কিষ্কিন্ধা হৈছে সংস্কৃত মহাকাব্য ৰামায়ণত বালিৰ সৰু ভায়েক বান্দৰ ৰজা সুগ্ৰীৱৰ ৰাজ্য। ভাৰতৰ ঐতিহাসিক বিৱৰণ অনুসৰি, এই ৰাজ্যত সুগ্ৰীৱে তেওঁৰ বন্ধু হনুমানৰ সহায়ত শাসন কৰিছিল। এই ৰাজ্যখন কৰ্ণাটকৰ বৰ্তমানৰ বিজয়নগৰ জিলাৰ হাম্পিৰ ওচৰত তুঙ্গভদ্ৰা নদীৰ (তেতিয়া পাম্পা সৰস নামেৰে জনাজাত) চাৰিওফালৰ অঞ্চল বুলি চিনাক্ত কৰা হৈছে।[1] ঋষিমুখ নামেৰে জনাজাত নদীৰ ওচৰৰ পৰ্বত আৰু সুগ্ৰীৱে তেওঁৰ নিৰ্বাসনৰ সময়ত হনুমানৰ সৈতে বাস কৰা পৰ্বতে একে নাম বহন কৰে।[2] ত্ৰেতা যুগৰ সময়ত, গোটেই অঞ্চলটো ঘন দণ্ডকা বনাঞ্চলৰ ভিতৰত আছিল, যি বিন্ধ্য ৰেঞ্জৰ পৰা দক্ষিণ ভাৰতীয় উপদ্বীপলৈকে বিস্তৃত আছিল। সেয়েহে, এই ৰাজ্যখন বান্দৰ সকলৰ বুলি গণ্য কৰা হৈছিল। মহাকাব্য মহাভাৰতৰ মতে, দ্বাপৰ যুগৰ সময়ত, পাণ্ডৱ সহদেৱে যুধিষ্ঠিৰৰ ৰাজসুয় যজ্ঞৰ সামৰিক অভিযানৰ সময়ত এই ৰাজ্য ভ্ৰমণ কৰিবলৈ আহিছিল বুলি কোৱা হয়।
কিষ্কিন্ধাৰ দৃশ্য
বান্দৰৰ ৰজা বালিক ৰামৰ দ্বাৰা হত্যা কৰাৰ পিছত, ৰজাৰ সৰু ভায়েক সুগ্ৰীৱে কিষ্কিন্ধা পুনৰ দখল কৰে। ইয়াৰ পূৰ্বে ৰামে সুন্দৰ মাল্যাৱত পৰ্বতমালাত (অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ আৰু তামিলনাডুৰ এটা পৰ্বতমালা) বাস কৰিছিল, যাক সুগ্ৰীৱে সকলো সময়তে পূজা কৰিছিল। সুগ্ৰীৱক বন-ৰাজ্য কিষ্কিন্ধাৰ শাসক আৰু বান্দৰৰ ৰজা হিচাপে উল্লেখ কৰা হৈছে। বান্দৰ সৈন্য, ভালুক আদি তেওঁৰ আনুগত্য আছিল। লংকা বিজয়ৰ পিছত ৰাম পুনৰ কিষ্কিন্ধালৈ উভতি আহে আৰু বালি পুত্ৰ অংগদক কিষ্কিন্ধাৰ কোঁৱৰ ঘোষণা কৰে।
