১৯৫১-৫২ৰ ভাৰতৰ সাধাৰণ নিৰ্বাচন
ভাৰতৰ সাধাৰণ নিৰ্বাচন, ১৯৫১-৫২ স্বাধীন ভাৰতৰ প্ৰথম লোকসভাৰ সদস্যসকলক নিৰ্বাচন কৰিবলৈ অনুষ্ঠিত কৰা হৈছিল। ভোটগ্ৰহণ ২৫ অক্টোবৰ,১৯৫১ৰ পৰা ২১ ফেব্ৰুৱাৰী, ১৯৫২লৈ চলিছিল। সৰ্বপ্ৰথম ভোটগ্ৰহণ হিমাচল প্ৰদেশৰ চিনি জিলাত অনুষ্ঠিত হৈছিল।[1] ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছে ৪৮৯খন আসনৰ ভিতৰত ৩৬৪খন আসন আৰু মুঠ ভোটদান হোৱা ভোটৰ ৪৫% লাভ কৰি চমকপ্ৰদ বিজয় সাব্যস্ত কৰিছিল। এয়া দ্বিতীয় স্থানপ্ৰাপ্ত দলটোৱে লাভ কৰা ভোটতকৈ ৪ গুণৰো অধিক আছিল। জৱাহৰলাল নেহৰু গণতান্ত্ৰিক ভাবে নিৰ্বাচিত ভাৰতৰ প্ৰথমগৰাকী প্ৰধানমন্ত্ৰী হৈছিল। এই নিৰ্বাচন ৪৫.৭% ভোটাৰে ভোটদান কৰিছিল।[2]
 | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
ৰাজনৈতিক দলসমূহ
সম্পাদনা কৰকপৰাধীন ভাৰতৰ নেহৰুৰ দুগৰাকী কেবিনেট সতীৰ্থই ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছৰ আধিপত্যক প্ৰত্যাহ্বান জনাই সুকীয়া ৰাজনৈতিক দল গঠন কৰিছিল। ১৯৫১ৰ অক্টোবৰত শ্যামা প্ৰসাদ মুখাৰ্জীয়ে জনসংঘ গঠন কৰিছিল। আনহাতে দলিত নেতা ভীমৰাও ৰামজী আম্বেদকাৰে অনুসূচীত জাতি সংঘৰ (পিছলৈ ৰিপাব্লিকান পাৰ্টি) জন্ম দিছিল। অন্য কেইটামান আগশাৰীৰ ৰাজনৈতিক দল আছিল ভাৰতীয় মাৰ্ক্সবাদী পাৰ্টি, আচাৰ্য কৃপালিনীৰ কিষাণ মজদুৰ প্ৰজা পৰিষদ, ৰামমনোহৰ লোহিয়া আৰু জয়প্ৰকাশ নাৰায়ণে নেতৃত্ব দিয়া চোচিয়েলিষ্ট পাৰ্টি আদি। এই সৰু-সৰু দলবোৰে কিন্তু কংগ্ৰেছৰ বিপৰীতে খোপনি পুতিবলৈ বিশেষ সক্ষম হোৱা নাছিল।
লোকসভা সমষ্টি
সম্পাদনা কৰকপ্ৰথমটো সাধাৰণ নিৰ্বাচন ভাৰতৰ ২৬খন প্ৰদেশৰ ৪০১টা লোকসভা সমষ্টিৰ ৪৮৯খন আসনত অনুষ্ঠিত হৈছিল। সেইসময়ত দেশখনৰ ৩১৪টা লোকসভা সমষ্টিত ১খনকৈ আসন, ৮৬টা লোকসভা সমষ্টিত ২খনকৈ আসন আৰু ১টা লোকসভা সমষ্টিত ৩খন আসন আছিল।[3] ১৯৬০ চনত বহু সংখ্যক আসনযুক্ত সমষ্টিৰ ব্যৱস্থাটো উঠাই দিয়া হয়। লোকসভাত ২জন মনোনীত ইঙ্গ-ভাৰতীয় সদস্যও আছিল।
ফলাফল
সম্পাদনা কৰকলক্ষণীয় পৰাজয়
সম্পাদনা কৰকবোম্বে নৰ্থ চেণ্ট্ৰেল আসনত অনুসূচীত জাতিৰ নেতা তথা অন্যতম সংবিধান প্ৰণেতা বি আৰ আম্বেদকাৰ পৰাজিত হৈছিল। আম্বেদকাৰে লাভ কৰা ১২৩৫৭৬টা ভোটৰ বিপৰীতে ১৩৮১৩৭টা ভোট পাই বিশেষ পৰিচিতি নথকা প্ৰাৰ্থী নাৰায়ণ সাবোদা কাজৰ'লকাৰ সেই আসনখনত জয়ী হৈছিল।[4][5]
চৰকাৰ গঠন
সম্পাদনা কৰকলোকসভাৰ প্ৰথম অধ্যক্ষ আছিল গণেশ বাসুদেৱ মাৱলঙ্কাৰ। প্ৰথমখন লোকসভাই মুঠ ৬৭৭খন বৈঠকেৰে (৩,৭৮৪ ঘণ্টা) সৰ্বাধিক সংখ্যক বৈঠক অনুষ্ঠিত কৰাৰ ৰেকৰ্ড স্থাপন কৰিছিল। এইখন লোকসভাৰ কাৰ্যকাল আছিল ১৭ এপ্ৰিল ১৯৫২ৰ পৰা ৪ এপ্ৰিল ১৯৫৭।
সময়সীমা
সম্পাদনা কৰকমূল নিৰ্বাচন ফেব্ৰুৱাৰী, ১৯৫২ত অনুষ্ঠিত হৈছিল যদিও হিমাচল প্ৰদেশক অক্টোবৰ, ১৯৫১ত নিৰ্বাচন পতাৰ সুবিধা দিয়া হৈছিল। কাৰণ প্ৰবল তুষাৰপাত, আদিম অৱস্থাৰ ৰাষ্টা-ঘাট আৰু দুৰ্গম পাহাৰীয়া অঞ্চল হোৱাৰ বাবে ফেব্ৰুৱাৰী মাহত অনুষ্ঠিত নিৰ্বাচনৰ বাবে ৰাজ্যখনৰ বহু ভোটগ্ৰহণ কেন্দ্ৰবোৰ দুৰ্গম হৈ পৰিছিল।[6]
অধিক জানিবলৈ পঢ়ক
সম্পাদনা কৰক- Guha, Ramachandra. "Democracy's Biggest Gamble," World Policy Journal, (Spring 2002) 19#1 pp95–103
তথ্য উৎস
সম্পাদনা কৰক- ↑ Ramachandra Guha (2008). India After Gandhi: The History of the World's Largest Democracy. ISBN 978-0-06-095858-9.
- ↑ Nohlen, D, Grotz, F & Hartmann, C (2001) Elections in Asia: A data handbook, Volume I, p572 ISBN 0-19-924958-X
- ↑ "General Election of India 1951, List of Successful Candidate". Election Commission of India. পৃষ্ঠা: 6. http://eci.nic.in/eci_main/StatisticalReports/LS_1951/VOL_1_51_LS.PDF। আহৰণ কৰা হৈছে: 2010-01-12.
- ↑ Ramachandra Guha (2008). India After Gandhi: The History of the World's Largest Democracy. পৃষ্ঠা. 156. ISBN 978-0-06-095858-9.
- ↑ "Statistical Report On General Elections, 1951 to The First Lok Sabha: List of Successful Candidates". Election Commission of India. পৃষ্ঠা: 83, 12. http://eci.nic.in/eci_main/StatisticalReports/LS_1951/VOL_1_51_LS.PDF। আহৰণ কৰা হৈছে: 2014-06-24.
- ↑ India's first voter in Himachal Pradesh, by Gautam Dhmeer, in the Deccan Herald; published October 30, 2012; retrieved April 7, 2014