অবলা বসু

ভাৰতীয় শিক্ষাবিদ

অবলা বসু (ইংৰাজী: Abala Bose, ৮ আগষ্ট ১৮৬৫ – ২৫ এপ্ৰিল ১৯৫১) এগৰাকী ভাৰতীয় সামাজিক কৰ্মী আছিল। নাৰীশিক্ষা আৰু বিধৱাসকলক কল্যাণৰ বাবে তেওঁ আগবঢ়োৱা অৱদানৰ বাবে জনাজাত।[1] তেওঁ বিজ্ঞানী জগদীশ চন্দ্ৰ বসুৰ পত্নী।

অবলা বসু
জন্ম ৮ এপ্ৰিল, ১৮৬৪
বড়িশাল, বেংগল প্ৰেচিডেঞ্চি, ব্ৰিটিছ ভাৰত (বৰ্তমান বাংলাদেশ)
মৃত্যু ২৫ এপ্ৰিল, ১৯৫১ (৮৭ বছৰ)
কলকাতা, পশ্চিম বংগ, ভাৰত
পেচা সমাজ সেৱা
দাম্পত্যসঙ্গী জগদীশ চন্দ্ৰ বসু

প্ৰাৰম্ভিক জীৱন

সম্পাদনা কৰক

১৮৬৫ চনৰ ৮ আগষ্ট তাৰিখে ব্ৰিটিছ ভাৰতৰ অন্তৰ্ভুক্ত বেংগল প্ৰেচিডেন্সিৰ বাড়িশালত অবলা বসুৰ জন্ম হৈছিল। তেওঁ এতিয়াৰ বাংলাদেশঢাকাৰ তেলিৰবাগৰ দাস পৰিয়ালৰ সদস্য আছিল। অবলা বসু ব্ৰহ্ম সমাজৰ সংস্কাৰক দুৰ্গা মোহন দাসৰ কন্যা। তেওঁ সতীশ ৰঞ্জন দাস আৰু সৰলা ৰায়ৰ ভগ্নী। ইয়াৰ লগতে তেওঁ চিত্তৰঞ্জন দাস আৰু ভাৰতৰ মুখ্য ন্যায়াধীশ সুধী ৰঞ্জন দাসৰ সম্পৰ্কীয় ভগ্নী। তেওঁ ১৮৮৭ চনত তেওঁ বিজ্ঞানী ছাৰ জগদীশ চন্দ্ৰ বসুক সৈতে বিবাহপাশত আবদ্ধ হয়।[1]

তেওঁ ১৮৮১ চনত বৃত্তিৰ সৈতে প্ৰৱেশ লাভ কৰা বংগ মহিলা বিদ্যালয় আৰু বেথুন বিদ্যালয়ৰ (বেথুনে স্থাপন কৰা) প্ৰাৰম্ভিক শিক্ষাৰ্থীসকলৰ ভিতৰত অন্যতম আছিল। এগৰাকী মহিলা হিচাপে তেওঁ কলিকতা চিকিৎসা মহাবিদ্যালয়ত নামভৰ্তি কৰিব পৰা নাছিল। তেওঁ ১৮৮২ চনত ঔষধ অধ্যয়ন কৰিবলৈ বেংগল চৰকাৰী বৃত্তিৰ সহায়ত মাদ্ৰাজলৈ (বৰ্তমান চেন্নাই) গৈছিল। তেওঁ চূড়ান্ত পৰীক্ষাত অৱতীৰ্ণ হৈছিল কিন্তু ফলাফল ঘোষণা কৰাৰ আগতে অসুস্থতাৰ বাবে ঘূৰি আহিবলগীয়া হৈছিল। তেওঁ চূড়ান্ত পৰীক্ষাত উত্তীৰ্ণ হৈছিল যদিও এই সফলতাৰ বিষয়ে তেওঁ জনা নাছিল।[1]

কৰ্মজীৱন

সম্পাদনা কৰক

এগৰাকী শিক্ষাবিদ হিচাপে কাম কৰাৰ উপৰিও অবলা বসু আধুনিক ভাৰতৰ প্ৰথম নাৰীবাদী সমূহৰ অন্যতম আছিল। ইংৰাজী আলোচনী মডাৰ্ণত পৰ্যালোচনা লিখি তেওঁ যুক্তি দিছিল যে মহিলাসকলে উন্নত শিক্ষা লাভ কৰিব লাগে, "আমি আমাৰ ছোৱালীৰ বাবে উন্নত মিল কৰিব পাৰোঁ বুলি নহয়... আনকি এইটোও নহয় যে বিয়াৰ পিছত তেওঁৰ সেৱা গ্ৰহণৰ ঘৰত অধিক মূল্যৱান হ'ব পাৰে, কিন্তু পুৰুষৰ দৰে মহিলা সকলোতে মনৰ ভিতৰত প্ৰথম, আৰু কেৱল শাৰীৰিক আৰু শৰীৰৰ ক্ষেত্ৰত দ্বিতীয় স্থানত"[2] বেথুন স্কুলত তেওঁৰ সৈতে অধ্যয়ন কৰা কামিনী ৰায়ে তেওঁৰ পৰা নাৰীবাদৰ ধাৰণা গ্ৰহণ কৰিছিল।

 
মায়াৱতীত ভগ্নী নিবেদিতা, ভগ্নী কৃষ্টিন, কাৰ্লট চেভিয়াৰৰ সৈতে লেডী বসু

১৯১৬ চনত তেওঁৰ স্বামীৰ জগদীশ চন্দ্ৰ বসুয়ে ব্ৰিটিছ চৰকাৰৰ পৰা নাইটহুড লাভ কৰাৰ পিছত তেওঁ লেডী বসু হিচাপে জনাজাত হৈছিল।[1] অবলা বসুৱে ১৯১০ চনৰ পৰা ১৯৩৬ চনলৈ ব্ৰহ্ম বালিকা বিদ্যালয়ৰ সচিব হিচাপে সেৱা আগবঢ়াইছিল। ১৯৫১ চনৰ ২৬ এপ্ৰিলত ভাৰতৰ পশ্চিম বংগৰ ৰাজধানী কলকাতাত তেওঁৰ মৃত্যু হয়।

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 Sengupta, Subodh Chandra and Bose, Anjali (editors), 1976/1998, Sansad Bangali Charitabhidhan (Biographical dictionary) Vol I, p23, আই.এচ.বি.এন. 81-85626-65-0
  2. Ray, Bharati (1990). "Women in Calcutta: the Years of Change". In Chaudhuri, Sukanta. Calcutta: The Living City. Volume II: The Present and Future. Oxford University Press. পৃষ্ঠা. 36. ISBN 978-0-19-563697-0. 

বাহ্যিক সংযোগ

সম্পাদনা কৰক