আন-কাহ্ফ
আল-কাহ্ফ[1] (আৰবী: الكهف, al-kahf; অৰ্থ: গুহা) কোৰআনৰ ১৮তম অধ্যায় (ছূৰা) যাৰ ১১০টা শ্লোক (আয়াত) আছে। প্ৰকাশৰ সময় আৰু প্ৰাসংগিক পৃষ্ঠভূমিৰ সন্দৰ্ভত (আচবাব আল-নুজুল), ই হৈছে পূৰ্বৰ "মক্কান ছূৰা", যাৰ অৰ্থ হৈছে ইয়াক মদিনাৰ পৰিৱৰ্তে মক্কাত প্ৰকাশ কৰা হৈছিল।
| পৰিসংখ্যা | |
|---|---|
| ছূৰাৰ ক্ৰম | ১৮ |
| আয়াতৰ সংখ্যা | ১১০ |
| পাৰাৰ ক্ৰম | ১৫ৰ পৰা ১৬লৈ |
| ৰুকৰ সংখ্যা | ১২ |
| শব্দৰ সংখ্যা | ১৫৮৩ |
| আখৰৰ সংখ্যা | ৬৪২৫ |
| পূৰ্বৱতী ছূৰা | কোৰআন ১৭ |
| পৰৱৰ্তী ছূৰা | কোৰআন ১৯ |
| ----
| |
সাৰাংশ সম্পাদনা কৰক
- ১ কোৰআন উপহাৰৰ বাবে আল্লাহই প্ৰশংসা কৰিলে
- ২ কোৰআন অবিশ্বাসী সকলৰ বাবে এক প্ৰত্যাখ্যান আৰু বিশ্বাসী সকলৰ বাবে ভাল কথা
- ৩ যিসকল বিশ্বাসীয়ে ভাল কাৰ্য্য কৰে, তেওঁলোকৰ পুৰস্কাৰ এক চিৰস্থায়ী বাসস্থান হ'ব
- ৪-৫ কোৰআন হৈছে তেওঁলোকৰ বাবে এক সতৰ্কবাণী যিসকলে কয় যে আল্লাহৰ পুত্ৰ বা কন্যা আছে, আৰু তেওঁলোকৰ কথাবোৰ জ্ঞানৰ ওপৰত আধাৰিত নহয়
- ৬ মুহাম্মাদে তেওঁৰ লোকসকলৰ অবিশ্বাসৰ বাবে শোক প্ৰকাশ কৰে
- ৭-৮ পৃথিৱীৰ শোভা ধূলিলৈ হ্ৰাস কৰিব লাগিব
- ৯-২২ গুহাৰ সঙ্গীসকলৰ কাহিনী
- ২৩-২৪ মুহাম্মাদক এটা নিৰ্ধাৰিত তাৰিখত প্ৰকাশৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়াৰ বাবে ভৰ্ৎসনা কৰা হৈছিল
- ২৫ গুহাৰ স্লিপাৰবোৰ ৩০৯ বছৰ টোপনি যায়
- ২৬ সময় আৰু ঋতু আল্লাহৰ হাতত আছে
- ২৭ কোনেও কোৰআন সলনি কৰিব নোৱাৰে
- ২৮ পবিত্ৰ ব্যক্তিসকল হৈছে পয়গম্বৰৰ অভিভাৱক
- ২৯ সত্য প্ৰভুৰ পৰা আহিছে
- ৩০-৩১ দুষ্টলোকৰ দুখ-কষ্টৰ বিপৰীতে ধাৰ্ম্মিকলোকৰ পুৰস্কাৰৰ বিপৰীতে
- ৩২-৪৪ দুয়োজন মানুহৰ দৃষ্টান্ত
- ৪৫ পৃথিৱীৰ জীৱনক স্বৰ্গৰ পানীৰ সৈতে তুলনা কৰা হৈছে
- ৪৬ ধন আৰু শিশুতকৈ ভাল কাম ভাল
- ৪৭ মানৱজাতিয়ে বিচাৰ-বিবেচনাৰ দিনা একত্ৰিত হৈছিল
- ৪৮-৪৯ বিচাৰৰ ধৰণ- ব্যক্তিগত কাৰ্য্যৰ কিতাপখন প্ৰদান কৰা হৈছে
- ৫০ ইবলিছে আদমক প্ৰণাম (ছিচদাহ) কৰিবলৈ অস্বীকাৰ কৰে
- ৫১ চয়তানৰ সন্তান, সৃষ্টিত উপস্থিত নহয়
- ৫২ মূৰ্তি-উপাসকসকলে বিচাৰত তেওঁলোকৰ মূৰ্তিৰ দ্বাৰা পৰিত্যক্ত হৈছিল
- ৫৩ দুষ্টলোক নৰকত জুই লগালে
- ৫৪ কোৰআনত উল্লেখ কৰা প্ৰতিটো উপমা
- ৫৫ অবিশ্বাসৰ জৰিয়তে পুৰুষৰ দ্বাৰা প্ৰত্যাখ্যান কৰা কোৰআন
- ৫৬জন ভৱিষ্যতবক্তাক ভাবুকি আৰু শুভবাৰ্ত্তাৰ সৈতে প্ৰেৰণ কৰা হয়
- ৫৭ ধৰ্মত্যাগৰ পাপ
- ৫৮ আল্লাহ দয়ালু আৰু পুৰুষসকলক তেওঁলোকৰ দায়বদ্ধতাৰ বাবে অৱকাশ আৰু নিৰ্দিষ্ট সময় দিয়া হৈছে
- ৫৯ অবিশ্বাসে পূৰ্বৰ চহৰসমূহ ধ্বংস কৰিলে
- ৬০-৬৫ মুছা আৰু যিহোচূৱাই খিদৰক সাক্ষাৎ কৰে
- ৬৬ মুছায়ে খিদৰৰ দ্বাৰা শিকোৱাটো বিচাৰে
- ৬৬-৬৯ খিদৰ, মুছায়ে তেওঁৰ জ্ঞান লাভ কৰিবলৈ অক্ষম হোৱাৰ বিষয়ে জানি তেওঁৰ আমদানিৰ একতাৰ ফল তৈয়াৰ কৰে
- ৭১-৭৭ তেওঁ এখন নাও ভাঙি পেলায়, লৰা হত্যা কৰে আৰু ভাঙি পৰা দেৱাল এখন পুনৰ নিৰ্মাণ কৰে
- ৭৮-৮২ খিদৰে মুছাৰ আচৰণৰ বিৰুদ্ধে কৰা প্ৰতিবাদৰ বাবে তেওঁৰ সৈতে অধিক যোগাযোগ কৰিবলৈ অস্বীকাৰ কৰে, কিন্তু তেওঁৰ আচৰণৰ বিষয়ে ব্যাখ্যা কৰিবলৈ অস্বীকাৰ কৰে
- ৮৩-৮৬ ধু আল কাৰ্ণাইনে অস্ত যোৱা সূৰ্যলৈ যাত্ৰা কৰে যিটো বোকা পুখুৰীত অৱস্থিত
- ৮৭-৮৮ তেওঁ এনে এজন লোক বিচাৰি পায়, যাক তেওঁ ইচ্ছা অনুসৰি ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ অনুমতি দিয়া হয়
- ৮৯-৯৪ তেওঁ পূব আৰু উত্তৰভ্ৰমণ কৰে, য'ত তেওঁ এক অজ্ঞ জাতি বিচাৰি পায়, যিয়ে গোগ আৰু মাগোগৰ বিৰুদ্ধে সুৰক্ষা ৰখাৰ বাবে অনুৰোধ কৰে
- ৯৫-৯৭ তেওঁ তেওঁলোকৰ বিৰুদ্ধে এটা ৰেমপাৰ্ট নিৰ্মাণ কৰে
- ৯৮-৯৯ গোগ আৰু মাগোগক বিচাৰ-দিনৰ আগতে এৰি দিব লাগিব
- ১০০-১০৮ ৰায়ত পুৰস্কাৰ আৰু শাস্তি
- ১০৯ যদি সাগৰৰ চিয়াহী আছিল, তেন্তে আল্লাহৰ সকলো বাক্য লিখিবলৈ ই যথেষ্ট নহ'ব
- ১১০ মুহাম্মাদ কেৱল এজন নশ্বৰ মানুহ [2]
এক্সেজেচিছ সম্পাদনা কৰক
৯-২৬ "গুহাৰ সঙ্গী" সম্পাদনা কৰক
অধ্যায়টোৰ ৯-২৬ আয়াতত খ্ৰীষ্টান লোককাহিনীক "গুহাৰ সঙ্গী" বুলি পুনৰ কোৱা হৈছে।[3][4] কেইজনমান যুৱ বিশ্বাসীয়ে এনে এটা সময়ত বাস কৰিছিল যেতিয়া তেওঁলোকক তেওঁলোকৰ বিশ্বাসৰ বাবে অত্যাচাৰ কৰা হৈছিল। আল্লাহৰ নিৰ্দেশনাত তেওঁলোকে সেই চহৰৰ পৰা পলাই গৈছিল য'ত বিশ্বাসীসকলক অত্যাচাৰ কৰা হৈছিল, তেওঁলোকৰ কুকুৰৰ সৈতে আৰু তেওঁলোকে টোপনি যোৱা এটা গুহাত আশ্ৰয় লৈছিল। যেতিয়া তেওঁলোকে সাৰ পাইছিল তেওঁলোকে দেখিলে যে চহৰখনৰ মানুহবোৰ বিশ্বাসী হৈ পৰিছে।
২৭ বৈচিত্ৰ্যৰ বাবে কোনো স্থান নাই সম্পাদনা কৰক
আৰু তোমাৰ প্ৰভুৰ কিতাপখনৰ আপোনাৰ আগত প্ৰকাশিত কথাবোৰ আবৃত্তি কৰক (আৰু শিকাওক) : কোনেও তেওঁৰ কথাসলনি কৰিব নোৱাৰে, আৰু আপুনি তেওঁৰ বাহিৰে আন কোনো আশ্ৰয় হিচাপে বিচাৰি নাপায়। অনুবাদ ইউছুফ আলী (অৰিগ। ১৯৩৮)[5]
ওজমা নাছিৰ মাকৰিম শিৰাজীৰ ভাষ্যত কোৱা হৈছে, "তেওঁৰ কথা আৰু জ্ঞানত বৈচিত্ৰ্য প্ৰৱেশ কৰাৰ কোনো অৱকাশ নাই। তেওঁৰ ভাষণ আৰু তেওঁৰ জ্ঞান মানুহৰ ভাষণ আৰু জ্ঞানৰ দৰে নহয়, যিটো এক নতুন আৱিষ্কাৰ বা তথ্যৰ ফলস্বৰূপে সলনি কৰিব লাগিব।" [6]:১৮:২৭ ইবনে কাথিৰে কয় যে এই পদটোৰ অৰ্থ হৈছে কোৰানৰ শব্দবোৰ, "কোনেও সেইবোৰ সলনি কৰিব নোৱাৰে, সেইবোৰ বিকৃত কৰিব নোৱাৰে বা সেইবোৰৰ ভুল ব্যাখ্যা কৰিব নোৱাৰে।" [1]:১৮:২৭
৩২-৪৫ দুয়োজন মানুহৰ দৃষ্টান্ত সম্পাদনা কৰক
৩২-৪৪ পদত ছূৰাত দুজন লোকৰ এটা দৃষ্টান্তৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হৈছে, যাৰ এজনক আল্লাহৰ পৰা আৰু আনজন দৰিদ্ৰলোকৰ পৰা আশীৰ্ব্বাদ দিয়া হৈছিল। ধনী জনে তেওঁৰ আত্মাক অন্যায় কৰিছিল আৰু তেওঁৰ সম্পদ আৰু মহৎ বংশৰ সৈতে প্ৰদৰ্শন কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল।
আৰু তেওঁৰ ফল আছিল, সেয়েহে তেওঁ তেওঁৰ সঙ্গীক তেওঁৰ সৈতে বাৰ্তালাপ কৰি থকা সময়ত কৈছিল, "মই ধন-সম্পত্তিত আপোনাতকৈ ডাঙৰ আৰু [পুৰুষৰ সংখ্যাত] শক্তিশালী।"
৩৬ আয়াতত বৰ্ণনা কৰা হৈছে যে ধনী ব্যক্তিজনে তেওঁৰ সঙ্গীক এইটোও কৈছিল যে তেওঁ বিচাৰ দিৱসৰ অস্তিত্বৰ ওপৰত সন্দেহ কৰিছিল।
দৃষ্টান্তটোৰ শেষত আলাহি মানুহজনক দিয়া কথাবোৰ ধ্বংস কৰে।[9]
কোৰআন ১৮:৪৫ ইমাম মুছা আল-কাধিমে কিতাব আল-কাফিত বৰ্ণনা কৰিছে যে আলীয়ে তেওঁৰ সঙ্গীসকলক এজন তপস্বীৰ দৃষ্টিৰে এই পৃথিৱীখন চাবলৈ অনুৰোধ কৰিব কিয়নো ই ইয়াৰ বাসিন্দাসকলক উৎখাত কৰে। আলীয়ে তেওঁলোকক এক সেউজীয়া, সেউজীয়া বাগিচাৰ দৃষ্টান্ত প্ৰদান কৰে য'ত সুগন্ধি ডেউকা থাকে যি ঘাঁহৰ ব্লেডৰ তলত জমা হয় কিন্তু তাৰ পিছত ৰাতিপুৱা ইয়াৰ পৰা পৃথক হৈ যায়, আল্লাই কোৱাৰ দৰে,
- ক"তেওঁলোকক এই পৃথিৱীৰ জীৱনৰ উপমা দিয়ক: এইটো বৰষুণৰ দৰে যিটো আমি আকাশৰ পৰা তললৈ প্ৰেৰণ কৰোঁ: পৃথিৱীৰ গছ-গছনিয়ে ইয়াক শোষণ কৰে, কিন্তু সোনকালেই ই শুকান খৰি হৈ পৰে, যিটো বতাহে সিঁচৰতি কৰে: এয়া হৈছে (কেৱল) আল্লাহ যি সকলো বস্তুৰ ওপৰত বিৰাজ কৰে। কোৰআন১৮:৪৫."তেওঁ তেওঁৰ সঙ্গীসকলক "এই পৃথিৱীখন আৰু আপোনাক আচৰিত কৰা বহুতো বস্তু আৰু আপোনাক উপকৃত কৰা বস্তুবোৰৰ অভাৱৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখিবলৈ" পৰামৰ্শ দিয়ে।[10]
৬০-৮২ মুছাৰ প্ৰতি ইছলামী দৃষ্টিভংগী সম্পাদনা কৰক
অধ্যায়ৰ ভিতৰত তৃতীয় মুখ্য কাহিনী (আয়াত ৬০-৮২[11]) মুছা (মুছা)য়ে আল্লাহৰ আন এজন সেৱকৰ পৰা জ্ঞান আহৰণ কৰিবলৈ ভ্ৰমণ কৰিছিল যাক কেতিয়াও নামৰ দ্বাৰা উল্লেখ কৰা হোৱা নাই, ইবন কাথিৰৰ টাফিৰত তেওঁক আল-খিদৰ বুলি কোৱা হয়।[12]
৮৩-৯৮ ধুল-কাৰ্ণাইন সম্পাদনা কৰক
অৱশেষত, ছূৰাত ৮৩-৯৮ আয়াতত উল্লেখ কৰা হৈছে[13] এজন ব্যক্তি যিয়ে যথেষ্ট ভ্ৰমণ কৰিছিল আৰু পৃথিৱীৰ পূব আৰু পশ্চিমত উপস্থিত হৈছিল – অৰ্থাৎ ধুল-কাৰ্ণাইন। কোৰআনত এজন মহান ৰজাৰ চিৰিয়ান কিংবদন্তীৰ পুনৰাবৃত্তি হয় যিয়ে মানুহৰ এটা গোটক দুটা পৰ্বতৰ মাজত লোৰ এক বিশাল দেৱাল নিৰ্মাণ ত সহায় কৰে। এইটো কোৱা হৈছে যে এই দেৱালখন কেৱল বিচাৰ দিৱসত হে ধ্বংস কৰা হ'ব।[14] দেৱালখনে হয়তো চীনৰ মহান দেৱালৰ দূৰৱৰ্তী জ্ঞান প্ৰতিফলিত কৰিছিল (দ্বাদশ শতিকাৰ পণ্ডিত আল-ইদ্ৰিছিয়ে চিচিলিৰ ৰজাৰৰ বাবে মংগোলিয়া "গোগ আৰু মাগোগৰ দেশ"), বা উত্তৰ বৰ্বৰসকলৰ বিৰুদ্ধে কাস্পিয়ান অঞ্চলত নিৰ্মিত বিভিন্ন চাছানিদ পাৰ্চী দেৱাল, বা দুয়োটাৰ এক সংমিশ্ৰণ দেখুওৱা এখন মানচিত্ৰ আঁকিছিল।
প্ৰকাশৰ পৰিস্থিতি সম্পাদনা কৰক
আৰৱ মুছলমান বুৰঞ্জীবিদ আৰু হেজিওগ্ৰাফাৰ ইবনে ইছাকে তেওঁৰ পৰম্পৰাগত কিতাপ (মৌখিক পৰম্পৰা) মুহাম্মাদ, চিৰাত ৰছুল আল্লাহৰ জীৱনীত প্ৰকাশ কৰিছিল যে মক্কা চহৰত বাস কৰা ৰাব্বিসকলে উত্থাপন কৰা কিছুমান প্ৰশ্নৰ বাবে কোৰআনৰ (য'ত ধু এল-কাৰ্ণায়নৰ কাহিনী অন্তৰ্ভুক্ত আছে) ১৮ তম ছূৰা হ'ল। ইবনে ইছাকৰ মতে, মুহাম্মাদৰ জনজাতি, শক্তিশালী কুৰাইশ্ব, তেওঁলোকৰ জনজাতিসকলৰ বিষয়ে যথেষ্ট চিন্তিত আছিল যিসকলে ভৱিষ্যতবাণী দাবী কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল আৰু বিষয়টোৰ বিষয়ে ৰাব্বিসকলৰ পৰামৰ্শ ল'ব বিচাৰিছিল। কুৰাইশ্বে দুজন লোকক মদিনাৰ ৰাব্বিসকলৰ ওচৰলৈ পঠিয়াইছিল আৰু যুক্তি দিছিল যে তেওঁলোকৰ শাস্ত্ৰআৰু আল্লাহৰ ভৱিষ্যতবক্তাসকলৰ বিষয়ে অধিক জ্ঞান আছিল। দুয়োজন কুৰাইশ্ব ব্যক্তিয়ে তেওঁলোকৰ জনজাতিমুহাম্মাদক ৰাব্বিসকলক বৰ্ণনা কৰিছিল।
ৰাব্বিসকলে মানুহবোৰক মুহাম্মাদক তিনিটা প্ৰশ্ন সুধিবলৈ কৈছিল:
তেওঁলোকে [ৰাব্বিসকলে] এইদৰে কৈছিল, "তেওঁক তিনিটা বিষয়ৰ বিষয়ে সোধক যিবোৰ আমি আপোনাক সুধিবলৈ কম, আৰু যদি তেওঁ সেইবোৰৰ উত্তৰ দিয়ে তেন্তে তেওঁ এজন নবী যাক পঠোৱা হৈছে; যদি তেওঁ নকৰে, তেন্তে তেওঁ সঁচা নহয় বুলি কৈআছে, এনে ক্ষেত্ৰত আপুনি তেওঁৰ সৈতে কেনেদৰে মোকাবিলা কৰিব সেয়া আপোনাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰিব। তেওঁক প্ৰাচীন কালৰ কিছুমান যুৱক-যুৱতীৰ বিষয়ে সোধক, তেওঁলোকৰ বাবে তেওঁলোকৰ কাহিনী কি আছিল সেয়া এক অদ্ভুত আৰু বিস্ময়কৰ কাহিনী। তেওঁক এনে এজন ব্যক্তিৰ বিষয়ে সোধক যিয়ে যথেষ্ট ভ্ৰমণ কৰিছিল আৰু পৃথিৱীৰ পূব আৰু পশ্চিমত উপস্থিত হৈছিল। তেওঁৰ কাহিনী কি আছিল আৰু তেওঁক ৰুহ (পবিত্ৰ আত্মা) সম্পৰ্কে সুধিছিল – এইটো কি? যদি তেওঁ আপোনাক এই বোৰৰ বিষয়ে কয়, তেন্তে তেওঁ এজন পয়গম্বৰ, গতিকে তেওঁক অনুসৰণ কৰক, কিন্তু যদি তেওঁ আপোনাক নকয়, তেন্তে তেওঁ এনে এজন ব্যক্তি যিয়ে বস্তুবোৰ প্ৰস্তুত কৰি আছে, গতিকে আপুনি উপযুক্ত বুলি বিবেচনা কৰি তেওঁৰ সৈতে মোকাবিলা কৰক।" [15]
ইবনে ইছাকৰ মতে, যেতিয়া মুহাম্মাদক ৰাব্বিসকলৰ পৰা তিনিটা প্ৰশ্নৰ বিষয়ে অৱগত কৰা হৈছিল, তেওঁ কৈছিল যে তেওঁৰ ওচৰত ৰাতিপুৱা উত্তৰ থাকিব কিন্তু "আল্লাহে ইচ্ছা কৰিলে" কোৱা নাছিল। পোন্ধৰ দিন ধৰি মুহাম্মাদে প্ৰকাশৰ বাবে আগ্ৰহেৰে অপেক্ষা কৰিছিল। মুহাম্মাদে তেতিয়ালৈকে প্ৰশ্নটোৰ উত্তৰ দিয়া নাছিল। মক্কাৰ লোকসকলৰ মাজত মুহাম্মাদ (ছাঃ)ৰ সন্দেহ বাঢ়িবলৈ ধৰিলে। তাৰ পিছত, পোন্ধৰ দিনৰ পিছত, মুহাম্মাদে প্ৰশ্নবোৰৰ উত্তৰ হিচাপে আল-কাহফৰ প্ৰকাশ লাভ কৰে।
গুণাগুণ সম্পাদনা কৰক
ছহিহ মুছলিমত এটা হাদিছ আছে য'ত কোৱা হৈছে যে মুহাম্মাদে কৈছিল (মিছা মচীহ সম্পৰ্কে, আল-মাছিহ বিজ্ঞাপন-দাজ্জল):
"আপোনালোকৰ মাজৰ যিজনে তেওঁক চাবলৈ জীয়াই থাকিব তেওঁ কহফৰ আৰম্ভণিৰ শ্লোকবোৰ তেওঁৰ ওপৰত আবৃত্তি কৰা উচিত"—ছহিহ মুছলিম, বুক ১৪, নং ৭০১৫[16]
"শুক্ৰবাৰে যিজনে ছূৰা কাহ্ফ পঢ়ে, দুয়োটা শুক্ৰবাৰৰ মাজত তেওঁৰ বাবে পোহৰ জ্বলি উঠিব।" [17]
সাধাৰণ মুছলমান আৰু খ্ৰীষ্টান বিষয়বস্তু সম্পাদনা কৰক
বিশ্বাসীসকলে দীৰ্ঘদিন ধৰি এটা গুহাত টোপনি যোৱাৰ কাহিনী খ্ৰীষ্টান পৰম্পৰাতো আছে, সাতজন স্লিপাৰ চাওক।
চাওক সম্পাদনা কৰক
- নাখচিভানত আচাবি-কাহফ এটা প্ৰাকৃতিক গুহাৰ এটা অভয়াৰণ্য
প্ৰসংগসমূহ সম্পাদনা কৰক
- ↑ 1.0 1.1 Ibn Kathir. "Tafsir Ibn Kathir (English): Surah Al Kahf". Quran 4 U. Tafsir. http://www.quran4u.com/Tafsir%20Ibn%20Kathir/018%20Kahf.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 22 December 2019.
- ↑ Wherry, Elwood Morris (1896). A Complete Index to Sale's Text, Preliminary Discourse, and Notes. প্ৰকাশক London: Kegan Paul, Trench, Trubner, and Co.
এই প্ৰবন্ধত এই উৎসৰ পৰা পাঠ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে, যি ৰাজহুৱা ক্ষেত্ৰত আছে।
- ↑ Surat Al-Kahf (18:9–26) – The Holy Qur'an – القرآن الكريم
- ↑ Aṣḥāb al-Kahf (আৰবী: أَصـحـاب الـكَـهـف
- ↑ "Ayah al-Kahf (The Cave) 18:27". https://www.islamawakened.com/quran/18/27/.
- ↑ Nasir Makarim Shirazi, Ozma. "An Enlightening Commentary into the Light of the Holy Qur'an vol. 9". Imam Ali Foundation. https://www.al-islam.org/printpdf/book/export/html/29507। আহৰণ কৰা হৈছে: 21 January 2020.
- ↑ Surat Al-Kahf (18:34) – The Holy Qur'an – القرآن الكريم
- ↑ "Quran Surah Al-Kahf ( Verse 34 )". Archived from the original on 2018-08-26. https://web.archive.org/web/20180826052120/http://irebd.com/quran/english/surah-18/verse-34। আহৰণ কৰা হৈছে: 2021-10-16.
- ↑ Surah Al-Kahf (18:32–44) – The Holy Qur'an – القرآن الكريم
- ↑ Al-Kulayni, Abu Ja’far Muhammad ibn Ya’qub (2015). Kitab al-Kafi. প্ৰকাশক South Huntington, NY: The Islamic Seminary Inc.. ISBN 9780991430864.
- ↑ Surat Al-Kahf (18:60–82) – The Holy Qur'an – القرآن الكريم
- ↑ The Story of Musa and Al-Khidr – Tafsir Ibn Kathir
- ↑ Surat Al-Kahf (18:83–98) – The Holy Qur'an – القرآن الكريم
- ↑ http://quranx.com/18.96-97
- ↑ "Tafsir ibn Kathir". Archived from the original on 2007-09-28. https://web.archive.org/web/20070928012021/http://www.tafsir.com/default.asp?sid=18&tid=29908। আহৰণ কৰা হৈছে: 2008-10-26.
- ↑ Sahih Muslim – বুক ৪১, হাদিছ নং. ৭০১৫
- ↑ Al-Mustadrak alaa al-Sahihain, by Hakim al-Nishaburi.
- Glassé, Cyril; Smith, Huston (2003). The New Encyclopedia of Islam. Rowman Altamira. ISBN 9780759101906. https://books.google.com/books?id=focLrox-frUC&q=%22the+eschatological+shadow+that+Alexander+casts%22&pg=PA38.
বাহ্যিক সংযোগসমূহ সম্পাদনা কৰক
- Q18:51, 50+ translations, islamawakened.com
ৱিকিউৎসত The Holy Qur'an (Maulana Muhammad Ali)/18. The Cave সম্পৰ্কীয় কৰ্ম পঢ়ক।- Quran 18 Clear Quran translation
- Surah Kahf by Sudais
