International encyclopedia of linguistics (2nd সম্পাদনা). প্ৰকাশক Oxford: Oxford University Press. পৃষ্ঠা. 423. ISBN 9780195139778. 
  18. Austin, Peter (2008). One thousand languages : living, endangered, and lost. প্ৰকাশক Berkeley: University of California Press. পৃষ্ঠা. 115. ISBN 9780520255609. 
  19. Braj B. Kachru; Yamuna Kachru; S. N. Sridhar (2008). Language in South Asia. Cambridge University Press. পৃষ্ঠা. 411. ISBN 9781139465502. 
  20. Sir, Yule, Henry (13 August 2018). "Hobson-Jobson: A glossary of Colloquial Anglo-Indian Words and Phrases, and of Kindred Terms, Etymological, Historical, Geographical and Discursive". dsalsrv02.uchicago.edu. http://dsalsrv02.uchicago.edu/cgi-bin/philologic/getobject.pl?p.1:375.hobson। আহৰণ কৰা হৈছে: 10 July 2018. 
  21. Macdonell, Arthur Anthony (13 August 2018). "A Practical Sanskrit Dictionary with Transliteration, Accentuation, and Etymological Analysis Throughout". Archived from the original on 1 December 2018. https://web.archive.org/web/20181201141645/http://dsalsrv02.uchicago.edu/cgi-bin/app/macdonell_query.py?qs=%E0%A4%AA%E0%A4%9E%E0%A5%8D%E0%A4%9A%E0%A4%A8%E0%A4%96&searchhws=yes। আহৰণ কৰা হৈছে: 10 July 2018. 

বাহ্যিক সংযোগ

সম্পাদনা কৰক


উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <ref> টেগ্‌সমূহ "টোকা" নামৰ এটা গোটৰ বাবে আছে, কিন্তু তাৰ <references group="টোকা"/> টেগ্‌ পোৱা নগ'ল