আশ-শু’আৰা

আল-কোৰআনৰ ২৬তম ছূৰা।

আশ-শু‘আৰা’[1] (আৰবী: الشعراء, ’ash-shu‘arā’; meaning: কবি) হৈছে পবিত্ৰ আল-কোৰআনৰ ২৬ তম ছূৰা যাৰ ২২৭টা আয়াত আছে। ইয়াৰ বেছি সংখ্যক আয়াতেই সৰু। ছূৰাটোৰ ২২৪ নং আয়াতত “আশ-শু’আৰা” শব্দটোৰ পৰা ছূৰাৰ নামকৰণ কৰা হৈছে।[2]

আশ-শুʻআৰা
الشعراء
শ্ৰেণী মক্কান ছূৰা
নামৰ অৰ্থ কবি
পৰিসংখ্যা
ছূৰাৰ ক্ৰম ২৬
আয়াতৰ সংখ্যা ২২৭
পাৰাৰ ক্ৰম ১৯
মঞ্জিল নং ৩৭
ৰুকৰ সংখ্যা ১১
মুকাত্তা'আত তা ছিন মিম طسم
পূৰ্বৱতী ছূৰা কোৰআন ২৫
পৰৱৰ্তী ছূৰা কোৰআন ২৭
----

আৰবী লেখা · অসমীয়া অনুবাদ



Recitation by Abdul Basit As Samad

অধ্যায়টোত বিভিন্ন নবী আৰু তেওঁলোকৰ জনগোষ্ঠীৰ বিষয়ে কোৱা হৈছে, আৰু কেনেকৈ কাফিৰ সকলক মৃত্যুৰ ভাবুকি দিয়াৰ পিছত ধ্বংস কৰা হৈছিল। ইয়াত আল্লাহৰ (আল্লাহ) ৰ দয়াৰ কথাও কোৱা হৈছে। এই ছূৰাটো মুছা ৰ কাহিনীৰে আৰম্ভ হয়, তাৰ পিছত ইব্ৰাহিমৰ কাহিনীৰে।

ওহাইৰ সময় আৰু প্ৰসংগভিত্তিক পটভূমিৰ সন্দৰ্ভত (আছবাব আল-নুজুল) ই আগৰ "মক্কান ছূৰা", অৰ্থাৎ ই মক্কাত অৱতীৰ্ণ হোৱা বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। বিষয় আৰু শৈলীটো দেখা যায়, আৰু পৰম্পৰাসমূহে দৃঢ়তাৰে কয় যে ইয়াক কেন্দ্ৰীয় মক্কা যুগত উন্মোচন কৰা হৈছিল। ইবনে আব্বাছ য়ে ইংগিত দিয়াৰ দৰে, ছূৰা তা-হা প্ৰথমে উন্মোচন কৰা হৈছিল, সেই সময়ত ছুৰা আল-ৱাকিয়া, আৰু তাৰ পিছত ছুৰা আশ-শু’আৰা[3]

 
ছালিহে নিজৰ মানুহক শ্বে-উট চাবলৈ নিমন্ত্ৰণ জনাইছেনবীসকলৰ কাহিনীৰ আলোকিত সংকলন
  • ১-২ কুৰাইশ্বসকলৰ অবিশ্বাসত মুহম্মাদ দুখী
  • ৩-৪ আল্লাহই তেওঁলোকক কোৰআনৰ বাহিৰে কোনো অলৌকিকতা প্ৰদান নকৰে
  • কুৰাইশ্বসকলে কোৰআনক জাল বুলি গণ্য কৰে
  • ৫-৮ আল্লাহই এজন শোকাৱহ দূত পঠাব যাক তেওঁলোকে সন্মান কৰিব
  • মুছাৰ কাহিনী
    • ৯-১০ তেওঁক ফেৰাউন আৰু তেওঁৰ লোকসকলৰ ওচৰলৈ পঠিওৱা হৈছে
    • ১১-১২ তেওঁক ভণ্ড বুলি কোৱা হ’ব বুলি ভয় কৰি মুছাই হাৰোনক তেওঁৰ লগত পঠিয়াবলৈ অনুৰোধ কৰিলে
    • ১৩-১৬ মুছাক হত্যাৰ অপৰাধত হত্যা কৰা নহ’ব বুলি আশ্বস্ত কৰি ইজৰাইলসকলক মুকলি কৰি দিবলৈ পঠিওৱা হয়
    • ১৭-১৮ ফেৰাউন মুছাক অকৃতজ্ঞতাৰ অভিযোগ দিলে
    • ১৯-২১ মিচৰীয়াজনক হত্যা কৰাৰ বাবে মুছাই ফেৰাউনৰ ওচৰত ক্ষমা বিচাৰিলে
    • ২২-২৭ মুছাক পাগল বুলি অভিযুক্ত কৰা হৈছে
    • ২৮ ফেৰাউনে মুছাক উপাসনা নকৰিলে ভাবুকি দিছিল
    • ২৯-৩২ মুছায়ে ফেৰাউনৰ আগত আচৰিত কাৰ্য্য কৰে
    • ৩৩-৪১ মিচৰৰ যাদুকৰসকলে মুছাৰ লগত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিবলৈ মাতিছিল
    • ৪২-৪৭ মুছায়ে যাদুকৰসকলৰ লগত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰে, যিসকলে ধৰ্মান্তৰিত হয়
    • ৪৮-৪৯ ফেৰাউনে ক্ৰোধিত হৈ যাদুকৰসকলক ক্ৰুচত দিয়াৰ ভাবুকি দিয়ে
    • ৫০-৫১ যাদুকৰ ধৰ্মান্তৰিতসকলে আল্লাহৰ ওপৰত নিজৰ আস্থা ৰাখে
    • ৫২ মুছায়ে ইস্ৰায়েলীসকলক মিচৰৰ পৰা উলিয়াই নিবলৈ আজ্ঞা দিলে
    • ৫৩-৬০ ফেৰাউন আৰু তেওঁৰ লোকসকলে তেওঁলোকক খেদি ফুৰিছে
    • ৬১-৬৫ মুছায়ে লোহিত সাগৰক ভাগ কৰিলে আৰু ইস্ৰায়েলীসকলে পাৰ হৈ যায়
    • ৬৬-৬৮ মিচৰীয়াসকল ডুব যায় আৰু সকলো অবিশ্বাসীৰ বাবে সতৰ্কবাণী হৈ পৰে
  • ইব্ৰাহিমৰ কাহিনী
    • ৬৯-৮২ তেওঁ মূৰ্তিপূজাৰ বিৰুদ্ধে প্ৰচাৰ কৰে
    • ৮৩-৯২ ইব্ৰাহিমে নিজৰ আৰু পিতৃৰ বাবে প্ৰাৰ্থনা কৰে
    • ৯৩-১০২ তেওঁ নিজৰ লোকসকলক জাহান্নাম (নৰক)ত মূৰ্তিপূজকসকলৰ অসাৰ অনুতাপৰ বিষয়ে সতৰ্ক কৰে
    • ১০৩-১০৪ তেওঁৰ অধিকাংশ লোকে তেওঁক প্ৰত্যাখ্যান কৰিছিল
  • নূহৰ কাহিনী
    • ১০৫ তেওঁৰ লোকসকলে তেওঁক ভণ্ডৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰিছিল
    • ১০৬-১১০ নূহে তেওঁলোকক আল্লাহক বিশ্বাস কৰিবলৈ উপদেশ দিয়ে
    • ১১১-১১৫ অবিশ্বাসীসকলে নূহৰ নিজৰ দুখীয়া অনুগামীসকলক অগ্ৰাহ্য কৰিবলৈ ইচ্ছা কৰে
    • ১১৬ নাকচ কৰি তেওঁলোকে তেওঁক হিংসাৰ ভাবুকি দিয়ে
    • ১১৭-১১৯ নূহ আল্লাহৰ আশ্ৰয় লয়, আৰু জাহাজত পৰিত্ৰাণ পায়
    • ১২০-১২২ অবিশ্বাসীসকল ডুব যায়
  • হুদৰ কাহিনী
    • ১২৩ তেওঁলোকে আল্লাহৰ দূতসকলক ভণ্ডৰ অভিযোগ কৰে
    • ১২৪-১৩৫ হুদে ভৱিষ্যদ্বাণীমূলক পদবী দাবী কৰে, আৰু আদিটসকলক প্ৰচাৰ কৰে
    • ১৩৬-১৩৯ তেওঁলোকে হুদৰ সতৰ্কবাণী নাকচ কৰে আৰু তেওঁৰ বিৰুদ্ধে ভণ্ডৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰে
    • ১৩৯-১৪০ অবিশ্বাসী Ádites ধ্বংস হয়
  • থামুডীসকলৰ কাহিনী
    • ১৪১ তেওঁলোকে ভাববাদীসকলৰ বিৰুদ্ধে ভণ্ডৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰে
    • ১৪২-১৫২ ছালিহে নিজকে ভাববাদী বুলি ঘোষণা কৰি তেওঁলোকক প্ৰচাৰ কৰে
    • ১৫৩ থামুডীসকলে ছালিহক নাকচ কৰে আৰু তেওঁক পাগল বুলি কয়
    • ১৫৪-১৫৬ তেওঁলোকে এটা চিন দাবী কৰে, আৰু চিন এটাৰ বাবে এটা মাইকী উট দিয়া হয়
    • ১৫৭-১৫৯ তেওঁলোকে মাইকী উটক বধ কৰে আৰু অবিশ্বাসৰ বাবে ধ্বংস হয়
  • ল’টৰ কাহিনী
    • ১৬০ চডমীয়াসকলে তেওঁলোকৰ ভাববাদীসকলক ভুৱা অভিযোগ কৰে
    • ১৬১-১৬৬ ল’টে নিজকে ভাববাদী বুলি ঘোষণা কৰিলে আৰু তেওঁলোকক প্ৰচাৰ কৰিলে
    • ১৬৭ চডমীসকলে তেওঁক হিংসাৰ ভাবুকি দিয়ে
    • ১৬৮-১৭১ আল্লাহে লোটক চডমৰ পৰা ৰক্ষা কৰে, কিন্তু ল’টৰ পত্নীক ধ্বংস কৰা হয়
    • ১৭২-১৭৪ শিলৰ বৰষুণত অবিশ্বাসীসকলক ধ্বংস কৰা
  • মিদিয়নীয়াসকলৰ কাহিনী
    • ১৭৫ আল্লাহৰ দূতক ভণ্ড বুলি কয়
    • ১৭৬-১৮৪ শ্বুয়াইবে নিজকে ভাববাদী বুলি ঘোষণা কৰে আৰু তেওঁলোকক প্ৰচাৰ কৰে
    • ১৮৫-১৮৭ তেওঁলোকে তেওঁক পাগল আৰু মিছলীয়া বুলি কয়, আৰু তেওঁক প্ৰত্যাহ্বান জনায় যে তেওঁলোকৰ ওপৰত আকাশ পৰিব
    • ১৮৮-১৯১ তেওঁলোকৰ অবিশ্বাসত ধ্বংস হয়
  • ১৯২-১৯৫ মুহাম্মাদক দিয়া কোৰআন, গেব্ৰিয়েলৰ জৰিয়তে, আৰবী ভাষা
  • ১৯৬-১৯৭ কোৰআনক পূৰ্বৰ শাস্ত্ৰৰ দ্বাৰা আল্লাহৰ বাক্য হিচাপে প্ৰমাণিত কৰা হৈছে
  • ১৯৮-২০৩ কোৰআনৰ দ্বাৰা কুৰাইশ্বৰ হৃদয় কঠিন হৈ পৰে
  • ২০৪ কুৰাইশ্বসকলে মুহাম্মাদৰ ভাবুকিক তুচ্ছজ্ঞান কৰে
  • ২০৫-২০৭ আল্লাহৰ দয়াই অনুতাপ নকৰা কাফিৰসকলৰ নিন্দাক গভীৰ কৰি তোলে
  • ২০৮-২০৯ আল্লাহে কেতিয়াও কোনো লোকক প্ৰথমে সকীয়াই নিদিয়াকৈ ধ্বংস নকৰে
  • ২১০-২১২ কোৰআন প্ৰকাশ কৰাত চয়তানে সহায় কৰা নাছিল
  • ২১৩-২১৪ মুহাম্মাদে মূৰ্তিপূজাৰ বিৰুদ্ধে সতৰ্ক কৰি দিছিল, আৰু নিজৰ আত্মীয়ক ইছলাম প্ৰচাৰ কৰিবলৈ উপদেশ দিছিল
  • ২১৫-২২০ সত্য বিশ্বাসীসকলৰ লগত নম্ৰ ব্যৱহাৰ আৰু অবিশ্বাসীসকলৰ লগত সহনশীল ব্যৱহাৰ কৰা উচিত
  • ২২১-২২৩ অবিশ্বাসীৰ হৃদয়ত চয়তান নামি আহে
  • ২২৪-২২৭ অবিশ্বাসী কবিসকল উন্মাদ; বিশ্বাসী কবিসকলে প্ৰশংসা কৰিছিল
  • ২২৭ অবিচাৰীক সোনকালে শাস্তি দিয়া হব [4]

ছূৰাত অৱতীৰ্ণ হোৱা উল্লেখযোগ্য বিষয়, ঐশ্বৰিক নিয়ম, আৰু নিৰ্দেশনা তলত দিয়া ধৰণে তালিকাভুক্ত কৰিব পাৰি:-

  1. মুহাম্মাদক আল্লাহই দিয়া সম্বোধন যে, ব্যক্তিসকলৰ অবিশ্বাসৰ বাবে তেওঁ নিজকে দুখত মৃত্যুৰ আগলৈকে হুলস্থূল কৰা উচিত নহয়।
  2. মুছা, ফেৰাউন আৰু ইহুদীৰ সন্তানসকলৰ মুক্তিৰ কাহিনী।
  3. ইব্ৰাহিম আৰু মূৰ্তি পূজাৰীৰ বিৰুদ্ধে তেওঁৰ বিবাদৰ কাহিনী।
  4. যিদৰে মূৰ্তিপূজক আৰু তেওঁলোকৰ মিছা-দেৱতা দুয়োকে নৰকত ওফৰাই পেলোৱা হ’ব।
  5. নবী নূহ, ল’ট, হুদ, চালেহ, শুৱাইব আৰু তেওঁলোকৰ লোকসকলৰ বিৱৰণ।
  6. আৰবী ভাষাকোৰআন উন্মোচিত হৈছে
  7. চয়তানে সেই দুৰ্নীতিগ্ৰস্ত অপৰাধীসকলৰ ওপৰত ডুব যায় যিসকলে গুজৱৰ লগত টিউন কৰে আৰু মিছলীয়া।

উল্লেখযোগ্য আয়াত

সম্পাদনা কৰক

২১৪ সতৰ্কবাণী আয়াত

সম্পাদনা কৰক

আৰু সকীয়াই দিয়া হে মহম্মদ, আপোনাৰ ঘনিষ্ঠ আত্মীয়।[1]:26:214

ব্যাখ্যা

সম্পাদনা কৰক

২৬ নং ছূৰাৰ ভেটিটো হ’ল যে মক্কাকাফিৰসকলে মুহাম্মাদে দিয়া ইছলামৰ বাৰ্তাক স্বীকাৰ কৰিবলৈ অহৰহ অস্বীকাৰ কৰিছিল, তেওঁলোকে কৈছিল যে তেওঁ নবীত্বৰ দাবীৰ সমৰ্থনত প্ৰমাণ আগবঢ়োৱা নাছিল। তেওঁলোকে তেওঁক কবি বা যাদুকৰ বুলি চিহ্নিত কৰিছিল, তেওঁৰ বাৰ্তাক উপহাস কৰিছিল আৰু তেওঁৰ মিছনক হেয়জ্ঞান কৰিছিল। এই পৰিস্থিতিয়ে মুহাম্মাদ বাবে অবিশ্বাস্য যন্ত্ৰণা আৰু হতাশাৰ সৃষ্টি কৰিছিল।

ছূৰাটোৰ আৰম্ভণিতে মুহাম্মাদ প্ৰতি উত্থানশীল বক্তব্যৰে অনুমান কৰা হৈছে,

কি কাৰণত আপুনি তেওঁলোকৰ স্বাৰ্থত হুলস্থূল কৰে? যদি এই ব্যক্তিসকলে আপোনাক বিশ্বাস কৰা নাই, তেন্তে তেওঁলোক জেদী হোৱাৰ বাবেই, তেওঁলোকৰ বাবে লক্ষণৰ অভাৱ নহয়। তেওঁলোকে সাধাৰণ জ্ঞানৰ ওচৰত নতশিৰ নহ’ব তেওঁলোকে এনে এটা চিন দেখাৰ প্ৰয়োজন যিয়ে তেওঁলোকক অশান্তিৰে মূৰ তল কৰিবলৈ বাধ্য কৰে। যেতিয়া এই চিনটো উপযুক্ত সময়ত আবিৰ্ভাৱ হ’ব, তেতিয়া তেওঁলোকে নিজেই বুজিব যে তেওঁলোকৰ আগত যিটো পৰিচয় কৰাই দিয়া হৈছিল সেয়াই আছিল সত্য।[5]

এই বক্তৃতাৰ পিছত ১৯১ আয়াতলৈকে একেটা বিষয়কে ধাৰাবাহিকভাৱে প্ৰৱৰ্তন কৰা হৈছে, আৰু কোৱা হৈছে:

সমগ্ৰ পৃথিৱীতে এনে চিন বৃহৎ পৰিমাণৰ আছে যিয়ে বাস্তৱ অনুসন্ধানকাৰীক আনিব পাৰে, তথাপিও হঠকাৰী আৰু বিপথে পৰিচালিত ব্যক্তিসকলে চিন দেখাৰ পিছত কেতিয়াও উল্লেখযোগ্যভাৱে গ্ৰহণ কৰা নাই, এইবোৰ প্ৰাকৃতিক পৰিঘটনাৰ ইংগিত আছিল নে নহয় নবীসকলৰ অলৌকিকতা। এই কৰুণ ব্যক্তিসকলে দৃঢ়তাৰে নিজৰ বিশ্বাসৰ ভুল বক্তব্যত আঁঠু লৈ আছে যেতিয়ালৈকে ঈশ্বৰীয় মহামাৰীয়ে সঁচাকৈয়ে তেওঁলোকক আগুৰি ধৰে।" [6]

আশ-শু’আৰাৰ বিষয়ে হাদিছ

সম্পাদনা কৰক

কোৰআনৰ প্ৰথম আৰু প্ৰধান ব্যাখ্যা/তাফছিৰ মুহাম্মাদৰ হাদিছত পোৱা যায়।[7] হাদিছ (حديث) আক্ষৰিক অৰ্থত "বক্তৃতা" বা "ৰিপৰ্ট", অৰ্থাৎ ইছনাদৰ দ্বাৰা বৈধ মুহাম্মাদ এটা লিপিবদ্ধ বাক্য বা পৰম্পৰা; ছিৰা ৰাছুল আল্লাহৰ লগত এইবোৰে চুন্নাহক সামৰি লয় আৰু শ্বৰীয়ত অৱতীৰ্ণ কৰে। আইশাৰ মতে,[8][9] হজৰত মুহাম্মাদ জীৱন আছিল কোৰআনৰ ব্যৱহাৰিক ৰূপায়ণ।[10][11][12] গতিকে হাদিছত ছূৰা এখনৰ কথা উল্লেখ কৰিলে সেই বিশেষ ছূৰাটোৰ গুৰুত্ব নিৰ্দিষ্ট দিশৰ পৰা উন্নীত হয়।[note 1]

  • আইশাৰ কৰ্তৃত্বত বৰ্ণিত হৈছে যে যেতিয়া এই আয়াত (আশ-শু’আৰা-২১৪)[14] অৱতীৰ্ণ হৈছিল: " আৰু তোমাৰ ওচৰৰ আত্মীয়ক সতৰ্ক কৰি দিয়া।" আল্লাহৰ ৰাছুল (ﷺ) ছাফাৰ ওপৰত থিয় হৈ ক'লে: হে মুহাম্মাদ কন্যা ফাতিমা। হে আব্দুল মুত্তলিবৰ কন্যা ছফিয়া বিন্ত আব্দুল মুত্তলিব, হে আব্দুল মুত্তলিবৰ পুত্ৰসকল। সুধিব মোৰ সম্পত্তিৰ পৰা তুমি যি কামনা কৰা, কিন্তু মই তোমাক আল্লাহৰ পৰা ৰক্ষা কৰিব নোৱাৰো (যদি তুমি তেওঁৰ আজ্ঞা অমান্য কৰা)।[15][16][17][18]
  • ইবনে আব্বাছৰ পৰা বৰ্ণিত: যেতিয়া আয়াত:-- ‘আৰু আপোনাৰ ওচৰৰ আত্মীয়ৰ জনগোষ্ঠীক সতৰ্ক কৰি দিয়া’ (আশ-শু’আৰা-২১৪)।[19] অৱতীৰ্ণ হৈছিল, নবী (ﷺ) প্ৰতিটো জনগোষ্ঠীকে নিজৰ নামেৰে মাতিবলৈ ধৰিলে,[20][21] "হে বানি ফিহৰ! , হে বানু আদি! , হে কুৰাইশ্বৰ মানুহ!" [22]
  • ইবনে আব্বাছ বৰ্ণিত: যেতিয়া আয়াত:--'আৰু আপোনাৰ জনগোষ্ঠীক ওচৰৰ আত্মীয়ৰ সতৰ্ক কৰি দিয়ক (আশ-শু’আৰা-২১৪),[14] অৱতীৰ্ণ হৈছিল, নবী (ﷺ) ছাফা (পৰ্বত)ত উঠি মাতিবলৈ ধৰিলে, "হে বানি ফিহৰ! , হে বানু আদি! , আব্দু মানাফ ইবনে কুছাইৰ ০ পুত্ৰ! [23] " কুৰাইশ্বৰ বিভিন্ন জনগোষ্ঠীক একত্ৰিত নোহোৱালৈকে সম্বোধন কৰি। যিসকলে নিজে আহিব নোৱাৰিলে, তেওঁলোকে নিজৰ দূত পঠিয়াই তাত কি আছে চাবলৈ।" আবু লাহাব আৰু কুৰাইশ্বৰ পৰা আন লোক আহিল আৰু নবী (ﷺ) তাৰ পিছত ক'লে, "ধৰি লওক মই আপোনাক ক'লোঁ যে উপত্যকাটোত আপোনাক আক্ৰমণ কৰাৰ উদ্দেশ্যেৰে এটা (শত্ৰু) অশ্বাৰোহী বাহিনী আছে, আপুনি মোক বিশ্বাস কৰিবনে?" তেওঁলোকে ক’লে, “হয়, কিয়নো আমি তোমাক সত্যৰ বাহিৰে আন একো কোৱা দেখা নাই।” তাৰ পিছত তেওঁ ক'লে, "এটা ভয়ংকৰ শাস্তিৰ সন্মুখত মই আপোনাৰ বাবে এজন সতৰ্কবাণী।" আবু লাহাবে ক’লে (নবীক) "আপোনাৰ হাত আজি গোটেই দিনটো ধ্বংস হওক। ইয়াৰ বাবেই নেকি আপুনি আমাক গোটাইছে?" তাৰ পিছত ইয়াত(ছুৰা আল-মাছাদ) অৱতীৰ্ণ হ'ল: "আবু লাহাব (নবীৰ এজন ককা)ৰ হাত ধ্বংস কৰক, আৰু তেওঁ ধ্বংস কৰক! তেওঁৰ ধন-সম্পত্তি আৰু তেওঁৰ সন্তানে তেওঁক লাভৱান নকৰে...."[24] (কোৰআন ১১১.১–৫)[25][26]

বহিঃসংযোগ

সম্পাদনা কৰক


  1. The following traditions are mentioned in several other traditions as well with different chain of narrators. Refer to Kutub al-Sittah and hadith searches like [13]

তথ্য সংগ্ৰহ

সম্পাদনা কৰক
  1. 1.0 1.1 Ibn Kathir (d.1373). "Tafsir Ibn Kathir (English): Surah Al Shu'ara". Quran 4 U. http://www.quran4u.com/Tafsir%20Ibn%20Kathir/026%20Shuara.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 12 March 2020. 
  2. "The Quranic Arabic Corpus - Translation". http://corpus.quran.com/translation.jsp?chapter=26&verse=224. 
  3. Ruh al-Ma'ani, Vol. xx, p. 64
  4. Wherry, Elwood Morris (1896). A Complete Index to Sale's Text, Preliminary Discourse, and Notes. প্ৰকাশক London: Kegan Paul, Trench, Trubner, and Co.    এই প্ৰবন্ধত এই উৎসৰ পৰা পাঠ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে, যি ৰাজহুৱা ক্ষেত্ৰত আছে।
  5. "The Quranic Arabic Corpus - Translation". http://corpus.quran.com/translation.jsp?chapter=26&verse=3. 
  6. "The Quranic Arabic Corpus - Translation". http://corpus.quran.com/translation.jsp?chapter=26&verse=191. 
  7. Şatibi, El-muvafakat
  8. Grade: Sahih (Al-Albani) صحيح (الألباني) حكم : Reference  : Sunan Abi Dawud 1342 In-book reference  : Book 5, Hadith 93 English translation  : Book 5, Hadith 1337
  9. Al-Adab al-Mufrad » Dealings with people and good character – كتاب English reference  : Book 14, Hadith 308 Arabic reference  : Book 1, Hadith 308
  10. Sahih Al- Jami' AI-Saghir, No.4811
  11. Sunan Ibn Majah 2333 In-book reference  : Book 13, Hadith 26 English translation  : Vol. 3, Book 13, Hadith 2333
  12. Grade : Sahih (Darussalam) Reference  : Sunan an-Nasa'i 1601 In-book reference  : Book 20, Hadith 4 English translation: Vol. 2, Book 20, Hadith 1602
  13. https://sunnah.com/search/?q=%D9%88%D9%8E%D8%A3%D9%8E%D9%86%D9%92%D8%B0%D9%90%D8%B1%D9%92+%D8%B9%D9%8E%D8%B4%D9%90%D9%8A%D8%B1%D9%8E%D8%AA%D9%8E%D9%83%D9%8E+%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%8E%D9%82%D9%92%D8%B1%D9%8E%D8%A8%D9%90%D9%8A%D9%86%D9%8E%E2%80%8F সাঁচ:Bare URL inline
  14. 14.0 14.1 "Surah Ash-Shu'ara - 214". https://quran.com/26/214. 
  15. Sahih Muslim The Book of Faith (89)Chapter: Regarding the saying of Allah, the most High: "And warn your tribe of near kindred." 205 In-book reference  : Book 1, Hadith 411 USC-MSA web (English) reference  : Book 1, Hadith 401 (deprecated numbering scheme)
  16. Sunan an-Nasa'i 3648 In-book reference  : Book 30, Hadith 38 English translation  : Vol. 4, Book 30, Hadith 3678
  17. Sahih Muslim 204 a In-book reference  : Book 1, Hadith 409 USC-MSA web (English) reference  : Book 1, Hadith 399 (deprecated numbering scheme)
  18. Sahih al-Bukhari » Prophetic Commentary on the Qur'an (Tafseer of the Prophet (pbuh)) – كتاب التفسير USC-MSA web (English) reference  : Vol. 6, Book 60, Hadith 294 Arabic reference  : Book 65, Hadith 4771
  19. Warning Verse
  20. Sahih al-Bukhari Virtues and Merits of the Prophet (pbuh) and his Companions (13)Chapter: Whoever related kinship to his forefathers 3526 In-book reference  : Book 61, Hadith 36 USC-MSA web (English) reference  : Vol. 4, Book 56, Hadith 727 (deprecated numbering scheme)
  21. Sahih al-Bukhari Book of Wills and Testaments (Wasaayaa) كتاب الوصايا55 Wills and Testaments (Wasaayaa) 2752 In-book reference  : Book 55, Hadith 15 USC-MSA web (English) reference  : Vol. 4, Book 51, Hadith 15 (deprecated numbering scheme)
  22. Sahih al-Bukhari 3525 In-book reference  : Book 61, Hadith 35 USC-MSA web (English) reference  : Vol. 4, Book 56, Hadith 727 (deprecated numbering scheme)
  23. Sahih Muslim 207 a In-book reference  : Book 1, Hadith 414 USC-MSA web (English) reference  : Book 1, Hadith 404 (deprecated numbering scheme)
  24. "Surah Al-Masad - 1-2". https://quran.com/111/1-2. 
  25. Sahih al-Bukhari » Prophetic Commentary on the Qur'an (Tafseer of the Prophet (pbuh)) – كتاب التفسير USC-MSA web (English) reference  : Vol. 6, Book 60, Hadith 293 Arabic reference  : Book 65, Hadith 4770
  26. Riyad as-Salihin » The Book of Miscellany » Hadith#329