দশাৱতাৰ

(Dashavataraৰ পৰা পুনঃনিৰ্দেশিত)

দশাৱতাৰ (ইংৰাজী: Dashavatara) হৈছে হিন্দু ধৰ্মৰ এজন প্ৰধান উপাস্য দেৱতা বিষ্ণুৰ দহটা প্ৰধান অৱতাৰবৈষ্ণৱ দৰ্শনত, কোনো বিশেষ উদ্দেশ্যে আগত ৰাখি মৰ্ত্যত অৱতীৰ্ণ পৰম সত্তাকে অৱতাৰ (সংস্কৃত: अवतार) নামেৰে অভিহিত কৰা হয়। বিষ্ণুৰ (বা কোনো কোনো ক্ষেত্ৰত কৃষ্ণৰ) দহটা মুখ্য অৱতাৰৰ সমষ্টিগত নামেই দশাৱতাৰ। এই দশাৱতাৰৰ কথা জনা যায় গৰুড় পুৰাণৰ (১। ৮৬। ১০-১১) পৰা।

ভগৱান বিষ্ণুৰ দশাৱতাৰ ৰূপসমূহ

দশাৱতাৰৰ অধিকাংশই অভিহিত হয় লীলা-অৱতাৰ নামেৰে। হিন্দু বিশ্বাস অনুসৰি, প্ৰথম চাৰি অৱতাৰৰ আৱিৰ্ভাবকাল হৈছে সত্যযুগ। পৰৱৰ্তী তিনি অৱতাৰ ত্ৰেতাযুগত অৱতীৰ্ণ হয়। অষ্টম আৰু নৱম অৱতাৰৰ আৱিৰ্ভাৱকাল যথাক্ৰমে দ্বাপৰযুগ আৰু কলিযুগ। দশম অৱতাৰ কল্কিৰ আৱিৰ্ভাৱ ৪২৭,০০০ বছৰৰ পিছত কলিযুগত অন্তিম পৰিব বুলি ভৱিষ্যতবাণী কৰা হৈছে।[1] বিষ্ণু পুৰাণত কোৱা হৈছে যে, কল্কি অৱতাৰৰ আগমনৰ লগে লগেই কলিযুগৰ সমাপ্তি ঘটিব। কল্কি দুষ্টৰ দমন আৰু শিষ্টৰ পালন কৰি এক নতুন সত্যযুগৰ সূচনা কৰিব।[2]

তলত ভগৱান বিষ্ণুৰ দহটা অৱতাৰৰ এখন মান্য তালিকা প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে। অঞ্চলভেদে আৰু মতভেদে দশাৱতাৰৰ ভিন্ন তালিকা পোৱা যায়।

  1. মৎস্য
  2. কূৰ্ম
  3. বৰাহ
  4. নৰসিংহ
  5. বামন
  6. পৰশুৰাম
  7. ৰাম
  8. কৃষ্ণ
  9. বুদ্ধ
  10. কল্কি
 
বিষ্ণুৰ দশাৱতাৰৰ ৰূপাংকন

মহাপুৰুষ শংকৰদেৱে দশাৱতাৰক ভগৱান বিষ্ণুৰ দহটা অৱতাৰ বুলি নকৈ কৃষ্ণৰ দহটা অৱতাৰহে বুলিছে। সেই অনুসৰি দশাৱতাৰৰ তালিকাত 'কৃষ্ণ'ৰ ঠাইত 'বলৰাম'ক স্থান দিয়া হৈছে। অন্য কোনো তালিকাত বুদ্ধৰ স্থান বলৰামক দিয়া হয় আৰু তালিকাত কৃষ্ণৰ নামো থাকে।

তথ্যসূত্ৰ

সম্পাদনা কৰক
  1. B-Gita 8.17 Archived 2009-04-29 at the Wayback Machine "And finally in Kal-yuga (the yuga we have now been experiencing over the past 5,000 years) there is an abundance of strife, ignorance, irreligion and vice, true virtue being practically nonexistent, and this yuga lasts 432,000 years. In Kali-yuga vice increases to such a point that at the termination of the yuga the Supreme Lord Himself appears as the Kalki avatara"
  2. Klostermaier (2007) p. 495
  • Klostermaier, Klaus K. (2007). A survey of Hinduism. প্ৰকাশক Albany: Sate University of New York Press. ISBN 0-7914-7081-4. 
  • Sikand, Yoginder (2004). Muslims in India since 1947: Islamic perspectives on inter-faith relations. প্ৰকাশক London: RoutledgeCurzon. ISBN 0-415-31486-0. 

বাহ্যিক সংযোগ

সম্পাদনা কৰক