মোচ বা গোঁফ (ইংৰাজী: Mustache)[1] হৈছে মানুহৰ ওপৰ ওঁঠৰ ওপৰত গজা নোম। গোটেই ইতিহাসত বিভিন্ন ধৰণৰ মোচৰ বিষয়ে আছে।

পানায়োট হিটভ, বুলগেৰিয়ান বিপ্লবী
এখন গিৰীৰ উপৰ এটা মাউচচাৱেড অশ্বৰোহী। ৩০০ খ্ৰীষ্টব্দৰ শিল্পকৰ্ম

"মোচ" শব্দটো ফৰাচী পোনপটীয়া, আৰু এইটো নবম শতাব্দীত প্ৰমাণীত মধ্যযুগীয় লেটিন moustacio (অষ্টম শতাব্দী), মধ্যযুগীয় গ্ৰীক μουστάκιον (মৌস্তাকীণ)ৰ পৰা ইটালীয় moustacio (চৈধ্য শতক), উপভাষা মোস্তাক্সিয়ো (১৬ শতক)ৰ পৰা আহিছে শেষলৈকে হেলেনিষ্টিক গ্ৰীকμύσταξ (mustax, mustak-)ৰ ক্ষুদ্ৰতম হিচাপে উদ্ভৱ হয়, যাৰ অৰ্থ "ওপৰৰ ওঁঠ" বা "মুখৰ নোম",[2] সম্ভৱতঃ হেলেনিষ্টিক গ্ৰীক μύλλον (mullon), "ওঁট"-পৰা আহিছে।[3][4]

এই বিষয়ত গৱেষণাত লক্ষ্য কৰিছে যি বিবাহ বজাৰৰ ছেচুৰেচন অনুযায়ী মোচ আৰু মুখৰ নোম প্ৰচলন সাধাৰণভাৱে উত্থিত হয় আৰু ৰাখি থাকে।[5] গতিকে, মোচ আৰু দাড়িবোৰৰ ঘনত্ব আৰু ঘনত্বৰ সংক্ষিপ্ততা এণ্ড্ৰোজেনৰ স্তৰ বা বয়স বুজাবলৈ সহায় কৰিব পাৰে।

১৮৮০ আৰু ১৮৯০-ৰ দশকত পশ্চিমত মোচৰ জনপ্ৰিয়তা সেই সময়ৰ সামৰিক গুণাৱলীত জনপ্ৰিয়তাৰ লগত মিল ৰাখিছিল।[6]

বিভিন্ন সংস্কৃতি মোচৰ লগত বিভিন্ন সমিতি গঢ়ি তুলিছে। উদাহৰণস্বৰূপ, বিংশ শতাব্দীৰ বহু আৰব দেশসমূহত, মোচবোৰ ক্ষমতাৰ লগত, ইছলামী ঐতিহ্যবাদৰ লগত দাড়ি, আৰু অধিক উদাৰ, ধৰ্মনিৰপেক্ষ প্ৰৱণতাৰ লগত মুখৰ নোম অভাবৰ লগত যুক্ত। [স্পষ্টীকৰণৰ প্ৰয়োজন][7] ইছলামত মোচ সৰুকৈ ৰখা সুন্নত ও মুস্তাহাব হিচাপে বিবেচনা কৰা হয়, বিশেষত সুন্নি মুছলমানসকলৰ মাজত এনে এটা জীৱনযাপনৰ পৰামৰ্শ দিয়া হয়। মোচও ইয়াৰচান ধৰ্মৰ পুৰুষ অনুসাৰীসকলৰ বাবে এটা ধৰ্মীয় প্ৰতীক।[8]

শিলৰ ৰেজাৰ দি চেভ কৰা প্ৰযুক্তিগতভাৱে নওলিথিক সময়ৰ পৰাই হয়তো আছিল। চতুৰ্থ ৰাজবংশীয় মিশৰীয় ৰাজপুত্ৰ ৰহোতেপৰ (খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ২৫৫০)ৰ এটা মূৰ্তত এটা মোচ চিত্ৰিত হয়। মোচ খুড়া লোকক দেখুৱা আন এটা প্ৰাচীন প্ৰতিকৃতি হ'ল খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৩০০ খ্ৰীষ্টাব্দৰ পৰা অহা প্ৰাচীন ইৰানী (চিথিয়ান) অশ্বাৰোহী।

প্ৰাচীন চিনত, মুখৰ নোম আৰু মুৰৰ চুলিবোৰ কনফুচিয়ান প্ৰভাবৰ বাবে ঐতিহ্যগতভাৱে অদৃশ্য হৈ পৰিছিল।[9]


বিভিন্ন সংস্কৃতিৰ বাহিৰতো, মোচৰ উপলব্ধি ধৰ্মৰ দ্বাৰা পৰিবৰ্তিত হৈছে কাৰণ কিছু ধৰ্ম মোচ বা মুখৰ নোমৰ বৃদ্ধিক সমৰ্থন কৰে অন্যহাতে মোচযুক্ত ব্যক্তিসকলৰ প্ৰত্যাখ্যান কৰাৰ প্ৰৱণতা আছে, আকৌ অনেক গীৰ্জা এই বিষয়টোক লৈ কিছুপৰিমাণে দ্বিধাগ্ৰস্ত আছে।

যদিও অমিশ পুৰষসকলে বিবাহৰ পিছত দাড়ি বাঢ়ায় আৰু তেওঁলোকে কেতিয়াও নুখুড়ায়, তেওঁলোক মোচ ছিঙি পেলায় আৰু উপৰৰ ওঁট চেভ কৰি থাকে। এইটো স্পোৰ্টচ মোচৰ জাৰ্মান সামৰিক ফেচনৰ প্ৰত্যাখ্যানৰ মূল কাৰণ, যিটো চুইজাৰলেণ্ড অমিশ সম্প্ৰদায় গঠনৰ সময়ত প্ৰচলিত আছিল; গতিকে তেওঁলকৰ প্ৰশান্তিবাদ প্ৰতিশ্ৰুতি প্ৰতীক হিচাপে পৰিৱেশন কৰা।[10]

যদিও লেটাৰ-ডে সাধুসকলৰ চাৰ্চ অব জেচুচ ক্ৰাইষ্টেৰ দ্বাৰ স্পষ্টভাৱে কোৱা হোৱা নাই যে সকলো পুৰুষ সদস্যক অবশ্যই চাফা চেভ কৰা উচিত, মৰমন চাৰ্কেলৰ মাজত গীৰ্জাৰ মিশনাৰীসকলৰ প্ৰয়োজন হোৱা বেছিভাগ পুৰুষসকলৰ মোচ ৰখাৰ বিষয়টো "নিষিদ্ধ" হিচাপে বিবেচিত হয়। ক্লিন-চভ হোৱাৰ লগে লগে ব্ৰিগাম ইয়াং ইউনিভাচিৰ্টিৰ সম্মান কোডৰ বাবে শিক্ষাৰ্থীসকলক অনুৰূপ গ্ৰুমিং ষ্টাণ্ডাৰ্ড থকা দৰকাৰ। এইটো গীৰ্জাৰ মাজতেই কিছুপৰিমাণ সামাজিক ৰীতিত পৰিণত হৈছে।[11] এইটো বেছিভাগ সেই সদস্যসকলৰ মাজলৈ লৈ যায় যিসকল মোচ ৰাখিবলৈ পছন্দ কৰে তেওঁলোক কিছুপৰিমাণে বোধ কৰে যেনে তেওঁলোক আদৰ্শৰ লগত সম্পূৰ্ণ খাপ না খায়, আৰু নীলচন আৰু হোৱাইটৰ দ্বাৰা প্ৰকাশিত গৱেষণাত এই পুৰুষসকলে এই অনুভূতিটোক একো মনত নলয় আৰু এই বাবেই তেওঁলোক ক্ৰমবৰ্ধমান অবিৰত থাকে তেওঁলোক্ৰ মুখৰ নোম।[11]

যদিও মুখৰ সাজসজ্জাটো কোৰআনত বিশেষভাৱে উল্লেখ কৰা হোৱা নাই, কিন্তু হাদীচৰ বহু বৰ্ণনাত (হজৰত মুহাম্মাদ ছঃ-ৰ বক্তব্য) মুখৰ নোম ৰক্ষণাবেক্ষণ সহ ব্যক্তিগত স্বাস্থ্যবিধি সম্পৰ্কত সম্বোধন কৰা হৈছে।[12] এনে এটা উদাহৰণত মুহাম্মদ পৰামৰ্শ দিছিল যে পুৰুষসকলৰ নিশ্চয় দাড়ি ৰাখিব লাগিব, আৰু মোচৰ নিচিনা দীঘল নোমবোৰ যেন তেওঁলকৰ উপৰৰ ওঁটত থাকিব নিদিয়ে (যেনে এটা ফিতৰা-উত্স)।[13] গতিকে, মোচ সংক্ষিপ্ত আৰু সৰুকৈ ৰাখি দাড়ি দীঘলকৈ ৰখা বহু মুছলিম সমাজত এটা সুপ্ৰতিষ্ঠিত ঐতিহ্য।[12]

উল্লেখযোগ্য মোচ

সম্পাদনা কৰক

দীৰ্ঘতম মোচৰ পৰিমাপ ৪.২৯ মিটাৰ (১৪ ফুট) আৰু এইটো ভাৰতৰ ৰাম সিং চৌহানৰ অন্তৰ্গত। এইটো ইটালিৰ ৰোমত লো মাৰ্চ শ্ব’ দেই ৰেকৰ্ডৰ চেটটোত পৰিমাপ কৰা হৈছিল ৪ মাৰ্চ ২০১০ চনত।[14]

কিছু ক্ষেত্ৰত, মোচবোৰ এনে একক ব্যক্তিৰ লগত ইমানেই বিশিষ্টভাৱে চিহ্নিত কৰা হয় যে এইটো কোনোৰূপ চিহ্নিতকৰণৰ বৈশিষ্ট্য অবিহনেই তেওঁক সনাক্ত কৰিব পাৰে। উদাহৰণস্বৰূপ, কায়চাৰ উইলহেম II ৰ মোচবৰ, চূড়ান্তভাৱে অতিৰঞ্জিত, ট্ৰিপল এনটেত প্ৰচাৰত বিশিষ্টভাৱে বৈশিষ্ট্যযুক্ত। অন্যান্য উল্লেখযোগ্য ব্যক্তি হ’ল হিটলাৰ, মুগাব আৰু ষ্টিভ হাৰ্ভ। অন্যান্য ক্ষেত্ৰত যেনে চাৰ্লি চেপলিন আৰু গেচো মাৰ্ক্সৰ নিচিনা, প্ৰশ্নযুক্ত কৃক্ৰিম মোচ ৰাখি জীৱনৰ বেছিভাগ সময়ত শিল্প, বিনোদন আৰু মিডিয়াত পাৰ কৰিছে।

  • মোচ আছিল ফৰাচী কমিক অভিনেতা, ফ্ৰাঞ্চোইচ-আলেকজেণ্ডাৰ গালিপিডেচৰ উপনামৰ নাম (ফ্ৰাঞ্চৰ পেৰিচ জন্ম ১৪ ফেব্ৰুৱাৰী ১৯২৯ - মৃত্যু ২৫ মাৰ্চ ১৯৮৭ ৰ আৰ্পাজন, ফ্ৰাঞ্চৰ এচনন), পেৰিচ ব্লুজ (১৯৬১)-ৰ চৰিত্ৰত অভিনয় কৰাৰ বাবে পৰিচিত, হাউ টু ষ্টিল এ মিলিয়ন (১৯৬৬) আৰু জোৰো (১৯৭৫)[15]

কাল্পনিক চৰিত্ৰসমূহ

সম্পাদনা কৰক
  • চাৰ্লি চেন, ভিডিঅ’ গেমৰ চৰিত্ৰ মাৰিঅ, হাৰকিউল পায়ৰোট বা স্নাইডলি হুইপলেচৰ নিচিনা, শিল্পীসকলৰ দ্বাৰা মোচবোৰ দীৰ্ঘদিন ধৰি চৰিত্ৰসমূহ স্বতন্ত্ৰ কৰিবৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰি আহিছে।
  • বলিউডৰ সাৰাবী মুভিত নাট্টুলালৰ এটা চৰিত্ৰ আছিল যাৰ মোচ কিংবদন্তি হৈ উঠে। মুনচেন হুন টু নাট্টুলাল জাইচি, ৱাৰ্না না হো (মোচবোৰ নাট্টুলালৰ নিচিনা হোয়া উচিত বা নিচেই হোৱা উচিত নহয়) সৰ্বাধিক উদ্ধৃত সংলাপত পৰিণত হৈছিল।
  • কমপক্ষত এটা কাল্পনিক মোচ ইমানেই উল্লেখযোগ্য যে গোটেই শৈলীটোৰ নামকৰণ কৰা হৈছে: ফু মাঞ্চু মোচ।

সাহিত্যিক

সম্পাদনা কৰক
  • ১৯৫৪ চনত, চালভাড' ডালি তেওঁৰ মোচক একমাত্ৰ উত্সৰ্গীকৃত এখন গ্ৰন্থ প্ৰকাশ কৰিছিল।[16]

চক্ষশিল্প

সম্পাদনা কৰক

এইবোৰ এখন সামাজিক বা ৰাজনৈতিক বিষয় তৈয়াৰী কৰিবলৈ ব্যৱহৃত হৈছে:

  • মাৰ্চেল ডুচাম্পৰ এল.এইচ.অ.অ.কিউ. (১৯১৯), মোনা লিচাৰ এটা পেৰডি যিটো এটা ছাগলী আৰু মোচ যুক্ত কৰে
  • ফ্ৰিদা কাল'ৰ মোষ্টাছিয়োড স্ব-প্ৰতিকৃতি
Moustache examples
 
Satirist Michael "Atters" Attree sporting his Handlebar Club tie
Satirist Michael "Atters" Attree sporting his Handlebar Club tie 
 
Venceslau Brás, former President of Brazil, with a handlebar or imperial moustache
Venceslau Brás, former President of Brazil, with a handlebar or imperial moustache 
 
General George Campbell of Inverneill with an imperial moustache
General George Campbell of Inverneill with an imperial moustache 
 
Adolf Hitler with a toothbrush moustache
Adolf Hitler with a toothbrush moustache 
 
Surrealist Salvador Dalí with the flamboyant moustache he popularized
Surrealist Salvador Dalí with the flamboyant moustache he popularized 
 
Hulk Hogan with a horseshoe moustache
 
Richard Petty with a chevron moustache (side view)
Richard Petty with a chevron moustache (side view) 
 
John Waters with a pencil moustache
 
Friedrich Nietzsche with a walrus moustache
 
British Lord Kitchener featured on a WWI recruiting poster
British Lord Kitchener featured on a WWI recruiting poster 

তথ্য সংগ্ৰহ

সম্পাদনা কৰক
  1. moustache is almost universal in British English while mustache is common in American English, although the third edition of Webster (1961), which gives moustache as the principal headword spelling. Later editions of Webster's New Collegiate Dictionary (from the 1973 eighth edition) give mustache.
  2. μύσταξ, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
  3. μύλλον, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
  4. OED s.v. "moustache", "mustachio"; Encyclopædia Britannica Online – Merriam-Webster's Online Dictionary
  5. Barber, Nigel (2001). "Mustache Fashion Covaries with a Good Marriage Market for Women". Journal of Nonverbal Behavior খণ্ড 25 (4): 261–272. doi:10.1023/A:1012515505895. 
  6. Oldstone-Moore, Christopher (20 November 2015). "The rise and fall of the military moustache". blog.wellcomelibrary.org. http://blog.wellcomelibrary.org/2015/11/the-rise-and-fall-of-the-military-moustache/। আহৰণ কৰা হৈছে: 25 November 2018. 
  7. "Syria's assassinated officials and other Arab leaders wear mustaches for the look of power.". Slate Magazine. 18 July 2012. http://www.slate.com/articles/news_and_politics/explainer/2012/07/syria_s_assassinated_officials_and_other_arab_leaders_wear_mustaches_for_the_look_of_power_.html. 
  8. Safar Faraji, Yarsan. "Another Yarsan follower's mustaches were shaved". majzooban.org. http://www.majzooban.org/en/news-and-exclusive-content/4602-another-yarsan-follower%E2%80%99s-mustaches-were-shaved.html. 
  9. ARIS TEON. "Filial Piety (孝) in Chinese Culture". https://china-journal.org/2016/03/14/filial-piety-in-chinese-culture/. 
  10. "Why Do Amish Men Wear Beards But Not Mustaches?". Curiosity.com. Archived from the original on 2020-02-22. https://web.archive.org/web/20200222210313/https://curiosity.com/topics/why-do-amish-men-wear-beards-but-not-mustaches-curiosity/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2020-02-22. 
  11. ইয়ালৈ যাওক: 11.0 11.1 Nielsen, Michael E.; White, Daryl (2008). "Men's Grooming in the Latter-day Saints Church: A Qualitative Study of Norm Violation". Mental Health, Religion & Culture খণ্ড 11 (8): 807–825. doi:10.1080/13674670802087286. 
  12. ইয়ালৈ যাওক: 12.0 12.1 Calcasi, Karen; Gokmen, Mahmut (2011). "The face of Danger: Beards in the U.S. Media's Representation of Arabs, Muslims, and Middle Easterners". Aether: The Journal of Media Geography খণ্ড 8 (2): 82–96. 
  13. Sahih Bukhari, Book 8, Volume 74, Hadith 312 (Asking Permission). "Narrated Abu Huraira: The Prophet said "Five things are in accordance with the Fitra (i.e. the tradition of prophets): to be circumcised, to shave the pelvic region, to pull out the hair of the armpits, to cut short the moustaches, and to clip the nails.'" 
  14. "Longest moustache". Guinnessworldrecords.com. 4 March 2010. http://www.guinnessworldrecords.com/world-records/1000/longest-moustache। আহৰণ কৰা হৈছে: 29 April 2012. 
  15. মোচ সম্পৰ্কে ইণ্টাৰনেট মুভি ডাটাবেছত থকা তথ্য।
  16. Halsman, Philippe & Dalí, Salvador (1954). Dalí's Moustache. A Photographic Interview by Salvador Dalí and Philippe Halsman. প্ৰকাশক New York: Simon & Schuster.